خروج(7:16) در نسخه سامری و قمران هر دو اشاره شده به اینکه اجرای فرمان الهی به دست موسی و هارون بود. همچنین شبیه به همین در خروج 8:19 و 9:5 و 9:19 و 11:2 نیز مشاهده میشود. در خروج 17:13 نیز در نسخه سامری و قمران، جملهی : "و او آنها را سرکوب کرد" وجود دارد بخلاف ماسوری. در جملات 29:21 و 30:1 نیز در هر دو نسخه جملاتی نسبت به ماسوری وجود ندارد. البته باید گفت به همین صورت یافتههای قمران گاهی با نسخه ماسوری و یا سپتواجینت موافق است.[14]
نسخههای خطی
بهترین نسخهای که از تورات سامری در دست است نسخهای است معروف به "کتیبه آبیشا[15]" (אבישע).[16]
سامریها از قرون وسطی ادعا میکنند که این کتیبهها دارای قدمت فراوانی است. قدیمیترین بخش این متن در سال 1959 توسط شخصی به نام "پرز کاسترو[17]" ویرایش شد. وی چنین مینگارد: «توسط آبیشا فرزند پینهاس، نوه بزرگ موسی، سیزده سال پس از حکومت اسرائیل بر سرزمین کنعان نوشته شده است. اما نگارش خود این نسخه حداکثر در قرن دوازده میلادی انجام شده است. یکی از این نسخه ها که در 1227 پس از میلاد نوشته شده به حروف طلایی نوشته شده و دور استوانههای سیلور پیچیده شده است. متن نسخه در ستونهای متعدد نوشته شده که یکی عبری ، یکی آرامی (تارگوم) و در بعضی نسخهها دارای ترجمه عربی است.[18]
در این نسخهها هیچ نشانی از علامات صدادار وجود ندارد اما متون به جملات و پاراگراف (קצים (Kizẓịm = تقسیم شده است که بعضی دارای 964 و بعضی دارای 966 پاراگراف میباشد.[19]
ترجمه
به نظر میرسد نسخهای از ترجمه یونانی تورات سامری وجود داشته است که نام آن (Samareitikon) بوده است. این نسخه پس از سپتواجینت ترجمه شده بوده و لذا تحت تاثیر آن قرار گرفته بوده است و البته این قبل از زمان اوریگنس واقع شده که اشاراتی به آن میکند. ریشه این ترجمه مشخص نیست.
نسخهای از تورات سامری به آرامی که معروف به ترجمTargum است برای اولین بار در سال 1616 توسط پیترو دلا به اروپا آورده شد[20] که در کنار آن متن عبری هم نوشته شده بود. سامریها معتقد هستند این نسخه توسط مارکا[21] که در نیمه دوم قرن چهارم میزیسته تالیف شده است و البته بسیاری او را شاعری معرفی میکنند[22] که به آرامی شعر میگفته است.[23]
اما سامریهای همان عصر معتقد بودهاند آن نسخه تالیف شخصی به نام نتانل (נתנאל)[24] است که در قرن اول میزیسته است،
به هر حال از آنجا که در همان قرن چهارم، کشیشی به همین نام وجود داشته، لذا هویت مولف در نهایت مبهم است.[25]
این نسخه در حال حاضر از جهات مختلف قابل قبول نیست، و نمونههای بسیار معدودی هستند که کامل باشند تا بتوان آنها را برای مقایسه مورد استفاده قرار داد. ویرایش "پیترمن ولرز" (1872) تنها نسخه کامل است که از نسخههای خطی مختلفی گرفته شده و شامل ترجمه عربی نیز میباشد.[26]
ترجمه عربی موجود در این نسخه در قرن سیزدهم توسط شخصی به نام کاهن سامری أبی سعید بن أبی الحسین بن أبی سعید سامری یا ابوالحسن صوری در قرن یازدهم میلادی صورت گرفته است.[27]
ابوسعید در مقدمه ترجمهاش میگوید که ترجمه نسخهای از تورات را از یکی از دوستان خود به دست اورده که منسوب به "شیخ ابوالحسن صوری" است. وی میگوید اما این ترجمه در حقیقت متعلق به دانشمند یهودی به نام فیومی است.
کاهن سامری به دلیل ارزشمندی این نسخه، اقدام به ترجمه تورات سامری که از زبان عبری و سریانی است به عربی نموده است. وی شرح هایی هم بر حاشیه کتاب نوشته است که موارد پیچیده را توضیح داده است.
این ترجمه عربی در نسخههای متعددی موجود است و از لحاظ ادبی، ترجمهی قابل قبولی است.[28]
ریشه مشترک تورات سامری و عبرانی و منشا اختلاف این دو
وقتی که ما سخن از تورات سامری و عبرانی به میان میآوریم، به این معنا نیست که این دو به دو زبان مستقل هستند بلکه باید توجه داشت که این دو نسخه هر دو به زبان عبری نوشته شدهاند.
لذا منشا اختلاف بین این دو ناشی از ترجمه نیست. بلکه در محتوا با یکدیگر اختلافاتی جوهری دارند.
میدانیم که خداوند متعال تورات را بر حضرت موسی به زبان قومش یعنی زبان عبری نازل فرمود. حضرت موسی نیز از میان اسباط دوازدهگانه بنیاسرائیل سبط لاوی را مامور به حفظ تورات نمود. آنان نیز کوتاهی نکردند و حتی یک حرف از این کتاب آسمانی را نیز تغییر ندادند. اما پس از گذشت سالهای متمادی در دوران اسارت بابلی به بعد این تغییر و تحریفها توسط علمای بنیاسرائیل وارد تورات گردید.
سپس قوم یهود دوران اسارت را که پشت سر گذاشتند و به آزادی رسیدند، عبرانیها در شهرهای خودشان سکنی گزیدند و سامریها نیز در شهرهای مختص خودشان. در این زمان اختلاف و درگیریهای شدیدی بین این دو نژاد یهود در گرفته بود. عبرانیها میگفتند ما بر حقیم و سامریها نیز خود را بر حق میدانستند. لذا هر یک مبانی خود را در توراتهای خود وارد نمودند و مجددا تغییراتی در آنها صورت گرفت.
در اینجا بود که سامریها انگشت اتهام تحریف تورات را به سوی عبرانیها گرفتند و برای اثبات اتهام تحریف، حقیقت وقوع آن به صورت عمدی در نگارش مجدد تورات توسط عزرا، را بر ملا نمودند.
دشمنی این دو گروه نژادی یهود با یکدیگر ادامه داشت تا این که حضرت مسیح ظهور کرد. در این دوران نیز یهودیان عبرانی با یهودیان سامری نه تجارت میکردند نه تعامل اجتماعی داشتند. به گونه ای که وقتی میخواستند شخصی را تحقیر کنند به او لقب سامری میدادند و با واژه سامری در حقیقت دشنام میدادند.
به عنوان مثال در انجیل یوحنا فصل هشتم برای تحقیر مسیح در نقل قولی که شده ، آمده است: "۴۸ پس یهودیان در جواب او گفتند: «آیا ما خوب نگفتیم که تو سامری هستی و دیو داری؟ عیسی جواب داد که «من دیو ندارم، لکن پدر خود را حرمت میدارم و شما مرا بیحرمت میسازید."
تورات مورد پذیرش مسیحیان ، عبرانی یا سامری؟
از آنجایی که مسیحیان معتقدند عیسای مسیح خود از عبرانیان بود لذا تورات عبرانی را مورد تأیید میدانند و به تورات سامری توجهی نشان نمیدهند. لذا امروزه میبینیم که مسیحیان در چاپ و نشر تورات، تورات عبرانی را منتشر میکنند در حالی که در دنیای مسیحیت شما نام و ترجمه و آوازهای از تورات سامری نمییابید.
اختلافات توراتهای عبرانی ، سامری و یونانی
کتب پنجگانه عهد عتیق سامری بوسیله الفبای سامری نوشته شده است، که متفاوت از الفبای عبری است. این الفبا پیش از فتح آن منطقه توسط بابلیها مورد استفاده عموم بوده است.
به طور کلی آنچه در این اختلافات مشهود است این است که تورات عبرانی سعی بر این دارد که برخی فعالیتهای مادی و جسمانی را به ساحت ربوبی با نگاه جسمانیت منتسب کند اما تورات سامری رویکردی کاملا مخالف و موحدانه دارد. به عنوان مثال به آیات بنگرید:
(پیدایش11:5) در تورات عبرانی: "و خداوند نزول نمود تا شهر و برجی را که بنی آدم بنا میکردند ملاحظه نماید"، ولی در نسخه سامری آمده است: "پس فرشته خدا آمد تا شهر و برج را بنگرد".
(پیدایش 1:2) در نسخه عبرانی گفته شده: "روح خدا سطح آبها را فرو گرفت"، اما در تورات سامری آمده" بادهای خدا بر روی آب میوزد".
(پیدایش 1:27) در نسخه عبرانی آمده: "پس خداوند آدم را به صورت خود آفرید. او را به صورت خدا آفرید. ایشان را نر وماده آفرید" اما در نسخه سامری آمده: "خداوند انسان را با قدرت خویش آفرید. به صورت فرشتگان آفریدشان، مذکر و مونث".
(سفر خروج12.40) در نسخه سپتواجینت و سامری آمده: " و توقف بنیاسرائیل و پدرانشان، که در سرزمین کنعان و مصر سکنی گزیده بودند چهار صد و سی سال بود"، اما این فراز در نسخه ماسوری متفاوت میباشد: " و توقف بنی اسرائیل، که در مصر سکنی گزیدند، چهار صد و سی سال بود.[29]
اگر این سه نسخه اصلی را با یکدیگر مقایسه شوند، میبینید که اختلافها و تفاوتهایی اساسی و فاحش با یکدیگر دارند که به طور عمده میتوان گفت:
الف: اختلاف در تعداد اسفار: تعداد کتابها و سفرهای این سه نسخه با هم متفاوتند.
نسخه عبری: سی و نه سِفر دارد و یهودیان و مسیحیان پروتستان، اسفار بیشتری که برای این نسخه ذکر شده است را مقدس نمیدانند و آنها را "اپوکریفا" میخوانند.
نسخه یونانی: از نسخه عبری، هفت سِفر بیشتر دارد که کاتولیکها و ارتدوکسها این هفت سفر اضافه را مقدس و قانونی به حساب میآورند.
نسخه سامری: این نسخه فقط اسفار پنجگانه تورات را شامل میشود و بس. گاهی هم سفر یوشع را در زمره آن به شمار میآورند اما غیر از این شش سفر، هیچ سِفر یا کتاب دیگری از تورات را نه مقدس میدانند و نه معتبر.
ب: اختلاف محتوایی بین اسفار مشترک از نسخههای سه گانه فوق:
گذشته از تفاوتهای اساسی که این نسخهها در تعداد اسفار با یکدیگر دارند، حتی در سِفرهای مشترک نیز با هم مختلف و متناقضند.
به عنوان مثال اگر نگاهی به تاریخ تولد نسل آدم علیه السلام تا زمان حضرت نوح بیندازیم میبینیم که طول عمر افرادی که در این دورهها از آنان نام برده میشود،بسیار متفاوت است. برای مثال از جمله اختلافات میتوان به این موارد اشاره نمود:
عمر حضرت آدم: در نسخه عبری و سامری 130سال، در نسخه یونانی 230 سال
عمر شیث: در نسخه عبری و سامری 105 سال، در نسخه یونانی 205 سال
عمر آنوش: در نسخه عبری و سامری 90 سال، درنسخه یونانی 190 سال
عمر قینان: درنسخه عبری و سامری 70 سال، در نسخه یونانی 170 سال
عمر یارد: درنسخه عبری 162 سال، نسخه سامری 62 سال، نسخه یونانی 262 سال
عمر متوشالح: درنسخه عبری 187 سال، نسخه سامری 67 سال، نسخه یونانی 187 سال
عمر لامک: درنسخه عبری 182 سال، نسخه سامری 53 سال، نسخه یونانی 188 سال
عمر دنیا از هنگام خلقت آدم تا طوفان نوح: در نسخه عبری 1656 سال، نسخه سامری 1307 سال، نسخه یونانی 2262 سال
اختلاف زمان از طوفان نوح تا تولد ابراهیم علیه السلام: در نسخه عبری ۲۹۲ سال، در نسخه یونانی ۱۰۷۲ سال، در نسخه سامری ۹۴۲ سال
اختلاف مدت از زمان آفرینش آدم تا تولد عیسای مسیح علیه السلام: در نسخه عبری ۴۰۰۴ سال، در نسخه یونانی ۵۸۷۲ سال، در نسخه سامری ۴۷۰۰ سال
نام کوهی که موسی توصیه کرد روی آن هیکل را بنا کنند: در نسخه عبری: کوه عیبال ، کوه لعن، کوه خشک و عاری از برکت. در نسخه سامری: کوه جرزیم، کوه با برکت و پر از آب. در نسخه یونانی : کوه عیبال، کوه برکت و همان کوهی که قربانگاه خداوند بر آن بنا شده است. (تثنیه ۲۷ : ۴)
ده فرمان: در نسخه عبری و یونانی ده فرمان است اما در نسخه سامری یازده فرمان.
آمار بنیاسرائیل و فرزندانش هنگام ورود به سرزمین مصر: در نسخه سامری ۷۵ ذکر شده اما در نسخه یونانی۷۰ آمده است.
روز قیامت: در عبری و یونانی اصلا هیچ ذکری از قیامت به میان نیامده است ولی در نسخه سامری، موسی علیهالسلام صراحتا از قیامت سخن میگوید.
از جمله اختلافات مهم دیگر میتوان به دو مورد ذیل اشاره کرد:
یهودیان سامری، کوه جرزیم در فلسطین را مقدس میدانند و یهودیان عبرانی کوه صهیون را .
سامریها معتقدند که مسیح علیهالسلام در آخرالزمان ظهور میکند اما از خاندان یوسف خواهد بود. عبرانیها نیز معتقدند که مسیح در آخرالزمان ظهور میکند اما از نسل و خاندان داود خواهد بود.
منابع :
[1] "سفر" کلمهای عبری است و به معنی "کتاب" میباشد.
[2] Targum
[3] ENCYCLOPAEDIA JUDAICA, Second Edition, Volume 15, p753
[4] Gesenius
[5] ibid
[6] ibid
[7] ibid
[8] samerim
[9] David Noel Freedman, The Anchor Bible Dictionary, 5:941 (New York: Doubleday, 1996, c1992).
[10] Pfeiffer
[11] ENCYCLOPAEDIA JUDAICA, ibid
[12] [12] The Canon Debate, McDonald & Sanders editors, 2002, chapter 6: Questions of Canon through the Dead Sea Scrolls by James C. VanderKam, page 94
[13] R.H. Pfeiffer, Introduction to the Old
Testament (1948), 101–2
[14] ENCYCLOPAEDIA JUDAICA, ibid
[15] Abishʿscroll
[16] "The Abisha Scroll - 3,000 Years Old?" Bible Review, October 1991
[17] Perez Castro
[18] ENCYCLOPAEDIA JUDAICA, ibid
[19] ENCYCLOPAEDIA JUDAICA, ibid
[20] International standard bible encyclopedia www.internationalstandardbible.com
[21] Markah
[22] J.A. Montgomery, The Samaritans (1907), 294–5
[23] J. Nutt, Fragments of a Samaritan Targum
[24] Nethanel
[25] ENCYCLOPAEDIA JUDAICA, ibid
[26] J.H. Peterman and C. Vollers, Pentateuchus
Samaritanus (1872–91)
[27] A.E.Cowley, The Samaritan Liturgy (1909), in bibl., xxiv
[28] ENCYCLOPAEDIA JUDAICA, ibid
[29] Eastons Bible Dictionary, The Samaritan Pentateuch
منبع: http://pajoohe.ir/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C__a-43150.aspx
جستجو در کتاب مقدس با ترجمه عبری و لاتینی در خانه تیندل ( دانشگاه کمریج) https://www.stepbible.org/?q=version=WHNU|reference=John.1|version=ESV&options=GHLVUN&display=INTERLINEAR
1.93M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎦 آپارتاید اسرائیلی؛
با یهودیان سیاهپوست ازدواج نمیکنیم؛آنها را به مدارسمان راه نمیدهیم؛تولید مثلشان را تحت کنترل قرار میدهیم؛ خونهایی که آنها برای بیماران ما اهداء کردهاند را بیرون میریزیم؛ اینها کارهایی است که یهودیان سفید علیه یهودیان سیاه انجام میدهند.
#یهود_علیه_یهود
@mobahesegroup
#تعجب_نکنید!
اینها همان لشکری هستند که در فضای مجازی بی در و پیکر کشور با ظاهر آخوند و طلبه و بسیجی و... در حال فعالیت افراطی بر علیه کشور هستند و خود را در لباس انقلابی ها جا میزنند.
اینها لشکر سایبری منافقين در شهر #تیرانا آلبانی هستند.
منافقين به خوبی فهمیده اند که جنگ امروز جنگ در روان و افکار عمومی است، لذا ماموریتشان ایجاد اختلاف بین مردم، تغییر اولویت و فضا سازی کاذب هست.
آیا برخی میفهمند که نباید فضای مجازی را بی صاحب گذاشت!!
✅ @baharoom
2.17M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📌چطور آمریکا گلّه سازی می کند؟!
#آمریکا با اجرای سیاستی دقیق، استقلال مردم را نابود می کند و آنها را به شکل گله ای گوسفند در می آورد.
📌روش کار این است که برخی اشخاص که عموما دچار شکست های روحی و اجتماعی هستند را گرد می آورد و به آنها می گوید شما سازنده افکار عمومی هستید و به آنها امکانات و پول می دهد و از آنها حمایت می کند و یک روال کاری مشخصی را به آنها یاد می دهد. صفحه ای باز می کنند، تعدای حساب #فیک برای پشتیبانی و حمایت از آن صفحه می سازند و وقتی مطلبی منتشر می کنند، با همان صفحه ها به تعریف و تمجید و کف زدن می پردازند و به مخالفان آن نظر و مطلب حمله می کنند.
👆🎥 فیلم بالا دقیقا روش از بین بردن #استقلال افراد را در یک حلقه ساختگی با رفتارهای هدایت شده نشان می دهد.
#تحلیل
🌐 @adyan8
⭕️ شورای مسلمانان بریتانیا «مرکز مانیتور رسانه ای» تشکیل داد
«مرکز مانیتور رسانه ای» که اخیرا توسط شورای مسلمانان بریتانیا تشکیل شده، ضمن ارائه گزارشی در پارلمان این کشور از وجود سوءبرداشت ها و دیدگاه راست افراطی در رسانه های این کشور خبر داد.
🗒 گزارش ارائه شده از رسانه های خبری و چاپی، وجود یک مشکل جدی در شیوه گزارش های منتشر شده در بریتانیا درباره اسلام و مسلمانان را آشکار کرد. بررسی بیش از 10 هزار مقاله و خبر درباره مسلمانان و مسلمان از یک چهارم سال 2018، یافته هایی را در برداشت و نشان داد که 59 % این مقالات دیدگاه های منفی علیه مسلمانان منتشر می کنند و 37% گرایش به راست دارند. و یک سوم مقالات سوءبرداشت درباره مسلمانان ترویج می دهند. «تروریسم» عادی ترین موضوعی است که درباره مسلمانان بیان می شود و 43 % خبرهای کوتاه درباره مسلمانان منفی گرایانه هستند.
http://hawzahnews.com/detail/News/498823
@HawzahNews| خبرگزاریحوزه
💠 حدیث روز 💠
⚠️ اهمیت توجه به خانواده
امام رضا علیهالسلام به نقل از پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم فرمودند: 🔻
«أَقْرَبُکُمْ مِنِّی مَجْلِساً یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَحْسَنُکُمْ خُلُقاً وَ خَیْرُکُمْ لِأَهْلِهِ؛
💞نزدیکترین شما به من در روز قیامت، خوش اخلاق ترین شما و بهترین شما نسبت به اهلش است».
📚 صحيفةالإمام الرضا عليهالسلام، ص 67
•┈┈••✾••┈┈•
@HawzahNews
هدایت شده از رهیافتگان (تازه مسلمانان) وابسته به انجمن شهید انیلی
این شعر را سید اشرف الدین حسینی (نسیم شمال) خطاب به نیکلای اول تزار روسیه گفته که بعد از اینکه نیکلا فرمان داد که حرم مطهر رضوی (ع) گلوله باران شود ، بفاصله زمانی کمی خود نیکلا و تمام خانواده اش اعدام شدند و دودمانش بباد رفت .
دیشب به سرم باز هوای دگـر افتـاد
در خواب مرا سوی خراسان گذر افتاد
چشمم به ضریـح شه والا گهر افتاد
این شعر همان لحظه مرا در نظر افتاد:
با آل علی هرکه درافتـاد، ورافتاد
این قبر غریبُ الغُـرَبا، خسرو طوس است
این قبر مُعین الضعفا، شمس شموس است
خاک در او ملجأ ارواح و نفـوس است
باید ز ره صدق بر این خاک درافتاد
با آل علی هرکه درافتاد، ورافتاد
حـوران بهشتی زده اندر حرمش صف
خیل ملَک از نور، طبقها همه بر کف
شاهـان به ادب در حرمش گشته مشرف
اینجاست که تاج از سر هر تاجوَر افتاد
با آل علی هر که درافتاد، ورافتاد
اولاد علی شافع یوم عرصاتند
دارای مقامات رفیـعُ الدرجاتند
در روز قیامت همـه اسباب نجاتند
ای وای بر آن کس که به این آل درافتاد
با آل علـی هـرکه درافتاد، ورافتاد
کام و دهن از نام علی یافت حـلاوت
گل در چمن از نام علی یافت طراوت
هر کس که به این سلسله بنمود عداوت
در روز جزا جایگهش در سقر افتاد
با آل علی هرکه درافتاد ورافتاد
هرکس که به این سلسله پاک جفا کرد
بد کرد و نفهمید وغلط کرد و خطا کـرد
دیدی که یزید از ستم و کینه چهها کرد
آخر به درک رفت و به روحش شرر افتاد
با آل علی هرکه درافتاد ورافتاد
ای قبله هفتم که تویی مظهر یاهو
ای حجت هشتم که تویی ضامن آهو
ما جمله نمـودیم به سوی حرمت رو
از عشق تو در قلب و دل ما شرر افتاد
با آل علی هرکه درافتاد، ورافتاد.
🌸🌷🌸🌷🌸🌷🌸
@rahyafte_com
هدایت شده از شبکه ادیان
17.68M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📣 #اخبار_شبکه_ادیان🗣
🎥«بتکلیا»، نماینده #مسیحیان آشوری در مجلس: اغلب آشوریان جهان، مخالف «تبشیر» هستند.
fna.ir/darykt
#مسیحیت
#مسیحیت_تبشیری
🌐 @adyan8