تأملی درباره روایات کفرآمیزبودن غیرت زنان: مرحوم کلینی (ره) در کافی روایات متعددی درباره مذمت غیرت زن نسبت به شوهر ذکر کرده است. از جمله آن روایتی از امام باقر علیه‌السلام است که فرمود: «غَیرَةُ النِّساءِ الْحَسَدُ وَالْحَسَدُ هُوَ اصْلُ الْکفْرِ، انَّ النِّساءَ اذا اغَرْنَ غَضَبْنَ وَاذا غَضَبْنَ کفَرْنَ الّا الْمُسَلِّماتِ مِنْهُنَ»؛ غیرت زنان حسد و حسد ریشه کفر است، زنان آنگاه که غیرت ورزند، خشمگین گردند و چون خشم گیرند، کفر ورزند مگر آنها که تسلیم حق شده‌اند (الكافي، الإسلامية، ج‏5، ص505). بعضی مردان که قصد ازدواج مجدد دارند و با مخالفت همسر خود مواجه می‌شوند، با دست‌آویز قرار دادن این قبیل روایات، رفت همسر خود را کفرآمیز شمرده و آنان را متهم به انکار یا مخالفت با حکم خدا می‌نمایند. در حالی که این برداشت از روایت فوق و روایات مثل آن نادرست و ناقص است. غیرت بانوان نسبت به ارتباطات مشروع همسرانشان را می‌توان به دو نوع متفاوت تقسیم‌بندی کرد: 1. غیرت زن نسبت به مرد و مخالفت به ازدواج مجدد وی ممکن است ناشی از عدم پذیرش حکم شرعی ازدواج مجدد باشد. 2. گاهی غیرت زن ناشی از محبت به شوهر، حسّ تملک نسبت به شوهر و همچنین نگرانی نسبت به آینده زندگی مشترک است. بیشتر بانوان به همین دلیل می‌کوشند شوهران خود را از این تصمیم باز دارند. روایاتی که به آنها اشاره کردید مربوط به قسم اول است. مؤید این مطلب روایتی از اسحاق بن عمار از امام صادق علیه‌السلام است. اسحاق بن عمار می‌گوید: به امام صادق (ع) عرضه داشتم که بانویی نسبت به شوهر خود غیرت ورزیده و او را از این جهت، مورد اذیت و آزار قرار می دهد! امام علیه‌السلام (بدون آنکه چنین زن را مذمت کند) فرمود: این غیرت ناشی از عشق و علاقه آن بانو به شوهر خویش است: «أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع الْمَرْأَةُ تَغَارُ عَلَى الرَّجُلِ تُؤْذِيهِ قَالَ ذَلِكَ مِنَ الْحُبِّ»؛ (الكافي، الإسلامية، ج‏5، ص506). لازم است توجه داشته باشیم که کلینی (ره) روایت فوق را ذیل عنوان «بَابُ غَيْرَةِ النِّسَاء» ذکر کرده است. اگر آنطور که بعضی از ظاهر روایات فوق برداشت کرده‌اند، مخالفت زن با ازدواج شوهر به صورت مطلق کفرآمیز باشد، چه توجیهی برای روایت اسحاق بن عمار از امام صادق علیه‌السلام می‌توان ذکر کرد؟

تأملی درباره روایات کفرآمیز بودن غیرت زنان (2): بعد از یادداشت اینجانب درباره «تأملی درباره روایات کفرآمیزبودن غیرت زنان»، بعضی فضلا یادداشتی را برای این‌حقیر ارسال کرده‌اند که متن آن چنین است: «ازديدگاه آیة الله مكارم شيرازي (حفظه الله) در كتاب پیام امام، كفر در جمله (غيرة المرأة كفر) كفر عملي است نه اعتقادي. یعنی در هر صورت (حتی از روی حبّ) مخالفت زنان با ازدواجِ مجدد یک نوع چشم‌پوشی از حکم خداست. لذا در نتیجه فرقی نمی‌کند». ضمن تشکر از این بزرگوار در بیان مطلب مزبور، لازم است عرض کنم: اولاً کفر به معنی انکار است؛ در حالی که سخن ما درباره زنی است که حکم مشروعیت ازدواج مجدد را پذیرفته است و ای‌بسا در شرایط خاص با ازدواج مجدد شوهر موافقت کند؛ ولی انتظار دارد شوهرش مصالح خانواده و فرزندان را در نظر بگیرد و بدون عذر موجه از اختیار همسر دیگر خودداری کند. اگر مخالفت زن در این وضعیت مصداق کفر عملی باشد، عمل مردی که صرفاً به دلیل تنوع‌طلبی جنسی اقدام به اختیار همسر دیگر می‌کند و با کارش بنیان خانواده را به هم می‌ریزد چه عنوانی دارد؟ ثانیاً، اگر هم توجیه حضرت آقای مکارم را بپذیریم، تفاوت چندانی در مسأله ایجاد نمی‌کند. زیرا بین کفر اعتقادی و کفر عملی تفاوت زیادی وجود دارد. خیلی از مردم هستند که در اجرای احکام شرعی تساهل می‌کنند. کم نیستند کسانی که با وجود آگاهی از حرمت غیبت، نگاه به نامحرم، دروغ و غیره، این اعمال را انجام می‌دهند؛ یا به دلیل غفلت، یا به دلیل عادت و غیره. این امور به تعبیر حضرت آقای مکارم شیرازی کفر عملی است. زن هم با وجود اعتقاد به مشروعیت ازدواج مجدد، تحت تأثیر علاقه به همسر با ازدواج مجدد وی مخالفت می‌کند. حتی ممکن است مخالفت با ازدواج شوهر از سر خودخواهی نباشد؛ بلکه به خاطر آینده فرزندان و پیشگیری از مشاجرات خانوادگی با آن مخالفت کند. به هر صورت، نگرش یکسویه و گزینشی به احادیث صحیح نیست. با توجه به آنچه عرض شد، بر این باور هستم که روایات مورد نظر شامل این گروه از بانوان نمی‌شود.

درباره جواز استمتاع از کودک همسران: فتوای امام خمینی (ره) درباره استمتاع از همسر خردسال (تحریر الوسیله، ج2، ص241) در فضای مجازی به صورت گسترده منتشر شده است. از سایر فقها نیز چنین فتوایی وجود دارد ولی گروهی با نام بردن از «امام خمینی» و نشر فتوای او، انگیزه سیاسی خاصی را تعقیب می‌کنند. فرصت را مغتنم شمرده و درباره این مسأله توضیحاتی بیان می‌کنم: در گذشته فقهای عظام تزویج کودکان را مشروط به وجود مصلحتی برای کودک یا حداقل نبود مفسده و ضرری برای او مجاز می‌دانستند. در عین حال، نزدیکی مرد با همسر خردسال را بالاتفاق حرام می‌دانستند. زیرا نزدیکی کردن برای کودک زیان‌بار است و زیان رساندن به دیگری به ویژه کودکان در شریعت اسلام حرام و ممنوع است. فقها بر این باور بوده‌اند که هم‌آغوشی جنسی با کودکان و سایر استمتاعات از قبیل تقبیل و تفخیذ برای کودک بی‌ضرر است؛ به همین دلیل به اقتضای زوجیت آن را مجاز می‌شمردند. اما امروزه ثابت شده است که این قبیل روابط جنسی نیز برای کودکان بلحاظ روحی و اخلاقی زیان‌بار است. به همین دلیل بعضی فقهای معاصر مانند آیت‌الله مکارم شیرازی، تزویج کودکان را در زمان ما بطور کلی حرام و غیرصحیح دانسته‌اند. آقای مکارم اظهار داشته‌اند: «ما كه در صغير و صغيره طرفدار مصلحت هستيم، در زمان خودمان اجازه نمى‌دهيم، حتى مشهور هم كه قائل به عدم مفسده هستند، بايد در زمان ما عقد صغير و صغيره را اجازه ندهند، چون مفسده دارد. بايد توجّه كرد كه در اينجا حكم عوض نشده است بلكه موضوع عوض شده و با تغيير موضوع، حكم آن نيز عوض مى‌شود»؛ (مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ج2، ص35). همچنین گفته‌اند: «این‌گونه ازدواج‌ها باطل است و اعتباری ندارد و باید پسران و دختران به حدی برسند که مصلحت خود را در ازدواج تشخیص دهند که بر اساس نظر و رضایت آنها ازدواج با اذن ولی صورت بگیرد»؛ (پاسخ به استفتای بعضی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، 23-9-1395). فتوای امام خمینی مربوط به زمانی است که ضرر استمتاع از کودکان ثابت نشده بود. اگر ایشان امروز در قید حیات بودند، به احتمال زیاد فتوای خودشان را تغییر می‌دادند. زیرا خودشان بر تأثیر زمان و مکان در اجتهاد تأکید و تصریح داشته‌اند. اینجانب مقاله‌ای درباره کودک‌همسری نوشته‌ام که به زودی منتشر می‌شود. در این مقاله، لزوم جلوگیری از تزویج کودکان و تحریم مطلق استمتاع از کودک‌همسران بطور مستدل بررسی شده است.

مجلسی، بحار الأنوار؛ ج‏75، ص369: امام هادی علیه السلام: «الْمِرَاءُ يُفْسِدُ الصَّدَاقَةَ الْقَدِيمَةَ وَ يُحَلِّلُ الْعُقْدَةَ الْوَثِيقَةَ وَ أَقَلُّ مَا فِيهِ أَنْ تَكُونَ فِيهِ الْمُغَالَبَةُ وَ الْمُغَالَبَةُ أُسُّ أَسْبَابِ الْقَطِيعَةِ؛ جدال و نزاع، دوستان قدیمی را از یکدیگر جدا نموده و اعتماد و اطمینان را از بین می‌برد؛ تنها چیزی که در آن است غلبه بر دیگری است و آن هم سبب جدایی است». روز شهادت امام هادی علیه‌السلام بر دوستداران آن امام عزیز تسلیت باد.

تکریم همسر در روایت نبوی (ص): مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل ؛ ج‏14 ؛ ص252 وَ فِي حَدِيثِ الْحَوْلَاءِ بِالسَّنَدِ الْمُتَقَدِّمِ قَالَ: فَقَالَتِ الْحَوْلَاءُ يَا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ هَذَا كُلُّهُ لِلرَّجُلِ قَالَ نَعَمْ قَالَتْ فَمَا لِلنِّسَاءِ عَلَى الرِّجَالِ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَخْبَرَنِي أَخِي جَبْرَئِيلُ وَ لَمْ يَزَلْ يُوصِينِي بِالنِّسَاءِ حَتَّى ظَنَنْتُ أَنْ لَا يَحِلَّ لِزَوْجِهَا أَنْ يَقُولَ لَهَا أُفٍ‏ يَا مُحَمَّدُ اتَّقُوا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِي النِّسَاءِ فَإِنَّهُنَّ عَوَانٍ‏ بَيْنَ أَيْدِيكُمْ... پیامبر(ص) فرمود: برادرم جبرئیل مرا خبرداد و همواره مرا به زنان سفارش می‌کرد به طوری که گمان کردم که حلال نیست بر مرد که به زنش «اف» بگوید. جبرئیل گفت:‌ ای محمد! از خداوند عز و جل در حق زنان بترس و تقوا پیشه کن؛ زیرا آنان در ابتدای زندگی در دستان شمایند. آنان را به عنوان امانات الهی گرفتید...

«قال عَلِيٌّ علیه السلام: فَوَ اللَّهِ مَا أَغْضَبْتُهَا وَ لَا أَكْرَهْتُهَا عَلَى أَمْرٍ حَتَّى قَبَضَهَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ وَ لَا أَغْضَبَتْنِي وَ لَا عَصَتْ لِي أَمْراً وَ لَقَدْ كُنْتُ أَنْظُرُ إِلَيْهَا فَتَنْكَشِفُ عَنِّي الْهُمُومُ وَ الْأَحْزَانُ»؛ (كشف الغمة في معرفة الأئمة، ج‏1، ص363). من هرگز فاطمه (س) را خشمگین نکردم و هرگز از او چیزی به اجبار نخواستم، و هرگز او را وادار به کاری نکردم. فاطمه (س) نیز مرا خشمگین نکرد و از من نافرمانی نکرد. من هرگاه به فاطمه (س) نگاه می‌کردم غم و اندوه خود را از یاد می‌بردم.

#همدلی یک نوع همدلی، #همدلی_کارگزاران_جامعه با مردم است. توصیه دین به زمامداران، مدیران و مسئولین حکومت اسلامی مدیران و مسئولین جامعه اسلامی، می‌بایستی نسبت به برخوردار نمودن تمام اقشار جامعه از امکانات و لوازم زندگی اهتمام ورزند. و چنانچه به هر نحوی قادر به چنین کاری نیستند، از جهت #همدلی با اقشار فرودست جامعه، لازم است از سطح رفاه زندگی خود کاسته و خود را در کسوت و جایگاه این طیف از جامعه قرار داده، تا به این طریق، تحمل فقر و نداری برای ایشان آسان تر گردد. @DrHedayatnia

#زن_و_مرد_لباس_یکدیگرند #زن_و_مرد_مکمل_یکدیگرند 🔰هُنَّ لِبَاسٌ لَكُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ ۗ (بقره، ۱۸۷) خدای سبحان بانوان را #لباس مردان و مردان را لباس بانوان معرفی کرده است. لباس مانع از آسیب و پوشاننده عیوب و حافظ از گرما و سرما و زینت بخش و مایه آرامش انسان است. شوهر و همسر نیز برای همدیگر چنین اند؛ به شرط آنکه دو اصل مهم مودت (دوستی) و رحمت (مهربانی) بر زندگی حاکم باشد. (ر.ک: تسنیم، ج۹، ص ۴۶۰ _ ۴۶۲) https://eitaa.com/DrHedayatnia

#سیره_امام_کاظم_علیه السلام #پرداخت_مهریه_همسر از پاک‌ترین اموال سندى بن شاهك (زندانبان) به امام موسى بن جعفر عليهماالسّلام عرض كرد: دوست دارم بمن اجازه دهى تا تو را از مال خود كفن كنم، آن حضرت فرمود: «إِنَّا أَهْلَ بَيْتٍ مُهُورُ نِسَائِنَا وَ حَجُّ صَرُورَتِنَا وَ أَكْفَانُ مَوْتَانَا مِنْ طُهْرَةِ أَمْوَالِنَا وَ عِنْدِي كَفَنِي؛ ما خاندانى هستيم كه حجّ‌ اوّل ما كه حجّة الاسلام است و مهریه زنان ما و كفن‌هاى ما از پاكيزه‌ترين اموال ما است (شیخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، ج۱، ص۱۸۹) .https://eitaa.com/DrHedayatnia