eitaa logo
فقه فرهنگی
689 دنبال‌کننده
193 عکس
19 ویدیو
75 فایل
بررسی فقهی نظام فرهنگی، قواعد و مسائل آن 🔸 پذیرای انتقاد و پیشنهاد شما: @hadiajami @feqahat سایت: splus.ir/feqh_farhangh" rel="nofollow" target="_blank">https://what.splus.ir/feqh_farhangh splus.ir/feqh_farhangh در هر کار فرهنگی و تربیتی، ابتدا باید فقه آن را دانست ... #فقه_معاصر #فقه_مضاف
مشاهده در ایتا
دانلود
🔹جهاد تببین یک وظیفه عمومی است اما نخبگان در این خصوص وظیفه ویژه دارند: در: http://shabestan.ir/detail/News/1150968
⭕️ مسلمانان هندوستان در فشار ناراحت کننده‌ای هستند و نیازمندی به گفتگوی بین ادیانی با هندوها بیش از پیش ضرورتش هویداست. .
حریم شخصی و اصلاحگری حاکمیت.WAV
15.59M
🔹جلسه نقد و بررسی دستگاه حل تزاحم انجام وظایف اجتماعی و صلاحی و با رعایت حریم شخصی. 🔸ارایه شده در جمع برخی از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم + نقد برخی اساتید و پاسخ به آنها. 🔸قابل توجه علاقه‌مندان به بررسی‌های فقهی و ان قلت‌های طلبگی. ▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️ 🔹محورهای چهارگانه دستگاه حل تزاحم فرهنگی: 1. نوع حالت تزاحم مشخص گردد؛ 2. دو طرف تزاحم اطلاق داشته باشند وگرنه مطلق مقدم است؛ 3. عناوین مقدم بر حریم شخصی وجود نداشته باشد؛ 4. عنوان محرم (مانند ورود به حریم شخصی) روش و مقدمه منحصره باشد. 🔸درنتیجه حکم کلی برای تقدم اصلاح‌گری بر رعایت حریم شخصی وجود ندارد و در هر مورد باید به این چهار مسئله توجه شود؛ مگر در عناوین مقدمی که برای حفظ آنها شکستن حریم شخصی باید انجام گیرد؛ یعنی مقدمه منحصره آن عناوین، ورود به حریم شخصی کسی باشد. عناوین مقدم بر رعایت حریم افراد: 1. اقامه امور راهبردی دین 2. عناوینی که مولا رضایت به انجام آنها ندارد 3.مانع شدن از نشر فساد میان مسلمانان 4.حفظ نظام اسلامی 5. مجوز قانونی و وظیفه قانونی. 🔹@feqahat
فقه ۱۲.mp3
24.79M
جلسه 12 🔹وظایف مدیریت مدرسه 🔸این بحث برپایه این دیدگاه است که تعلیم، در فرهنگ قرآنی مقدمه تربیت و هدایت است. 🔹وظیفه نخست: زمینه سازی: بار اصلی تربیت را در اسلام، روش‌های زمینه‌ساز به دوش دارد. زیرا تربیت امر اختیاری است و وظیفه اصلی مربی، فراهم آوری زمنیه شکوفایی و تربیت است. 🔸ادله شرعی وظیفه زمینه‌سازی آموزشی مدیر در مدرسه: ▫️1. دلیل اتقان. همانگونه که در ادله تانی و تثبت بیان شد، ایجاد مقدمات، سبب اتقان کار می‌شود. ▫️2. قاعده اعانه بر بر. زمینه سازی اعانه بر کار خیر (تعلم) است. ▫️3. قاعده تسنین. کسی که محیط فیزیکی آموزشی و بسیاری از کارهای زمینه‌ساز، سنت نیکویی است که گذاشته می‌شود. البته اگر از آن زمینه سازی که با نیت خیر ایجاد شده است، کسی بد استفاده کند، بر آن فرد زمینه‌ساز چیزی نیست؛ زیرا: «ما عَلَى الْمُحْسِنينَ مِنْ سَبيلٍ» 🔸پیش‌نیازهای آموزشی: الف) پیش‌نیازهای مهارتی ب) پیش‌نیازهای معارفی ج) پیش‌نیازهای روحی د) پیش‌نیازهای جسمی و فیزیکی از مهمترین پیش‌نیازی مهارتی، تعلم عربی است که در روایات بدان اشاره شده است. 🔹@feqahat
🔹زمینه سازی تعلم: پیش‌نیازهای مهارتی: تعلم عربی زبان، دریچه ورود به هر فرهنگ است. دریچه ورود به معارف قرآن و روایات، آموزش عربی است. ▫️... عن أبي عبد الله ؟ع؟ قال «تَعَلَّمُوا الْعَرَبِيَّةَ فَإِنَّهَا كَلَامُ اللَّهِ الَّذِي تَكَلَّمَ بِهِ خَلْقَهُ». ، الخصال، ص258. سند روایت قابل تصحیح است. دو الغای خصوصیت دارد: از تعلم به هر آنچه که مقدمه فهم کلام الله است. همچنین از کلام الله به تمام معارف دین. درنتیجه رجحان کسب مقدمه برای فهم دین، ثابت می‌شود. ▫️... عن جعفر بن محمد عن أبيه ؟عهما؟ قال «ما أنزل الله تعالى كتابا و لا وحيا إلا بالعربية ...». ، علل الشرائع، ج‏1، ص126. سند آن ضعیف است و دلالت بر ادعای ما ندارد. ▫️ ... قال رسول الله ؟صل؟ «تَعَلَّمُوا الْقُرْآنَ بِعَرَبِيَّتِه‏». وسائل الشيعة، ج‏6، ص220 🔸جمع بندی: اینکه قرآن به عربی است، دلالت دارد بر اینکه فهم بهتر دین در گروه فراگیری عربی است. یادگیری عربی برای خود افراد واجب نیست و مستحب است. اما برای نظام آموزشی می‌توان گفت مراتبی از آموزش آن نزدیک به واجب است. زیرا متربی باید مقداری از عربی را یاد بگیرند تا بتواند در حد لازم نماز و قرآن را صحیح بخواند و از سویی تعامل جامعه اسلامی و ارتباط با منابع دینی تقویت شود. البته تعلیم عربی با هدف فهم قرآن نه مکالمه امروزی عربی. ▫️در حاشیه: تفاوت الغای خصوصیت و تنقیح مناط بیان شد. 🔹@feqahat
تیمساری که مصداق یک قاعده فقهی شد! بعد از مدت‌ها، یک فیلم من را قانع کرد تا آن را ببینم. فیلم منصور که این روزها می‌توان آن را از طریق سایت تلوبیون رایگان تماشا کرد. فیلمی که به‌ دور از حاشیه‌های مانند ازدواج و عشق و اتفاق‌های زرد دیگر، به روایت جهاد علمی و فناوری شهید ستاری می‌پردازد. روایتی که ... ادامه در: http://fna.ir/78v0m
فقه مدرسه۱۳.mp3
21.76M
جلسه 13 🔹وظایف معلم ومدیریت مدرسه 🔸رفع موانع تعلم: موانع اصل تعلم دانش‌آموزان و موانع اتقان تعلم آنها. 🔹دلیل: 🔸مقدمیت نکته یکم: مقدمه اتقان تعلم مستحب است؛ زیرا اتقان استحباب دارد. اما مقدمات اصل تعلم، بستگی دارد به حکم آن تعلم دارد که مستحب یا واجب است. تعلم حرام و مکروه در بحث ما نیست. نکته دوم: مقدمات دو دسته هستند: وجودیه و عدمیه. مقدمه عدمیه، انجام‌ندادن کارهایی است که مانع انجام ذی‌المقدمه می‌گردد. عدم انجامِ موانع ِانجام آن کار، از مقدمات است؛ مانند انجام ندادن موانع تعلم. براین پایه، دلیل مقدمیت می‌تواند برای اثبات حکمِ ترک موانع تعلم کاربست داشته باشد. درنتجه: عدم تحقق موانع تعلم دانش آموزان، مقدمه تعلم دانش آموزان است و حکم مستحب یا در مواردی، ممکن است واجب باشد. 🔸رفع موانع تعلم ممکن است ناظر به عناوین ثانوی حکم وجوبی پیدا کند. یعنی بر معلم و مدیر آموزشی واجب است آن مانع تعلم را بردارد: الف) تضییع حقوق خانواده دانش‌آموز؛ ب) تضییع بیت المال؛ برخی موانع اگر برطرف نشود، بودجه دولتی به هدفش نمی‌رسد و دانش آموز رشد لازم را نمی‌کند. ج) تضییع حق معلم. یکی از حقوق معلم، گوش کردن به حرف اوست: در رسالة الحقوق امام سجاد؟ع؟ آمده است: «وَ حَقُ‏ سَائِسِكَ‏ بِالْعِلْمِ‏ التَّعْظِيمُ‏ لَهُ وَ التَّوْقِيرُ لِمَجْلِسِهِ وَ حُسْنُ الِاسْتِمَاعِ إِلَيْهِ وَ الْإِقْبَالُ عَلَيْهِ». اگر مانعی سبب خوب گوش ندادن دانش‌آموزان به درس است، مدیر مدرسه باید آن را برطرف کند؛ زیرا حق معلم است! نکته: سند رساله حقوق امام سجاد قابل تصحیح است.من لا يحضره الفقيه، ج‏2، ص620. @feqahat
فقه فرهنگی
جلسه 13 #فقه_مدرسه 🔹وظایف معلم ومدیریت مدرسه 🔸رفع موانع تعلم: موانع اصل تعلم دانش‌آموزان و موانع اتق
🔹موانع تعلم: 🔸1. موانعی که کارشناسان بیان کرده‌اند؛ 🔸2. مصادیقی که در روایات بدان تصریح شده است. 🔹در تقسیمی دیگر: 🔸1. موانع درونی: موانع بینشی، گرایشی و رفتاری. 🔸2. موانع بیرونی: خانواده، فضای مدرسه، دوست نامناسب، معلم نامناسب. 🔸3. موانع درونی بینشی مانند: ضعف توکل به خداوند، غفلت (غفلت از اهمیت، ثمرات و ثواب تعلم دین) و جهل (احساس عقب‌ماندگی و تحجرِ علوم دینی). ▫️موانع گرایشی مانند: تکبر، ناامیدی، ضعف اراده، لجاجت، دنیاگرایی افراطی و اتلاف وقت. موانع رفتاری مانند: تنبلی، تسویف، افراط و تفریط، کم‌رویی و ضعف یا بیماری بدنی. موانع بیرونی مانند: ازدواج در وقت نامناسب، خانواده، دوست نامناسب، محیط نامناسب، شیطان، دشمنان دین، مشکلات مالی. 🔸برخی مصادیق در روایات تصریح شده است. @feqahat
وَ لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنينَ وَ لكِنَّ الْمُنافِقينَ لا يَعْلَمُونَ (سوره منافقون آیه 8) عزت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است؛ ولى منافقان نمى‏دانند! آقایان منافقی که از حمله موشکی سپاه به لانه عنکبوت اسرائیل در کردستان عراق ناراحت شدید، بدانید این تنها یک گوشه از عزت ایمانی مردم مؤمن ایران است! سه مرکز دیگر موساد در اربیل منتظر باشند! همچنین دزدان دریایی آمریکایی که به تازگی مزاحم نفکش‌های ایرانی می‌شوند! یادتان باشد: دوران بزن و درو تمام شده است! این ایران پهلوی و قجری نیست، این ایران علوی است! @feqahat
▫️ آیت الله اعرافی در پیام نوروزی به حوزویان: 🔶 تشریح سیاست های حوزه علمیه در آغاز قرن و سال جدید / حوزه با وجود سختی مسیر، تحولی مهم در پیش روی دارد 🔻 مدیر حوزه‌های علمیه کشور در پیام نوروزی خود به طلاب، اساتید و فعالان حوزوی از طرح‌های بزرگ حوزه در آغاز قرن جدید خبر داد. ➖ فرازهایی از این پیام: 🔸 پایه ریزی یک حوزه علمیه جدید به نام حوزه علمیه قم یکی از تحولات مهم قرن حاضر است. 🔹 در همین یک قرن حوزه علمیه قم و نهاد روحانیت شاهد، شکل گیری نهضت ها و جریان های فکری متعدد هستیم و بالاترین دستاورد این یک قرن، شکل گیری نهضت امام راحل و سپس انقلاب شکوهمند اسلامی است. 🔸 حوزه عصر جدید، حوزه‌ای است که با سختی‌ها و چالش های فراوان و البته رسالت‌های سنگینی مواجه است. در این روزها باید با توشه گیری از گذشته آماده حرکت نو شویم. 🔹 گرچه امروز حوزه‌های علمیه ما تخصصی‌تر شده است و بخش‌هایی دیگر بر دوش دانشگاه است ولی روزگاری همه این علوم در حوزه‌ها و مدارس علمیه تدریس می‌شدند. حوزه‌های علمیه ما از پیشینه بزرگی از قلمروهای مختلف معرفتی برخوردار است. این دانش بنیانی و معرفت نهادی را باید بشناسیم، به آن افتخار کنیم و آن را تحول ببخشیم و به سمت قلمروهای جدید حرکت کنیم. 🔸 حوزه تاریخ پر افتخار دارد و ضمن آنکه باید به آن افتخار کنیم، نباید در آن تاریخ بمانیم و به افق‌های جدیدی در این زمینه قدم بزنیم و گام برداریم. 🔹 حوزه و نهاد روحانیت، همواره مردم گرا و اجتماعی بوده است و در کنار مردم به ویژه نیازمند و مستمندان قرار داشته است که این هویت، هویت کمی نیست. به شدت باید نسبت به کاهش این مسأله در نهاد روحانیت و حوزه نگران باشید. 🔸 ذات حوزه یک ذات اجتماعی و سیاسی به معنی درست است نه سیاست زدگی و بازی‌های سیاسی؛ بلکه سیاست مبتنی بر اندیشه الهی است. 🔹 ضرورت هم افزایی در جهت ارتقای عناصر هویتی حوزه و ضرورت بازسازی و بالندگی حوزه و اصلاح ضعف ها و کاستی ها امر بسیاری مهمی است که باید به آن بپردازیم. 🔸 بیش از ۱۰۰ طرح مهم و تحولی و بزرگ در پرتوی اسناد متعدد در چند سال گذشته در مدیریت حوزه و حوزه انجام شد و در دو سال اخیر آرام آرام به سمت اقدامات جدید حرکت کردیم و در این زمینه به دنبال عمق بخشیدن به این امور هستیم. 🔹 در یکصدمین سالگرد احیای حوزه علمیه قم قرار داریم که در این زمینه باید خروجی مناسبی در بازشناسی دستاوردهای حوزه علمیه قم و دستاوردهای حوزه های علمیه در یک صد سال اخیر داشته باشیم. 🔸 می‌دانیم که سخت ترین وضعیت معیشت از آن طلاب است که بیش از ۹۰ درصد جامعه روحانیت در سختی و رنج زندگی می کنند و در کنار سایر اقشار به شکل جدی تر جامعه وسیعی در حوزه جامعه روحانیت با سختی های زندگی دست و پنجه نرم می کنند. معیشت هدفمند با هدف کاستن از بار سختی ها وظیفه ماست. 🔹 ما با همه طلاب و اساتید و محققان و مبلغان و فعالان و مدیران و کادر حوزه میثاق را می بندیم که برای ارتقای حوزه سر از پا نشناسیم. نیازمند آن هستیم که مطالبات رهبری و رهنمودهای ایشان و اندیشه متعالی امام بزرگوار را به عنوان محور قراردهیم و همچنین هدایتهای مراجع معظم و نظرات و طرح های اساتید و طلاب را مد نظر قراردهیم و طرح کلان تحول حوزه در قالب اسناد و برنامه ۵ ساله در حال انجام است. این مسیر دشوار است ولی با عزم و تلاش همه گان محقق می شود. 🔻متن کامل پیام https://hawzahnews.com/xbDHv
فقه مدرسه ۱۴.mp3
29.46M
🔹 جلسه 14 🔹موانع تحصیل که در روایات تصریح شده، آمده است: 🔸مانع یکم. دوست نامناسب: دسته‌ای از آیات و روایات درباره دوست و دوست‌یابی هستند. البته سند اکثر آنها ضعیف هستند. برخی میگویند اینها سنن است و باید در سند آنها تسامح کرد و سخت نگرفت! اما ما همچون برخی اساتید میگوییم: اگر تعدد قابل توجه داشته باشند، آنها را به هم ضم می‌کنیم و مفهوم کلی و مشترک آنها را میتوان استفاده کرد. یعنی قاعده ضم احادیث ضعاف. از آنها دو قاعده کلی می‌توان برداشت کرد: قاعده یکم. کراهت یا حرمت همنشینی و دوستی با کسانی است که گمراه کننده یا مبتلا به گمراهی هستند؛ قاعده دوم. استحباب دوستی و همنشین شدن با خوبان. از جمله روایات: «... قَالَ لِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ‏ يَا بُنَيَّ انْظُرْ خَمْسَةً فَلَا تُصَاحِبْهُمْ وَ لَا تُحَادِثْهُمْ وَ لَا تُرَافِقْهُمْ فِي طَرِيقٍ‏ فَقُلْتُ يَا أَبَهْ مَنْ هُمْ قَالَ إِيَّاكَ‏ وَ مُصَاحَبَةَ الْكَذَّابِ فَإِنَّهُ بِمَنْزِلَةِ السَّرَابِ يُقَرِّبُ لَكَ الْبَعِيدَ وَ يُبَاعِدُ لَكَ الْقَرِيبَ وَ إِيَّاكَ‏ وَ مُصَاحَبَةَ الْفَاسِقِ ـ فَإِنَّهُ بَائِعُكَ بِأُكْلَةٍ أَوْ أَقَلَّ مِنْ ذَلِكَ وَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْبَخِيلِ فَإِنَّهُ يَخْذُلُكَ فِي مَالِهِ أَحْوَجَ مَا تَكُونُ إِلَيْهِ وَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْأَحْمَقِ فَإِنَّهُ يُرِيدُ أَنْ يَنْفَعَكَ فَيَضُرُّكَ وَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْقَاطِعِ لِرَحِمِهِ فَإِنِّي وَجَدْتُهُ مَلْعُوناً فِي كِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي ثَلَاثَةِ مَوَاضِعَ ..‏. » (محمد بن يعقوب كلينى، الكافي، ج‏2، ص376 و 377).
فقه فرهنگی
🔹#فقه_مدرسه جلسه 14 🔹موانع تحصیل که در روایات تصریح شده، آمده است: 🔸مانع یکم. دوست نامناسب: دسته‌ای
حرمت در جایی است که دوستی، مقدمه منحصره گناه گردد. تذکر: ضعف در سند سبب تقلیل نهی به کراهت نمی‌شود؛ بلکه اگر سند ضعیف باشد هیچ حکمی برداشت نمیشود! مگر بر اساس قاعده ضم احادیث ضعاف یا تسامح در ادله سنن. 🔸سه عنوان مهم که درباره دوست آمده و مناسب دانش آموز و طلبه است: دوستی با خردمند، بیان‌کننده عیب، دوستی با او زینت باشد. اما چون سند ضعیف است به جزئیات این روایات نمی‌شود استناد کرد. 🔹 مانع دوم. ازدواج است. مانع دیگر که برخی علما برای تحصیل بیان کرده‌اند، ازدواج است. شهید ثانی و صاحب جواهر و برخی کتب اهل سنت مانند غزالی بیان کرده‌اند: بحث فقهی آن، تزاحم دو مسئله تحصیل علوم دینی و ازدواج است: 1. تزاحم دو مستحب: تحصیل و ازدواج مستحب باشد. با توجه به اینکه حکم اولی تعلم و ازدواج، استحباب است، این حالت تزاحم، امکان تحقق بیشتری دارد. 2. تزاحم دو واجب: تحصیل و ازدواج واجب باشند. هر یک از نکاح و تحصیل علم، به حد وجوب برسند. اگر این دو با یکدیگر تزاحم پیدا کنند، برحسب حالات افراد باید اهمیت‌سنجی کرد. توجه به واجب عینی و کفایی و موسع و مضیق بودن، در این اهمیت‌سنجی جایگاه ویژه‌ای دارد. 3. تزاحم واجب و مستحب: در صورت واجب بودن تحصیل یا ازدواج و مستحب بودن طرف دیگر. 🔹در تزاحم مستحب با واجب، سه حالت وجود دارد: 🔸3ـ1. تزاحم واجب عینی بالذات با مستحب که واجب عینی مقدم است؛ 🔸3ـ2. تزاحم واجب عینی بالعرض با مستحب. اگر مستحبی با واجبی کفایی، که عینی شده است، تزاحم پیدا کرد، ملحق به واجب عینی می‎شود. 🔸3ـ3. تزاحم واجب کفایی با مستحب. وجوب کفایی باقی است و مبدل به عینی نشده است؛ از سویی، تعین ندارد و اگر او انجام ندهد، دیگری انجام می‌دهد. در این حالت، میان انجام آن و فعل مستحب، تخییر به‌وجود می‌آید؛ هرچند ممکن است اولویت و اهمیتی برای یک طرف به‌وجود آید. 🔸3ـ4. تزاحم کفاییِ امتثال شده با مستحب حالت دیگر، واجب کفایی است که امتثال شده است؛ اما رجحان متعلق آن باقی مانده است؛ مانند مرجعیت که به کفایت رسیده است؛ زیرا رجحان تفقه و مرجعیت پیوسته باقی است. در این حالت تزاحم دو راجح است که بازگشت به تزاحم دو مستحب دارد. ◻️نتیجه کلی اینکه حکم کلی در تقدم تحصیل علوم دینی بر ازدواج نیست و ناظر به افراد و شرایط، احکام متفاوتی دارد. 🔹مانع سوم. تسویف است. دسته‌ای از روایات به مذمت تسویف و تأخیرانداختن در کارها و نهی از آن پرداخته‌اند. از جمله روایت محمدبن مسلم ... عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ جَدِّي عَنْ‏ آبَائِهِ ع‏ أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع .... إِيَّاكُمْ وَ تَسْوِيفَ‏ الْعَمَلِ‏ بَادِرُوا إِذَا أَمْكَنَكُمْ مَا كَانَ لَكُمْ مِنْ رِزْق‏ (محمد بن على ابن بابويه، الخصال، ج2، ص632). از مجموع این روایات کراهت تاخیر انداختن در امور خیر از جمله تحصیل را میتوان برداشت کرد. 🔹@feqahat