نشست پنجم «فهم» با حضور دکتر محمد خیاط زنجانی موضوع: هنر و ابعاد زیبایی شناختی آن در حکمت اسلامی با بررسی موردی حکمت متعالیه

صوت جلسه پنجم «فهم» 🎙دکتر محمد خیاط زنجانی موضوع: هنر و ابعاد زیبایی شناختی آن در حکمت اسلامی با بررسی موردی حکمت متعالیه

سلسله جلسات نشست مجازی 'فـَـــه‍ْـــمْ' با محوریت فلسفه هنر متعالی 🎙 جناب آقای کاکایی مهمان سوم نشست

گزاره نویسی مطالب جلسه ی پنجم نشست ⚪️ ۷ دی ماه ساعت ۱۸ 🎙 دکتر محمد خیاط زنجانی ⬜️موضوع : هنر و ابعاد زیبایی شناختی آن در حکمت اسلامی با بررسی موردی حکمت متعالیه به همت: سرکار خانم فاطمه فرهنگیان ☘️🌷 از همراهان همیشگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمانشاه عواملی که سبب تعالی هنر می شود کدام است ؟ چطور می توانیم از منظر حکمت متعالی به هنر نگاه کنیم حکمت صدرایی مبانی و اصولی رو قرارداد و نوآوری هایی را در حکمت فلسفه ایجاد کرد ملاصدرا در حوزه نوآوری های بنیادی جریان های جدیدی را ایجاد کرد مبانی ویژه ای رو ایجاد کرد در رساله شواهد الربوبیه عنوان کرده ، ۴ نوآوری کلیدی : مبنای اول اصلی ترین مساله اصالت وجود و وجودشناسی است موضوع اصلی حکمت و فلسفه بوده از یونان باستان اولین سوال در ذهن میاد این است که آیا این موجود وجود دارد ؟ چه ویژگی هایی دارد ؟ سوال وجود می شود و سوال از چیستی ( ماهیت ) کدام از این دو اصله ؟ وجود فصل مشترک بین تمام موجودات است ماهیت وجه تمایز است مساله اصالت وجود و اصالت ماهیت را ملاصدرا وارد فلسفه کرد اصالت وجود یعنی شئی نسبت به شئی دیگری حقیقتش را کشف کنیم باید به وجودش نگاه کنیم ملاصدرا در اولین قدم گفت اصالت با وجود است باید وجودی باشه که ماهیتش مشخص بشود ، چطور می شود تمایز قائل شد وقتی وجود مشترک تمام موجودات است ؟ صدرا وارد مقوله دوم می شود وحدت تشکیک در وجود است چه مرتبه ای از وجود ، وجود وقتی شدت و ضعف پیدا می کند . مبنای سوم مساله فاعلیت است مگر ما نمی گوییم خدا می خواهد فعلی رو انجام دهد فعل خدا چطور انجام می شود ؟ فاعلیت بالعنایه است یعنی وقتی خدا موجودی را خلق می کند باید خدا به آن موجود عنایت و توجه کند نوع خلقت خدا اینجوریه مثال صدرا : فرض کنید یک انسان عادی هستی یک خانه ای رو تو ذهنت می سازی این خانه وجودش به تو بسته ست چیزی خلق کردی که وابسته به توجه توست . مبنای چهارم : مساله وجود ذهنی ست مرتبه ای از مراتب وجود است برای اولین بار با درخت مواجا می شوم از درخت تصویری در ذهنم به وجود میاد این تصویر در ذهن غیر از تصویر درخت در خارج است چیزی که دارای وجود نباشد دارای اثر نیست . تصویری که در ذهن ایجاد می شود وجود ذهنی است بعضی چیزها فقط تصویر ذهنی ست در خارج وجود ندارد . هنرمند می تواند وجود ذهنی را به وجود خارجی تبدیل کند . از دل مساله فاعلیت و وجود ذهنی خیلی از مسائل در فلسفه مطرح شده . هنر به عنوان فعل یک هنرمند می شود اثر او . حکمت و هنر چه رابطه ای با هم دارند ؟ ۱- تاثیر حکمت بر هنر حکمت مفاهیم را ایجاد می کند و سبب تعالی روح می شود ۲- تاثیر هنر بر حکمت اولا هنر ابزار است و الهامی که هنرمند به متفکر می دهد مبنا الهام است برای حکیم . آیا در حوزه فلسفه هنر و حکمت فلسفه کنار هم بودن ؟ به این معنا نه در حکمت فلسفی واژه هنر نداریم اما دو مفهوم داریم : ۱- صنایع لطیفه اشاره به صنعتی که لطیف است می کند ۲- به واژه فلسفه هنر واژه علم الجمال می گویند اما شاخه ای جدا باشد نداریم در حکمت فلسفه . مثلث هنر و هنرمند و هنردوست تو هر کدام از این ها ملاصدرا یک عناصر کلیدی رو مورد توجه قرار داده است . در هنر : زیبایی و رمز . در هنرمند : عشق و فعل هنری . در هنردوست : ادراک و لذت . ملاصدرا لذت را عنصر اصلی برای هنردوست می داند البته لذت در معنای متعالی . زیبایی از منظر حکمت : همان خیر و نیکویی است خیر نوعی سعادت است هر جا پای زیبایی آمد خیر است توی حکمت اسلامی خیر از جنس وجود است و شر از جنس عدم . مفهوم زیبایی چه رابطه ای با وجود پیدا می کند ؟ ما با هر چه مواجه ایم یا زشت است یا زیبا البته وقتی به زشت و زیبا نگاه می کند از منطر عقل کل است . هر چه وجود اشد باشد به همون نسبت زیبایی در اون اشد می شود چون اصالت با وجود است خدا زیباترین است چون وجود او مطلق است خدا مطلق زیبایی ست یک مطلق وجودی ست هر چه در هستی است جلوه و مرتبه ای از وجود اوست وحدت تشکیکی وجود یعنی وجو مرتبه مرتبه است زیبایی هم مشکک خواهد بود یعنی مرتبه مرتبه است . آیا هر چیزی به مرتبه ی وجودش زیبایی پیدا می کند ؟ دو تا معنا دارد ۱- با شدت در مرتبه عینی ست ۲- شی بیرونی وجود عینی شدت ندارد وجود ذهنی در ذهن مخاطب و هنردویت ما شکل می گیرد . وجود ذهنی ناشی از مفاهیمی است که برای مخاطب و هنردوست ایجاد شده است . اگر می خواهیم هنر متعالی شود : مفاهیم زیبایی شناختی باید متعالی شود تا به تعالی در هنر برسیم . رمز و نماد در قرآم و احادیث آورده و نمونه های زیادی رو به صورت رمزآلود بیان می کند ملاصدرا . نماد رابطه ی بین وجود عینی و وجود ذهنی است نمادها اگر بر پایه حکمی باشد نمادهای بنیادی و متعالی می شود . هنرمند : عشق عنصر کلیدی ست هنرمند باید به عشق برسد هنر ماحصل عشق است یک رابطه ی دو سویه است عشق اشتیاق ذاتی به کسب کمال است عشق به دنبال

این است که کسب کمال کند همون کاری که هنرمند دنبال اوست . هنرمند اشتیاق دارد برای زیبا آفرینی . ملاصدرا میگه تصور زیبایی و جمال صفای عشق است رابطه ی دو سویه دارد هر چه قدر عنصر عشق پر رنگ تر باشد اثر او متعالی تر است هنرمند متعالی باید قلبش طهارت داشته باشد این هنر است که هنرمند را متعالی می کند . هنردوست : ادراک : هنردوست می خواهد زیبایی در اثر هنری رو درک کند اونی که آشنا با حکمت است می تواند هنر رو درک کند اگر می خواهی هنردوست رو متعالی کنی باید او را با حکمت آشنا کنی . اقل مرتبه ی لذت اینه که حکمت رو یاد بگیرس برای فهم زیبایی هم طهارت قلب است محل درک زیبایی طهارت قلب است می توانی کشف معنا کنی اگر قلب طهارت داشته باشد می توانی هنر رو درک کنی قلب محل ادراک است هر چه ادراک متعالی تر باشد . مخاطبین هنر رو تعالی روحانی بدهیم . لذت محصول یک اثر هنری برای مخاطب لذتی است ، لذت امر ملایم طبع لذت است اگر طبع عاقله باشد امر ملایم طبعش هم انسانی ست اگر صورت حیوانی پیدا کند لذتش هم حیوانی می شود آخر سعادت رسیدن به این لذت است باطبع انسان کامل و عقل کل و آراسته ست بیمار نشده باشد . امر ملایم بالطبع یعنی زیبایی طبع انسان است به انسان میگن حیوان زیبایی دوست چون انسان ذاتا کمال خواه است لذتی که درک زیبایی ست اگر به لذت حقیقی برسد به سعادت رسیده است . اثر هنری می تواند انسان را سعادتمند کند از نظر صدرا .‌ ملاصدرا برلی هنر و اثر هنری قداست قائل است . هنر می توانر منتهی به سعادت بشر شود . بهشت نمایشگاه هنرنمایی است هنری که از هنر متعالی شکل گرفته است . شعر حافظ متعالی است چون هنر متعالی ست هنرمند متعالی است . اون کسی که ادراک کامل دارد و با قلبش هنر رو درک می کند از هنر بهره کامل دارد .

با سلام و احترام خدمت فرهیختگان ارجمند خانه اندیشه به اطلاع میرساند که به دلیل اعلام عدم امکان ارائه مطلب توسط اساتید این هفته، نشست ششم برگزار نمی‌شود. برگزاری نشست در هفته های آتی در زمان مقرر به قوت خود باقی است. ان شاءالله ☘

سلسله جلسات نشست مجازی 'فـَـــه‍ْـــمْ' با محوریت فلسفه هنر متعالی 🎙 جناب آقای دکتر محمد خیاط زنجانی

سلسله جلسات نشست مجازی 'فـَـــه‍ْـــمْ' با محوریت فلسفه هنر متعالی 🎙 جناب آقای دکتر رضا کریمی

🔹 جلسه ششم نشست مجازی «فهم» با محوریت فلسفه هنر متعالی ◽️با حضور دکتر معین آقایی مهر ⚪️موضوع: ابعاد زیبایی شناختی معماری اسلامی 🕕 سه‌شنبه ۲۰ دی‌ماه ۱۴۰۱ ساعت ۱۸ در آدرس زیر👇👇 https://neshast.seraj.ir/ch/asa2 🔰🔰🔰🔰🔰🔰 ▪️t.me/artskermanshah ▪️eitaa.com/artkermanshah ▪️instagram.com/art.kermanshah.ir/ ▪️www.artkermanshah.ir ▪️aparat.com/artkermanshah

#معرفی_کتاب #حکمت_و_معماری ✍️نویسنده: استاد عبدالحسین خسروپناه دزفولی 🔰تدوین و تحقیق: نسیم اشرافی 📌ناشر: موسسه متن 📙تعداد صفحات 188 🔰مولف در این اثر در 10 گفتار به مباحثی همچون «جریان‌شناسی علم معماری» و «سنّت و معماری» اشاره کرده و می کوشد تا پیوند میان «حکمت و فلسفه»، «علم کلام و معماری»، «عرفان و معماری»، «فلسفه و معماری»، «هستی‌شناسی و معماری»، «معرفت‌شناسی و معماری» و «انسان‌شناسی و معماری» را برای مخاطبان آشکار نماید. 🆔 @khosropanah_ir

حکمت و هنر چه رابطه ای باهم دارند؟