: و اما کبر و غرور یکی از راه های مبارزه با کبر و غرور ذکر خدا، رفتن و استغاثه کردن به در خانه ی خداست. در قرآن داریم: ای پیامبر صبر کن ، صبرت تو هم از جانب خداست. ما می توانیم این آیه را در همه ی امور توسعه بدهیم مثل عبادت کن و عبادت تو از جانب خداست. ازدواج، کار، معنویت و رزق را هم خدا باید جور کند راهکار دیگر این است که همیشه خوبی ها را به خدا نسبت بدهیم و بدی ها را به خودمان نسبت بدهیم. این ادب ورزی انسان را از غرور و کبر دور می کند. غرور توفیقات انسان را سلب می کند. خیلی از افراد بخاطر غرور از کارهای خیر باز می مانند. راهکار دیگر عملی مبارزه با تکبر و غرور این است که انسان در مقام عمل خودیت هایش را بشکند.

: در خطبه ی قاسعه 192 ، وقتی حضرت امیر المومنین در مورد غرور شیطان و باطل شدن شش هزار سال عبادت شیطان صحبت می کند می فرماید: تواضع و فروتنی را روی سرخودتان قرار بدهید یعنی رفتار عملی شما فروتنی باشد. همیشه تواضع روی سر شما باشد و تکبر را زیر پای تان خُرد کنید. گردن بند غرور که به خودمان آویزان کرده ایم مثلا دکتر یا مهندس هستیم را پاره کنیم. سلاحی که می تواند بین ما و شیطان قرار بگیرد تا شیطان را از ما دور کند، تواضع و افتادگی در مقابل خدا و حق است.حاج آقا دولابی می فرمود: ما نباید وابسته به چیزی باشیم که نتوانیم از آن دل بکنیم. دندان طمع را باید کند. دوست داشتن اشکالی ندارد ولی وابستگی بد است.

افرادی که غرور دارند باید با کارهای به ظاهر پست خودشان را بشکنند. پیامبر و همه امامان کار می کردند و بیل می زدند. محمدبن مسلم یکی از یاران امام باقر(ع) و امام صادق(ع) است که روای بزرگی است و بزرگ قبیله هم بوده است. روزی ایشان نزد امام صادق(ع آمد. حضرت فرمود: تواضع کن. وقتی او به کوفه برگشت یک مغازه ی خرما فروشی اجاره کرد و در آنجا خرما فروشی را شروع کرد. او فوری خودش را شکست. بعضی کارها پیش خدا شریف است ولی عنوانی ندارد. بعضی شخصیت ها بزرگ بعنوان کفش دار یا جاروکش امام رضا(ع) خدمت می کنند. این کارها مبارزه با مَنیت هاست.

یکی دیگر از راه های دوری از کبر و غرور مجالست با فقرا است روایت داریم که امام صادق(ع) خیلی به یاد سلمان می افتاد. از حضرت سوال کردند :چرا شما این قدر به یاد سلمان می افتید؟ امام فرمود: بخاطر سه خصلتی که سلمان داشت و این بود که با علما زیاد نشست و برخاست داشت، با فقرا مجالست داشت و پایش را جا پای حضرت امیرالمومنین می گذاشت. امام می فرمود: نگویید سلمان فارسی بگویید: سلمان محمدی.

راهکاره دیگر شکستن غرور، صله ی رحم با افرادی است که به ما بدی کرده اند و ما از آنها دلگیر هستیم. در اینجا ما می توانیم غرورمان را بشکنیم. فردی نزد پیامبر آمد و گفت: من فامیلی دارم که به آنها احسان می کنم ولی آنها به من بدی می کنند، به آنها محبت می کنم ولی آنها به من کینه ورزی می کنند، من چکار کنم؟ حضرت فرمود شما به این آیه عمل کن که خداوند فرمود: در مقابل بدی احسان کنید.

یک جمع بندی کنیم : «ابلیس» از فرشتگان نبود، ولی در سایه اطاعت فرمان خدا مقامی پیدا کرده بود که در صفوف فرشتگان قرار داشت، اما همه این مقامات را به خاطر یک ساعت تکبر و غرور از دست داد، و آن چنان گرفتار تعصب و خودپرستى شد، که حتى در مقام عذرخواهى و توبه برنیامد. به همین دلیل می بینیم که چگونه خداوند او را به خاطر تکبرش کوچک کرد و به خاطر برترى جوئیش، پست ساخت. او در دنیا رانده شد و عذاب دردناک در سراى دیگر براى او فراهم شده است.

: نه تنها ابلیس، که با چشم خود انسان هاى شیطان صفتى را دیده ایم، یا شرح حال آنها را در صفحات سیاه تاریخ مطالعه کرده ایم که هنگامى که بر مرکب غرور و تکبر و خودخواهى سوار شدند، دنیائى را به خاک و خون کشیدند، گوئى پرده اى از خون و جهل، چشمان ظاهر و باطن آنها را از کار انداخته و هیچ حقیقتى را مشاهده نمى کنند، دیوانه وار در راه ظلم و بیدادگرى گام بر مى دارند و سرانجام خود را در بدترین پرتگاه ها ساقط مى کنند. این استکبار و غرور، آتش سوزان و وحشتناکى است، همان گونه که انسان ممکن است سالیان دراز زحمت بکشد و خانه، وسائل و سرمایه اى براى زندگى فراهم سازد، ولى محصول آن را تنها با یک شعله آتش در چند لحظه تبدیل به خاکستر کند، همچنین کاملاً امکان پذیر است که محصول اطاعت هزاران سال را با ساعتى استکبار و غرور در برابر خدا از دست دهد، چه درسى از این گویا و تکان دهنده تر؟!.

عالم ربانى ملا احمد نراقى گوید: «عجب گناهى است که تخم آن کفر و زمین آن نفاق و آب آن فساد و شاخه‏هاى آن جهل و نادانى و برگ آن ضلالت و گمراهى و میوه آن لعنت و مخلّد بودن در آتش جهنم است.»