💠 مغالطه جایگزین این مغالطه را بارها شنیده‌اید: اگر "نظامِ" "سرمایه‌داری" و "کمونیزم" بد است، باید بگوئید نظامِ جایگزینِ اسلامی‌تان چیست؟ در این یادداشت به طور اجمالی به این سوال بسیار مهم خواهیم پرداخت که چرا این سوال کاملا غلط و ناشی از عدم درک مفهوم نظام، سرمایه‌داری، کمونیزم و اسلام است؟ اولین اشکال این سوال این است که "شرطِ لازم" نقدِ یک پدیده، ارائه جایگزین نیست. مثلا من می‌گویم خودت را از بالای پشت‌بام پرت نکن! شما می‌گویی خب چکار کنم؟ راهکار جایگزین‌ات چیست؟ در حالی‌که همان "از بالای پشت بام نپریدن" بخشی از راهکار است. یا مثلا می‌گویم ظلم نکن. شما نمی‌توانی بگویی راهکار عادلانه شما چیست؟ ظلم نکردن و جلوی ظلم را گرفتن خودش بخش مهمی از عدالت است. اما اشکال دومی که این پرسش دارد مربوط است به درک اشتباه از مفهوم نظام یا سیستم. برای درک بهتر خودرو را به عنوان یک سیستم در نظر بگیرید. فرض کنید می‌خواهیم یک خودرو بسازیم. قبل از هر چیز باید مبنای حرکتش را مشخص کنیم؛ مبنای حرکت خودرو تبدیل انرژی گرمایی به مکانیکی‌ست یا انرژی خورشیدی به مکانیکی؟ اگر اولی‌ست پدیده‌ای به اسم موتور در این سیستم مورد نیاز خواهد بود. اما اگر "سیستم" ما بر مبنای دوم باشد اساسا چیزی به اسم موتور ندارد. کاربراتور و سیلند و پیستون و سوپاپ و ... ندارد. در مثال بالا می‌توانید به جای خودرو بگذارید نظام اقتصادی و به جای موتور بگذارید بانک، بورس، بیمه و... "لزوما" یک سیستم اقتصادی نباید دارای چنین پدیده‌هایی باشد. فلذا این پیش‌فرض که اگر بخواهیم یک نظام جدید پیشنهاد بدهیم باید به ازای تک تک اجزاء سیستم قدیمی هم جایگزین داشته باشیم از اساس غلط است. ممکن است در سیستم جدید یک جزء اصلا نیاز نباشد و اجزاء جدیدی با ماهیت کاملا متفاوت ایجاد شود. اما خودِ نظام چه؟ آیا نظام سرمایه‌داری نئولیبرال، نظام سرمایه‌داری دولتی، نظام سوسیالیستی، نظام کمونیستی، نظام سوسیال دموکرات و انواع و اقسام نظام‌های اقتصادیِ بومی شده، ابتدا روی کاغذ با تمام جزئیات نوشته و طراحی شده‌اند؟ یا ابتدا بر اساس اهداف کلانِ تمدنی، شروع به حرکت کرده و بر اساس "ایدئولوژی‌"های خود مسائل پیش روی خود را حل نموده‌اند؟ آنچه نیاز داشتند را بوجود آوردند یا اگر نیاز نداشتند حذف کردند. دقت شود که این، تازه در سطح نظام‌سازی است که جزئی از مساله تمدن‌سازی‌ست. بنابراین اگر کسی می‌گوید اسلام، نظام اقتصادی ندارد، به طریق اولی باید بگوید تمدن اسلامی هم نداریم. مگر می‌شود هم با سرمایه‌داری لیبرال و کمونیسم جنگ داشت و شعار نه شرقی نه غربی داد، اما همزمان تمدن اسلامی را مبتنی بر نظام اقتصادی لیبرال سرمایه‌داری یا کمونیسم بنا کرد؟ در حقیقت نه مارکس در مانیفست کمونیزم یا حتی کتابهای دیگر خود، مثل Capital نظام اقتصاد سوسیالیستی را طراحی کرده بود و نه آدام اسمیت با ثروت ملل سرمایه‌داری امروز را با جزئیاتش بعنوان جایگزین نظام قبل از خود نگاشته بود. بلکه هر دو فقط اصول و کلیاتی را طرح کردند که البته اسلام در این زمینه، بسیار جلوتر از سرمایه‌داری و کمونیزم است. نه تنها آثار بزرگانی چون شهید صدر، شهید بهشتی، شهید مطهری و امامین انقلاب و ...وجود دارند که حتی قرن‌ها قبل از آدام اسمیت مبانی نظام اقتصادی اسلام را اندیشمندان بزرگ اسلامی نوشته‌اند که از جمله‌ی آنها می‌توان به قطب‌الدین شیرازی اشاره کرد. (ر.ک جلسه 5 تدریس تاریخ اندیشه‌های اقتصادی-پرفسور مسعود درخشان). آن قدری که هیوم و آدم اسمیت و جان لاک و مارکس و ... در اصول و مبانی بحث کردند، ده‌ها برابرش را اندیشمندان اسلامی تولید کرده‌‌اند. اما چرا این اندیشه‌ها روی زمین تبدیل به نظام اقتصادی نمی‎شود؟ در حقیقت برای ساخت یک نظام، باید سه سطح را در نظر بگیریم: اول اصول و مبانی کلی که مهم‌ترینِ آنها نظریه عدالت و به تبع آن مالکیت، ساخت قدرت، نقش خدا، مردم و حکومت در آن نظام است. مبنای متفاوت در دو نظام مختلف، باعث می‌شود از اساس وجود یا عدم یک پدیده نیز مورد سوال قرار بگیرد چه برسد به شکل و شمایل آن. در سطح اصول و مبانی به خصوص در نیم قرن اخیر بحث‌های فراوان و بسیار ارزشمندی شکل گرفته که با وجود اختلافات طبیعی کاملا در این سطح کفایت می‌کند برای حرکت در مسیر نظام‌سازی. توجه شود که اختلافات علمی و نظری در درون یک مکتب کاملا طبیعی و پذیرفته شده است. اما در مقام اجرا با وجود تشکیل حکومت اسلامی و وجود ولی فقیه اختلاف معنایی ندارد. کسی نمی‌تواند ادعا کند که ایجاد نظام اقتصادی مبتنی بر اندیشه اسلامی، از شکل‌گیری اصل انقلاب اسلامی سخت‌تر و پیچیده‌تر است. فقط به طور طبیعی، ورود انقلاب به عرصه‌های مختلف مساله‌ای است که متوقف بر زمان است. ادامه: https://eitaa.com/h_abasifar/1169

ادامه از: https://eitaa.com/h_abasifar/1168 ۴۰ سال زمان زیادی نیست برای تربیت نیروهای جوانِ متخصص و متعهد که بتوانند آرام آرام در "گام دوم" انقلاب این مهم را به سرانجام برسانند. در سطح دوم به سراغ ارتباط نظام‌ها می‌رویم. یعنی ربط نظام اقتصادی و فرهنگی و سیاسی و اجتماعی با یکدیگر و اینکه کدام اولویت دارند؟ کدامیک ابزارند، کدام هدف میانی و کدام هدف غایی؟ تصور کنید فرهنگ، روح است، سیاست، عقل است و اقتصاد جسم. حال سوال این است که بر اساس مبانی اسلامی و انقلابی کدام باید جلو قرار بگیرد و هدف باشد؟ امام خمینی رحمت الله علیه و مقام معظم رهبری بارها بر این نکته تاکید کردند که در اسلام فرهنگ هدف است و اقتصاد ابزار و تشکیل حکومت اسلامی نیز به عنوان هدف میانی برای تعالی انسان و جامعه است. اینجاست که به سطح سوم می‌رسیم و بر اساس آن مبانی و این اولویت‌بندی می‌توانیم برویم سراغ حل مسائل. مسائل کدامند؟ تورم، بیکاری، انرژی، مسکن، تولید و رکود و ... اگر کسی بر آن مبانی تسلط نداشته باشد و درک جامعی از نظامات فرهنگی و سیاسی و اجتماعی نیز نداشته باشد آیا می‌تواند ادعا کند من در مسیر اسلام و انقلاب و به درستی حل مساله می‌کنم؟ قطعا خیر! مخصوصا اگر آن فرد علاوه بر شناختش، تمایلات و انگیزه‌هایش در تعارض با مبانی اسلامی و انقلابی باشد. فلذا نفی شرق و غرب مثلِ "لااله" است و شرطِ لازم، برای یک متفکر اسلامی. به عنوان مثال تصور کنید شهید بهشتی می‌گویند جامعه‌ای که در آن شکاف طبقاتی وجود داشته باشد را، اگر قرآن بپوشانید باز هم لجن است. شهید صدر، شهید مطهری، امام و رهبری هم نزدیک به همین تعبیر را دارند. اما این عبارت را هیچ‌یک از اقتصاددانان لیبرال نمی‌پذیرند و بلکه خلاف آن را طرح می‌کنند و به نحوی لازمه رشد و توسعه اقتصادی را تکاثر و انباشت ثروت در دست عده‎ای معدود می‎دانند و این به این علت است که نظریه عدالت متفاوتی دارند نه اینکه سطح تحصیلاتشان فرق می‌کند فلذا می‌گوییم موقع حل مساله، مبنا، اهمیت دارد. پس ما می‌خواهیم حل مساله کنیم. مثلا بانک خصوصی را در نظر بگیرید بعنوان یک مساله در نظام اقتصادی جمهوری اسلامی. اندیشمند اقتصاد اسلامی اینجا چه می‌گوید؟ می‌گوید: اولا من نظریه عدالتی که دارم، نظریه عدالت سوسیالیستی و لیبرالیستی نیست و نظریه عدالت اسلامی است. ثانیا در مورد مساله بانک چند اصل اساسی دارم که از منابع اسلامی اتخاذ کرده‌ام: ۱. ربا حرام است و در حکم جنگ با خدا و رسول است ۲. تداول ثروت بین اغنیاء به حکم صریح قرآن ممنوع است ۳. کنز مال حرام است ۴. خلق پول حرام است (فتوای آیت الله مکارم شیرازی) 5. مصلحت نظام و منافع ملی باید حفظ شود شما می‌گویی اینها را از بانک بگیریم چیزی باقی نمی‌ماند. می‌گوییم نماند. میگویید برای تولید انبوه چه کنیم؟ می‌گوید حالا این می‌شود یک مساله دیگر. مساله تولید. دوباره می‌رویم سراغ مبانی. مثلا اصل ۴۳ و ۴۴ قانون اساسی که بر اساس مبانی اسلامی توسط بزرگان انقلاب نوشته شده است. چه می‌گوید؟ می‌گوید اصل بر خویش فرمایی‌ست. یعنی ابزار کار و تولید در اختیار همه باید قرار گیرد و اگر کسی خودش تمایل به اجیر شدن داشت اجیر دیگری شود نه اینکه از سر اضطرار به خدمت دیگری در بیاید. اجیر شدن در اسلام کراهت دارد و نمی‌توان یک نظام را بر روی یک امر مکروه بنا نهاد. بنابراین باید ابزار تولید که شامل پول، زمین و دانش است را در اختیار همه قرار داد تا بتوانند تولید کنند. علامه جوادی آملی در این رابطه می‌فرمایند: پیامبر دست کارگر را بوسید نه دست اجیر را. کارگر کسی است که آقای خودش است. برای خودش کار می‌کند. اما سوال این بود که اگر بانک نباشد تولید انبوه چه می‌شود؟ تا اینجا، مشکلِ تولید در سطح تولید خرد حل شد اما اگر جامعه به یک تولید انبوه و بزرگ مقیاس نیاز پیدا کرد چه؟ مثلا یک پتروشیمی بزرگ. (مفروض بر اینکه استفاده از مواد فسیلی به شکل موجود ایرادی نداشته باشد) می‌رویم سراغ دو گزینه: یا دولت به نمایندگی از مردم وارد می‌شود یا خود مردم در قالب تعاونی کار را دست می‌گیرند. یعنی یک تعاونی فراگیر ملی شکل می‌گیرد با مالکیت و مدیریت مردمی و بر اساس رای مردم، نه اینکه همه‌ پولها را بگیریم و بدهیم به یک نفر و بقیه اجیر او باشند. حالا در اینجا به مساله بعد میرسیم. مساله تعاونی و شیوه مدیریت یک تعاونی تولیدی چگونه است؟ دوباره مثل مسائل قبل بر اساس مبانی به آن پاسخ می‌دهیم و اجرا می‌کنیم. (البته باز هم تاکید می‌کنیم که هم احتمال خطا و هم اختلاف نظر در عصر غیبت معصوم کاملا طبیعی و حل شده است در اندیشه اسلامی) شاید پرسیده شود که چرا اجرا نمی‌شود چنین راهکاری؟ ادامه: https://eitaa.com/h_abasifar/1170

ادامه از https://eitaa.com/h_abasifar/1169 دلیل اولش این است که در چند دهه اخیر اعتقاد به قانون اساسی و اسلام وجود نداشته در تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران اقتصادی و این سوال بسیار غلط است که اقتصاد اسلامی در چهل سال اخیر چه کرده است؟ آیا اقتصاددانان اسلامی باید پاسخگوی مسئولیتی باشند که بر عهده لیبرال‌ها بوده است؟ قطعا خیر. سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری مثل سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و سیاست‌های کلی اصل ۴۴ مصادیق عینی اقتصاد اسلامی هستند. البته اگر به آنها به صورت جامع و دقیق عمل شود، نه اینکه یک بند از آن به صورت ناقص اجرا گردد. وقتی ولی فقیه زمان می‌گوید سیاست کلان حکومت اسلامی این است که...آن سیاست می‌شود سیاست اسلامی. در اقتصاد هم همین است. وقتی ولی فقیه زمان می‌گوید سیاست اقتصادی کلان حکومت اسلامی این است که...آن سیاست می‌شود اقتصاد اسلامی. اینجا به تعبیر دقیق پرفسور مسعود درخشان در نظریه "تعادل عمومی بردارهای قدرت" می‌رسیم که می‌گویند: در حقیقت هر کدام از پدیده‌های اقتصادی یک بردار قدرت هستند و باید برآیند این پدیده‌ها به تقویت نظام فرهنگی و سیاسی (که قبلا اشاره شد) بیانجامد. اینجاست که ما می‌توانیم بررسی کنیم که مثلا یک نهادی که بیست سال در جامعه و نظام اقتصادی فعالیت داشته است چه عملکردی داشته به عنوان یک بردار قدرت. تقویت کرده است نظام اقتصادی و فرهنگی و سیاسی را یا تضعیف؟ در راستای حفظ و تامین منافع ملی بوده است یا خیر؟ اگر به نفع "عموم مردم" و اقتصاد کشور فعالیت کرده‌ و نفعه اکثر من اثمه، خب باقی می‌ماند. اما اگر به نفع یک طبقه خاص کار کرده و عموم مردم بی‌بهره بوده‌اند قطعا باید حذف شود. بنابراین به طور خلاصه در پاسخ به سوال اول این یادداشت می‌توان گفت: اقتصاد اسلامی بیش از آنکه نیاز به اثبات خود روی کاغذ داشته باشد نیاز به میدان برای اجرای دستورات اسلام دارد و برای این منظور نیاز است ابتدا دیکتاتوری علمی و رسانه‌ای لیبرال‌ها شکسته شود تا بتوان لااله را به الاالله پیوند زد. و البته بیشتر از اینکه نیاز باشد اقتصاد اسلامی خودش را اثبات کند، نیاز است سرمایه‌داریِ فاجعه از خود و عملکرد بحران‌ساز خود در چند دهه اخیر دفاع کند. والسلام حسین عباسی‌فر 💠 @h_abasifar

‏نرخ تولید یک متخصص نئولیبرال در دانشگاهای ایران تقریبا ۱۰۰میلیون تومن (۴ هزار دلار) و همین نرخ دراروپا وآمریکا بیش از یک میلیاردتومن (۴۰ هزار دلار) فقط نمی‌دونم چرا اینا قاچاق نمیشن اونطرف، شاید چون کیفیت ندارن و با اصل جنس خیلی فاصله، شایدم چون فقط برای اکوسیستم ایران طراحی شدن ☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی @hamidrezamaghsoodi

🔹 همیشه بازنده/ برنده! آیا مشکل فقط این است که دولت برای مردم توضیح نداده است؟!! که هشتگ جهاد تبیین به دولت می دهید! این هم از آن فروکاستن هایی است که حل همه مشکلات را با رفتن آن و آمدن این ساده می کردید!!! وقتی ساختار سالم و بی عوارضی برای رساندن یارانه پنهان به خود مردم ایجاد نمیشود، بقاء و حذف ارز۴۲۰۰ و هر یارانه دیگر به مردم سیلی می زند! طبقه همیشه بازنده، عامه مردمی هستند که بین تبعیضِ رانت و فقرِ تورم گزینه سومی ندارند! و طبقه همیشه برنده، اقلیتی هستند که از رانت یا تورم جیب خود را پر می کنند! محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

می دونم. خسته شدید شب عیدی با این پیام ها. چه کنیم. شب عید قبلی که از این کارا کردن، اتفاق بدی افتاد که دوست نداریم تکرار بشه. راست میگید. ما نباید آرامش شما رو از بین ببریم. معذرت.

‏جا داره یک تشکر هم کنیم از آقای مهندس ‎#میرکاظمی که کشور رو تبدیل کرده‌اند به لابراتوار دانشکده اقتصاد دانشگاه شریف با ده‌سال سابقه علمی و فارغ‌التحصیلانی که هیچ کدام یک دوره کامل اقتصاد را نگذرانده‌اند ☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی @hamidrezamaghsoodi

✅ آدرس‌های غلط و مسئولیت گریزی های رندانه (نگاهی به نقش شوک‌درمانی در بحران سازی نقدینگی) ❇️ دکتر عباس شاکری، استاد تمام دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی ✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

‏از ابتدای جنگ روسیه، قیمت نفت ۱۶ درصد و قیمت گاز ۸۵درصد بالا رفته است. قیمت گندم نیز ۱۵ درصد گرانتر شده است. آیا قدرت خرید دولت ایران برای تأمین گندم کاهش یافته است؟!!! ☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی @hamidrezamaghsoodi

من بارها گفته‌ام و هم اکنون اعلام می‌کنم که ایران باید تا قطع تمام وابستگیهای سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی خود از امریکا به مبارزات قاطع خود علیه این جهانخوار بی‌رحم ادامه دهد؛ و بعد در صورتی که ملت بیدار و شریف ما اجازه دهد، ارتباط بسیار عادی خود را در حد سایر کشورها با امریکا برقرار می‌کند. من بارها گفته‌ام و در این روز بزرگ می‌گویم [تا] قطع تمام وابستگیها به تمام ابرقدرتهای شرق و غرب، مبارزات آشتی ناپذیرانه ملت ما علیه مستکبرین ادامه دارد. همه می‌دانیم که جهان اسلام در انتظار به ثمر رسیدن کامل انقلاب ماست؛ ما از تمام کشورهای زیر سلطه برای به دست آوردن آزادی و استقلال کاملًا پشتیبانی می‌نماییم، و به آنان صریحاً می‌گوییم که حق گرفتنی است. قیام کنید و ابرقدرتها را از صحنه تاریخ روزگار براندازید امام خمینی (ره)؛ 22 بهمن 1358

🔹 غربگرایان و آدرس غلط اقتصاد ایران! 🚩 میزان #تورم سالانه در ترکیه به ۶۹.۹۷ درصد رسید، این نرخ طی دو دهه گذشته در این کشور بی‌سابقه است! 📌 سوال اینست چرا شیفتگان #سازش و تسلیم سکوت کرده‌اند! غربگرایانی که کمترین تکانه اقتصادی و تورم را معلول #مقاومت و پنجه در پنجه شدن با نظام سلطه و به رسمیت نشناختن #اسرائیل و... میدانند! در قبال وضعیت نابسامان اقتصاد #ترکیه چرا سکوت کرده‌اند؟ ترکیه که سراپا نسخه‌های آمریکا و غرب را پیاده می‌کند! رژیم صهیونیستی را هم به‌ رسمیت شناخته با آن ارتباط دارد! به پایگاه و مقر هیچ کدام‌شان نیز موشکی شلیک نکرده! چرا به مردم نمیگویند چندین سال ناکارآمدی‌ خود را به بهانه #تحریم و... لاپوشانی کردند و تنها راه‌حل برون‌رفت از مشکلات را #مذاکره و وادادگی معرفی کردند! چرا دلالان وابستگی حقیقت را نمی‌گویند که هزینه سازش بیشتر از مقاومت است! ملت ایران بدانید! اتفاقا دلیل اصلی سقوط اقتصاد ترکیه! و معضلات فعلی اقتصادی #ایران اجرای نسخه‌های معیوب دیکته شده از سوی غرب است که اردوغان در ترکیه و #حسن_روحانی در ایران پیاده کردند و هم‌اکنون شاهد ویرانی‌های بجامانده از آن دوران هستیم! که تنها راه رهایی از این مشکلات اجرای کامل #اقتصاد_مقاومتی و سپردن واقعی اقتصاد به مردم، شکستن آقایی #دلار ، افزایش #تولید و پرهیز از خام‌فروشی و دانش‌بنیان شدن عرصه های مختلف اقتصادی کشور است! محمد رضا شیخی 🔴به پویش #بیداری_ملت بپیوندید👇 http://eitaa.com/joinchat/963837952Cb758f6bd13

‏یک پیشنهاد به آقایان ‎#ساداتی_نژاد و ‎#فاطمی_امین با مذاکره با روسیه، ضمن ایجاد یک کریدور جهانی امن برای نقل و انتقال زمینی غلات، امنیت غذایی کشور را در بحران‌های احتمالی پیش‌رو تضمین کنید. اگر همین یک کار را انجام دهید، مردان سال اقتصاد دنیا خواهید شد ☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی @hamidrezamaghsoodi