.
#تحلیل_مداحی
#حاج_حیدر_خمسه 🎤
تحلیل توسط✏️ #دکتر_محمد_فراهانی
#استحسان
تصویری ـ درد دل با حرم امام رضا(ع)
#موضوع : استحسان درباره بابی انت و امی ـ توجه به علائق مستمع
#متن_روضه 👇
ای غبار حرمت تاج سر نوکرها
نوکریت شده تنها هنر نوکرها
بابی انت و امی یا اباعبدالله
به فدایت همه، مادر پدرِ نوکرها
به یه بزرگی گفتم، آدم می خواد خرج کنه باید از خودش خرج کنه، چرا اینجا مایه از پدر و مادر می ذاره؟ گفت: مگه من و تو چیزی می ارزیم، آدم می خواد فدایی بده، باید عزیزترین و بده، اینجا تنها جائیه که تو و پدر و مادرت و خرج می کنی اونا کیف می کنن، می گن آقا بچه ام، من و می گه ها...
ما فخر طایفه هامون اینه، من جدم چایی ریز حسینیه بوده، اون یکی می گه من جدم خادم حرم بوده. ما فقط به تو می نازیم.
تو این ایام، هر سال یکی دو روز مونده به زیارت مخصوصه، دلم بال بال می زنه، آقا تازه دارم می فهمم تو هم من و می خوای.
اون لحظه ای که عقب عقب می ری بالا سر، انقدر دلم تنگ شده برا عقب عقب رفتن تو حرم حسین...
امام رضا قلب منم جلا بده
امام رضا به من یه کربلا بده
📌📌📌📌📌📌📌📌📌
#نکات
✅استحسان درباره بابی انت و امی
برداشت های ذوقی، از برخی مطالب، بسیار کلام را موثر می کند چرا که نوعی تازگی دارد. در این جلسه از قول بزرگی، راجع به «بابی انت امی » به یک برداشت زیبایی اشاره می شود که: « به یه بزرگی گفتم، آدم می خواد خرج کنه باید از خودش خرج کنه، چرا اینجا مایه از پدر و مادر می ذاره؟ گفت: مگه من و تو چیزی می ارزیم، آدم می خواد فدایی بده، باید عزیزترین و بده»
✅توجه به علائق مستمع
گره زدن خواندن به آنچه مستمع به آن خیلی علاقه دارد بسیار مهم است، در این جلسه به «حالت عقب عقب رفتن هنگام وداع، در زیارت» اشاره می شود و همین نکته، فضای حرم را کاملا برای مستمع مجسم می کند. به این نکات ریز توجه کنید و در خواندتان مورد استفاده قرار دهید.
#دکتر_محمد_فراهانی
.👇
.
استحسان در روضه چیست؟
#استحسان
🔶استحسان در لغت به معنای نیکو شمردن و پسندیدن است، اما اصطلاحا برخی از فرقه های اهل سنت در استنباط مسائل فقهی قاعده ای دارند با عنوان استحسان که شیعیان در فقه استفاده از این قاعده را صحیح نمی دانند چراکه آن را نوعی اعمال ذوق و سلیقه در استنباط حکم شرعی می دانند.
چون اعمال ذوق و سلیقه در ادبیات نیکو است، لذا صنعتی در علم بدیع که یکی از علوم ادبیات است وجود دارد که در حقیقت همین اعمال ذوق و سلیقه و استحسان است؛ اما نام آن را «حسن تعلیل» گذارده اند.
🔹حسن تعلیل آوردن علتی ادبی و ادعایی است برای امری، به گونهای که بتواند خواننده را قانع کند. در حالیکه حسن تعلیل، واقعی، علمی یا عقلی نیست. مخاطب آن را از علت اصلی دلپذیرتر مییابد.
#مثال :
هنگام سپیده دم خروس سحری دانی ز چه رو همی کند نوحه گری
یعنی که نمودند در آیینهٔ صبح از عمر شبی گذشت و تو بی خبری
آیا هرگز فکر کردهاید که چرا خروس به هنگام سحر میخواند؟ کسی پاسخ واقعی این سؤال را نمیداند. تنها میتوان گفت که این از خصلتها و غرایز طبیعی این حیوان است. اما شاعر برای خواندن خروس سحری علتی خیالی میآورد. او میگوید که خروس بدان سبب ناله سر میدهد که در آیینهٔ صبح حقیقتی را میبیند و آن این است که از عمر ما روزی دیگر گذشته و ما هم چنان در بی خبری ماندهایم. ناله سردادن خروس در غم این بی خبری است. این علت ادعایی که سخت پذیرفتنی مینماید و توان اقناع مخاطب را دارد، حسن تعلیل نام دارد که در حقیقت همان استحسان است.
🔷 #استحسان_در_روضه
همین اتفاق گاهی در مداحی ها می افتد، من باب مثال در فایل تصویری که به پیوست این متن تقدیم می شود؛ حاج حسن خلج، چند مرتبه از استحسان استفاده می نمایند و بارز ترین آن در تفسیر اشعاری است که بدین شرح است:
1⃣ در شعر: چه شد پای حرف پدر ماندنت چه شد ماجرای سپر ماندنت
ذیل این شعر این اسحسان صورت گرفت که حضرت زهرا سلام الله علیها خطاب به امیرالمومنین علیه السلام فرمود: علی جان تو برای اینکه به من برسی سپرت و فروختی، حالا دیگه از این به بعد من خودم سپرت هستم...
2⃣ چرا اشک را آبرو می کنی چرا چادرت را رفو می کنی
در این بیت استحسان اینگونه بود که: رفو نمی کرد داشت کوتاه می کرد؛ دو دلیل داشت: یکی اینکه قدش خمیده شده بود؛ دوم اینکه بعدا این چادر و زینب می خواد به سر کنه...
💠همینطور که می بینیم این برداشتها جنبه واقعی، علمی یا عقلی ندارد؛ اما انگار مخاطب را به نوعی قانع می کند؛ این صنعت را «استحسان در روضه» می نامیم.
#دکتر_محمد_فراهانی ✍🎤
#مجمع_حضرت_یاس_کبود
#آموزش_مداحی
.👇