⬅️ یکصد و نود و چهارمین جلسه گروه علمی عرفان مجمع عالی حکمت اسلامی با موضوع “تاملی در دیدگاه های محمد عابد الجابری در باره عرفان اسلامی” با ارائه دکتر حامد علی اکبرزاده– چهارشنبه 20 بهمن 1400 : 🔸مقدمه محمد عابد الجابری و به طور کلی غالب نواندیشان عرب مسئله شان بیشتر تاریخ فکر و اندیشه اعم از تاریخ فلسفه، تاریخ عرفان و تاریخ کلام در جهان اسلام است. هر چند عابد الجابری در مورد عرفان کتاب مستقلی ندارد؛ ولی در کتاب هایش از جمله کتاب تکوین عقل عربی و کتاب بنیه العقل العربی مفصل به مبحث عرفان پرداخته است. او حتی در کتاب العقل الاخلاقی عربی و العقل السیاسی العربی نیز رویکرد انتقادی خود به عرفان را دنبال کرده است. 🔹روش روشی که جابری استفاده می کند همان روشی است که فوکو استفاده می کند که همان روش ساختارگرایی و واسازی است. در واقع روش ساختارگرانه به عقلانیت شکل گرفته و موجود در جهان است. ساختارگرایی روشی است که در هر در حوزه ای که ورود می کند ساختاری را لحاظ می کنند، در واقع یک نظام معرفتی را در حوزه معرفتی تصویر می کنند. این روش ساختاگرایی از متاثر از دو دانش است دانش زبانشاسی و دانش نشانه شناسی. زبانشناسی متاثر از نظریات سوسور است . از منظز سوسور در هر نظام زبانی دو مولفه اصلی داریم یک مولفه اسمش زبان است یک مولفه اسمش گفتار است. گفتار در واقع همان سخن گفتن افراد است. در واقع سخن گفتن انفرادی افراد است. زبان آن نظام حاکم بر زبان است. دغدغه سوسور مربوط نظام زبان بوده است. به عقیده سوسور بررسی نظام زبان به دو روش است یک روش، روش همزمانی است و روش دوم روش درزمانی است. روش درزمانی یعنی روشی که به ریشه های تاریخی شکل گیری یک زبان می پردازد، کاری که شرق شناسان انجام می دادند ، همان فقه اللغه یا فیلولوژی است.جابری معتقد است که بر اساس روش در زمانی شرق شناسان وقتی می خواستند درباره اسلام بحث کنند می رفتند ریشه های اسلام را بررسی می کردند؛ اما روش همزمانی یعنی دنبال ریشه یابی نیستند بلکه دنبال این امر هستند که برش خاصی از زمان را بررسی کنند. جابری هم¬عقیده با سوسور و به طور کلی ساختاگرایان روش دوم یعنی روش همزمانی بر می گزیند. معتقد است روش درزمانی به دنبال تخریب است. شرق شناسان با اتخاذ روش درزمانی معتقد است که عرفان از آموزه های نوافلاطونی گرفته شده است و ارزشی ندارد و استقلال و هویت خاص ندارد. جابری روش همزمانی را می پیذیرد اگرچه در آثارش می بینیم که برعکس نظر خویش عمل می کند. ساختارگرایی از دانش نشانه شناسی هم استفاده زیادی می کند. بر اساس دانش نشانه شناسی در هر پدیده و هر متنی نشانه هایی را داریم که این نشانه ها حاکی از یک باطن و یک نظام نشانه شناختی و معرفتی هستند. ساختارها در پس این باطن یا نشانه ها نهفته هستند لذا خود جابری هم وقتی می خواهد عرفان اسلامی را بررسی کند ، آموزه های عرفانی و مناسک عرفان نظری و عملی را به عنوان نشانه هایی در نظر می گیرد که ساختار معرفت عرفانی در پس آن نهفته است. به عبارتی جابری سعی می کند از طریق نشانه شناسی به کشف ساختار آموزه های نهفته در آموزه ها و مناسک عرفانی بپردازد. او در ادامه پس از ساختارگرایی وارد مرحله ساخت¬گشایی یا همان واسازی می شود. کار او در این مرحله در واقع کنار گذاشتن سویه های ایدئولوژیک این ساختار است. معتقد هستند در هر ساختاری مجموعه سویه های ایدئولوژیک وجود دارد که این سویه باید کنار گذاشته شود و روابط قدرت و معرفت از دل این ساختار بیرون بیاید. این ساختارها همیشه متاثر از قدرت شکل می گیرند. هر چند فهم او از قدرت را در اینجا باید عام در نظر گرفت. قدرت مد نظر او به تبع نظر فوکو صرفا قدرت سیاسی نیست. مثلا میشل فوکو اشاره می کند که ضبط صوت هم قدرت ایجاد می کند به همین دلیل فوکو اشاره می کند انقلاب اسلامی ایران انقلاب ضبط صوت و نوار و کاست بوده است، یعنی ابزراهای فرهنگی در این انقلاب قدرت ساز بوده اند... 🔺ادامه در لینک زیر: 🌐 http://hekmateislami.com/?p=12932 @hekmateislami

🔴 قابل توجه دانش پژوهان محترم؛ کلاس شرح نهج البلاغه استاد آیت الله تحریری امروز چهارشنبه 27 بهمن برگزار نمی شود. @hekmateislami

🔵مهلت ارسال مقالات کنگره بین‌المللی علامه طباطبایی تا ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ تمدید شد. 🌐http://hekmateislami.com/?p=12966 @hekmateislami

▪️سالروز وفات عقیله بنی هاشم حضرت زینب کبری سلام الله علیها تسلیت باد. @hekmateislami

🔵 نشست علمی “عصب شناسی الهیات(رابطه دین و تجربیات معنوی با عصب شناسی)” برگزار می شود. 🌐 https://hekmateislami.com/?p=12969 @hekmateislami

جهت حضور مجازی در جلسه لطفا از لینک زیر وارد شوید. ✅ https://b2n.ir/f.gharb @hekmateislami

🔵 کتاب “فلسفه ملاصدرا در کتاب الشواهد الربوبیة” در سه جلد منتشر شد. 🔸کتاب شریف «الشواهد الربوبیة» از میان کتب ملاصدرا جهت فهم حکمت متعالیه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، زیرا بعد از اسفار نوشته شده است، تطویل اسفار را ندارد و نسبتاً جامع افکار ملاصدراست. این کتاب نیازمند شرح، تبیین و تعلیقه جهت رفع إغلاق است و نقد و بررسی مطالب آن در ادامه فهم دقیق، موجب رشد و شکوفایی آن خواهد بود. کتاب «فلسفه ملاصدرا در کتاب الشواهد الربوبیة» که حاوی نکات مذکور است توسط انتشارات حکمت اسلامی در سه جلد منتشر گردید. 🌐 https://hekmateislami.com/?p=12975 @hekmateislami

بمناسبت ۵ اسفند سالروز بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی مجمع عالی حکمت اسلامی شعبه خراسان برگزار می کند: همایش بزرگداشت مقام شامخ علمی جناب خواجه نصیرالدین طوسی ✅موضوع:نقش علمی و عملی خواجه نصیرالدین طوسی در جامعه پردازی و تمدن اندیشی زمان: پنج شنبه ۵ اسفند ۱۴۰۰ ساعت ۸ تا ۱۲ لینک حضور مجازی: https://b2n.ir/isca1400 @hekmateislami