دکتر حمیدرضا مقصودی
💢 نمایندگان از پاسخهای «عبدالملکی» قانع شدند 🔹 نمایندگان مجلس شورای اسلامی پاسخهای وزیر تعاون، کا
امیدوارم چند نماینده ای که از روز اول تقریبا هر روز تیم آقای عبدالملکی را مورد هجمه قرار دادند، چندماهی هم اجازه دهند با آرامش تلاش کنند. جوان ترین و یکی از کوشاترین تیمهای این دولت می تواند تحول آفرین باشد.
✅ اقتصاد اسلامی چه سیاست اقتصادی را تجویز میکند؟
❇️ زمانی فریدمن گفته بود اقتصاددانان در مورد ارزشها و اهدافی همچون عدالت اختلاف ندارند، اختلاف در مورد روش دستیابی به این اهداف است و این امری فنی است که در اثر گسترش مباحث فنی علم اقتصاد حل و فصل میشود.
✳️ این نگرش پذیرفتنی نیست، زیرا مکاتب اقتصادی در مورد تعیین، تعریف و اولویت بندی اهداف نیز اختلاف نظر دارند، و این اختلاف گاهی موجب اختلاف در ابزارها هم می شود.
✳️ برای نمونه، در نگاه مکتب پولی فریدمن، و یا رویکرد امثال هایک و طرفداران مکتب اتریش، عدالت در بستر ارزش آزادی تعریف شده و اولویت حاشیه ای پیدا میکند. در همین راستا، آمارتیا سن، نام کتابش را توسعه به مثابه آزادی میگذارد.
✳️ نگاه حاشیهای به عدالت باعث می شود که در میان توصیه های دهگانه اجماع واشنگتنی، مورد پذیرش مکتب پولی فریدمن، اثری از عدالت توزیعی نبینید.
❇️ درجایی نوشتم که اقتصاد اسلامی عدالت را به مفهوم توانمندسازی مادی و معنوی افراد جامعه برای دستیابی به حیات طیبه تفسیر میکند، تفسیری که متمایز از عدالت به مثابه آزادسازی قیمتی است.
❇️ این تفسیر از عدالت باعث میشود که نگاهمان به افزایش ۵۷ درصدی حقوق کارگران و یا حذف و یا تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی هم تغییر کند.
❇️در چارچوب اجماع واشنگتنی فریدمنی، آزادسازی قیمت کالاها را میپذیرند ولی به شکلی پارادوکس گونه به سمت توصیه سرکوب دستمزدی میروند
✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
35.59M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📽گزارش کوتاه از مستند دیدنی دکترین شوک
👇فیلم کامل در
https://www.aparat.com/v/NpVx0
❇️این مستند نشان می دهد که چگونه شوک درمانی بازار آزاد پیشنهادی فریدمن اقتصاد شیلی و دیگر کشورهای آمریکای لاتین را به آشوب کشید
✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
عجب است که تورم را با القای سیاستهای نادرست ایجاد کنی و تقاصش را از کارگر بخواهی.
آقای پورابراهیمی از همین عجایب است.
☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی
@hamidrezamaghsoodi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی
@hamidrezamaghsoodi
#الگوی_رشد
*یک امام صادقی نمونه*
در شب #عید_سعید_فطر و همزمان با #روز_استاد ، ضمن تبریک فراوان و بزرگداشت این دو مناسبت، یاد برادر عزیزم آقا ولیالله خرازی مقدم که #حق_استادی بر بسیاری از دانشجویان رشته معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه دارند و عیدفطر سال گذشته به رحمت خدا با این دنیا وداع نمودند،را با ذکر نکتهای از زندگی ایشان گرامی میدارم.
آقای #خرازی_مقدم رحمه الله علیه هر چند وقت یکبار مبلغ معتنابه پول به حقیر تحویل می داد و میگفت این برای بچههای یکی از کشورهای #محور_مقاومت ..روزی برای بچههای #غزه ، روزی برای کودکان #شیعیان_لبنان ، روزی برای بچههای جنگزده #سوریه و روزی برای کودکان بیپناه #یمن ...جالب بود همیشه میگفت دوست دارم پولم برای بچه مسلمانانی که در محور مقاومت مصیبتی یا فقدانی دیدهاند، هزینه شود.
به ایشان میگفتم: خب چرا کارتان را رها میکنید و میآئید،آن مبلغ را کارت به کارت کنید یا پیکی بقرستید یا روزی که کلاس دارید با خودتان بیاورید.میگفتند: همه حس این کار به این است که از خودم #نزع کنم و بکَنَم و خودم آن را به دستت برسانم( #اقباض ).خود این کندن و رساندن ، بخشی از حرمت ماجرا است و نمیشود پرتابی و شکم سیری عمل کرد...
انشاءالله به حرمت همه این #خدمات_خالصانه و عاشقانه و مخلصانه، و به مدد دعای همان بچهها جایگاهی رفیع و منیع در کنار بهترین های عالمین پیدا کنند....برای روح بلندشان #صلوات و #فاتحه ای قرائت فرمائید.
#امروز_رشد
#مصباح_الهدی_باقری
#مرکز_رشد_دانشگاه_امام_صادق
پی نوشت
مرحوم استاد خرازی حق استادی بر گردن من هم داشتند.
درس حسابداری را ایشان به من آموختند.
انشاالله در یوم الحساب حضرت اباعبدالله شفیع ایشان باشد.
☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی
@hamidrezamaghsoodi
🛑 پشتپرده مغالطه خودروی ۵ هزار دلاری با کیفیت عالی!
چرا نظر قالیباف و لاریجانی در مورد خودرو تغییر کرد؟
✏️سید امیرحسین حسینی/پژوهشگر اقتصادی
(قسمت اول)
⚠️چند هفتهای است که بحث مصوبه واردات خودرو بسیار داغ است. در همین هفتهای که گذشت بیش از ۵ میلیون نفر برای قرعهکشی فروش فوقالعاده ایرانخودرو در صف بودند. این ۵ میلیون نفر، تازه تقاضای افراد بالای ۱۸ سال است که خودرویی ندارند و تقاضای افراد متقاضی تعویض خودرو را نیز باید بر آن افزود. کل حجم خودروی وارداتی در مصوبه مجلس نهایتا ۷۰ هزار عدد و آنهم با شرایطی بسیار خاص هست که انگار یک لیست اسم در کمیسیون مطرح و شرایط آنها را به عنوان شرایط واردات ذکر نمودند.
۷۰ هزار خودرو، نهایتا ۱.۵ درصد از حجم تقاضای خودرو بوده و فرضاً اگر واردات تنها چارهی حل مشکل خودرو باشد، هیچ فکری برای ۹۸.۵ درصد دیگر نشده است.
⚠️انحصارگر ورادات!
حال همین میزان خودرو با کیفیت بسیار متوسط رقمی بین ۱۵ تا ۲۰ هزار دلار درب کارخانه کشور مبدا، قیمت دارد. رقمی بین ۴۰۰ الی ۵۰۰ میلیون تومان که با احتساب هزینههای سود واسطه فروش خارجی، تعرفه گمرکی، سود واردکننده و سود فروشنده، حداقل باید بین ۸۰۰ الی ۱ میلیارد تومان روی آن خودرو حساب باز کرد تا به دست مصرفکننده برسد. عددی که اگر متقاضی خودرو توان مالیاش را داشت هیچگاه در صف ۵ میلیون نفری ماهها منتظر نمیماند.
همچنین این خودرو با این قیمت و با این تعداد، قطعاً از تعداد محدودی برند بوده و نه باعث رقابت با خودروهای بسیار ارزانتر و با کیفیت نسبتاً مشابه ایرانی میباشد، نه قادر به شکستن انحصار داخلی و نه عامل رقابت خودروسازهای خارجی خواهد بود و صرفاً یکیدو انحصارگر وارداتی را به جمع خودروسازان اضافه خواهد کرد.
⚠️خروج وحشتناک ارز
اما همین تعداد خودرویی که صرفاً ۱.۵ درصد حجم تقاضا بوده و تازه بنا نیست قیمت مصرفکننده نیازمند خودروی فعلی را تامین کند به بیش از ۱ میلیارد دلار ارز نیاز دارد و اگر بخواهد فقط ۲۰ درصد از نیاز خودروی داخل را حل نماید به رقمی بالغ بر ۱۵ میلیارد دلار ارز نیاز خواهد داشت که علیرغم حل نشدن هیج مشکلی از صنعت خودرو، عمده ذخایر ارزی کشور را در شرایط نامناسب اقتصادی امروز میبلعد.
مجدداً باید تاکید کرد که این میزان ارز برای این تعداد محدود خودرو با کیفیت متوسط و فرض واردات ارزانقیمتترین خودروها میباشد که معمولا با آزادسازی واردات هیچگاه چنین اتفاقی نیافتاده و عمدتاً ارز مورد نظر، جهت واردات خودروهای لوکس چند میلیاردی صرف خواهد شد.
🚸پرزنت وارداتچیهای انحصارگر!
با این مقدمه نسبتاً طولانی به سراغ ادعای جدید آملی لاریجانی(رییس مجمع تشخیص)، قالیباف(رییس مجلس) و بهادری جهرمی(سخنگوی دولت) خواهیم رفت که در گردشی عجیب، به یکباره ظرف چند روز با تغییر نظر خود ادعای خودروی ۵ هزار دلاری با کیفیت عالی(!) را مطرح کردند. ادعایی که نشان میدهد به تازگی گروهی خاص(وارداتچی انحصارگر) با پرزنت کردن خودرویی خاص و تعریف و تمجید از آن، رگ خواب مسئولین ما را پیدا کردهاند. درحالیکه خود خودروسازان خارجی ضعیفترین خودروهای خود را در بازه ۱۵ تا ۲۰ هزار دلار معرفی میکنند اما نظر کارشناسی ریاست مجلس دلالت بر کیفیت عالی(!) خودروی ۵ هزار دلاری مذکور دارد. جهت حسندغدغه مسئولین عزیز پیرامون انحصارزدایی و ایجاد رقابت، پیشاپیش درخواست میگردد حداقل ۱۰ الی ۱۵ مدل خودروی ۵ هزار دلاری با کیفیت عالی از برندهای مختلف دنیا معرفی، و از کارشناس مربوطه پیگیری نموده تا خدای ناکرده اسیر انحصارگر نشده و باعث رقابت شوند.
❗️❗️ادامه دارد..
✅به افرا بپیوندید:
@afra_eco
🛑پشتپرده مغالطه خودروی ۵ هزار دلاری با کیفیت عالی!
چرا نظر قالیباف و لاریجانی در مورد خودرو تغییر کرد؟
✏️سید امیرحسین حسینی/پژوهشگر اقتصادی
(قسمت دوم)
⚠️محدودیتهای ارزی کشور
مغالطه بعدی با فرض صحت ادعای مسئولین محترم، ذکر قیمت کارخانه در کشور مبدا به عنوان قیمت خودرو میباشد. درحالیکه در کمترین حالت، سود فروش واسطه خارجی، هزینههای حمل و نقل، تعرفههای گمرکی مختلف، سود فروش واردکننده و سود فروش عامل فروش را باید به آن اضافه نمود و قیمت نهایی مصرفکننده را اعلام کرد.
مغالطه دیگر در این حوزه تامین ارز واردات خودرو میباشد. درحالیکه دولت برای تامین اساسیترین کالاهای مورد نیاز مردم و همچنین تخصیص ارز ترجیحی برای کاهش قیمت تمامشدهی آنها اعلام عجز و ناتوانی مینماید و قادر به تامین ارز دارو، نهادههای دامی، گندم، دانههای روغنی و... نیست، با اقتدار اعلام میکند که ارز مورد نیاز خودروهای وارداتی که نیاز تعداد بسیار کمی از مردم میباشد را تامین مینماید.
به طور کلی، روایت تحقیقی فوق از مبحث واردات دلیلی بر حمایت از وضعیت نابهسامان خودروسازی داخلی نیست. راهکارهای ادعایی مسئولین نیز هیچ یک دردی از قیمت، کیفیت، رقابت و... را دوا نمیکند.
⚠️نه انحصار، نه واردات!
راهکار نه انحصار است و نه واردات. اصلی ترین راهکار، قانون شکستن انحصار، مجوز تولید خودرو و اجازه تولید و پلاکگذاری به هر تولیدکنندهای است که بتواند در هر مقیاسی خودروی استاندارد با تاییدیه معاینه فنی را تولید کند. دهها هزار فارغالتحصیل نخبه در کنار دهها هزار تعمیرکار خودرو، هر کدام میتوانند به اندازه ظرفیت و توان خود، خودروهای با تنوع قیمتی و کیفیتی متفاوت را طراحی نموده و بسازند و یا حتی مونتاژ نمایند. مشخصاً درحالحاضر، هیچکس حق ندارد با خرید قطعات منفصله برای خود، خودرو تهیه کند درحالیکه یکی از راههای حذف قرعهکشی، رفع انحصار توزیع از خودروسازی و تسری آن به مجوز فروش قطعات منفصله بهصورت خرد توسط شرکتهای قطعهسازی میباشد. بهتر است مسئولین محترم در دوگانههای ابتر و مافیایی-رسانهای، و کارشناسی اطرافیان خود گیر نکرده و یک بار هم برای مدتی کوتاه به توان نخبگان جوان خود در این صنعت دانشبنیان و اشتغالآفرین اعتماد کنند تا پاسخ مورد نیاز را دریافت نمایند.
✅به افرا بپیوندید:
@afra_eco
🔻قیمت جدید نان بعد از آزاد شدن آرد
🔹از دیروز یارانه آرد قطع شد. آرد کیسهای ۷۰ هزار تومان شده ۶۷۰ هزار تومان/ صداوسیما
خدایا شاهد باش که ما به هر طریقی توانستیم اعتراض کردیم. از مناظره، مباحثه، پژوهش، سخنرانی، بیانیه تا جلسه با وزرا و شخص رئیس جمهور.
ما در زمینه ارز ترجیحی حجت را بر دولت تمام کردیم. ضمن اعلام اینکه همچنان آیت الله رئیسی را اصلح و بهترین میدانیم، این سیاست دولت را اشتباه می دانسته و می دانیم. پیامدهای این سیاست بر عهده موافقان و مجریان آن است.
والسلام
☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی
@hamidrezamaghsoodi
⁉️فساد تورم در برابر فساد رانت
❎ در مقام سیاستگذاری در مواردی مثل سیاست حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی باید محاسبه کنیم که فساد وجود رانت بیشتر است یا فساد ناشی از تورم حذف رانت؟ و اینکه کدامیک از این دو قابل کنترل تر است؟
✅ اگر بپذیریم که تخصیص آرد کیلویی ۲۵۰۰ تومانی به مثلاً شرکت گرجی باعث رانت است و افزایش آن به کیلویی ۱۲ هزار تومان (افزایش حدود ۵ برابری) رانت و فساد را از بین میبرد،حال که این شرکت قیمت محصولاتش را ۵۰ درصد بالا برده، هیچ فسادی رخ نمی دهد?
✳️ در اثر این افزایش قیمت ناشی از افزایش هزینه تولید حتی توان صادراتی شرکت گرجی هم کاهش می یابد علاوه بر اینکه تقاضا برای محصولاتش هم کم می شود (کاهش تولید و گسترش کسادی)
✅ تورم آن هم از سنخ تورم بالای ۴۰ درصد را اگر در اقتصاد کشور تحریک کنیم و با ثبات کنیم، فسادش به مراتب بیشتر از فساد ادعایی در مورد نهاده تولید گران نشده است.
❇️ فساد رانت حمایت از نهاده تولید را می توان با ایجاد شفافیت و نظارت کنترل کرد، ولی فساد تورم افسارگسیخته را حتی با یارانه نمی توان کنترل کرد.
✳️ کاش سیاستگذاران ما در این موارد حداقل بیشتر تحقیق می کردند.
✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
📚 آموزش حق نه کالا!
دهها ساعت بحث فقهی-کلامی بهتر از رفتار فطری معلمان عزیز نمی تواند ثابت کند که آموزش کالا نیست و حقی همگانی است.
اگر کالا بود در قبال مزدی ناچیز این صحنه ها خلق نمی شد!
کاش نئولیبرال های ریشو و ریش تیغ بفهمند با کالا کردن آموزش و پولی کردن مدارس چطور زیبا ترین صحنه های انسانی را از حافظه بشر محو می کنند!
#روز_معلم
محسن قنبریان
☑️ @m_ghanbarian
🔸 پوتین فرمان تحریم اقتصادی غرب را امضا کرد
▫️کاخ ریاست جمهوری روسیه امروز سهشنبه اعلام کرد، ولادیمیر پوتین در واکنش به "اقدامات غیردوستانه برخی کشورهای خارجی و سازمانهای بینالمللی" اقدام به امضای فرمان اعمال تحریمهای اقتصادی تلافی جویانه علیه این اقدامات کرده است./ایسنا
🔴به پویش #بیداری_ملت بپیوندید👇
http://eitaa.com/joinchat/963837952Cb758f6bd13
عید یک حقیقت شرعی و مبتنی بر حجیت سوبژکتیو است نه لزوما یک زمان اوبژکتیو.
اینقدر تلاش نکنید با ریاضیات تناقض گیری کنید.
ای بابا
وسط دعوای ارز ۴۲۰۰ ما رو کجا میبرن ...
☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی
@hamidrezamaghsoodi
نظام قیمتی در ایران، محصول طراحی بازار ایرانی در طول ده ها سال است و مردم هم به آن خو گرفته اند.
با تغییر نظام قیمتی به سمت و سوی بازار آزادی که نمیدانم کجاست، یک شوک والراسی به ایران وارد می کنیم و زندگی مردم را برای چندمین بار مختل می کنیم.
وظیفه حاکمان حراست از عناصر قوام بخش زندگی مردم است نه قوام زدایی از آن.
اقتصاد، بدن انسان نیست که با جراحی اصلاح شود. هر سلول اقتصاد، جان هزاران انسان است. شوکهایی که جراحی نامیده می شود، جان زداست و حاکم مامور به حفظ جان است.
☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی
@hamidrezamaghsoodi
🔺نرخ برابری دلار در مقابل روبل روسیه به کمترین میزان خود در چند سال اخیر رسیده.
🔸شاید پس از اعلام تحریمها توسط امریکا و اروپا همگان فکر میکردند اقتصاد روسیه از هم خواهد پاشید اما شواهد نشان میدهد این کشور تحریم های غرب را از قبل پیشبینی کرده بود.
🔹بر اساس گزارش گروه تحقیقاتی CERA کشورهای اروپایی از تاریخ ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ میلادی (۵ اسفند ۱۴۰۰) تاکنون، برای خرید منابع نفتی روسیه بیش از ۴۷.۴ میلیارد یورو پرداخته کردهاند. از این مقدار ۱۹.۷۱۵ میلیارد یورو برای خرید نفت، ۲۶.۹۰۹ میلیارد برای گاز و ۷۸۳ میلیون یورو برای زغال سنگ صادر شده از روسیه پرداخت شده است.
🔸از آنجا که روسیه تمامی قراردادهای جدید خود را الزاما با روبل انجام می دهد، می توان گفت این کشور به راحتی از تحریم های غرب عبور کرده است.
🔹به نظر می رسد همانگونه که رییس دانشکده علوم سیاسی مسکو پیشتر گفته بود علی رغم تصور غربی ها، روس ها برای این جنگ آمادگی لازم را از پیش داشته اند.
@maktubat
همۀ ما نئولیبرال هستیم .mp3
14.19M
ترجمه متن مقاله گاردین:
http://tarjomaan.com/vdcc.mq4a2bqxela82.html
🔎 سیاستهای دولتهای اصولگرا و اصلاح طلب، انقلابی و سازشکار ما را باهم مقایسه کنید ببینید آیا همه، سیاستهای اقتصادی نئولیبرال ندارند؟:
• رقابت سازی در خدمات عمومی با خصوصی سازی.
• سرکوب چانه زنی دسته جمعی اتحادیه های کارگری برای دستمزد بیشتر.
• دکترین شوک برای آزاد سازی قیمت ها و...
• کاهش مالیات ثروتمندان.
• مقررات زدایی برای تصرفات در محیط زیست.
• مالی سازی و بورسی کردن همه چیز.
• و...
⬅️ و هرچه دولت بی نقش تر و بازار بازیگر اصلی شود، قدرت خرید جای برگه رأی می نشیند! و مشارکت سیاسی اقلی تر می شود!
* مقاله همه ما نئولیبرال هستیم را بخوانید/ بشنوید و قضاوت کنید!
#نئولیبرالیسم
#رخت_شبانی
#ترجمان
☑️ @m_ghanbarian
🔴 اقناع یا توهین به شعور مردم؟!!
یک روز پس از آزادسازی قیمت ها یا همان گران کردن سرسام آور برخی اقلام ، بخش خبری ساعت ۱۴ سیما ، کشف چهار انبار احتکار روغن و آرد در مشهد را طی یک گزارش کامل اطلاع رسانی می کند.
به نظرتان قیمت کالاهای این چهار انبار روی هم چند اعلام می شود؟!
یک میلیارد و چهارصد میلیون تومان!!!
در این شرایط این حجم از توهین به عقل و شعور مخاطبین از سوی صداوسیما را باور نمی کنم !
واقعا رسانه ملی با این نوع گزارش ها می خواهد مردم را اقناع کند یا عصبانی؟!! ...
#بچههای_شیکاگو
#بحران_نیلی
#نفوذ
✍"قاسم اکبری"
✌️جنبش مستضعفین
@jonbeshmostazafin
☑️ وقتی هندوانه صادر میکنیم و گندم وارد یعنی مشکل آب نیست
مشکل وجود خائنینی مثل کاوه مدنی است که با نابودی کشاورزی مسبب این گرانی شدن...
💠 گروه رسانهای تیمورا
🆔 @timoora
💠 مغالطه جایگزین
این مغالطه را بارها شنیدهاید:
اگر "نظامِ" "سرمایهداری" و "کمونیزم" بد است، باید بگوئید نظامِ جایگزینِ اسلامیتان چیست؟
در این یادداشت به طور اجمالی به این سوال بسیار مهم خواهیم پرداخت که چرا این سوال کاملا غلط و ناشی از عدم درک مفهوم نظام، سرمایهداری، کمونیزم و اسلام است؟
اولین اشکال این سوال این است که "شرطِ لازم" نقدِ یک پدیده، ارائه جایگزین نیست. مثلا من میگویم خودت را از بالای پشتبام پرت نکن! شما میگویی خب چکار کنم؟ راهکار جایگزینات چیست؟ در حالیکه همان "از بالای پشت بام نپریدن" بخشی از راهکار است.
یا مثلا میگویم ظلم نکن. شما نمیتوانی بگویی راهکار عادلانه شما چیست؟ ظلم نکردن و جلوی ظلم را گرفتن خودش بخش مهمی از عدالت است.
اما اشکال دومی که این پرسش دارد مربوط است به درک اشتباه از مفهوم نظام یا سیستم. برای درک بهتر خودرو را به عنوان یک سیستم در نظر بگیرید. فرض کنید میخواهیم یک خودرو بسازیم. قبل از هر چیز باید مبنای حرکتش را مشخص کنیم؛ مبنای حرکت خودرو تبدیل انرژی گرمایی به مکانیکیست یا انرژی خورشیدی به مکانیکی؟
اگر اولیست پدیدهای به اسم موتور در این سیستم مورد نیاز خواهد بود. اما اگر "سیستم" ما بر مبنای دوم باشد اساسا چیزی به اسم موتور ندارد. کاربراتور و سیلند و پیستون و سوپاپ و ... ندارد.
در مثال بالا میتوانید به جای خودرو بگذارید نظام اقتصادی و به جای موتور بگذارید بانک، بورس، بیمه و...
"لزوما" یک سیستم اقتصادی نباید دارای چنین پدیدههایی باشد. فلذا این پیشفرض که اگر بخواهیم یک نظام جدید پیشنهاد بدهیم باید به ازای تک تک اجزاء سیستم قدیمی هم جایگزین داشته باشیم از اساس غلط است. ممکن است در سیستم جدید یک جزء اصلا نیاز نباشد و اجزاء جدیدی با ماهیت کاملا متفاوت ایجاد شود.
اما خودِ نظام چه؟ آیا نظام سرمایهداری نئولیبرال، نظام سرمایهداری دولتی، نظام سوسیالیستی، نظام کمونیستی، نظام سوسیال دموکرات و انواع و اقسام نظامهای اقتصادیِ بومی شده، ابتدا روی کاغذ با تمام جزئیات نوشته و طراحی شدهاند؟ یا ابتدا بر اساس اهداف کلانِ تمدنی، شروع به حرکت کرده و بر اساس "ایدئولوژی"های خود مسائل پیش روی خود را حل نمودهاند؟ آنچه نیاز داشتند را بوجود آوردند یا اگر نیاز نداشتند حذف کردند.
دقت شود که این، تازه در سطح نظامسازی است که جزئی از مساله تمدنسازیست. بنابراین اگر کسی میگوید اسلام، نظام اقتصادی ندارد، به طریق اولی باید بگوید تمدن اسلامی هم نداریم. مگر میشود هم با سرمایهداری لیبرال و کمونیسم جنگ داشت و شعار نه شرقی نه غربی داد، اما همزمان تمدن اسلامی را مبتنی بر نظام اقتصادی لیبرال سرمایهداری یا کمونیسم بنا کرد؟
در حقیقت نه مارکس در مانیفست کمونیزم یا حتی کتابهای دیگر خود، مثل Capital نظام اقتصاد سوسیالیستی را طراحی کرده بود و نه آدام اسمیت با ثروت ملل سرمایهداری امروز را با جزئیاتش بعنوان جایگزین نظام قبل از خود نگاشته بود.
بلکه هر دو فقط اصول و کلیاتی را طرح کردند که البته اسلام در این زمینه، بسیار جلوتر از سرمایهداری و کمونیزم است. نه تنها آثار بزرگانی چون شهید صدر، شهید بهشتی، شهید مطهری و امامین انقلاب و ...وجود دارند که حتی قرنها قبل از آدام اسمیت مبانی نظام اقتصادی اسلام را اندیشمندان بزرگ اسلامی نوشتهاند که از جملهی آنها میتوان به قطبالدین شیرازی اشاره کرد. (ر.ک جلسه 5 تدریس تاریخ اندیشههای اقتصادی-پرفسور مسعود درخشان). آن قدری که هیوم و آدم اسمیت و جان لاک و مارکس و ... در اصول و مبانی بحث کردند، دهها برابرش را اندیشمندان اسلامی تولید کردهاند.
اما چرا این اندیشهها روی زمین تبدیل به نظام اقتصادی نمیشود؟
در حقیقت برای ساخت یک نظام، باید سه سطح را در نظر بگیریم:
اول اصول و مبانی کلی که مهمترینِ آنها نظریه عدالت و به تبع آن مالکیت، ساخت قدرت، نقش خدا، مردم و حکومت در آن نظام است. مبنای متفاوت در دو نظام مختلف، باعث میشود از اساس وجود یا عدم یک پدیده نیز مورد سوال قرار بگیرد چه برسد به شکل و شمایل آن. در سطح اصول و مبانی به خصوص در نیم قرن اخیر بحثهای فراوان و بسیار ارزشمندی شکل گرفته که با وجود اختلافات طبیعی کاملا در این سطح کفایت میکند برای حرکت در مسیر نظامسازی. توجه شود که اختلافات علمی و نظری در درون یک مکتب کاملا طبیعی و پذیرفته شده است. اما در مقام اجرا با وجود تشکیل حکومت اسلامی و وجود ولی فقیه اختلاف معنایی ندارد. کسی نمیتواند ادعا کند که ایجاد نظام اقتصادی مبتنی بر اندیشه اسلامی، از شکلگیری اصل انقلاب اسلامی سختتر و پیچیدهتر است. فقط به طور طبیعی، ورود انقلاب به عرصههای مختلف مسالهای است که متوقف بر زمان است.
ادامه: https://eitaa.com/h_abasifar/1169
ادامه از: https://eitaa.com/h_abasifar/1168
۴۰ سال زمان زیادی نیست برای تربیت نیروهای جوانِ متخصص و متعهد که بتوانند آرام آرام در "گام دوم" انقلاب این مهم را به سرانجام برسانند.
در سطح دوم به سراغ ارتباط نظامها میرویم. یعنی ربط نظام اقتصادی و فرهنگی و سیاسی و اجتماعی با یکدیگر و اینکه
کدام اولویت دارند؟ کدامیک ابزارند، کدام هدف میانی و کدام هدف غایی؟
تصور کنید فرهنگ، روح است، سیاست، عقل است و اقتصاد جسم. حال سوال این است که بر اساس مبانی اسلامی و انقلابی کدام باید جلو قرار بگیرد و هدف باشد؟
امام خمینی رحمت الله علیه و مقام معظم رهبری بارها بر این نکته تاکید کردند که در اسلام فرهنگ هدف است و اقتصاد ابزار و تشکیل حکومت اسلامی نیز به عنوان هدف میانی برای تعالی انسان و جامعه است.
اینجاست که به سطح سوم میرسیم و بر اساس آن مبانی و این اولویتبندی میتوانیم برویم سراغ حل مسائل. مسائل کدامند؟ تورم، بیکاری، انرژی، مسکن، تولید و رکود و ...
اگر کسی بر آن مبانی تسلط نداشته باشد و درک جامعی از نظامات فرهنگی و سیاسی و اجتماعی نیز نداشته باشد آیا میتواند ادعا کند من در مسیر اسلام و انقلاب و به درستی حل مساله میکنم؟
قطعا خیر! مخصوصا اگر آن فرد علاوه بر شناختش، تمایلات و انگیزههایش در تعارض با مبانی اسلامی و انقلابی باشد.
فلذا نفی شرق و غرب مثلِ "لااله" است و شرطِ لازم، برای یک متفکر اسلامی.
به عنوان مثال تصور کنید شهید بهشتی میگویند جامعهای که در آن شکاف طبقاتی وجود داشته باشد را، اگر قرآن بپوشانید باز هم لجن است. شهید صدر، شهید مطهری، امام و رهبری هم نزدیک به همین تعبیر را دارند.
اما این عبارت را هیچیک از اقتصاددانان لیبرال نمیپذیرند و بلکه خلاف آن را طرح میکنند و به نحوی لازمه رشد و توسعه اقتصادی را تکاثر و انباشت ثروت در دست عدهای معدود میدانند و این به این علت است که نظریه عدالت متفاوتی دارند نه اینکه سطح تحصیلاتشان فرق میکند فلذا میگوییم موقع حل مساله، مبنا، اهمیت دارد.
پس ما میخواهیم حل مساله کنیم. مثلا بانک خصوصی را در نظر بگیرید بعنوان یک مساله در نظام اقتصادی جمهوری اسلامی.
اندیشمند اقتصاد اسلامی اینجا چه میگوید؟
میگوید: اولا من نظریه عدالتی که دارم، نظریه عدالت سوسیالیستی و لیبرالیستی نیست و نظریه عدالت اسلامی است.
ثانیا در مورد مساله بانک چند اصل اساسی دارم که از منابع اسلامی اتخاذ کردهام:
۱. ربا حرام است و در حکم جنگ با خدا و رسول است
۲. تداول ثروت بین اغنیاء به حکم صریح قرآن ممنوع است
۳. کنز مال حرام است
۴. خلق پول حرام است (فتوای آیت الله مکارم شیرازی)
5. مصلحت نظام و منافع ملی باید حفظ شود
شما میگویی اینها را از بانک بگیریم چیزی باقی نمیماند. میگوییم نماند. میگویید برای تولید انبوه چه کنیم؟
میگوید حالا این میشود یک مساله دیگر. مساله تولید. دوباره میرویم سراغ مبانی. مثلا اصل ۴۳ و ۴۴ قانون اساسی که بر اساس مبانی اسلامی توسط بزرگان انقلاب نوشته شده است. چه میگوید؟ میگوید اصل بر خویش فرماییست. یعنی ابزار کار و تولید در اختیار همه باید قرار گیرد و اگر کسی خودش تمایل به اجیر شدن داشت اجیر دیگری شود نه اینکه از سر اضطرار به خدمت دیگری در بیاید. اجیر شدن در اسلام کراهت دارد و نمیتوان یک نظام را بر روی یک امر مکروه بنا نهاد. بنابراین باید ابزار تولید که شامل پول، زمین و دانش است را در اختیار همه قرار داد تا بتوانند تولید کنند. علامه جوادی آملی در این رابطه میفرمایند: پیامبر دست کارگر را بوسید نه دست اجیر را. کارگر کسی است که آقای خودش است. برای خودش کار میکند. اما سوال این بود که اگر بانک نباشد تولید انبوه چه میشود؟ تا اینجا، مشکلِ تولید در سطح تولید خرد حل شد اما اگر جامعه به یک تولید انبوه و بزرگ مقیاس نیاز پیدا کرد چه؟ مثلا یک پتروشیمی بزرگ. (مفروض بر اینکه استفاده از مواد فسیلی به شکل موجود ایرادی نداشته باشد) میرویم سراغ دو گزینه:
یا دولت به نمایندگی از مردم وارد میشود
یا خود مردم در قالب تعاونی کار را دست میگیرند.
یعنی یک تعاونی فراگیر ملی شکل میگیرد با مالکیت و مدیریت مردمی و بر اساس رای مردم، نه اینکه همه پولها را بگیریم و بدهیم به یک نفر و بقیه اجیر او باشند. حالا در اینجا به مساله بعد میرسیم. مساله تعاونی و شیوه مدیریت یک تعاونی تولیدی چگونه است؟ دوباره مثل مسائل قبل بر اساس مبانی به آن پاسخ میدهیم و اجرا میکنیم.
(البته باز هم تاکید میکنیم که هم احتمال خطا و هم اختلاف نظر در عصر غیبت معصوم کاملا طبیعی و حل شده است در اندیشه اسلامی)
شاید پرسیده شود که چرا اجرا نمیشود چنین راهکاری؟
ادامه: https://eitaa.com/h_abasifar/1170
ادامه از https://eitaa.com/h_abasifar/1169
دلیل اولش این است که در چند دهه اخیر اعتقاد به قانون اساسی و اسلام وجود نداشته در تصمیمسازان و تصمیمگیران اقتصادی و این سوال بسیار غلط است که اقتصاد اسلامی در چهل سال اخیر چه کرده است؟ آیا اقتصاددانان اسلامی باید پاسخگوی مسئولیتی باشند که بر عهده لیبرالها بوده است؟
قطعا خیر.
سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری مثل سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و سیاستهای کلی اصل ۴۴ مصادیق عینی اقتصاد اسلامی هستند. البته اگر به آنها به صورت جامع و دقیق عمل شود، نه اینکه یک بند از آن به صورت ناقص اجرا گردد.
وقتی ولی فقیه زمان میگوید سیاست کلان حکومت اسلامی این است که...آن سیاست میشود سیاست اسلامی.
در اقتصاد هم همین است. وقتی ولی فقیه زمان میگوید سیاست اقتصادی کلان حکومت اسلامی این است که...آن سیاست میشود اقتصاد اسلامی.
اینجا به تعبیر دقیق پرفسور مسعود درخشان در نظریه "تعادل عمومی بردارهای قدرت" میرسیم که میگویند:
در حقیقت هر کدام از پدیدههای اقتصادی یک بردار قدرت هستند و باید برآیند این پدیدهها به تقویت نظام فرهنگی و سیاسی (که قبلا اشاره شد) بیانجامد. اینجاست که ما میتوانیم بررسی کنیم که مثلا یک نهادی که بیست سال در جامعه و نظام اقتصادی فعالیت داشته است چه عملکردی داشته به عنوان یک بردار قدرت. تقویت کرده است نظام اقتصادی و فرهنگی و سیاسی را یا تضعیف؟ در راستای حفظ و تامین منافع ملی بوده است یا خیر؟
اگر به نفع "عموم مردم" و اقتصاد کشور فعالیت کرده و نفعه اکثر من اثمه، خب باقی میماند. اما اگر به نفع یک طبقه خاص کار کرده و عموم مردم بیبهره بودهاند قطعا باید حذف شود.
بنابراین به طور خلاصه در پاسخ به سوال اول این یادداشت میتوان گفت: اقتصاد اسلامی بیش از آنکه نیاز به اثبات خود روی کاغذ داشته باشد نیاز به میدان برای اجرای دستورات اسلام دارد و برای این منظور نیاز است ابتدا دیکتاتوری علمی و رسانهای لیبرالها شکسته شود تا بتوان لااله را به الاالله پیوند زد. و البته بیشتر از اینکه نیاز باشد اقتصاد اسلامی خودش را اثبات کند، نیاز است سرمایهداریِ فاجعه از خود و عملکرد بحرانساز خود در چند دهه اخیر دفاع کند.
والسلام
حسین عباسیفر
💠 @h_abasifar