◾️خلاصه بحث جلسه اول کارگاه مجازی نوحه ✔️آشنایی با قالب «زمزمه» و ظرفیت‌های آن‌ #حمید_رمی ۱. «زمزمه» تنها قالبی است که ساختار نوحه دارد اما در بخش روضه‌خوانی استفاده می‌شود. ۲. درون‌مایۀ «زمزمه» مضامین عاطفی و مرثیه است. ۳. رسالت زمزمه، اشک است و بیان تعالیم اخلاقی، مفاهیم ارزشی و... جایی در این قالب ندارد. ۴. در دو بخش روضه‌خوانی می‌شود از قالب زمزمه استفاده کرد: الف) ابتدای روضه: که باید با یک ملودی آرام و بیان عاطفی و مضامین مناجاتی و توسل همراه باشد ب) در خلال یا پایان روضه: که محل استفاده از آن بستگی به چینش روضه توسط مداح، یا نوع بیان و چینش مضامین توسط شاعر دارد. ۵. معمولاً زمزمه را می‌توان در یکی دو قالب دیگر در سینه‌زنی هم اجرا کرد و بالعکس. ۶. تکیۀ بیش از حد روی زمزمه‌خوانی، مداح را در روضه‌خواندن تنبل می‌کند. ۷. زبان شعر زمزمه باید ساده، همه‌فهم و در عین حال زیبا باشد. ۸. بهتر است که ملودی زمزمه بیش از دو فراز (صنف) نباشد. ۹. برخی آثار در قالب زمزمه‌ ارائه می‌شود که قابل استفاده برای مداحان نیست؛ چرا که مضمون و ملودی با یکدیگر تناسب ندارند؛ مثلاً مضمون مرثیه است اما ملودی، متناسب با حرارت و حال و هوای روضه نیست و بالعکس. @hamidrami94 * نشر مطالب، بدون ذکر نام صاحب اثر و لینک کانال، به هیچ وجه مورد رضایت نیست.

◾️خلاصه بحث جلسه اول کارگاه مجازی نوحه ✔روش‌های ساخت تصنیف(ملودی تصنیف) #سید_صالح_حسینی ۱. استفاده از ضمیر ناخودآگاه: بیشتر نغمه‌پردازان از این روش استفاده می‌کنند اما این روش دو نقطه ضعف دارد: الف) برخی از این تصنیف‌ها شباهت زیادی باهم دارند چون منبع تمام آنها، اثری بوده که فراگیر شده و در ذهن همه ثبت شده و فقط با شعری دیگر و گاهی با وزنی دیگر روی لب زمزمه می‌شود و به نظر نغمه‌پرداز خوش می‌آید و اثر خود را بر اساس آن می‌سازد. برای همین به لحاظ ریشه آهنگین _نه ساختار تصنیف_ برخی آثار به هم شباهت دارد. نقطه ضعف دیگری که این روش دارد این است که روزی تصنیف‌سرا احساس کمبود ملودی و آهنگ می‌کند و به تکرار می‌افتد؛ علت آن هم عدم دسترسی به یک منبع موسیقی علمی است. ۲. با استفاده از دستگاه‌های موسیقی: با این روش هم یک منبع آهنگ دارید، هم قدرت کنترل و هم قدرت انتخاب استفاده از محتواهای گوناگون. ۳. با استفاده از علم سلفژ(نت‌های موسیقی): مزیتی که این روش نسبت به دو روش قبلی دارد این است که شما با جزییاتی در ملودی آشنا می‌شوید که قبلا برایتان مبهم بوده، و از این جزییات می‌توان به‌عنوان تکنیک در ساخت یک اثر استفاده کرد. با این روش، یک پنجره‌ی جدید به روی شما گشوده خواهد شد. @hamidrami94 * نشر مطالب، بدون ذکر نام صاحب اثر و لینک کانال، به هیچ وجه مورد رضایت نیست.

اثر منتخب هفته اول کارگاه مجازی نوحه (به‌صورت ویرایش‌شده) #زمزمه #روضه_خانگی_و_هیئت_مجازی دلتنگ اون شبایی‌ام که، حسینیه پر از جوون بود کنار بچه‌های هیئت، یه پیرغلامِ روضه‌خون بود صدای گریه‌ی رفیقام، هنوز می‌پیچه توی گوشم چقد دلم می‌خواد دوباره، چاییِ روضه‌تو بنوشم ما روضه‌هامونو توی خونه می‌گیریم می‌دونی که بدون روضه‌هات می‌میریم درسته دلهامون برا هیئتا تنگه هرجایی که روضه‌ به‌پا بشه قشنگه ................................................... گریه برا تو دلخوشیمه، هر عاشقی اینو می‌دونه الحمدلله که می‌پیچه، صدای روضه‌ها تُو خونه پرچم هیئتا نباید، یه لحظه رو زمین بمونه روضه‌های خونگی آقا، ارثیه‌ی مادرامونه دست من و عنایتت آقای خوبم گرفته بوی کربلا دم غروبم عکس ضریح تو همیشه روبرومه زیارت حرم تمومِ آرزومه ................................................... دوری‌ودوستی‌خیلی‌سخته، تویی‌توچاره‌سازم‌آقا شیش‌گوشه‌تو شبای جمعه، توی دلم می‌سازم آقا اونی که توی دار دنیا، غیر تو هیچ‌کسو نداره تامی‌شنوه‌اسم‌حسینو، ابر چشاش بارون می‌باره بارون می‌باره برای خشکی لب‌هات برای سوز ناله‌های واغریبات کاش بباره گریه‌ی من رو لب اصغر شاید که آروم بگیره رو دست مادر #یوسف_زندیه از شهرستان ملایر * نشر مطالب، بدون ذکر نام صاحب اثر و لینک کانال، به هیچ وجه مورد رضایت نیست.

🔸سرود ولادت امام‌زمان(عج) "بارونه به‌به بارونِ احساسه..." با اجرای #سید_رضا_نریمانی شعر و نغمه از #حمید_رمی @hamidrami94

🔸سرود ولادت امام‌زمان(عج) "پا به پای دل شیدای خودم..." با اجرای #سید_مهدی‌_میرداماد شعر و نغمه از #حمید_رمی @hamidrami94

◾️خلاصه بحث جلسه دوم کارگاه مجازی نوحه ✔️انواع روش‌های ساخت نوحه از منظر تقدّم و تأخّر شعر و نغمه ✔️آشنایی با قالب «پیش‌زمینه» #حمید_رمی ۱. از منظر تقدّم و تأخّر شعر و نغمه، ساخت تصنیف آیینی به سه روش تقسیم می‌شود: الف) گاهی بر پایۀ توانمندی ذهن یا بر اساس مطالعات صورت‌گرفته، مضمونی در اختیار شماست که برای ورود آن به عرصۀ نوحه، به‌دنبال نغمۀ متناسب با مضمون مورد نظر هستید. ب) گاهی یک نغمه را با استفاده از ضمیر ناخودآگاه یا آشنایی با دستگاه‌های موسیقی، ساخته یا پردازش کرده‌اید و به‌دنبال درون‌مایه، مضمون، بیان و زاویه‌نگاه متناسب با نغمه می‌روید. ج) گاهی نیز مضمون و نغمه، متناسب با هم از ذهن شما تراوش می‌کند. ۲. پیش‌زمینه در گذشته با عنوان «دم شروع» شناخته شده بود که بعد از روضه، همه با هم نوایی را می‌خواندند و آماده سینه‌زنی می‌شدند. ۳. این قالب در سال‌های اخیر، با عنوان «پیش‌زمینه» شناخته شده که البته معمولاً کارکردها و ویژگی‌های قالب گذشته را ندارد. ۴. درون‌مایه پیش‌زمینه یکی از مضامین عاطفی، آرمانی، ارزشی و مفاهیم انقلابی و بعضاً مضامین حماسی است. ۵. با توجه به وجود قالب «زمینه»، در پیش‌زمینه به مرثیه پرداخته نمی‌شود. ۶. تفاوت‌ «پیش‌زمینه» و «زمینه» الف) گاهی ریتم، محل تفاوت و تمایز است. ب) زمینه معمولاً شخصیت‌محور است حال آن‌که پیش‌زمینه معمولاً مضامین و اشارات کلی دارد. ج) پیش‌زمینه کوتاه‌تر از زمینه و معمولاً یک بند است؛ برخی هم مثل زمینه دو تا چهار بند دارند. د) بر خلاف زمینه که بر اساس مضمونی که دارد، یک مرتبه در یک شب خاص اجرا می‌شود، لازمۀ پیش‌زمینه این است که قابلیت تکرار داشته باشد تا مداح در طول ایام عزاداری از آن استفاده کند و مستمع هم با او همخوانی و همراهی داشته باشد. @hamidrami94 * نشر مطالب، بدون ذکر نام صاحب اثر و لینک کانال، به هیچ وجه مورد رضایت نیست.

◾️خلاصه بحث جلسه دوم کارگاه مجازی نوحه ✔️آشنایی با تعاریف #سید_صالح_حسینی ۱. موسیقی ایرانی هفت دستگاه و پنج آواز دارد ۲. "دستگاه" به اجزای تشکیل‌دهنده‌ی یک کل می‌گویند که این اجزا: ردیف‌ها، گوشه‌ها و آوازها هستند. ۳. "ردیف" به گوشه‌هایی می‌گویند که به لحاظ نظم صوتی پشت سر هم قرار می‌گیرند که این گوشه‌ها از درآمد شروع می‌شوند. ۴. آوازها زیرشاخه‌ی دستگاه‌ها هستند ۵. هر دستگاه و آواز دارای تعدادی گوشه کاربردی است؛ همان‌طور که از اسم آن‌ پیداست، به‌صورت کاربردی از آن‌ها استفاده می‌شود و جزء ردیف‌ها نیستند بلکه مجزّا می‌باشند. یعنی دستگاه‌ها و آوازها، هم دارای ردیف و هم دارای گوشه‌های کاربردی هستند. @hamidrami94 * نشر مطالب، بدون ذکر نام صاحب اثر و لینک کانال، به هیچ وجه مورد رضایت نیست.

اثر منتخب هفته دوم کارگاه نوحه (به‌صورت ویرایش‌شده) #نوحه #پیش_زمینه #روضه_خانگی_و_هیئت_مجازی می‌خونم با ناله و اشک و آه یاثارالله یااباعبدالله روحی قلبی لک الفدا میگم تا بمیرم برات ان‌شاءالله تویی خورشید دنیا، اربابم تاریکم بی‌تو آقا، دریابم همیشه هستی نورِ دل بی‌تابم گریه، آب حیاته، باب نجاته ابا‌عبدالله هرکس، وقف عزاته، تُو کربلاته ابا‌عبدالله لبیک یاحسین۲ لبیک ابا‌عبدالله ........................................... خونه‌ای که، وقف مولا میشه جلوه‌گاهِ، عرش اعلی میشه با عکسای حرم ثارالله دیوارای خونه زیبا میشه زندگی با ارباب شد، بابرکت هرچی که خواستیم داده، بی‌منت دردامون درمون شد با چاییِ هیئت روضه، اصلِ عبادت، نور هدایت ابا‌عبدالله قلبم، می‌تپه واسه‌ت، راه سعادت ابا‌عبدالله لبیک یاحسین۲ لبیک ابا‌عبدالله ✍ نغمه‌پرداز و شاعر بند اول: #مجتبی_حاجی‌پور از رشت شعر بند دوم: جمعی از حاضران در کارگاه نوحه

در این کانال، آثار و مطالب مربوط به "آقای #حمید_رمی" درج خواهد شد. از این پس مطالب مربوط به کارگاه مجازی نوحه، در کانال ویژه کارگاه منتشر می‌شود. ◾️ کانال ویژه کارگاه مجازی نوحه ✔️ آدرس در پیام‌رسان "تلگرام" @kargah_nohe ✔️ آدرس در پیام‌رسان "ایتا" https://eitaa.com/kargah_nohe ✔️ آدرس صفحه اینستاگرام http://instagram.com/kargah_nohe

◾️خلاصه بحث جلسه سوم کارگاه مجازی نوحه ✔️ساخت نوحه یا سرودن شعر؟ کدام سخت‌تر، حساس‌تر و موثرتر است؟ ✔️توضیحاتی درباره قالب زمینه و شور ۱. نوحه، علاوه بر شعریّت، مبتنی بر موسیقی نیز هست و این مساله کار یک نوحه‌سرا را به مراتب سخت‌تر از کار یک شاعر می‌کند. ۲. نوحه یک قالب شعری است و اصلاً گمان نکنید که نوحه، محدودیت‌های شعری کمتری دارد. ۳. اینکه می‌بینید در نوحه‌ها اشکال زبانی و ضعف تألیف پیش می‌آید، چون نوحه‌سرا در عین حال که در حصار تنگ موسیقی از قبیل ریتم، ضرب، نت‌ها و... قرار می‌گیرد، در حصار شعریت نیز هست و باید شعریت اثر خود را نیز حفظ کند. ۴. نوحه‌سرا اول باید یک شاعر خوب باشد ۵. نوحه حساس‌تر از شعر است؛ چون بسیار بیشتر از شعر با اجتماع و مردم سروکار دارد؛ فراگیری نوحه در میان مردم قابل قیاس با شعر نیست؛ حتی می‌بینید در ورزشگاه‌ها هم تماشاگران از ملودی نوحه‌ها برای شعارهای خود استفاده می‌کنند. ۶. از میان قالب‌های سینه‌زنی، قالب «زمینه» پرظرفیت‌ترین، منعطف‌ترین و موردتوجه‌ترین قالب سینه‌زنی به‌شمار می‌رود. ۷. تمام مضامین و درون‌مایه‌ها در قالب زمینه جای می‌گیرد؛ (عاطفی، مرثیه، حماسه، عرفانی و...) به‌شرط آنکه با ملودی خود متناسب باشد. ۸. زمینه معمولاً به زبان محاوره گفته می‌شود؛ اما وقتی پای مضمون حماسی و عرفانی به میان می‌آید برخی بخاطر مقتضیات مضمون به سراغ زبان معیار می‌روند؛ آنچه مهم است وحدت و تناسب زبانی است. ۹. زمینه از 2 تا 4 بند ساخته می‌شود که هر بند باید از نظر ساختار، نت‌ها، هجاها، فرم قرارگرفتن قافیه و هرآنچه از عناصر تشکیل‌دهندۀ هر بند محسوب می‌شود، با بندهای دیگر کاملاً متناسب باشد. ۱۰. زمینه یک تصنیف مذهبی است و به بخش‌های آن، صنف یا همان فراز می‌گویند. صنف به آن بخش از نوحه می‌گویند که دارای آهنگ و قافیه و نت‌ موسیقایی و هجای شعری مستقل باشد. زمینه‌ای که بیش از 3 یا 4 صنف باشد، برای مخاطب خسته‌کننده و سرگردان‌کننده می‌شود. ۱۱. هر زمینه یک گوشواره دارد؛ گوشواره عبارت یا عباراتی است که ساده و روان و زیباست و قابلیت تکرار و همراهی توسط مستمع را دارد که معمولاً انتهای هر بند می‌آید؛ البته گاهی هم گوشواره ممکن است ابتدای نوحه قرار بگیرد؛ مهم رعایت ویژگی‌های گوشواره است. ۱۲. شور آخرین قالب سینه‌زنی است که از نظر ریتم هم تندتر از سایر قالب‌هاست. ۱۳. شور از قدیم در مجالس برای ایجاد هیجان و تخلیه احساسات مخاطب به کار رفته؛ هرچند امروزه کارکرد‌های گسترده‌تری يافته و فرم آن نیز تغییراتی داشته است. ۱۴. وفور مضامین احساسی محض و تُوخالی و دور از محتوا و معرفت باعث شد برخی از این قالب روی‌گردان شوند؛ همان‌طور که ریتمیک‌بودنِ آن برخی را به خود جذب کرد. ۱۵. در سال‌های اخیر اتفاقات بسیار خوبی همچون ورود مضامین معرفتی، حماسی، عاطفی زیبا و بامحتوا، همراه با زاویه نگاه‌های نو و اثرگذار، پرداختن به مسائل اجتماعی روز در قالب شور افتاده است. اما همچنان شورهای بی‌محتوا و تُوخالی با الحان و اجراهای زننده نیز رواج دارد. بهرحال یکی از مهم‌ترین رسالت‌های ما پرداختن و گسترش‌دادنِ مضامین خوب در قالب شور است. ۱۶. گاهی در قالب شور به مرثیه هم پرداخته می‌شود که بهتر است مختص ایام خاصی همچون روز عاشورا یا روز شهادت حضرت زهرا و ... باشد. نباید روضه مکشوف امام معصوم که فجیع‌ترین حالت شهادت را داشته، یا روضه مربوط به نوامیس اهل‌بیت عصمت، انقدر راحت روی زبان‌ها جاری شود و برای مخاطب، عادی جلوه کند. #حمید_رمی @hamidrami94 * نشر مطالب، بدون ذکر نام صاحب اثر و لینک کانال، به هیچ وجه مورد رضایت نیست.

🔴 قابل توجه مداحان عزیز؛ پیرو سوالات برخی از دوستان لازم به ذکر است که آثار منتخب کارگاه مجازی نوحه، پیش از ایام محرم، تکمیل شده و در قالب یک بسته محتوایی، برای استفاده مداحان، به‌صورت عمومی عرضه خواهد شد؛ ان‌شاءالله @kargah_nohe