💠امام باقر (علیه السلام)- ابوحمزه‌ی ثمالی از امام باقر (علیه السلام) روایت می‌کند که فرمود: در آیه: وَ السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ؛ منظور از آسمان، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می‌باشد و منظور از بافته شده، حضرت علی (علیه السلام) می‌باشد.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۰۴
بحارالأنوار، ج۳۶، ص۱۶۹/ القمی، ج۲، ص۳۲۹
💠امام باقر (علیه السلام)- ابوحمزه‌ی ثمالی گوید: به امام باقر (علیه السلام) گفتم: «منظور از وَ السَّماءِ ذاتِ الحُبُکِ چیست»؟ حضرت فرمود: «منظور از آسمان در باطن قرآن رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و منظور از و الحُبُک؛ امیرالمؤمنین علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است و او و خاندانش، همان نفس پیامبر (صلی الله علیه و آله) هستند».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۰۴
💠امام علی (علیه السلام)- ابن‌کوّاء از امیرالمؤمنین (علیه السلام) تفسیر قول خداوند متعال و السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ را پرسید؛ حضرت (علیه السلام) فرمود: «همان خلقت نیکوست». گفت: «پس کهکشان چیست»؟ فرمود: «وای بر تو! برای فهمیدن بپرس نه برای رنج‌دادن [از روی عناد]، ای وای بر تو! از آن بپرس که به کارت می‌آید و ترک کن آنچه را که به کارت نمی‌آید». گفت: «به خدا قسم! آنچه را که به کارم می‌آید را پرسیدم (واقعاً برای فهمیدن پرسیدم)». فرمود: «کهکشان، رودخانه‌ی آسمان است و آسمان از آن گشوده شد».
💠امام علی (علیه السلام)- ذَاتِ الحُبُکِ؛ صاحب راه و روش‌های نیکو و زیباست و گفته شده همان کمال و زینت است.
💠ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- و السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ؛ یعنی زیبایی و مستقرشدن آسمان.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۰۶
بحارالأنوار، ج۵۵، ص۱۰۵
💠ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- السَّماءِ ذاتِالْحُبُکِ قَالَ ذَاتُ الْخَلْقِ الْحَسَنِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- معنی السَّماءِ ذاتِ الحُبُکِ چیست؟ گفت: «صاحب خلقت نیکوست».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۰۶
بحارالأنوار، ج۱۰، ص۱۲۴
آیات ۷-۱۱ ذاریات
* وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ
* إِنَّکُمْ لَفِی قَوْلٍ مُخْتَلِفٍ
* یُؤْفَکُ عَنْهُ مَنْ أُفِکَ
* قُتِلَ الْخَرَّاصُونَ
* الَّذِینَ هُمْ فِی غَمْرَةٍ ساهُونَ
سوگند به آسمانِ دارای راه‌ها (و زیبایی‌ها)ی بسیار. به درستی که شما در گفتار گوناگون (سرگردان) هستید. هر که از حق منصرف گشت، (در آینده نیز) به انحراف کشیده خواهد شد. مرگ بر دروغ زنان (که بی‌دلیل و برهان درباره قرآن و قیامت سخن می‌گویند). آنان که در بی‌خبری و غفلت غرقند.»
_________________________
▪«حبک» جمع «حبیکه» و «حباک» به سه معنای راه، زینت و اعتدال آمده است که برای هر یک از معانی آن برای توصیف آسمان در قرآن شاهدی وجود دارد:
😍«لَقَدْ خَلَقْنا فَوْقَکُمْ سَبْعَ طَرائِقَ» (مومنون،۱۷) ما بالای سر شما هفت راه آفریدیم.
😍 «زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِزِینَةٍ الْکَواکِبِ» (صافات،۶) ما آسمان دنیا را با ستارگان، زینت دادیم.
😍 «وَ السَّماءَ رَفَعَها وَ وَضَعَ الْمِیزانَ» (الرحمن،۷) آسمان را برافراشت و توازن برقرار کرد.
▪«یُؤْفَکُ» از «افک» به معنای منصرف ساختن و به انحراف کشاندن است. لذا به دروغ که انحراف از حقیقت و مایۀ انحراف است، افک گویند. .
💐امام باقر علیه‌السّلام درباره «یُؤْفَکُ عَنْهُ مَنْ أُفِکَ» فرمودند: کسیکه از ولایت اهل بیت پیامبر علیهم‌السّلام منحرف و سرپیچی کند، از بهشت بازخواهد ماند. (کافی، ج ۱، ص ۴۲۲)
👈کسی که اهل منطق نباشد، ثباتی نداشته و هر لحظه حرفی می‌زند. لذا راه مستقیم یکیاست، ولی بیراهه زیاد. عقیدۀ حقّ یکی است؛ ولی ناحق زیاد. «إِنَّکُمْ لَفِی قَوْلٍ مُخْتَلِفٍ»
❌ مخالفان، درباره پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله سخنان مختلفی می گفتند، از قبیل: شاعر، کاذب، شاگرد دیگران، جادوگر، جادو شده، مجنون، کمک گیرنده از دیگران، بازگو کننده افکار و افسانه‌های پیشینیان و امثال آن. «إِنَّکُمْ لَفِی قَوْلٍ مُخْتَلِفٍ»
👈 هر انحراف، لغزش و گناهی، زمینه‌ساز انحرافات، لغزشها و گناهان دیگری است. «یُؤْفَکُ عَنْهُ مَنْ أُفِکَ»
❌سخن گفتن بی‌دلیل و بی اساس و تکیه بر حدس و گمان، زمینۀ دریافت لعنت الهی است. «قُتِلَ الْخَرَّاصُونَ»
▪«خراص» از «خرص»، به سخنی گفته می‌شود که پایه علمی ندارد و بر اساس گمان، تخمین و حدس است.
👈تکیه گاه انسان باید علم و دانش باشد، نه حدس و گمان!
👈نفرین و شعار مرده باد...، شعاری قرآنی است. «قُتِلَ الْخَرَّاصُونَ»
👈جامعۀ اسلامی باید با قاطعیّت، افراد نااهل را طرد نماید. «قُتِلَ الْخَرَّاصُونَ»
▪«غَمْرَةٍ» به آب فراوانی گفته می‌شود که عمق آن پیدا نباشد و مراد از آن در اینجا جهالت و نادانی عمیقی است که انسان را فراگیرد.
عدّه‌ای کارشان شایعه‌سازی بر اساس حدس، پندار، القای بافته‌های خود به دیگران و ایجاد تردید در آنهاست. معمولًا شایعه را دشمن سفارش میدهد، منافقان تولید می‌کنند و افراد ساده‌لوح می پذیرند .
👈کسی که در غفلت و اشتباه غرق شده و در دنیای حدس و خیال زندگی می‌کند، ارزش حیات و زندگی ندارد. «قُتِلَ الْخَرَّاصُونَ الَّذِینَ هُمْ فِی غَمْرَةٍ ساهُونَ»
!
آیات ۱۵-۱۹ ذاریات
* إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَ عُیُونٍ
* آخِذِینَ ما آتاهُمْ رَبُّهُمْ إِنَّهُمْ کانُوا قَبْلَ ذلِکَ مُحْسِنِینَ
* کانُوا قَلِیلًا مِنَ اللَّیْلِ ما یَهْجَعُونَ
* وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ
* وَ فِی أَمْوالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ
همانا اهل تقوا در باغ‌ها و (کنار) چشمه‌ها (جای دارند و) آنچه را پروردگارشان به آنان عطا کند، دریافت می‌دارند، آنان قبل از آن (در دنیا) نیکوکار بودند. (برنامه‌شان این بود که) اندکی از شب را می‌خوابیدند. و در سحرگاهان، استغفار می‌کردند. و در اموالشان، برای سائل و محروم حقی بود.
___________________________
▪«یَهْجَعُونَ» از «هجوع» به معنای خواب شبانه است.
🔵متّقین، بیشتر شب را بیدارند و اندکی از آن را میخوابند،
🔵 متّقین، بیشتر شبها به عبادت برمی‌خیزند و کم است شب‌هایی که آنها تماماً در خواب باشند و برای عبادت برنخیزند.
💐 امام صادق علیه‌السّلام درباره «کانُوا قَلِیلًا مِنَ اللَّیْلِ ما یَهْجَعُونَ» پرسیدند، فرمود: شب‌های کمی اتّفاق می‌افتد که آنان بخوابند و در آن قیامی (برای عبادت) نداشته باشند.
💐امام صادق علیه‌السّلام فرمود: برترین زمان برای دعا، وقت سحر است. چون خداوند فرموده است: «وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ»
💐امام صادق علیه‌السّلام درباره «وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ» فرمود: مراد، هفتاد مرتبه استغفار کردن در نماز وِتر نماز شب است.
🍃🌸برای تقواپیشگان، نه یک باغ و چشمه، که باغ‌ها و چشمه‌های با عظمتی است. «جَنَّاتٍ وَ عُیُونٍ»
🍃🌸 علاوه بر چشمه‌ها و باغ‌ها، بهشتیان هر لحظه از طرف پروردگار، نعمت تازه‌ای دریافت می‌کنند. «آخِذِینَ ما آتاهُمْ رَبُّهُمْ»
👈 آن کس که در این دنیا رنج نبرد، به گنج جاودان آخرت نخواهد رسید. «إِنَّهُمْ کانُوا قَبْلَ ذلِکَ مُحْسِنِینَ» آری برداشت آخرت نتیجه کشت دنیوی است.
✅ لازمۀ تقوا، احسان و نیکوکاری است. «الْمُتَّقِینَ ... مُحْسِنِینَ»
👈 نیکوکاری باید سیرۀ دائمی انسان باشد. «کانُوا ... مُحْسِنِینَ»
✅ شبزندهداری، از نشانههای متقین است. «قَلِیلًا مِنَ اللَّیْلِ ما یَهْجَعُونَ»
👈 نماز و نیایش در شب و استغفار در سحر، کار دائمی متقین است. «یَهْجَعُونَ، یَسْتَغْفِرُونَ» (فعل مضارع نشانه تداوم و استمرار است)
👈همۀ انسان‌ها حتّی متقین در معرض لغزش هستند و به استغفار نیاز دارند. «الْمُتَّقِینَ ... هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ « (آمدن کلمه «هُم» یعنی اهل تقوا با داشتن تقوا باز هم دائماً استغفار می‌کنند.)
✅ در تهجّد و سحرخیزی، از میان تمام اذکار و دعاها، استغفار جایگاه ویژه‌ای دارد. «وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ»
✅ استغفار در سحر، اوج عبادت است. «وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ»
🍃🌸 اسلام مکتب جامعی است و #عبادت_در_شب را با #خدمت_به_محرومان در کنار هم قرار داده است. «وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ وَ فِی أَمْوالِهِمْ ...»
❌ گروهی از مردم، محروم اند امّا سؤال نمی‌کنند، باید به آنان نیز توجّه شود. «لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ»
👈 کمکی که به سائل و محروم می‌کنید، حق خودشان را می‌دهید، زیرا خداوند در اموال مردم حقی برای آنان قرار داده است، پس بر آنان منّت نگذارید. «حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ»
👈 نباید منتظر ماند تا محرومان سؤال خود را مطرح کنند و بعد ما اقدام کنیم؛ باید آبرو و حرمت افراد حفظ شود. «وَ فِی أَمْوالِهِمْ حَقٌ ... الْمَحْرُومِ»
👈 لازمۀ تقوا، فقر و ناداری نیست و می‌توان متّقی ثروتمند بود. زیرا قرآن می فرماید: در اموال آنان، حقّی برای محرومان است. پس آنان باید به قدری درآمد و ثروت داشته باشند که علاوه بر تأمین نیازهای زندگی خود، به دیگران نیز کمک کنند. «الْمُتَّقِینَ ... فِی أَمْوالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ»
💠عبادت در #شب، به ویژه در سحرگاهان و نزدیک طلوع فجر، اثر فوق‌العاده ای در
صفای روح، تهذیب نفوس، تربیت معنوی انسان، پاکی قلب و بیداری دل، تقویت ایمان و اراده، تحکیم پایه‌های تقوی در دل و جان انسان دارد که حتی با یک مرتبه آزمایش، انسان آثار آن را به روشنی در خود احساس می‌کند.
👈#استغفار در سحرگاه امتیاز دلرد.
🌙ماه رجب ؛ ماه استغفار است.
👈بهترین دعا استغفار است.
👈استغفار انسان را از گناه باز می دارد.
👈با گفتن استغفرالله در پناه خدا هستی.
👈با استغفار جامعه از عذاب در امان است.
👈استغفار موجب دفع بلاءاست.
👈استغفار موجب بر طرف شدن غم هاست.
👈پشیمانی از گناه شرط اصلی استغفار است.
👈آنقدر استغفار کن تا خدا را بفهمی!
👈بعد از استغفار ارتباط انسان با خدا نزدیکتر می شود.!
👈با استغفار رحمت الهی را به سوی خود جلب کنید.
👈اگر می خواهید در کارتان گره نیافتد وموفق باشید ؛ تا می توانید استغفار کنید.
👈استغفار امنیت روحی وآرامش می آورد.
🌺امام علی ع: گاهی قلب را غبار می گیرد و من به همین سبب روزی ۷۰ بار استغفار می کنم.
✅ و در وجود خود شما (نیز آیاتی است)؛ آیا نمی‌بینید؟!
آیه ۲۱ سوره ذاریات