ثقه الاسلامی، علیرضا ، واژه نامه تخصصی اخلاق و رایانش (انگلیسی – فارسی)، قم: دانشگاه قم و دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی کشور، چاپ اول، 1392، 116ص.
@harahmati
🔊 صوت نشست علمی؛
💠 موضوع: ایده یابی قرآنی در دانش اخلاق؛ مورد پژوهی اخلاق فناوری اطلاعات
🎤 سخنران:
حجت الاسلام دکتر حسینعلی رحمتی
💎 ویژه دومین همایش وبیناری علوم انسانی - اسلامی
🗓 تاریخ برگزاری: 1400/09/21
💢در آدرس زیر بشنوید:
https://eitaa.com/harahmati/344
⭕️ آسیب شناسی اخلاق پژوهی فناوری اطلاعات در جامعه ما
🔹آسیب پنجم: یک سویه نگری و پیشفرض های نادرست
✍️حسینعلی رحمتی
🔻 الف) فضای مجازی و اخلاقِ پژوهش
فناوری های اطلاع رسانی و ارتباطاتی از قبیل فضای مجازی، عمدتا کارکردی دوگانه دارند: از یک سو در خدمت تحقق فضائل اخلاقی از قبیل دانش افزایی و کاهش درد و رنج انسان ها هستند، و از سوی دیگر، بستری مستعد برای ارتکاب رذائل اخلاقی از قبیل تولید و توزیع محتوای غیراخلاقی یا نقض حریم خصوصی. از این رو، کسانی که در صدد اندیشه ورزی و پژوهش درباره اخلاق فناوری اطلاعات هستند، و حتی کسانی که در صدد قضاوت در این باره اند، بایستی به هر دو وجه توجه کنند. تا جایی که نگارنده متوجه شده است در بسیاری از آثار علمی و حتی پیام های اینترنتی، و از آن بیشتر در سخنرانی ها و مصاحبه های افراد مختلف معمولا به این کارکرد دوگانه توجه نمی شود، یا بیشتر به کارکردهای منفی آن توجه می شود. گویا تولیدکنندگان این آثار اصل را بر شرّ مطلق بودن فضای مجازی دانسته و کارکردهای مثبت آن را بسیار ناچیز و بی ارزش قلمداد می کنند. در حالی که اخلاق تحقیق اقتضا می کند منصفانه به هر دو وجه توجه شود.
🔻ب) پیامدهای یک سویه نگری
1. افراط در نگرش بدبینانه به فضای مجازی، اولا موجب محروم شدن خود فرد و دیگران از مزایای آن می شود، ثانیا هنگام ارایه راهکار برای اخلاقی زیستن در این فضا، ذهن فرد را بیشتر به سوی راهکارهای سلبی و محدودساز متمایل می کند، ثالثا چنین راهکارهایی از سوی کاربران، به ویژه نوجوانان و جوانان، که کارکردهای مثبت این شبکه ها را در زندگی روزمره خود می بینند، مورد استقبال قرار نمی گیرد.
نگرش غیرواقع بینانه به فضای مجازی اگر از سوی مدیران جامعه مطرح شود، موجب سست شدن پل «اعتماد» بین آنان و شهروند-کاربران می شود. این مسئله اثرات منفی خود را در جاهای دیگر، مثل ترک شبکه های اجتماعی خارجی و استفاده از پیام رسان های داخلی، نشان خواهد داد.
همچنین نگرش یک سر بدبینانه به فضای مجازی و افراط در بدگویی و مخالفت با آن اگر از سوی شخصیت های مذهبی مطرح شود می تواند موجب متهم کردن دین و دین داران به مخالفت با هرگونه پیشرفت و تعالی جامعه از سوی برخی جوانان شود.
2. از سوی دیگر، توجه بیش از اندازه به کارکردهای مثبت فضای مجازی، و غفلت یا تغافل نسبت به آسیب های آن، موجب می شود افراد نسبت به ریشه یابی این آسیب ها و چاره جویی برای رفع یا حل آنها کوتاهی کنند. نتیجه چنین وضعیتی، به نوعی «بَردگی فناورانه» و قربانی کردن کرامت انسان در پای فناوری منجر می شود.
🔻ج) چه باید کرد؟
کسانی که در صدد اندیشه ورزی یا اظهار نظر درباره فضای مجازی هستند بایستی فراتر از خوش آمد یا بد آمد مخاطبان:
اولا، هم کارکردهای مثبت فضای مجازی را تحلیل و تبیین کنند، هم کارکردهای منفی آن را. در این راستا بایستی از «تعمیم های نا به جا» پرهیز کنند؛ مثلا کارهای نادرست عده ای از کاربران را دلیل یک سره بد بودن این فضا ندانند.
ثانیا، هنگامی که در صدد بررسی و بیان معضلات اخلاقی مربوط به فضای مجازی (مثلا در قالب کتاب، مقاله یا پایان نامه) هستند، ابتدا اجمالا به کارکردهای مثبت این فضا اشاره ای داشته باشند ولی عمده بحث خود را متوجه آسیب شناسی کنند. به این ترتیب، مخاطب با مشاهده انصاف و واقع نگری، آنان را متهم به «فناوری ستیزی» نمی کند و ضمن همدلی با ایشان، سخنان شان را تلقی به قبول خواهد کرد.
📆 6 بهمن 1401
📭@harahmati
برخلاف نظر برخی فیلسوفان اخلاق، نوپدیدبودن فناور یهای اطلاعات مستلزم تغییر اصول اخلاقی #سنتی نیست. آن اصول برای این عرصه هم کاربرد دارند فقط ممکن است #مصادیق جدیدی پیدا کنند. #سرقت اطلاعات دیگران به همان اندازه غیراخلاقی است که دزدیدن #اموال آنها.
#اخلاق_فناوری_اطلاعات (اَخفا)
هدایت شده از اخلاق پژوهان ایران
💢ایرانداک اولین مدرسه اخلاق در پژوهش را برگزار میکند
🔹 اولین مدرسه اخلاق در پژوهش در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران در هفته دوم اسفند ۱۴۰۱ برگزار میشود.
ادامه مطلب را اینجا بخوانید👇👇
http://www.msrt.ir/fa/news/75791
┏━━━━━🔸🔵🔸━━━━━┓
https://eitaa.com/ethical
┗━━━━━🔸🔵🔸━━━━━┛
اخلاق پژوهان ایران
برای موفقیت در اندیشه ورزی اخلاقی درباب #فناوری_اطلاعات و #فضای_مجازی باید آن را به عنوان یک #پروژه_فکری و مطالعاتی تعریف کنید تا همواره ذهن تان درگیرش باشد. این کار به اندیشه شما هم «عمق» می دهد هم «جهت».
#اخلاق_فناوری_اطلاعات (اَخفا)
حسینعلی رحمتی
هدایت شده از رسادین|فرهنگ و رسانه پژوهی دینی
نامزدهای كتاب سال جمهوری اسلامی در موضوع «رسانه و ارتباطات»:
🔹شهروندان در برابر خبرنگاران: دروازهبانی خبر در عصر شبكههاي اجتماعی
تأليف اكبر نصراللهی و روحالله انصاری
تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، معاونت مطبوعاتي و اطلاعرساني، دفتر مطالعات و برنامهريزي رسانهها، ۱۴۰۰، ۳۷۶ ص.
🔹ارتباطات ميانفرهنگی: نظريه و كاربرد
تأليف برايان جی. هورن و باري تومالين، ترجمۀ محمدحسين شعاعی
تهران: دانشگاه امام صادق علیهالسلام، ۱۴۰۰، ۴۳۴ ص.
🔹دستكاري در رسانههای اجتماعی: پروپاگاندای رايانشی، فرايندهای ماشينی كنترل و فريب افكار عمومی
سرپرست نویسندگان: ساموئل سي. وولي و فيليپ ان. هاوارد، ترجمۀ عباس رضايي ثمرين و رسول صفر آهنگ
تهران: همشهري، ۱۴۰۰، ۳۶۶ ص.
🔹راهنمای فرهنگ مادی
تأليف كريس تيلی و وب كين و سوزان كوچلر و مايك رولندز و پاتريشيا اسپاير، ترجمۀ گروه مترجمان، زيرنظر محمدسعيد ذكايي و مهدي اميدي
تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، ۱۴۰۰، ۱۱۴۳ ص.
https://ketab.ir/News/29001
🔸#رَسادین، رسانه پژوهی دینی
@rasadin
| اندکی اندیشه |
نامزدهای كتاب سال جمهوری اسلامی در موضوع «رسانه و ارتباطات»: 🔹شهروندان در برابر خبرنگاران: دروازهب
تقدیر از کا های علمی در زمینه ارتباطات و رسانه کاری ارزشمند است.
ان شاالله روزی شاهد حضور آثار مربوط به #اخلاق_فناوری_اطلاعات در این هماوردهای علمی باشیم.
🔻 متاسفانه محققان کشورمان به این حوزه توجه چندانی ندارند.
💢داووس، اخلاقِ دنیای دیجیتالیزه شده، و فردایی که امروز هم دیر است
✍️حسینعلی رحمتی
👉🏾 https://eitaa.com/harahmati/426
💢داووس، اخلاقِ دنیای دیجیتالیزه شده، و فردایی که امروز هم دیر است
✍️حسینعلی رحمتی
🔻الف) اخلاق در جهانِ باهم و تنها
🔘 1. اجلاس سالانه مجمع جهانی اقتصاد در ژانویه 2023 (دی 1401) در شهر داووس (Davos) سوئیس برگزار شد. مسئله «جهانی زدایی» (Deglobalization) با توجه به فراگیر شدن استفاده از فناوری های دیجیتالی (Digitalization)، و توجه کشورها به این فناوری ها به عنوان یکی از معیارهای تقسیم بندی های جدید جهانی، از جمله موضوعات مطرح در این اجلاس بوده است. جایگاه این اجلاس و شرکت کننده گان آن، نشان دهنده اهمیت موضوعات مطرح شده در آن، از جمله همین توجه به دنیای دیجیتال است؛ دنیایی که به مدد روند رو به رشد هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی، شاهد شکل گیری «انقلاب صنعتی چهارم» است.
🔘 2. هرچند موضوعات و مباحث مطرح شده در این اجلاس بیشتر از منظر اقتصادی بوده است، ولی یک نکته را از آن می توان دریافت: دنیای امروز، وبیش از آن، دنیای آینده، عصر فناوری و دیتا است؛ و طبیعتا هر کشوری که بخواهد در این عصر مسیر درست را انتخاب کند باید به این موضوع توجه جدی داشته باشد. از منظر اخلاقی، چنین وضعیتی سوال های فراوانی را موجب می شود. از این رو، بر همه افراد و نهادهای مرتبط با اخلاق و فناوری در کشور ما لازم است که موضوعِ «جامعه ایران و اخلاقِ در جهانی دیجیتالیزه شدن» را به طور جدی در دستور کار خود قرار دهند.
🔻ب) برخی سوال ها و چالش های فرارو
برخی از سوالاتی که درباره موضوع فوق مطرح می شود از این قرار است:
🔘جوامعی که دست بالا را در تولید و توزیع فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی دارند آیا دست بالا را هم در ترویج ارزش های اخلاقی خود دارند؟
🔘آیا جهان به سمت یک نظام اخلاقی جهان شمول حرکت می کند؟ (یا باید حرکت بکند؟). در این صورت، جایگاه کشور ما با مختصات فرهنگی و اجتماعی و هنجاری خاص خود، در برابر آن چه خواهد بود؟
🔘 آیا تفاوت دستیابی دولت ها به فناوری های دیجیتال (که موجب نوعی شکاف دیجیتالی شده است) منجر به بی عدالتی جهانی می شود؟ کشور ما در مواجهه با چنین وضعیت نامتوازنی چه باید بکند؟
🔘 آیا کم رنگ شدن مرزهای جغرافیایی فعلی و شکل گیری کشور ها وجوامع دیجیتالِ مرکزگریز، تهدیدی برای حکومت ها محسوب می شود؟ در این صورت حکومتی که برای خود اهداف اخلاقی و رسالت دینی تعریف کرده است با چه چالش هایی مواجه می شود؟
آنچه گفته شد فقط چند نمونه از چالش ها و سوال هایی بود که از منظر اخلاقی در دنیای جدید فراروی کشور ما قرار دارد، و قطعا می توان موارد دیگری را به آنها افزود.
🔻چه باید (می توانیم) بکنیم؟
نهادها و مراکز تصمیم ساز و تصمیم گیر، تا موسسات و نهادهای علمی و پژوهشی در حوزه های علمیه و دانشگاه ها، و حتی اندیشمندان منفرد کشورمان، برای مواجهه معقول و منطقی با دنیای فرورفته در اقیانوس فناوری های دیجیتال، که هر روز بر پهنا و ژرفای آن نیز افزوده می شود، چه باید بکنند؟ پاسخ این پرسش باید از طریق گفت وگوهای هم اندیشانه و همدلانه به دست آید. دراین جا فقط چند راهکار اولیه پیشنهاد می شود:
🔘 1. تشکیل کارگروه های علمی و پژوهشی برای مسئله شناسی، موضوع یابی، و طراحی راهکارهای مناسب.
🔘2. ایجاد همگرایی، همفکری، همدلی و همراهی با دیگر جوامع اسلامی درباب اخلاق فناوری اطلاعات، و زمینه سازی برای فعالیت های نظری و عملی مشترک.
🔘3. سرمایه گذاری و برنامه ریزی برای تربیت متخصصان اخلاق فناوری اطلاعات که افق نگاه شان جهانی ولی رویکردشان ناظر به ارزش ها و هنجاری های دینی و ملی کشورمان باشد.
🔻درباب آنچه گفته شد، موسسات و نهادهای حاکمیتی و غیرحاکمیتی کشورمان از هم اکنون باید برداشتن گام های جدی را در دستور کار خود قرار دهند؛ که امروز هم دیر است، چه رسد به فردا.
📆 13 بهمن 1401
📭@harahmati
❌کلیک ها آدم میکُشند؛ بدتر از گلوله
همه ما همین انسانهای معمولی هستیم؛ به شدت معمولی
افرادی که من و شما درباره آنها در شبکههای اجتماعی عکس و فیلم و خبرِ دروغ، مشکوک، شایعه یا حتی خبرهای واقعی منتشر میکنیم و حریم خصوصی شان را شخم میزنیم انسان هایی هستند که مثل خودمان از گوشت و پوست درست شده اند، رویین تن نیستند، ظرفیت روحی و روانی محدودی دارند و تحمل شان در برابر رفتارهای غیراخلاقی ما بسیار کم است. از جایی به بعد دیگر نمیتوانند تحمل کنند و ممکن است دست به هر کاری بزنند.