چندی پیش در راستای بررسی چالشهای اقتصادی کشور و نوسانات ارزی اخیر، در یک مناظره تخصصی، دو دیدگاه متفاوت در خصوص مدیریت بازار ارز و راهکارهای موجود به بحث گذاشته شده است.
در این مناظره، آقای مرتضی زمانیان به عنوان نمایندهٔ موافق بازار ارز توافقی، نظرات و پیشنهادات خود را در زمینهٔ ضرورت و مزایای این رویکرد ارائه کرده است. از سوی دیگر، آقای محمدطاهر رحیمی به عنوان نمایندهٔ مخالف بازار ارز توافقی، به تحلیل و تبیین مزایای این سیاست و چالشهای موجود در اجرای آن پرداختهاند.
این مناظره را میتوانید از طریق لینک زیر تماشا کنید:
https://www.aparat.com/v/tjcm662?playlist=13263722
در ادامه بخشهایی از این گفتگو در رسانه مرکز پژوهشهای اقتصادی حَبنا منتشر خواهد شد.
11.86M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
8.84M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
7.71M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📽 #ببینید
🔰 مزایا و معایب بازار توافقی ارز چیست؟
🔸 واردکنندگان و صادرکنندگان همدیگر را نمیبینند.
🔸 بازار توافقی ارز هیچ تدبیری برای نرخ ارز ندارد!
🔸 ابزاری برای بازار سیاه طراحی نشده است!
🔻 یک کشور در طول تاریخ اقتصاد دنیا نام ببرید که کسری تراز پرداختها داشته است و نتوانسته این را از طریق باز کردن حساب سرمایه و ورود سرمایه ارزی غیر مقیم به کشورش پوشش دهد و منابع طبیعی آن کشور نیز شوک پذیر بوده است و این کشور توانسته است ارز را تک نرخی کند؟!
🎙 محمدطاهر رحیمی
#مناظره
جهت مشاهده مناظره کلیک کنید
💠مرکز مطالعات اقتصادی حبنا را دنبال کنید:
ایتا | تلگرام | بله | اینستاگرام | آپارات
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📽 #ببینید
🔰 چرا نرخ ارز جهش کرد و ارزش پول ملی بیش از ۵۰ درصد افت کرد؟!
🔸 به خاطر رشد نقدینگی، تورم و مجموعه ناترازیهای کشور عدد ۷۵ هزار تومان، عدد نرخ ارز امسال در چنین زمانی بود!
🔸 اتفاقات سیاسی و چالشهای منطقهای باعث شده است ارز در کانال ۸۰ هزار تومان قرار بگیرد!
🔸 بانک مرکزی کار درستی کرد. ما از آنها خوشحالیم و تشکر میکنیم!
🔸اشتباه بازار توافقی این بود که به جای اینکه از قیمت تعادلی شروع کند از یک قیمت پایین شروع کرد!
🔸 بازار غیر رسمی را محدود کرد. مازاد تقاضا و کمبود عرضه این شوک را در کشور ایجاد کرده است!
🎙 مرتضی زمانیان
#مناظره
جهت مشاهده مناظره کلیک کنید
💠مرکز مطالعات اقتصادی حبنا را دنبال کنید:
ایتا | تلگرام | بله | اینستاگرام | آپارات
6.94M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📽 #ببینید
🔰 آیا وجود نرخ ارز رسمی رانتزا است یا مانع از جهش قیمتی و تورم میشود؟
🔸 مردم در دو سه ماه آینده در مورد افزایش گرانیها با افزایش بیش از ۵۰ درصدی نرخ رسمی ارز (از بازار نیما به بازار توافقی) قضاوت خواهند کرد؟!
🎙 محمدطاهر رحیمی
#مناظره
جهت مشاهده مناظره کلیک کنید
💠مرکز مطالعات اقتصادی حبنا را دنبال کنید:
ایتا | تلگرام | بله | اینستاگرام | آپارات
📚#معرفی_کتاب
«چین چگونه از شوک درمانی گریخت؟»
درباره کتاب👇
https://eitaa.com/habnastudy/162
📚#معرفی_کتاب
🔰 مروری بر کتاب «چگونه چین از شوکدرمانی گریخت: بحث اصلاحات بازار»
🖊 نوشته ایزابلا ام.وبر
🎖برنده جایزه جوآن رابینسون 2021
🎖برنده جایزه بهترین کتاب در مطالعات بین رشتهای سال 2022 انجمن مطالعات بینالمللی
🎖برنده جایزه کینز
✍️ تحریریه حبنا:
🔹رشد اقتصادی چین شگفتانگیز است. دولت چین از اوایل دهه 1980 سیاست «اصلاحات و اقتصاد باز» را برای دگرگونی اقتصاد برنامهریزی شده سوسیالیستی معرفی کرد. چین اولین دولتی نبود که اصلاحات بازاریسازی را آغاز کرد، اما موفقترین کشور در میان کشورهای سوسیالیست بود. چه چیزی منجر به این «واگرایی بزرگ» سوسیالیستی شد که در آن چین اصلاحات انفجار بزرگ را رد کرد، درحالیکه سایر کشورهای سوسیالیست اروپایی #شوک_درمانی را انتخاب کردند و با هرجومرج و شکست اقتصادی مداوم مواجه شدند؟
🔹در کتاب «چگونه چین از شوکدرمانی فرار کرد» نقشهای را مییابیم که چگونگی تصمیم دولت #چین بر «تدریجگرایی تجربی» را به جای شوکدرمانی تحت تأثیر خرد سنتی چین و روشنفکران معاصر، روشن میکند.
شوکدرمانی تجویز میکند که کنترل قیمتها و اقتصاد برنامهریزی شده باید از طریق آزادسازی قیمت یکشبه و خصوصیسازی پایان یابد. اقتصاددانان لیبرال معتقدند اگرچه شوکدرمانی در کوتاهمدت دردهای اقتصادی از جمله بیکاری گسترده و تورم بههمراه دارد، اما در نهایت به بهبود اقتصادی، فعال شدن بازارها و رونق منجر خواهد شد.
🔹شوکدرمانی زمانی پیش درآمد «معجزه اقتصادی» در آلمان غربی بود، اما اجرای گسترده آن در روسیه و اروپای شرقی منجر به فجایع اقتصادی شد. درنتیجه رهبران چینی آن را کاملاً متضاد با آنچه از آموزههای باستانی به ارث برده بودند، یافتند و توانستند نظام دوتایی را در دهه 1980 معرفی کنند که نقش اساسی در اصلاحات بازاری سازی چین ایفا کرد.
🔹بخش نخست کتاب به درسهای کلاسیک چینی (گوانزی)، تجربه قبلی کنترل قیمت و مقرراتزدایی در کشورهای غربی و شیوههای مشخص کادرهای #کمونیست که هدفشان مدیریت اقتصاد بود، میپردازد.
🔹نویسنده در فصل نخست برای مفهومسازی رابطه دولت-بازار در نظام دوگانه، چشمانداز تاریخی و بلندمدتی را مطرح میکند که نشاندهنده میراث نهادی متمایز چین در تنظیم قیمت از طریق مشارکت دولت در بازار است. همچنین وی تاکید میکند که ضرورت اصلاحات در چین نتیجه مبارزات اندیشهای واقعی بوده است که با بحثهایی درباره مدیریت صحیح بازار توسط دولت در طول تاریخ تکرار، تشدید و تقویت شده است.
🔹#وبر در فصل دوم کتاب، به رفت و برگشت آمریکا و غرب از اقتصاد بازار به اقتصاد جنگ میپردازد. اقتصاددانان آمریکایی و اروپایی بحثهای شدیدی درخصوص چگونگی مقرراتزدایی قیمتها و ایجاد بازارها پس از جنگ پرداختند. معجزه #ارهارد در آلمان غربی شواهد تجربی را به نفع شوکدرمانی سنگین کرد. اما اقتصاددانان نهادگرایی همچونی #گالبرایت و #کرنکراس معتقد به لغو تدریجی بودند.
🔹در فصل سوم تجربه ایجاد بازار بررسی میشود. بسیاری از برجستهترین رهبران و اقتصاددانان چین در جنگ انقلابی دهه 1980 شرکت داشتند. غلبه بر ابرتورم و ادغام مجدد اقتصاد، محورهای اصلی مبارزه انقلابی بود. راهبرد مبارزه اقتصادی چین در این دوران، بازآفرینی بازارها از طریق تجارت دولتی مبتنی بر بازگشت مجدد ارزش پول بود. تکنیکهای این مبارزه بر شیوه سنتی تنظیم قیمت تکیه داشت و در جهت نیل به بازاریسازی تدریجی دوباره احیا شد.
ادامه دارد...
...در بخش دوم کتاب روش ایجاد بازار، تحلیل عمیق اصلاحات بازاری و چالش سازوکارهای بازاری مورد بررسی قرار میگیرد.
🔹در فصل چهارم چگونگی جهتگیری مجدد از #آرمان_مائوئیستی متاخر در خصوص انقلاب مستمر به سمت پیشرفت اقتصادی به عنوان هدف نخست اصلاحات اقتصادی بعد از ممنوعیت این رشته به دلیل وجود یک پروژه #بورژوازی مورد بحث و تحلیل قرار میگیرد.
🔹فصل پنجم به مراحل اولیه بحث اصلاح بازار چین میپردازد و ریشههای اندیشهای آزادسازی قیمتهای عمومی و تبادلات اندیشهای میان اقتصاددانان دانشگاهی چینی و اقتصاددانان مهاجر و خارج درس خوانده و #بانک_جهانی و خارجی همچون #فریدمن را مطرح میسازد. این رویکرد شباهت زیادی به منطق شوک درمانی داشت و تحت عنوان بستهای در قالب اقتصاد #نئوکلاسیک و متشکل از الگوی #نئولیبرال و #سوسیالیست تدوین شده بود.
🔹فصل ششم از تقابل دیدگاه روشنفکران جوان و مقامات باتجربه که اتحادی راجع به نگرانی مشترک درمورد اصلاحات روستایی داشتند با بسته اصلاحات شوکدرمانی پرده برمیدارد. این اتحاد نقش بسزایی در تحقیق، نظریهپردازی و دفاع از بازاریسازی تدریجی برگرفته از تجارب واقعی ایفا کرد.
🔹نویسنده در فصل هفتم و هشتم نشان میدهد که چگونه این دو رویکرد اصلاحی (آزادسازی همهجانبه در مقابل بازاریسازی از حاشیه) با #فرار_چین_از_شوکدرمانی در مقابل یکدیگر قرار گرفتند. در سال ۱۹۸۸ #شیائوپنگ شخصاً آماده #انفجار_بزرگ شد تا بازاریسازی در مقیاس کامل را پیش ببرد اما نه به قیمت تضعیف توانایی دولت در کنترل جامعه و اقتصاد. در این سال چین برای دومین بار از شوکدرمانی گریخت. دراین زمان اصلاحات بازاری منجر به ظهور نابرابریهای فزاینده، سریع و افزایش فساد شده بود. روش #بازاریسازی_تدریجی تجربهگرا در دهه 1980، اگرچه در دهههای بعد مورد مذاکره مجدد قرار گرفت، به چالش کشیده شد و اصلاح شد، اما هرگز از بین نرفت.
💠مرکز مطالعات اقتصادی حبنا را دنبال کنید:
ایتا | بله | آپارات
💡اصول سبک-سنگین گوانزی
🔹در بستر رقابت شدید بینالمللی همۀ دولتها در قلمروی خود به دنبال هنر تشکیل دولتی ثروتمند و ارتشی قدرتمند بودند. اصول سبک-سنگین برای برآوردن این اهداف یعنی تقویت دولت و ارتش توسعه یافت. غنیسازی کشور نقطه شروع است. بنابراین مبتنی بر اصول گوانزی: «حاکمی که در اداره دولت عملکرد خوبی دارد، اول از همه باید مردم خود را ثروتمند کند و بعد از آن بر آنها حکومت کند».
همینطور ریکت در مقدمه خود در گوانزی توضیح میدهد:
«کینگ (Qing) به معنی«سبک» و به معنای گستردهتر «بیاهمیت»، «ناچیز» یا «ارزان» است. به عنوان فعل، به معنای ارزشگذاری کم یا هیچ برای چیزی است. ژونگ (Zhong) به معنی «سنگین» و به معنای گستردهتر «مهم»، «جدی» یا «گران» است. به عنوان فعل، به معنی ارزش نهادن به چیزی است. ترکیب این دو ویژگی معمولاً به معنی «وزن» است.
بر اساس این معنای لغوی، ترجمهای تحت عنوان «وزن دادن و متعادلسازی نیروهای اقتصادی» مناسب است.
بر اساس دیدگاه ارزش نسبی که همه پدیدههای اقتصادی را فقط میتوان در قالب یک رابطه درک کرد؛ کالاها نیز در رابطه با کالاهای دیگر فقط میتوانند سنگین یا سبک باشند. کالاهای سنگین برای تولید یا رفاه انسان ضروری تلقی میشوند و کالاهای سبک به عنوان کالاهایی غیرضروری تلقی میشوند. اما اینکه دقیقاً چه کالاهایی به عنوان سنگین یا سبک تعریف میشود دائماً در حال تغییر است و انعکاسی است از فصل سال، شیوههای تولید، پویاییهای بازار و سایر عوامل.
وظیفۀ سیاست اقتصادی، وزندهی و ایجاد تعادل است تا بتواند از آنچه سنگین تلقی میشود برای جبران آنچه سبک است استفاده کند. این تعبیر به زبان گوانزی این طور بیان شده است:
استفاده از آنچه سنگین است برای کنار زدن آنچه «سبک» است و استفاده از ارزانها برای پایین آوردن درجه گرانها، مزایای بزرگی هستند که میتوان از بهکارگیری آموزه «سبک-سنگین» به دست آورد.
📚 چین چگونه از شوکدرمانی گریخت، ص ۷۶ و ۷۷
💠مرکز مطالعات اقتصادی حبنا را دنبال کنید:
ایتا | بله | آپارات