آیه ۷ ابراهیم
وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ وَ لَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِي لَشَدِيدٌ
و نيز به يادآور هنگامى كه پروردگارتان اعلام فرمود: همانا اگر #شكر_كنيد، قطعاً#نعمتهاى_شما_را_مىافزايم،
و اگر #كفران كنيد البتّه عذاب من سخت است.
___________________
🔴اين آيه، مهمترين و صريحترين آيه قرآن در مورد #شكر_نعمت و يا كفران آن است، كه بعد از آيهى مربوط به نعمت #آزادى و #تشكيل_حكومت_الهى، به رهبرى حضرت موسى مطرح شده است
👈و اين، رمز آن است كه حكومت الهى و رهبر آسمانى مهمترين نعمتهاست، و اگر شكرگزارى نشود خداوند مردم ناسپاس را به عذاب شديدى گرفتار مىكند.
✅سنّت خداوند بر آن است كه شكر را وسيلهى ازدياد نعمت قرار داده و اين سنّت را قاطعانه اعلام كرده است. «تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ»
شكر نعمت نعمتت افزون كند
كفر نعمت از كفت بيرون كند
✅ خدا براى تربيت ما، شكر را لازم كرد نه آنكه خود محتاج شكر باشد. «رَبِّكُمْ»
✅ با شكر، نه تنها نعمتهاى خداوند بر ما زياد مىشود، بلكه خود ما نيز #رشد پيدا مىكنيم، زياد مىشويم و بالا مىرويم. «لَأَزِيدَنَّكُمْ»
✅شکر گزاری از نعمت ؛ از خود نعمت بهتر است!
❌ كيفر كفران نعمت، تنها گرفتن نعمت نيست، بلكه حتّى گاهى نعمت سلب نمىشود، ولى به صورت نقمت و استدراج در مىآيد تا شخص، كمكم سقوط كند. «لَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِي لَشَدِيدٌ»
⚠️#ناشکری، نشانه تسلط ابلیس و تحقق وعده شیطان⚠️
⚠️ابلیس از میان همه نشانه های گوناگون و متعدد #ایمان و #کفر، به #سپاس و #ناسپاسی توجه میکند و آن را مهمترین نشانه بر #ولایت_خداوندی یا #ولایت_شیطانی بر می شمارد.
🔴چرا خداوند میان این همه نشانه برای شناخت حقیقت #کفر و #ایمان شخص، به #شُکر و #کفران توجه میدهد و کفران را نشانه کفر و شکر را نشانه ایمان معرفی میکند؟
💠خداوند در بیان عناد و دشمنی ابلیس و شیطان با انسان از زبان ابلیس نقل میکند که سوگند خورده است تا مردم را به #ناسپاسی و #کفران بکشاند:
قال فبما اغویتنی لاقعدنّ لهم صراطک المستقیم ثم لاتینهم من بین ایدیهم و من خلفهم و عن ایمانهم و عن شمائلهم و لاتجد اکثر هم شاکرین؛
ابلیس گفت: پس به سبب آنکه مرا به بیراهه افکندی من هم برای فریفتن آنان حتما بر سر راه راست تو خواهم نشست. آنگاه از پیش رو و از پشت سرشان و از طرف راست و از طرف چپشان بر آنها میتازم و بیشترشان را #شکرگزار_نخواهی_یافت.
(اعراف، آیات16 و 17)
در این آیه خداوند گزارش میکند که هدف ابلیس در تسلط و ولایت یابی برانسان، کشاندن وی به ناسپاسی است. به نظر ابلیس که خداوند آن را انکار نکرده است، نشانه تسلط و ولایت ابلیسی و شیطانی، #ناسپاسی بشر است.
👈 نشانه #ولایت_الهی و ایمان، #شکرگزاری و نشانه #ولایت_ابلیس و حکومت شیطان برانسان، #ناسپاسی اوست.
👈#سپاس و #ناسپاسی از سوی انسان، مهم ترین نشانه و اصلی ترین اثر و پیامد #ایمان و #کفر است.
❌ابلیس چنان که خداوند در این آیه بیان میکند، سوگندهای بسیار غلیظ و شدید میخورد تا انسان را از راه به در کرده و او را به #ناسپاسی بکشاند؛ زیرا به نظر ابلیس،
❌#ناسپاسی بدترین شیوه و رویه برخورد با خداوندگاری و پروردگاری خداست.
پس اگر کسی #ناسپاسی پیشه کند ابلیس به هدف خود یعنی ضلالت و گمراهی بشر دست یافته است و نشان میدهد که انسان شایسته خلافت الهی نیست.
❓اما پرسش این است که چرا مهمترین نشانه بندگی و ولایت الهی در #شکرگزاری و #سپاسگزاری انسان خودنمایی میکند و ولایت ابلیسی و شیطانی و خروج از راه مستقیم انسانیت و عبودیت، در #ناسپاسی خود را نشان میدهد؟
در پاسخ به این پرسش باید به نقش سپاس و شکر در نگرش قرآنی توجه داشت و اینکه کفران و ناسپاسی به چه معنایی است...
✅ شکر کردن نخستین جلوه عقل عملی است. به این معنا که عقل عملی، حکم میکند که انسان در برابر نعمت و نعمت دهنده، شاکر و سپاسگزار باشد.
✅از نظر قرآن نشانه هدایت انسان و ضلالت وی در شُکر و کفران است. (انسان، آیه 3)
👈در حقیقت نشانه این که انسان در مسیر فطرت و عقل سلیم حرکت میکند یا خیر، باید در همین شکر و سپاس و یا کفران و ناسپاسی جست.
👈انسانی که در مسیر هدایت گام بر میدارد انسانی سپاسگزار است وگرنه ناسپاسی، خود بهترین دلیل و گواه بر گمراهی و خباثت طینت و شخصیت و دفن عقل و فطرت او است. (نمل، آیه 40، لقمان، آیه 12)
🔹 من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق، کسی که عادت به تشکر و سپاس نداشته باشد و شکرگزار بنده ای نباشد که به او نعمتی داده و خدمتی کرده است، هرگز شکرگزار خالق و پروردگارش نیز نخواهد بود.
✅در حقیقت بهترین جلوه عقل و بندگی و اطاعت و هدایت و تقوا و علم و حکمت و ایمان را باید در شکرگزاری از هر کسی و هر نعمتی دانست.
✳️به سخن دیگر، عقلانیت بشر در این رفتار خودنمایی میکند و اگر کسی بخواهد در مورد دیگری، قضاوت کند که او انسانی خردورز یا سفیه و بی خرد است میبایست به این بعد رفتاری او توجه کرد که آیا سپاسگزار است یا ناسپاس.