eitaa logo
مدرسه مطالعات فقه نظام
1.3هزار دنبال‌کننده
422 عکس
8 ویدیو
4 فایل
💠 کانال رسمی مدرسه مطالعات تخصصی فقه نظام 🔶 مرجع تخصصی دروس خارج فقه نظام 🔶 اطلاع رسانی برنامه ها و نشست های تخصصی 🔶 معرفی آثار علمی برگزیده در حوزه فقه نظام 🌐 وبگاه اطلاع رسانی http://www.fiqhenezam.ir 📞 ارتباط با ما: @Admin_1001
مشاهده در ایتا
دانلود
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️اقامه دین موجب نزول برکت از آسمان و زمین ✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد: ⬅️ آیه دیگری که همانند آیه 13 سوره شوری که دال بر اقامه دین می‌کند، ‌آیه 66 سوره مبارکه مائده می‌باشد. خداوند در این آیه می‌فرماید: اگر آنان تورات و انجيل و آنچه را از سوى پروردگارشان بر آنها نازل شد قرآن‏ برپا دارند، از آسمان و زمين، روزى خواهند خورد. جمعى از آنها معتدل و ميانه‏رو هستند. ولى بيشترشان اعمال بدى انجام مى‏دهند. ⬅️ آیه می‌فرماید: «وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا». این آیه به دلالت اقتضا بیانگر این مطلب است که اقامه واجب است. نه اینکه اقامه یک امری است که اگر اینها اقامه کنند، این نتیجه را دارد. به نظر ما از «وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا»، لزوم اقامه استفاده می‌شود؛ یعنی مردم باید اقامه کنند لکن این کار را نمی‌کنند. اگر این مردم دین را اقامه کنند برکات آسمانی و زمینی فراوان می‌شود. ⬅️ نظیر این مطلب در آیات دیگر هم وجود دارد؛ به عنوان نمونه می‌توان به آیه «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى‏ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا» اشاره کرد. از همه آیاتی که بحث اقامه‌ دین در آنها مطرح شده، حکومت دین استفاده می‌شود. ⬅️ از آیه شوری استفاده می‌شود که اقامه، وظیفه انبیاء است. از آیه مورد بحث نیز استفاده می‌شود که اقامه دین وظیفه مردم می‌باشد. «أنّهم» یعنی مردم، حالا أنّهم را ممکن است بگوئیم هم مردم و هم انیباء (همه). ولی مردم مسلم داخل در این ضمیر است و بر مردم اقامه‌ دین واجب است. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/s32464 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
✅ معرفی دروس خارج فقه نظام (6) ⬅️ استاد: آیت الله ابوالقاسم علیدوست ⬅️ موضوع: فقه امنیت ⬅️فایلهای صوتی و تقریر این درس در سایت http://a-alidoost.ir و کانال https://eitaa.com/alidost_fiqh بارگذاری شده است. ———————————— 🔎 @fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ سکوت در مقابل فعل حرام اعانه بر اثم است ✅ آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد: ⬅️ آیا «وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ» دلالت بر حرمت دارد؟ خودِ ظلم و گناه، حرام است اما آیا تعاون بر این‌ها هم حرام است یا مکروه است. می‌توان از ذیل آیه «وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ» استفاده کرد که تعاون بر ظلم و گناه، حرام است. ⬅️ همه علما پذیرفته‌اند که آیه دلالت بر حرمت دارد. اما اختلاف در این است که آیا فقط تعاون بر اثم حرام است یا اعانه بر اثم نیز حرام می‌باشد؟ زیرا برخی بین تعاون و اعانه تفاوت قائل شده‌اند. محقق خویی (رحمه‌الله) قائل است که تعاون بر اثم حرام اما اعانه بر اثم حرام نیست. ⬅️ افعال واجبی مانند خمس، زکات، حج، نماز جماعت، نماز جمعه که جنبه اجتماعی دارند، زمینه ارتباط انسان با مؤمنان و کمک به آنها را فراهم می‌کنند. نماز جماعت‌ها باید وسیله‌ای برای آشنایی با فقرا و مساکین و کمک به آنها باشد. این بیان حاکی از این است که شارع مقدس به مسائل اجتماعی توجه جدی دارد. ⬅️ تعاون بر برّ و تقوا در جایی به نتیجه می‌رسد که به تقوا متصل شود. ممکن است فردی به همه مردم و مستمندان کمک ‌کند اما تقوا نداشته و گناه می‌کند. کمک به دیگران حُسن است اما تقوا ندارد. باید این دو با هم باشد. «وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى» تعاون بر برّ اگر همراه با گناه باشد، فایده‌ای ندارد. بلکه زمانی نتیجه دارد که تقوا هم در کنار آن باشد. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/e65980 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
♦️ اصول اولیه اقتصاد اسلامی ✅ آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج «بانکداری اسلامی» بیان کرد: ⬅️ اصل استقلال در اقتصاد اسلامی: ما قائل به اقتصاد اسلامی هستیم ولی بدون هیچ وابستگی. این مستقل بودن منافاتی با استفاده از ابزار جدید ندارد. اقتصاد اسلامی، جدای از اقتصاد مبتنی بر سرمایه‌داری، کمونیسم و مالکیت شتراکی است. در این نظام اقتصادی، نه ثروت زیاد برای افزایش پول مطلوب است و نه بی‌ثروتی و نبود مالکیت. ⬅️ اصل عدالت فردی و اجتماعی در اقتصاد اسلامی: عدالت از اهداف اقتصاد اسلام می‌باشد. بانکداری اقتصاد اسلامی باید همراه با عدالت باشد. ⬅️ اصل توجه خاص به رفاه عمومی مردم: در این اقتصاد باید به گونه‌ای برنامه ریزی شود که ثروت برای همه مردم جامعه باشد. نظام سرمایه‌داری ثروت را در اختیار افراد محدودی می‌گذارد ولی در اقتصاد اسلامی این‌ گونه نیست. ⬅️ اصل بالندگی و رشد در اقتصاد اسلامی: باید برای ارزشهای والای الهی و انسانی و برای استحکام بنیان‌های اقتصاد اسلامی برنامه ریزی کرد. هدف اقتصاد اسلامی، رسیدن به کمال مطلوب است؛ به عبارت بهتر انسان باید اقتصاد اسلامی را در خدمت سیر و سلوک خود قرار بدهد. ⬅️ اصل وسیله بودن اقتصاد: در اقتصاد اسلامی، اقتصاد نوعی وسیله محسوب می‌شود نه هدف. از این رو می‌توان گفت بانکداری اسلامی نیز وسیله است. در نظام اقتصادی جهان اگر اقتصاد به عنوان هدف است، در نظام اسلامی به عنوان ابزار می‌باشد. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/p13768 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️تخصیص اصل عدم ولایت احدی بر احدی به وسیله احکام عقلیه، آیات و روایات ✅ حجه الاسلام محمد رضا عصمتی در درس خارج «فقه التقنین» بیان کرد: ⬅️ برفرض پذیرش اصل عدم ولایت احدی بر احدی، باید گفت برخی از احکام عقلیه، آیات و روایات، آن را تخصیص می‌زنند. ⬅️ خداوند خالق همه موجودات است و همه شئونات آنها وابسته به پروردگار می‌باشد با این وجود می‌توان گفت شئونات انسان ارتباطی با خداوند ندارد؟ در آیات و روایات متعددی، ولایت به خداوند نسبت داده شده است. در نتیجه ولایت خداوند مخصص اصل مذکور محسوب می‌شود. ⬅️ عقل حکم به حسن عدل و قبح ظلم می‌کند. با توجه به این قاعده عقل ارشاد انسانی را که راه اشتباهی را طی می‌کند، پسندیده می‌داند. حال آیا تبعیت از پیامبر صل الله علیه واله و ائمه معصومین علیهم السلام که دارای بالاترین درجه عقل و تدبیر و ... هستند، عقلانی و ترک آن قبیح نیست. ⬅️ طبیعت انسان اجتماعی است و بدون جامعه نمی‌تواند زندگی کند. در جامعه تضاد منافع وجود دارد؛ بنابراین برای اینکه بتوان در جامعه زندگی کرد باید قانونی وجود داشته باشد که این آزادی‌های بدون قید را محدود کند. از سوی دیگر اگر این قانون، مجری نداشته باشد، اثری نخواهد داشت. ✅ نتیجه اینکه احکام عقلی که چند نمونه از آن در مطالب بالا گفته شد، اگر نگوییم بر اصل اولیه حاکم است، آن را تخصیص می‌زند. ⬅️ این اصل را می‌توان به شکل دیگری تبیین کرد؛ به این نحو که از دایره فروع خارج و در دایره اصول قرار دهیم. یعنی در ابتدا باید نسبت خداوند به موجودات امکانی را مشخص کنیم. از نظر معرفتی خداوند خالق و هستی بخش موجودات عالم است و آنها حدوثا و بقاعا تحت قدرت بی‌انتهای خداوند قرار دارند. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/d16982 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ وجوب نفسی حمایت از ولی امر/ اقامه دین تا قیامت جریان دارد ✅ آیت الله علی اکبر سیفی مازندرانی در درس خارج «مسائل مستحدثه» بیان داشت: ⬅️ نفس حمایت فقیه از ولی امر، یک واجب نفسی است. دلیل آن آیه شریفه «شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصَّي بِهِ نُوحاً وَ الَّذي أَوْحَيْنا إِلَيْکَ وَ ما وَصَّيْنا بِهِ إِبْراهيمَ وَ مُوسي‌ وَ عيسي‌ أَنْ أَقيمُوا الدِّينَ وَ لا تَتَفَرَّقُوا فيهِ کَبُرَ عَلَي الْمُشْرِکينَ ما تَدْعُوهُمْ إِلَيْهِ اللَّهُ يَجْتَبي‌ إِلَيْهِ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدي إِلَيْهِ مَنْ يُنيبُ» است. ⬅️ اقامه دین شامل همه مکلفین می‌‌شود و همه بر اساس میزان توانایی خود مکلف به اقامه دین هستند. اقامه مختص به زمان انبیاء گذشته یا ائمه یا زمان نبی نیست، بلکه تا قیام قیامت حتی بعد از ظهور امام عصر علیه السلام نیز جاری است. ⬅️ زمانی که همه تکلیف پیدا کردند و فقیه جامع شرائط فتوی و رهبری که منتخب امت است، بالوجدان تمکن از اقامه دین دارد، نصرت او واجب است. این وجوب شامل فقیهی که اخذ زمام حکومت را دارد و مردم به او رأی داده‌اند نیز می‌شود. اگر او از تشکیل حکومت امتناع کند، گناه کرده است. ⬅️ بدون نصرت سران قوم و کسانی که مردم مؤمن، سخن او را به عنوان مرجع تقلید برای خود واجب الطاعة می‌دانند، اقامه دین ممکن نمی‌شود. اگر هم امکان داشته باشد با سختی زیاد و حالت ضعف همراه است. ⬅️ اگر فقیهی قائل به ولایت فقیه نباشد آیا می‌تواند بگوید اقامه‌ دین توسط فقیه حاکم حرام است؟ پاسخ منفی است؛ زیرا یا باید این حکومت را فقیه اداره کند یا غیر فقیه، همانگونه که در مطالب گذشته اشاره شد، شارع بر فقیه راضی است. 📝 ادامه مطلب: https://b2n.ir/y02672 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️بررسی صحت یا بطلان شرط ضمان در عقد مضاربه ✅ آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی در درس خارج « بانکداری اسلامی» بیان کرد: ⬅️ مقتضای عقد مضاربه آن است که مال نزد عامل به طور امانت باشد تا با آن تجارت کرده و سود حاصل از آن بین طرفین تقسیم کند. بر این اساس ضرر بر عهده صاحب سرمایه بوده نه عاملی که امین شمرده شده و با مال تجارت می‌کند. از این جهت صاحب سرمایه نمی‌تواند با عامل، شرط ضمان کرده و بگوید در صورت تلف مال، عامل ضامن باشد. ⬅️ برخی گفته‌اند جواز شرط ضمان در عاریه طلا و نقره را نمی‌توان به سایر امانات سرایت داد تا چه رسد به سرایت آن به دیگر عقود مانند مضاربه؛ زیرا شرط ضمان نسبت به عامل، مخالف با مقتضای عقد مضاربه است. ⬅️ برخی دیگر از بزرگان گفته‌اند ضمان، عامل مخالف با إطلاق عقد مضاربه است. یعنی ضمان در مضاربه لا اقتضاء بوده و در صورت إطلاق عقد مضاربه و عدم شرط ضمان، عامل ضامن نیست. ولی در صورت شرط ضمان عامل در ضمن عقد ضمان عامل صحیح خواهد بود. ⬅️ برخی دیگر گفته‌اند در ضمن عقد مضاربه به هیچ عنوان نمی‌توان شرط ضمان عامل را نمود. اما در ضمن معامله مستقل خارج از مضاربه مانند بیع یا اجاره، می‌توان شرط ضمان نمود. در این صورت ضمان خسارت یا ضمانِ تلف مال المضاربه، بر عهده عامل خواهد بود. با این کار ضمان عامل در ضمن عقد مضاربه شرط نشده تا مخالف با مقتضای عقد مضاربه باشد بلکه این شرط در ضمن عقد خارج لازم دیگری محقّق شده است. 📝 ادامه مطلب: https://b2n.ir/m60221 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
♦️ تعیین زمان برای تصدی کارگزاران و تعیین نهاد ناظر ✅ آیت الله ابوالقاسم علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد: ⬅️ روایت یا آیه‌ای که دال بر تعیین زمان برای کارگزاران باشد، وجود ندارد. اما باید برای برخی از کارگزاریها، تعیین زمان کرد. ⬅️ تعیین زمان برای تصدی کارگزاران حتی برای رهبری و تعین نهاد ناظر و ارزیاب، به نوعی لزوم مهار قدرت و مسئولیت در مقابل اختیار می‌باشند. این امر در میان عقلا نیز تبدیل به سیره شده؛ از این جهت عموم کشورها ریاست جمهوری را یک بار تکرار می‌کنند. ⬅️ در دیدگاه ما اندیشه نصب پذیرفته شده نیست اما اندیشه کشف به معنای مطرح شده نیز مورد نظر نیست. به نظر می‌رسد زمانی که خبرگان از میان چندین فقیه، شخص رهبری را انتخاب می‌کنند، در واقع او را انتخاب می‌کنند نه کشف. همانند انتخاب ریاست جمهوری توسط مردم. 📝 ادامه مطلب: https://b2n.ir/z13792 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
♦️ وظایف تربیتی خانواده در آیات و ادله ✅ آیت‌الله علیرضا اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» بیان کرد؛ ⬅️ آیه ششم سوره طلاق می‌فرماید: «وَ أْتَمِرُوا بَيْنَکُمْ بِمَعْرُوفٍ». در این آیه «ائتمروا» به معنای مشورت زوجینی که طلاق گرفته‌اند. دو احتمال در متعلق مشورت و وجوب آن وجود دارد. نخست اینکه متعلق آن امور مربوط به فرزند که منحصر در رضاع و شیر دادن است، می‌باشد. دوم اینکه متعلق آن مطلق است؛ یعنی باید در امر فرزند مشورت کنید. ⬅️ به نظر می‌رسد احتمال دوم قابل پذیرش نیست. آیه در خصوص رضاع، شیر و شکل¬گیری شخصیت کودک که متأثر از شیر و تغذیه سالم است، عنایتی دارد. اینکه بگوییم اگر تأکید و حکمی در باب رضاع آمد، می‌توان آن را به قلمروهای دیگر تسری داد، وجهی ندارد ⬅️ آیه در خصوص زوجینی است که طلاق گرفته‌اند. آیه می‌گوید این افراد در رضاع کودک همفکری و همکاری کنند که بچه لطمه‌ای نبیند. ممکن است این بیان را تعمیم دهیم و بگوییم در سایر شئون تربیتی نیز همکاری کنید که در مسیر درستی قرار بگیرد. ⬅️ لازمه رشد کودک در دو سه سال نخست زندگی، تربیت خانوادگی در محدوده تربیت جسمی و تربیت¬های محبتی است. باید به تربیت جسمی و روحی او در حد متعارفی که لازمه شکل گیری شخصیت سالم است توجه شود. محدوده این آیه لزوم ضرورت همکاری پدر و مادر در تربیت دوره کودکی است. 📝 ادامه مطلب: https://b2n.ir/g28826 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ ادله قرآنی و سیره در ضرورت تشکیل حکومت اسلامی ✅ آیت‌الله علی‌اكبر رشاد در درس خارج «فقه الولایه» بیان کرد: ⬅️ اسلام به نحوی است که جز به تشکیل حکومت، امور آن به تعطیلی کشیده می‌شود. اگر حکومت تشکیل نشود اسلامی باقی نمی ماند. اینکه «اسلام باقی نمی ماند» را می توان چند گونه تفسیر کرد. تفسیر مشهور آن است که اگر حکومت نباشد، احکام اسلام اجرا نمی‌شود. ⬅️ اگر حکومت اسلامی برقرار نشود، «شریعت اسلامی» باقی نمی‌ماند نه از این جهت که از بین می برند بلکه حجم جهات سیاسی، حکومی، اجرایی، قضایی در اسلام به‌قدری است که اگر به آنها عمل نکنیم اصلاً اسلام را عمل نکرده‌ایم. ⬅️ مرحوم صاحب جواهر قائل است کسی که به ولایت فقیه معتقد نیست، بویی از فقه نبرده است هرچند ده‌ها جلد کتاب فقه نوشته باشد. ما فراتر از ایشان می‌گوییم اگر کسی مجموعه آیات و روایات را ملاحظه کند و منکر ضرورت و لابدیّت حکومت باشد و این را نفهمد، بویی از قرآن و روایات نبرده است. ⬅️ اگر به قرآن و روایات مراجعه کنیم، متوجه می‌شویم اسلام ملازم با حکومت است. بخش «احکام عامه» عمدتاً حکومتی است. بخش قابل توجهی از «عقود و ایقاعات» همین گونه هستند، بخش «عبادات» هم پاره‌ای از مباحث عبادی مانند نماز جمعه، مباحث مربوط به عید فطر و… حیث حکومی دارند. ⬅️ رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم از همان روزهای آغازین حضور در مدینه، در نخستین اقدام، مسجد ساختند و کاملاً حکومتی برخورد کردند. پیمان نامه امضا کردن، إعمال ولایت، اجرای عمارت، متحد کردن اوس و خزرج، با مجاورین مدینه پیمان بستند، به سراسر حکومتها در جهان نامه نوشتند. بعد بلافاصله جنگ ها شروع شد. 📝ادامه مطلب: https://b2n.ir/x70106 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ روایات طبی ارشادی هستند/ جایگاه علم طب در متون دینی ✅ حجه الاسلام محسن ملکی ابرده در درس خارج «فقه الطبابه» بیان کرد: ⬅️ طب اسلامی یعنی اینکه اسلام اعتقادات و اخلاق اطباء و پزشکان را تصحیح کند تا در وادی عمل، صالح باشند. پزشکی اسلامی یعنی پزشک با اخلاق و اعتقادات اسلامی. داروی اسلامی یعنی داروسازی مطابق با إذن شارع مقدّس رعایت احکام اوّلیّه و ثانویّه‌ای که در این رابطه وجود دارد. ⬅️ در نگاه توحیدی، علوم انسانی حاکم بر علوم طبیعی هستند. علوم تجربی که قرار است دنیای مردم را آباد کند، بدون صبغه‌ علوم انسانی آبادکننده نخواهند بود بلکه تخریب‌کننده می‌شوند. ⬅️ علوم انسانی حرکت علوم تجربی را جهت ‌دهی و پزشکی را انسانی و اسلامی می‌کند. پزشکی اسلامی و داروی اسلامی به این معنا داریم امّا اینکه انبیاء و اولیاء همه‌ ابعاد جسمی انسان را توضیح داده باشند که تا قیامت تغییر نکند، چنین چیزی وجود ندارد. ⬅️ به عنوان طب اسلامی، علم جامعی نداریم و روایاتی مانند فرمایش پیامبر، ارشادی می‌باشند. بهترین شکل ورود به روایات طبی، کاری است که مرحوم صدوق در کتاب اعتقادنا انجام داده است. ⬅️ اوّلاً برخی از روایات مربوط به آب و هوای مکه و مدینه است و برای جای دیگر مفید نیست؛ لذا قاعده‌ی کلی نیستند. ثانیاً برخی روایات مطابق علم امام از طبع سؤال‌کننده است. ثالثاً برخی از روایات جعلی هستند و برخی برای تخریب وجهه‌ دین است. رابعاً برخی روایات بصورت سهو و اشتباه از ناقل صادر شده است. 📝 ادامه مطلب: https://b2n.ir/w81616 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ موانع بانکداری اسلامی / دستکاری کردن آمار اقتصادی، خیانت است ✅ آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج «بانکداری اسلامی» بیان کرد: 1️⃣ عدم استخراج نظر شارع در بانکداری اسلامی: علت ایجاد این چالش، عدم ورود افراد توانمند در این عرصه است. هر چند ممکن است ورود به این میدان واجب کفایی باشد اما شاید برای کسانی که اهل اقتصاد هستند و مسائل شرعی را می‌دانند، واجب عینی باشد. 2️⃣ ناهماهنگی بین مذاهب اسلامی و بین علمای شیعه: نظریه‌پردازان باید با هم تبادل نظر کنند. تفاوت‌های عمیقی بین بانکداری اسلامی و غیر اسلامی وجود دارد. بانکداری اسلامی، مسأله‌ای مستحدَث و ماهیتی در مقابل ماهیت بانکداری غیراسلامی است؛ از این رو باید به عنوان جعل اولی، قوانین بانکداری اسلامی را وضع و به عنوان الگوی اقتصاد جهانی عرضه کنیم. 3️⃣ مشکل نقدینگی و عدم مدیریت مالی و ابزارهای مالی: بانکداری اسلامی بر اساس نیاز جوامع پیشرفت می‌کند. در گذشته مراودات و نیازهای مردم کم و بسیط بود اما نیازهای امروز ما با نیازهای زمان پیامبر و ائمه علیهم‌السلام، قابل مقایسه نیست. از این جهت می‌باشد که اموال و ابزارهای مالی در بانک‌های اسلامی باید مدیریت شوند. 4️⃣ روان نبودن قوانین مربوط به عقود بانکی: هرچه قوانین، عملی‌تر باشد، بهتر خدمت می‌کند. از جمله عقود بانکداری اسلامی که باید به آن توجه شود، عقود مشارکتی است. یکی از مشکلات عقود مشارکتی، نامعین بودن سود و ریسک بالای سرمایه گذاری در آن است. 📝 ادامه مطلب: https://b2n.ir/p20401 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️عرضه چهره عدالت گرای اسلامی از اهدف مکتب قضایی اسلام ✅ آیت الله مهدی هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام قضایی اسلام» بیان کرد: ⬅️ یکی از شئون معصوم علیه السلام، قضاوت است. این شأن برای فقیه جامعه الشرایط در زمان غیبت نیز ثابت است. هدف قضاوت در درون جامعه اسلامی، عدالت و نسبت به خارج از جامعه اسلامی، عرضه چهره عدالت گرای اسلامی می‌باشد. ⬅️ همه مکاتب اقتصادی به دنبال عدالت هستند و هر یک تفسیر متفاوتی از عدالت مطرح کرده است. تفسیر اسلام از عدالت اقتصادی این بود که اولا تفاوتها و طبقات در جامعه پذیرفته شده اما فاصله طبقات باید کنترل شود. عدالت قضایی در اسلام به دو عنصر بستگی دارد نخست امنیت و دوم عدالت ثبوتی و اثباتی دستگاه قضا. ⬅️ خداوند متعال امنیت را به عنوان یکی از بزرگترین نعمتها معرفی کرده است. امنیت در فارسی یا معادل آن در زبانهای دیگر، به معنای حالتی است که شخص علاوه بر اینکه احساس خطر ندارد بلکه آرامشی دارد. ⬅️ اگر انسان بیشترین امکانات اقتصادی را هم داشته باشد اما امنیت نداشته باشد، از آن امکانات لذت نمی‌برد. بنابراین همانگونه که هدف مکتب اقتصادی اسلام«أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ» است به اینکه همه مردم از حداقل‌ها بهره‌مند شوند، در مکتب قضایی نیز هدف «آمَنَهُمْ مِنْ خَوْف‏» است 📝ادامه مطلب: https://b2n.ir/j93873 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
♦️ممنوعیت تصرف مال غیر در فضای مجازی ✅ حجه الاسلام زمانی فرد در درس خارج «فقه فضای مجازی» مطرح کرد؛ ⬅️ در غالب موارد ابواب معاملات، شارع مقدس جنبه امضایی دارد نه تاسیسی. شارع یا بنای عقلا را توسعه داده یا آن را محدود کرده است. ⬅️ بنای عقلا بر این است که غیر مالک حق تصرف در مال را ندارد مگر با اذن مالک. از این جهت اگر شخصی بدون اذن مالک در مال غیر تصرف کند، مورد مواخذه قرار می‌گیرد. ⬅️ امضای شارع در مواقعی به لفظ صریح است مانند اینکه بنای عقلا به صورت صریح در روایات ذکر شده است. در مواقعی نیز به عدم الردع است؛ یعنی بنای عقلا در مرعا و منظر شارع انجام می‌شده و او رد نکرده است. ⬅️ «لَا يَحِلُ‏ مَالُ‏ امْرِئٍ‏ مُسْلِمٍ‏ إِلَّا بِطِيبَةِ نَفْسه».‏ این روایت بر عدم جواز تصرف در مال مسلمان مگر با رضایت، دلالت می‌کند. ⬅️ این روایت در کتب حدیث عامه ذکر شده و در کتب اربعه امامیه نیامده است. به نظر می‌رسد سند این حدیث از جهت خاصه قابل قبول باشد؛ زیرا مشهور به این حدیث عمل کرده‌اند. معتقد هستیم شهرت عملی، ضعف سند را جبران می‌کند. ⬅️ امضایی که پیامبر نسبت به بنای عقلا می‌کند، امضای صددرصدی نیست. به این نحو که عقلا می‌گویند «لَا يَحِلُ‏ مَالُ احد‏» اما پیامبر اکرم صل الله علیه و اله می‌فرماید «لَا يَحِلُ‏ مَالُ‏ امْرِئٍ‏ مُسْلِمٍ‏ إِلَّا بِطِيبَةِ نَفْسه». عقلا قید مسلم را نیاوردند اما پیامبر فقط مال مسلمان را مشمول این قاعده می‌داند. ادامه مطلب: https://b2n.ir/h24096 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ اقامه عدل به وسیله حفظ فرصت عدل در جامعه ✅ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه فرهنگ» مطرح کرد؛ ⬅️ امام و امت، دو مأموریت اصلی دارند. نخست مأموریت نگه داری فرصت عدل و دوم برقراری عدل است. نگه داری فرصت عدل برای فراهم شدن زمینه عدل می‌باشد؛ بر این اساس مأموریت اصلی برقراری عدل است. ⬅️ در زمان ائمه اطهار علیهم السلام بسیاری از انقلابهایی که به وسیله علویون انجام می‌گرفت مانند قیام زید بن علی، قیام حسین بن علی صاحب فخ، مورد تأیید امام بود. این تایید از سوی ائمه اطهار، مصداق حفظ فرصت عدل است. ⬅️ یکی از روشها حفظ فرصت عدل در جامعه اسلامی، پشتیبانی از جریانهای انقلابی و ضد جوری بوده که در جامعه اسلامی جریان داشته‌اند. ⬅️ یکی از نکات قیام‌های آن زمان این بوده که برخی ائمه، اصحاب خاص خویش را از شرکت در قیام‌ها منع می‌کردند و به آنها می فرمودند که بگذارید عامه مردم در این قیام شرکت کنند. این خود نشان دهنده این است که این قیامها برای حفظ فرصت عدل بوده است؛ زیرا اصحاب و خواص کم بودند و نباید از دست می رفتند. ⬅️ ائمه اطهار مانع از این شدند که در میان مردم جا بیافتد که خلفای جور، نمایندگان اسلام هستند. اتفاقی که در مسیحیت و یهودیت اتفاق افتاد و حاکمان جور، سخنگویان مسیحیت و یهودیت شدند و دین را به نفع خود تحریف کردند و چیزی از دین باقی نماند. 📝 ادامه مطلب: https://b2n.ir/x86050 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
✅ معرفی دروس خارج فقه نظام (7) ⬅️ استاد: آیت الله محسن اراکی ⬅️ موضوع: فقه فرهنگ ⬅️فایلهای صوتی و تقریر این درس در سایت https://mohsenaraki.ir/ بارگذاری شده است. ———————————— 🔎 @fiqhenezam_com
♦️ ادله رجحان اکرام به دیگران/ قاعده طلایی اخلاق ✅ آیت‌الله اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» بیان کرد؛ ⬅️ در پنجمین دلیل از ادله عامه رسیدیم به آنچه به ‌عنوان قاعده طلایی اخلاق نامیده می‌شود. این قاعده می‌گوید احبب لغیرک ما تحب لنفسک و اکره له ما تکره لنفسک. ⬅️ نامی که امروز بر این قاعده اطلاق می‌شود، جدید و غربی است. گاهی قاعده طلایی گفته می‌شود و در مواقعی فقط به بخش ایجابی‌ آن قاعده طلایی و بخش سلبی‌ قاعده نقره‌ای یا سیمین می‌گویند. نام‌ها جدید است اما محتوا از قبل بوده و در فهم عقلی و منابع دینی ریشه‌دار است. ⬅️ این تعابیر به صورت صریح درآیات ذکر نشده اما ممکن است مضامینی به نحو دلالت التزامیه که با این قاعده ارتباط دارند، وجود داشته باشد. ⬅️ روایات در کتب خاصه و عامه ذکر شده است. در متون روایی می‌توان به کتاب الحج ابواب احکام العشره باب 122، کتاب وسائل جامعه مدرسین ج11 ابواب احکام العشره باب 122 اشاره کرد. برخی ابواب احکام العشره به مسائل عامه روابط اجتماعی و بخش دیگر به احکام خاصی پرداخته است. 📝 ادامه مطلب: https://b2n.ir/k62649 ————————————————————————————-— 🔎@fiqhenezam_com
📘 ششمین شماره ماهنامۀ رویش اندیشه با موضوع «حکمرانی و خط‌مشی‌گذاری عمومی» منتشر شد 📌 آنچه در این شماره می‌خوانید: 🔖 پرونده‌هایی با عناوین: 🔹 یکپارچگی خط‌مشی و ابزارهای آن، آسیب‌‌شناسی حکمرانی صندوق‌های بازنشستگی، نظارت و کنترل در خط‌مشی عمومی، تعارض منافع در حکمرانی 🔖 گفت‌وگو با اساتید و کارشناسان: 🔹 دکتر غلامرضا گودرزی، دکتر سید احمد حبیب‌نژاد، دکتر سیدمجتبی امامی، دکتر احمد رفیعی، دکتر محمدابراهیم جواهری، دکتر مرتضی جوانعلی‌آذر، دکتر مهدی موحدی‌ بک‌نظر، دکتر سید محمدمهدی غمامی، دکتر حسین اصلی‌پور، دکتر محمدرضا عطاردی، دکتر سیدجعفر حسینی و دکتر فتاح آقازاده. 🔖 یادداشت‌های تحلیلی ———————————————— 🔎@fiqhenezam_com