پاسخ به سوال اول از مجموعه سوالات حرز امام جواد (علیه السلام):
چرا پوست آهو؟
برای پاسخ به این پرسش لازم است روایت امام جواد (علیه السلام) را بررسی کنیم.
مرحوم سید ابن طاووس در مهج الدعوات روایت مربوط به حرز امام جواد (علیه السلام) را بیان کرده است و مرحوم مجلسی دوم در بحار الانوار از ایشان نقل کرده اند. جملهی مربوط به پوست آهو، اینگونه است:
یاسر میگوید: صبح، امام (علیه السلام) مرا فراخواند. وقتی خدمت ایشان رسیدم ایشان از سرزمین تِهامه رقّ الظبی خواست.
نتیجه:
پس با توجه به روایت، مشخص میگردد که دلیل استفاده از پوست آهو، دستور امام جواد (علیه السلام) است
پاسخ به سوال چهارم از مجموعه سوالات حرز امام جواد (علیه السلام):
بررسی تاریخی وجود کاغذ در زمان امام جواد (علیه السلام) و مرسوم بودن کتابت بر آن
در پاسخ به این موضوع که: در زمان امام جواد (علیه السلام) چون کاغذ نبود روی پوست آهو کتابت میشد ولی در زمان ما چون کاغذ به طور فراوان یافت میشود پوست آهو موضوعیت ندارد؛ باید گفت:
اولا؛ در زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هم کاغذ به عنوان وسیله کتابت، مرسوم بوده است چه رسد به زمان امام جواد (علیه السلام)
چنانکه دکتر محمود رامیار درباره رواج استفاده از کاغذ در زمان رسول خدا مینویسند:
اعراب کاغذ را از قدیم میشناختند آن زمان کاغذ در هند ساخته میشد و توسط کاروان های تجاری به شام و روم میرفت و عربستان درآن هنگام واسطه تجارت شمال و جنوب بود و مکه محل توقف کاروان های تجاری بود.
و نیز خود اهل مکه تاجران سرمایه داری بودند که پیشگامان تجارت بودند. میگویند ابو سفیان دو هزار بار شتر بار کش داشته است چنین تجارتی به ناچار حساب و کتاب میخواهد و کا غذ علاوه بر اینکه کالای تزیینی بوده برای مصرف محل هم مورد احتیاج بوده است.
همچنین کتب یهودی روی کاغذ بوده و عرب با آنها آشنا بوده است.
گذشته از اینها به هنگام رحلت رسول خدا تعدادی مصحف در دست راست صحابه بوده و مصحف مجموعه ای از کاغذ است که روی آن نوشته شده باشد
و داستان خوردن تعدادی از آیات توسط بزغاله که از عایشه نقل شده هم روی کاغذ بوده
و هنگام رحلت، رسول خدا فرمود برای من دوات و کاغذ بیاورید.
این همه، حاکی از آن است که کاغذ در آن دوران رواج داشته است.
(رامیار، دکتر محمود تاریخ قرآن ص ۲۷۶ تا ۲۷۹.انتشارات امیر کبیر سال ۱۳۸۰)
در نتیجه:
در زمان امام جواد (علیه السلام) نه تنها کاغذ یافت میشده بلکه استفاده از آن رایج بوده است.
همچنین وقتی امام (علیه السلام) به طور صریح بیان فرموده اند که کتابت حرز بر پوست آهو باشد، باید به آن عمل شود و برای عدول از آن و جایگزین کردن چیزی دیگر، نیاز به قرینه و دلیل میباشد که قرینه و دلیلی برای این کار نداریم.
با توجه به اینکه به عقیده ما شیعیان، ائمه، معصوم و حکیم اند و کار بدون دلیل و بیهوده انجام نمیدهند، نوشتن حرز روی پوست آهو حکمتی دارد که امام (علیه السلام) آن را میداند و ما از آن بیخبریم.
پس شدیدا این احتمال وجود دارد که برای تاثیر گذاری هرچه بیشتر، رعایت همه موارد و انجام تمامی مراحل، به نحوی که امام (علیه السلام) انجام دادهاند لازم باشد.