آیات ۵ -۶ منافقون
*وَ إِذا قِیلَ لَهُمْ تَعالَوْا یَسْتَغْفِرْ لَکُمْ رَسُولُ اللَّهِ لَوَّوْا رُؤُسَهُمْ وَ رَأَیْتَهُمْ یَصُدُّونَ وَ هُمْ مُسْتَکْبِرُونَ
* سَواءٌ عَلَیْهِمْ أَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ أَمْ لَمْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ لَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفاسِقِینَ
و هرگاه به آنان گفته شود: بیایید تا رسول خدا برای شما طلب مغفرت کند، (از روی انکار و تکبر و تمسخر) سرهای خود را بر می گردانند و آنان را می بینی که از سر #استکبار، (#مردم_را_از_گرایش_به_حق) #باز_می دارند. برای آنان تفاوتی ندارد که برایشان استغفار کنی یا استغفار نکنی، هرگز خداوند آنان را نمی بخشد، زیرا که خداوند گروه #فاسق را هدایت نمی کند
___________________________
▪«تَعالَوْا» از ریشه «علوّ» به معنای دعوت به آمدن به سوی بلندی و رشد است.
«لَوَّوْا»، از ریشه «لی» به معنای تابیدن طناب و در مورد سرتابیدن از حق به کار می رود.
❌بالاترین بد بختی آنست که انسان هم خودش را محروم کند: «لَوَّوْا رُؤُسَهُمْ»
هم دیگران را محروم نماید: «یَصُدُّونَ»
به خصوص اگر این کارها آگاهانه باشد. «وَ هُمْ مُسْتَکْبِرُونَ»
💠مشابه آیه ۶ را در آیۀ ۸۰ سوره توبه نیز می خوانیم: «اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِینَ مَرَّةً فَلَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ» اگر برای منافقانی که به مؤمنان نیش می زنند، هفتاد بار هم استغفار کنی، (تا وقتی که دست از نفاقشان برندارند) هرگز خداوند آنان را نمی بخشد.
✅ اجابت دعوت اولیای الهی، مایه علوّ و رشد است. «تَعالَوْا»
👈دعای اولیای خدا در مورد بخشش گنهکاران، مستجاب است. «یَسْتَغْفِرْ لَکُمْ»
❌ کسی که دعوتِ حق را نمیپذیرد، حتی دعای پیامبر دربارۀ او کارساز نیست. «تَعالَوْا ... لَوَّوْا رُؤُسَهُمْ ... سَواءٌ عَلَیْهِمْ أَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ ...»
❌تکبّر و استکبار، انسان را از رحمت بی پایان الهی محروم میٰسازد. «هُمْ مُسْتَکْبِرُونَ ... لَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ»
👈 هدایت و ضلالت به دست خداوند است، ولی او کسی را از هدایت محروم میکند که به دنبال فسق و گناه باشد. «إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفاسِقِینَ»
آیه ۷ منافقون
هُمُ الَّذِینَ یَقُولُونَ لا تُنْفِقُوا عَلی مَنْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ حَتَّی یَنْفَضُّوا وَ لِلَّهِ خَزائِنُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لکِنَّ الْمُنافِقِینَ لا یَفْقَهُونَ
آنان همان کسانی هستند که می گویند: بر کسانیکه نزد رسول خدا هستند، #انفاق_نکنید تا پراکنده شوند؛ در حالی که خزانههای آسمانها و زمین برای خداوند است ولی #منافقان_نمیفهمند.
___________________________
▪«خَزائِنُ» جمع «خزینة» به معنای گنجینه است.
❌از شیوه های برخورد دشمن، محاصره اقتصادی و در تنگنا قرار دادن مؤمنان است. چنانکه منافقان به یکدیگر می گفتند: به یاران پیامبر کمک نکنید تا از دور او پراکنده شوند.
👈معاویه نیز در بخشنامه ای دستور داد یاران علی علیهالسّلام را از بیت المال محروم کنند. «انظروا من قامت علیه البینة انه یحب علیا و اهل بیته فامحوه من الدیوان و اسقطوا عطائه و رزقه» (شرح نهجالبلاغه ابن ابی الحدید، ج ۱۱، ص ۴۴) همان گونه که در کربلا نیز آب را بر یاران امام حسین بستند و امروزه ابرقدرت ها برای به تسلیم کشاندن کشورها از فشار محاصره اقتصادی استفاده میکنند.
⚠️ یکی از راههای دشمن برای شکستن مکتب و رهبر، پراکنده کردن پیروان است. «لا تُنْفِقُوا ... حَتَّی یَنْفَضُّوا»
👈افراد مادّی تحلیل مادّی دارند و فکر میکنند مردم برای دنیا دور پیامبر جمع شدهاند، لذا میگویند: کمک نکنید تا پراکنده شوند. «لا تُنْفِقُوا ... حَتَّی یَنْفَضُّوا ...»
⚠️ مؤمنان نباید در تنگناها، چشم امیدی به کمکهای منافقان و مخالفان داشته باشند، بلکه باید توکّل آنان به خداوند و گنجینههای او باشد. «لا تُنْفِقُوا ... لِلَّهِ خَزائِنُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ»
❌فهم منافقان، بر اساس محاسبات ظاهری است و عمق ندارد. «لکِنَّ الْمُنافِقِینَ لا یَفْقَهُونَ»