هدایت شده از سید یاسر جبرائیلی
✨منظور از راهکار قیمتی رفع ناترازی بنزین چیست؟
پیرو اظهارات وزیر نفت دولت آقای پزشکیان مبنی بر اینکه «راهکارهای قیمتی برای رفع ناترازی بنزین، در دستور کار نیست»، چند اقتصادخوانده که از افراد تاثیرگذار در سیاستهای اقتصادی دولت شهید رئیسی بودند و این اواخر، دولت سیزدهم را به گرانسازی بنزین نیز راضی کرده بودند، فریاد اعتراض سردادهاند که چرا میخواهید راهکار قیمتی برای رفع ناترازی را کنار بگذارید.
اما منظور از عبارت زیبای «راهکار قیمتی برای رفع ناترازی» که اینها دنبالش هستند، چیست؟
ناترازی، یعنی میزان مصرف بنزین کشور بیش از تولید است. این موضوع، دلایل متعددی دارد. یکی پرمصرف بودن خودروها، دیگری جهانیسازی قیمتها که باعث شده تمایل پالایشگاهها به تولید بنزین کم شود، دیگری سیاست آقای زنگنه وزیر نفت دولتهای هفتم، هشتم، یازدهم و دوازدهم که پالایشگاهسازی را کثافتکاری میدانست، دیگری اضافه شدن سالانه بیش از یک میلیون خودرو به ناوگان حمل و نقل کشور که با هوا کار نمیکنند و بنزین میخواهند...
برای حل این معضل، دو راهکار وجود دارد: ۱- راهکار غیرقیمتی ۲- راهکار قیمتی.
راهکار غیرقیمتی، یعنی کممصرف کردن خودروها، سهمیهبندی بنزین تا زمان تراز شدن تولید و مصرف، ساخت پالایشگاه برای افزایش تولید و...
اما راهکار قیمتی، یعنی افزایش قیمت بنزین. سوالی که پیش میآید این است که افزایش قیمت چگونه میخواهد معضل ناترازی را حل کند؟
پاسخ این است که وقتی بنزین گران شد، بخشی از مردم قدرت خرید بنزین را از دست میدهند و در نتیجه، مصرف کل کشور کم میشود و صورت مسئله پاک میشود.
اما سوال اینجاست که با گرانی بنزین، کدام قشر از مردم دیگر نمیتوانند بنزین مصرف کنند؟ چه کسانی از سفر کردن محروم میشوند؟ سرمایهداران یا مستضعفان؟!
سیاست گرانسازی بنزین، دقیقا مانند سیاست گرانسازی ارز است. میگویند اجازه دهید دلار به اندازهای گران شود که یک عده از مردم توان خرید کالای وارداتی را نداشته باشند. در نتیجه، تقاضا برای ارز کم شود و ناترازی ارزی رفع شود.
اما آن کالای وارداتی که باید مردم نتوانند تهیه کنند چیست؟ متاسفانه بخش قابل توجهی از واردات ما، غذای دام و طیور است. حرفشان این است که اجازه دهید دلار به قدری گران شود تا قیمت غذای دام و طیور برای دامداران و مرغداران سر به فلک بکشد و در نتیجه، قیمت گوشت و مرغ و لبنیات و... نجومی شود. وقتی چنین شد، مستضعفان دیگر توان خرید گوشت و مرغ را از دست میدهند و نیاز دامدار و مرغدار به خوراک وارداتی دام و طیور کم میشود و در نتیجه، تقاضای ارز کاهش مییابد و معضل ناترازی رفع میشود!
اما نکته اینجاست که هرگز، موضوع را با این ادبیات بیان نمیکنند که مردم متوجه شوند چه بلایی قرار است سرشان بیاید. میگویند «راهکار قیمتی حل ناترازی».
البته این سیاست قیمتی، چه درباره بنزین و چه درباره ارز و چه سایر کالاها، بدون ذینفع نیست. هم گرانسازی بنزین ذینفع دارد، هم گرانسازی ارز. شرکتی که سالانه یک میلیارد دلار صادرات دارد، اگر نرخ ارز از ۴۰ هزار تومان به ۶۰ هزار تومان افزایش یابد، بدون کمترین زحمتی ناقابل ۲۰ هزار میلیارد تومان کاسب میشود. این ذینفعان، باید هم دنبال اقتصاددانهایی باشند که گرانیها را تئوریزه کنند.
انگس استوارت دیتون برنده جایزه نوبل اقتصاد و استاد اقتصاد دانشگاه پرینستون که دچار عذاب وجدان شده و کتاب افشاگرانه «اقتصاد در آمریکا» را نوشته است، میگوید: «بر خواننده این کتاب حرجی نیست اگر فکر کند که ما [اقتصاددانان نئوکلاسیک] انسانهای رذلی هستیم که صرفا منافع مادی خودمان برایمان اهمیت دارد. اینکه ما لابیگر و توجیهگر سرمایهدارانی هستیم که سخاوتمندانه بابت کارهایمان به ما پاداش میدهند».
@syjebraily
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
غزه کربلای عصر جدید
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
مشایه ۱۴۰۳
به یاد فلسطین و مردم مظلوم و مقتدر غزه
@haad1442
تجارت آزاد از نوع سنگین آن بدون حضور نمایندهها یا عروسکهای دستنشانده
🔸بسیاری از بازیگران اصلی در تهاجم و اشغال عراق در زمره سیاستمداران کهنهکاری در واشنگتن بودند که پیشتر خواستار شوکدرمانی در روسیه شده بودند. بوشِ پدر، دیک چنی، پل ولفوویتز و کاندولیزا رایس، تمام این بازیگران رده بالا و دهها بازیگر رده پایین اغلب به تجربه روسیه در دهه نود_ به رغم نتایج وحشتناک آن برای مردم عادی _ متوسل می شدند تا که از آن به عنوان الگویی برای امر گذار در عراق استفاده شود.
🔸بر مبنای برنامه اولیه واشنگتن، قرار بر این بود که عراق سرزمینی درست مثل روسیه دهه نود بشود، با این تفاوت که موسسات ایالات متحده و نه شرکتهای محلی، در صف دسترسی به پولهای سهلالوصول قرار گیرند و هیچ چیز مانع اجرای دردناکترین تغییرات اقتصادی نشود زیرا عراق در اشغال آمریکا بود و هر چه می خواست بدون توجیه انجام میداد.
🔸پل برمر قوانین سرمایهگذاری و تجاریای را که از وزارت دفاع آمریکا با پست الکترونیک دریافت می کرد، چاپ و امضا می کرد و با حکم حکومتی خود بر مردم عراق تحمیل می کرد و قدرت مطلقهاش را به رخ عراقیها می کشید.
🔸برمر که نگهبانان خصوصی شرکت "بلک واتر" از دو طرف او را محافظت میکردند، با بالگرد پرزرق و برق "بلک هوک" به این سو و آن سو پرواز می کرد. پونیفرمش خاص خود او بود با مارک "برادران بروکز" همراه با چکمههای بژ رنگ "تیمبرلند". چکمهها هدیهای از طرف پسرش بود که روی کارت همراه آن قید شده بود: "بابا جون! برو چند تا اُردنگ با این چکمهها بزن"
🔸برمر به اعتراف خود از عراق چندان چیزی نمیدانست. هر چند که این بی اطلاعی اهمیت زیادی نداشت، چون آنچه خوب می دانست ماموریت اصلیاش در عراق بود، یعنی "سرمایهداری فاجعهمحور"
#دکترین_شوک ۳۹
@haad1442
کارکرد سياستهای كلی ابلاغی نظام
🔸فلسفه تدوينِ سياستهای كلی ابلاغی ولیفقيه تعيين جهت نظام ارزشی كشور است.
🔸دستگاهها برای انتخاب جهت و مسير خود بايد به سياستهای كلی مراجعه كنند تا در درجه اول خلاف سياستهای كلان نظام نباشد و درجه دوم مقوم و پيش برنده اهداف آن باشند
🔸 سياستهای كلی ابلاغی، تعيين بايدها و نبايدها در مسير حركت دستگاه هاست اما اين كه جهت تعيين شده سياستهای دستگاهها، با چهكم و كيفی، با چهابزاری و با چهسرعتی حركت كنند، سیاستهای کلی دخالت نمیكنند و مسئوليت امر با خود مديران دستگاههای مختلف است.
#قدرت_و_پیشرفت 9⃣
@haad1442
قوانین چپاول به سبک بازار آزاد
🔸پل برمر (حاکم نظامی عراق که پس از اشغال از طرف آمریکا منصوب شد) مجموعه ای از قوانین را تصویب کرد که در مجموع، برنامه سنتی و کلاسیک شوکدرمانیِ "مکتب اقتصادی شیکاگو" را تشکیل میدهد.
🔸اقتصاد عراق پیش از تهاجم آمریکا بر شرکت ملی نفت و ۲۰۰ شرکت دولتی اتکا داشت که مواد غذایی و مواد اولیه صنایع عراق_از سیمان تا کاغذ و روغن خوراکی_ را تولید می کردند.
🔸برمر اعلام کرد که ۲۰۰ شرکت دولتی باید بیدرنگ خصوصیسازی شود. به گفته او: "برای احیای عراق، تسلیم بنگاههای دولتی ناکارآمد به بخش خصوصی اقدامی ضروری است"
🔸بعد نوبت به قوانین اقتصادی رسید. برمر برای نشان دادن درِ باغ سبز به سرمایهگذاران خارجی برای شرکت در حراج داراییهای دولتی عراق، یک سلسله قوانین ریشهای تصویب کرد که مجله اکونومیست با عنوان "فهرست آرزوهای سرمایهگذاران خارجی در بازارهای نوظهور" از آنها یاد کرد.
🔸یکی از این قوانین که مستقیما برگرفته از کتاب میلتون فریدمن است، قانون کاهش مالیات بر شرکتهای عراقی از ۴۵ درصد به نرخ ثابت ۱۵ درصد بود. قانون دیگر به شرکتهای خارجی اجازه میداد که سهام شرکتهای عراقی را تا سقف ۱۰۰ درصد تملیک کنند. این یعنی جلوگیری از تصاحب داراییهای دولت توسط بخش ثروتمند عراقی.
🔸بهتر از اینها قانونی بود که اجازه میداد سرمایهگذاران همه سود حاصل از عملیات خود را از عراق خارج کنند، بدون آنکه ملزم به سرمایهگذاری دوباره آن و یا پرداخت مالیات باشند. همچنین قید شده بود که سرمایهگذاران می توانند قراردادهای اجاره یا پیمانهای چهلسالهای منعقد کنند که بعد از این مدت هم تمدیدپذیر است.
🔸همه این اقدامات زمانی انجام میشد که ۵۰ درصد مردم عراق هنوز آب آشامیدنی نداشتند، چراغهای راهنمایی کار نمیکرد و جرم و جنایت فراگیر شده بود.
#دکترین_شوک ۴۰
@haad1442
استقلال بانك مركزی راهکار یا بیراهه؟
🔸تفکر نئوليبرال پيوسته استقلال بانك مركزی را برای كنترل تورم ترويج و تجويز کرد تا تبدیل به قانون شد، چرا که معضل تورم را صرفا ناشی از عرضه غافلگيرانه پول توسط دولت برای تامین کسری بودجه میداند. در حالی که عرضه پول صرفا بابت كسری بودجه نيست، بلكه بخش قابل توجهی از آن مربوط به استقراض بانك ها به ويژه بانك های خصوصی از بانك مركزی بوده است.
🔸نئولیبرالیسم نوشداروی ادعایی معضل تورم را «مستقل كردن ماشين عرضه پول (بانك مركزی) از دولت» میداند. در حالی که 13 متغير اقتصادی بر روی تورم تاثيرگذارند كه رتبه نخست آن مربوط به افزایش قيمت ارز و حاملهای انرژی است، پس این ادعا که تنها دليل تورم، عرضه پول توسط دولت است، پذيرفتنی نيست.
🔸 اساسا هيچ گونه رابطه علّی ميان استقلال بانك مركزی و كاهش نرخ تورم وجود ندارد. نئولیبرالهای ایرانی ریشه تورم را از پولی شدن کسری بودجه می دانند و بر این اساس، بانک مرکزی را از دولت مستقل کردند.
آن زمان خطاب به طراحان طرح استقلال بانک مرکزی گفتیم فرضا بانک مرکزی را مستقل کردید. کسری بودجه که رفع نخواهد شد! کسری بودجه را چگونه میخواهید رفع کنید؟ وقتی کار به این سوال میرسد، دوباره نئولیبرالها میگویند حاملهای انرژی و حذف یارانههای تولید و افزایش قیمت ارز را افزایش دهید تت کسری جبران شود! در حالیکه همینها که اینها عاملان اصلی تورم در ایران هستند. میخواستند با مستقل کردن بانک مرکزی از دولت، کسری بودجه را جبران کنند تا دولت، از بانک مرکزی استقراض نکند و نقدینگی ایجاد نشود تا تورم درست نشود. الان میگویند ارز و سوخت را گران کنید تا کسری بودجه جبران شود!
🔸 استقلال بانك مركزی يعنی انفكاك ماشين تجهيز و تخصيص منابع از نقشه پيشرفت و عقيم سازی دولت توسعهگرا
🔸اهميت مديريت تسهيلات بانكی توسط دولت و هدايت تسهيلات به بخش های اولويت دار آنقدر زياد است كه تسهيلات بانكی نقش سوخت برای حرکت لوكوموتيو دولت را دارند و استقلال بانك مركزی، قطار پيشرفت را بدون سوخت خواهد گذاشت و دولت را عملا بدون سرمايه رها خواهد كرد.
🔸مجله فارين پاليسی مقاله مبسوطی در خصوص استقلال بانك مركزی نوشته است و خواهان كنارگذاشتن اين تفكر غلط شده است.
#قدرت_و_پیشرفت 🔟
@haad1442
تماشاگران مرعوب
🔸عراقیها عملاً در برنامه بازسازی عراق هیچ نقشی نداشتند. با قوانین بازار آزاد، همه چیز در جعبههای زرورق به شرکتهای ویرجینیایی و تگزاسی سفارش داده می شد، بطوری که بتوان آن را در عراق سر هم کرد.
🔸عراقیهای تنها کافی بود که بستهبندی آن را باز کنند. حتی برای فرایندِ سر هم کردن و مونتاژِ عراق جدید، به کارگران ارزان قیمت عراقی نیازی نبود. زیرا پیمانکارانِ عمده آمریکایی مثل هالیبرتون، بکتل و غول مهندسی کالیفرنیا ،پارسونز، کارگران خارجی را ترجیح میدادند، چون مطمئن بودند که به خوبی می توانند آنان را مهار کنند.
🔸 یک بار دیگر به عراقیها نقش تماشاگران مرعوب دادند. بار اول مرعوب از فناوری نظامی آمریکا و بار دوم با قدرت مدیریت و مهندسی آمریکا.
🔸همانند صنعت امنیت، نقش کارمندان دولتی عراق به قدری کاهش یافت که کارد به استخوان رسید. کارمندان دولت فقط هزار و پانصد نفر بودند که بر کشور وسیعی با بیست و پنج میلیون نفر جمعیت، حکومت می کردند. برعکس هالیبرتون پنجاه هزار کارمند در عراق داشت.
🔸شعار معمول بوش این بود که: "اگر کاری از عهده بخش خصوصی برمیآید، آن کار را باید بخش خصوصی انجام دهد"
#دکترین_شوک ۴۱
@haad1442
نابودی کسب و کار از محاسن بازار آزاد است!
🔸در حالی که شرکتهای خارجی به عراق هجوم میآوردند، ماشینآلاتِ دویست شرکت دولتی عراق عاطل مانده بود و به علت خاموشیهای طولانی برق، گرد و خاک می خورد. بزرگترین موسسات عراق نمیتوانستند حتی یک پیمان دست سوم هم در بازسازی کشور خود به دست آورند.
🔸شرکتهای آمریکایی ترجیح میدادند مواد اولیه خود را، مانند کارگران خود، به قیمتی تا ده برابر قیمت داخلی، از خارج وارد کنند. یکی از دستورات اقتصادی بازار آزادی برمر مربوط به منع بانک مرکزی عراق از دادن اعتبار به بنگاههای اقتصادی دولتی عراق بود.
🔸 موسسات خصوصی عراقی که تاب رقابت با واردات سرازیر شده از مرزهای گشوده شده را نداشتند، دسته دسته تعطیل میشدند. در گردهمایی بازرگانان عراقی به آنها گفته شد که این امری بدیهی است که کسب و کار آنها در برابر رقابت خارجی از بین برود، اما این نابودی یکی از محاسن بازار آزاد است. فقط بهترین شما ادامه حیات خواهد داد. چه اشکالی دارد؟ کسی که دارد میمیرد مستحق مردن است.
🔸عراقیها بازسازی تحت هدایت شرکتهای بزرگ را شکل نوین چپاول میدیدند. میزان مقاومت مردم در مقابل این نوع بازسازی افزایش پیدا می کرد و نظامیان خارجی با سرکوب بیشتر به آن پاسخ میدادند.
🔸از منظر بسیاری از عراقیها طرح امریکا برای خصوصیسازی شرکتهای دولتی عراق، اقدام جنگی دیگر آمریکا تلقی می شد و می گفتند اگر مجبور شویم کارخانهها را به آتش می کشیم اما نمی گذاریم خصوصیسازی رخ دهد.
#دکترین_شوک ۴۲
@haad1442
سیاست آمریکا سیاست تخریب بود
🔸بنگاههای مورد حمایت آمریکا که وارد عراق شدند هیچگاه کارآمد نبودند. هالیبرتون، بکتل، پارسونز، KPMG، RTA، بلک واتر و همه شرکتهای دیگر آمریکایی که برای سوء استفاده از بازسازی عراق حضور یافتند، خود اعضای یک باندِ گسترده حمایت شده برای چپاول و سوء استفاده بودند که دولت ایالات متحده با راهاندازی جنگ، برایشان بازار ایجاد کرد و جلوی ورود رقبایشان را گرفت.
🔸 سیاست بازسازی آمریکا در واقع سیاست تخریب بود که در پوشش سیاست بازسازی اعمال و باعث نابودی کل صنعت کشور می شد.
🔸بسیاری از شرکتهای خارجی که از همه مقررات معاف بودند و از پیگرد کیفری مصون بودند، گستاخانه تقلب کردند. پیمانهای خود را به پیمانکاران دیگر واگذار کردند. پیمانهای خود را به صورت دسته دوم به شرکتهای کویتی واگذار کردند. کویتیها این پیمانها را به سعودیها دادند و هنگامی که وضعیت امنیتی عراق خیلی وخیم شد، سعودیها نیز در نهایت پیمانها را به موسسات عراقی که اغلب از کردستان بودند واگذار کردند. پیمانها می چرخید تا به پیماندار دست چهارم میرسید.
#دکترین_شوک ۴۳
@haad1442
علت تورم در ایران
🔸 نقش دولت در اقتصاد نه رهاسازی نئولیبرالیستی است و نه دولت گرایی کمونیستی، بلکه دولت باید از تصدیگری به حامی، هادی و ناظر بر بخش خصوصی تغییر نقش دهد.
🔸 دولت باید بین منافع بخش خصوصی و تامین منافع عمومی پیوند برقرار کند و آنها را در یک امتداد قرار بدهد.
🔸از الزامات تثبیت جایگاه دولت در نقش حامی، هادی و ناظر، داشتنِ سیاست صنعتی و اشراف بر جریان پول، کالا و فعالیتهای اقتصادی است.
🔸 "اسلام فعالیت اقتصادی را آزاد می داند منتهی برای دولت در اشراف و نظارت بر این حرکت آزاد، اختیارات بی حد و حصر قائل است". (مقام معظم رهبری-۱۳۶۴)
🔸 تحریم و نقدینگیِ ناشی از کسری بودجه هر دو آدرس غلطیست که در خصوص علت تورم می دهند، زیرا تحریم برای آسیب زدن به درآمدهای ارزی کشور و اختلال در تجارت خارجی وضع شده، ولی میبینیم از سال ۹۰ تراز تجاری ما مثبت بوده و مشکلی در تامین ارز برای واردات نداشتیم.
🔸نقدینگی و کسری بودجه معلول تورم هستند نه علت آن! زیرا دولت بزرگترین مصرف کننده است و با تورم روزبه روز دولت کسری بودجه بیشتری پیدا میکند.
🔸تورم دو نوع است. جاذبه تقاضا و فشار هزینه
علت تورم ناشی از جاذبه تقاضا همان نقدینگی است؛ پول زیاد در دست مردم تقاضا ایجاد میکند، اما وقتی میزان عرضه کالا ثابت است تورم ایجاد میشود. حال آنکه نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی در ایران ۷۴ درصد است و میانگین جهانی ۱۴۳ درصد است. پس پول در دست مردم زیاد نیست بلکه بالعکس تولید ما از کمبود نقدینگی رنج می برد.
🔸تورم در ایران ناشی از فشار هزینه است، که در اثر بالا رفتن هزینه تولید ایجاد می شود. به عبارتی هزینه مواد اولیه و عوامل تولید افزایش مییابد، قیمت کالا بالا رفته و تورم ایجاد می شود.
🔸 دو محرک اصلی تورم در ایران نرخ ارز و قیمت مواد اولیه است.
#قدرت_و_پیشرفت ۱۱
@haad1442
دولت تهی یعنی دولتی که در آنجا اصلا دولتی وجود نداشت
🔸در عراق دولتی وجود نداشت، فقط قیفی وجود داشته که دلارهای نفتی عراق را کاملا خارج از چهارچوب قانون به شرکتها برساند. بدین سان عراق افراطی ترین مظهر ارتجاعِ ضد تصدی دولت را به نمایش گذاشت. دولتی تهی یعنی دولتی که در آنجا اصلا دولتی وجود نداشت.
🔸 حکومت ائتلاف بقدری خصوصیسازی شده بود که نمیتوانست عراق را خصوصیسازی کند!
🔸 حکومت موقت ائتلاف بعد از تحویل میلیاردها دلار به پیمانکاران دود شد و به هوا رفت و کسی باقی نمانده بود که از دستاورد نکبتبار "منطقه سبز" دفاع کند. اما در خود کشور عراق، آثار و تبعات میلیاردهای گم شده بسیار ملموس بود.
🔸هفته بعد از اعلام خروج بکتل از عراق، مهندس وزارت برق گفت: "با وجود پیمانهای بزرگ که با شرکتهای آمریکایی منعقد شد و میلیاردها دلار صرف شد ولی صنعت برق نه تنها هیچگونه بهبودی پیدا نکرد بلکه بدتر شد"
🔸عراقیها می گفتند: "امروز آب تصفیهنشده را از تصفیه خانهای می نوشیم که دهها سال پیش ساخته شده و هرگز کسی آن را تعمیر و نگهداری نکرده است. روزی فقط دو ساعت برق به ما میدهند. به علت کمبود گاز با هیزم غذا درست می کنیم"
#دکترین_شوک ۴۴
@haad1442