‼️معیار تشخیص حق‌الله و حق‌الناس 🔴 حکم در قرآن 🔹ج) حکم از نظر اصطلاح از لابلای کلمات فقها، حداقل چهار معنا برای حکم به دست می آید. 🔸اصطلاح اول و دوم ✨همه فقه، حکم شرعی است و به چهار قسم تقسیم می‌شود که هر یک از آن‌ها نیز حکم نام دارد. پس حکم دارای دو اصطلاح است: ▫️هم مقسم ▫️و هم قسم. محقق حلی بطور کلی، احکام شرعی را به چهار نوع تقسیم می‌کند که عبارتند از: 💫عبادات 💫عقود 💫ایقاعات 💫و احکام. درباره وسعت و ضیق تعریف حکم به اصطلاح اول (که مقسم است)، اختلاف نظر وجود دارد. اکنون چند نمونه از تعاریف را می‌آوریم: 🔹حکم خطابی است شرعی که بطور اقتضایی یا تخییری به افعال انسان تعلق می گیرد. 🔹حکم شرعی، غیر از حکم تکلیفی، شامل حکم وضعی هم می‌شود. البته در مفهوم حکم وضعی و محدوده مصادیق آن هم اختلاف وجود دارد. بطور کلی می‌توان گفت: اصطلاح اول شامل، چهار مورد است: ✨الف) حکم فقط شامل حکم تکلیفی است. ✨ب) علاوه بر حکم تکلیفی، حکم سببیت، شرطیت و مانعیت را هم شامل می‌شود. ✨ج) حکم غیر از موارد فوق، صحت و افساد را هم شامل می‌شود. ✨د) علاوه بر موارد مذکور، حکم حتی ملکیت و زوجیت و حریت را هم شامل می‌شود. 🔹در تعریف اصطلاح دوم هم گفته شده است: ✔️ منظور از حکم، آنگونه از حکم شرعی است که غرض اهم شارع از صدور آن، دنیای مخاطبان بوده و از هرنوع الفاظ و عباراتی بی‌نیاز است. اصطلاحات مذکور، منحصر در حکم حقوقی نیستند، بلکه اولی اعم از حکم حقوقی است و دومی با آن نسبت عموم و خصوص من وجه دارد. زیرا اصطلاح اول همه احکام شرعی، اعم از فردی و اجتماعی و مادی و معنوی را شامل می‌شود. اصطلاح دوم هم غیر از احکام حقوقی، مثل احکام: #غصب، #شفعه، #لقطه، #ارث، #قضا و #شهادات، #حدود و #تعزیرات، #قصاص و #دیات، شامل احکام غیرحقوقی نظیر احکام #صید و #ذبایح، #اطعمه و #اشربه و غیره نیز می‌شود. لذا نمی‌توان آن را در حکم حقوقی منحصر کرد. بعضی از احکام حقوقی (که عنوان عقد یا ایقاع دارند) نیز از این اصطلاح خارج هستند. لذا نمی‌توان گفت این اصطلاح همه احکام شرعی را شامل می‌شود و طبعاً نسبت بین آن‌ها عموم و خصوص من وجه خواهد بود. ادامه دارد... 🔴 کانال حق‌الناس @hagholnas