🕌 السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْعَبْدُ الصَّالِحُ الْمُطِيعُ لِلّٰهِ وَ لِرَسُولِهِ وَلِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَالْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِمْ وَسَلَّمَ، السَّلامُ عَلَيْكَ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَكاتُهُ
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹
ای اهل حرم میر و علمدار خوش آمد
سقای حسین سید و سالار خوش آمد
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹
💐 میلاد باسعادت علمدار کربلا #حضرت_ابالفضل_العباس علیهالسلام و روز #جانـــبــاز مبارک باد.
•┈┈••✾••┈┈•
💻 شروع #ثبت_نام_حوزه_های_علمیه از اول اسفند ۱۴۰۱
💎 پایگاه اطلاع رسانی سنجش و پذیرش حوزه های علمیه برادران
🌐 paziresh.ismc.ir
💎 لینک ثبت نام حوزه های علمیه
🌐 http://reg.ismc.ir/rules/134
@howzeh_babol🇮🇷حوزه علمیه بابل🇮🇷
🌸#فرزانگان_بابل (12)
🌹حضرت آیت الله العظمى شيخ زين العابد ين مازندرانی(ره)
یکی از مفاخر عالم اسلام و از ستارگان فروزان جهان علم و فقاهت عالم ربانی، فقیه صمدانی شیخ الفقهاء والمجتهدین حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ زین العابدين مازندرانی (ره) می باشند. معظم له که از اکابر علما و اجلای فقهای امامیه و از مراجع عظام تقلید بوده اند در سال ۱۱۹۱ ش برابر با ۱۲۲۷ ق. در بابل و در خانوادهای نجیب و مؤمن پا به عرصه گیتی نهادند پدر بزرگوارش مرحوم کربلایی مسلم بارفروشی از ارادتمندان و شیفتگان مخلص خاندان رسالت (ع) بودند که به خاطر همین ارادت و عشق نام فرزند را زین العابدین نهادند.
📖1️⃣📖
⬇️⬇️⬇️
🟢چنانچه در اعیان الشیعه آمده است شیخ زین العابدین فرزند مسلم بارفروش... در سال ۱۲۲۷ در بارفروش متولد شدند
شيخ زين العابدین در همان کودکی به خاطر عشق و علاقه خاص خود و تشویق و ترغیب خانواده با فراگیری قرآن و معارف ،دینی گام در راه تحصیل علوم دینیه نهاد و تحصیلات با جدیت و تلاش وافر پشت سر مقدماتی را در محضر اساتید حاضر در بابل بویژه مرحوم آیت الله سعید العلماء مازندرانی(ره) گذاشت.
آن بزرگوار در مقدمه کتاب ذخيرة ،المعاد چنین مرقوم فرمودند
🔹و بعد آنکه چون احقر عباد زين العابدين ولد مرحوم کربلایی مسلم بعد از فراغ از تحصیل در بارفروش خدمت جنّت مكان سعيد العلماء (ره)، عازم عتبات شدم...»
🔸به هر حال آن فقیه عالی مقام پس از گذراندن مقدّمات و سطوح متوسطه و عالی در محضر اساتید برجسته و گرانمایه مازندران و مدتی استفاده از محفل علمی مرحوم آقا جعفر سیرجانی (ره) در اوان جوانی یعنی در سن ۲۳ سالگی و در اوایل ماه رجب سال ۱۲۵۰. ق به همراه استاد ارجمندش مرحوم سعيد العلماء" عازم اصفهان و از آنجا عازم عتبات عالیات گردیدند
▫️در پاورقی تراجم الرجال آمده است مرحوم سعيد العلماء (ره) قبل از این ،تاریخ مقیم کربلا بوده است و شاید قبل از این مسافرتی به مازندران نموده است و هنگام برگشت به ،کربلا، مرحوم شیخ زین العابدین مازندرانی (ره) نیز با او رهسیار گشت
به هر صورت معظم له همان گونه که در اعیان الشیعه و مکارم الآثار به آن تصریح شد وارد کربلای معلی گردید و مدت هشت سال در حائر حسینی (ع) ساکن شد و در محضر اسطوانه های علمی شیعه زانوی ادب بر زمین زد و از چشمه زلال و خرمن پر فیض بزرگانی چون حضرات آیات عظام سیّد ابراهیم قزوینی (ره) صاحب کتاب قیم « ضوابط» و شیخ محمد حسین (ره) صاحب فصول و سعید العلماء مازندرانی (ره) استفاده سرشار برد و به مقام رفیعی در علوم اسلامی نایل آمد و از اساتید فن به اخذ اجازه مفتخر گردید. هوش و ذکاوت و استعداد درخشان آن بزرگوار از یک طرف و تلاش و جدیت و پیشرفت سریع وی باعث شد تا در حوزه عظیم کربلای معلی مورد توجه فضلا و علما قرار گرفته و زبانزد خاص و عام گردند. مدت کوتاهی از اقامت وی در کربلا ،نگذشت که به عنوان شاگردی برجسته و ممتاز مورد احترام فوق العاده استاد فرزانه اش مرحوم آیت الله سید ابراهیم قزوینی (ره) قرار گرفت بطوری که همواره مورد تکریم استاد واقع شده و در مرافعات و منازعات نظر ایشان نزد استاد محترم شمرده می شد و در معاملات نیز توقیع و امضاء وی پذیرفته می شد. از طرف دیگر به خاطر برخورداری از قلم شیوا و قدرت بارز ،نویسندگی مسئولیت تقریر دروس مرحوم صاحب ضوابط (ره) بر عهده ایشان قرار گرفت چنانچه علامه سید محسن امین (ره) میفرمایند آن مرحوم مقرر درسهای استادش صاحب ضوابط (ره) بود و افاضات وی را به رشته تحریر در می آورد...
🔸البته این امر حاکی از ذوق سرشار و نبوغ بالا و پاکی و صداقت و کمال معنوی ایشان میباشد و تقریر دروس یک مجتهد سترگ چون صاحب ضوابط (ره) و تنظیم و نگارش آن به شکلی دقیق کار مهمی است که هر کس قادر بر آن نمیباشد و این خود، دلیل بر مقام شامخ علمی شیخ شریف ما میباشد به هر صورت این اقامت هشت ساله در کربلای معلی بسیار پر برکت و با ثمر بوده است و موجب گردید تا آن عالم جلیل القدر به خوبی با مبانی اجتهاد آشنا و به قدرت استنباط علوم اسلامی دست یابد و در فقه و اصول و حدیث و کلام ورزیده گردد تا اینکه در سال ۱۲۵۸ . ق برای مردم کربلا و از جمله شیخ شریف ،ما مشکلات زیادی رخ داد که سبب هجرت آن بزرگوار به نجف اشرف گردید
🔻چنانچه خود در مقدمه ذخیرة المعاد فرمودند: «بعد از محاصره عتبات و ابتلای ما و سایر سکنه به آن بلیات, بعد از چند ماه مهاجرت به نجف اشرف ) على مشرفه آلاف التحية و التحف ) ..نمودم...»
ظاهراً علّت این گرفتاری و مشکلات مورد اشاره چنانچه از شواهد تاریخی بدست می آید بوده است که در نتیجه آن عده ی زیادی از علما به نجف و سامراء مهاجرت کردند و ظاهراً قضیه از این قرار بود که عده ای از اراذل و اوباش به رهبری مردی بنام سید ابراهیم زعفرانی از مردم کربلا سلب امنیت کرده بودند و حکام زمان را نیز به ستوه در آوردند هر کس در هر کجای ،عراق ظلمی میکرد و فسادی از وی ظاهر میگشت به کربلا رفته
📖2️⃣📖
⬇️⬇️⬇️
🔸و به آن گروه ملحق می شد تا آنجا که تعداد آنان به حدود ده هزار مرد جنگجو رسید.
گویند آنها تجاوز فراوانی به مال و جان مردم نموده بودند و همواره به راهزنی می پرداختند حتی در یکی از شبها جلوی آیت الله سید ابراهیم قزوینی(ره) را گرفته و رهایش نمیکردند تا آنکه مبلغ چهار هزار قرآن از سکه محمد شاه از وی گرفتند و آزادش کردند مردم به شدت از آنان در هراس بودند زیرا آنان هر وقت میخواستند به جان و مال مردم تعرض
می کردند حاکم وقت محمد نجیب پاشا لشگری را مأمور محاصره کربلا و سرکوبی آن گروه نمود. آن لشگر در ذی القعده ۱۲۵۸ ق. شهر را محاصره و در ۱۱ ذی الحجه بر شهر مستولی گردید و ابراهیم زعفرانی را دستگیر و به بغداد انتقال دادند.
🟢البته در کتاب تراث كربلا قضیه به شکل دیگری نقل شده و آن اینکه اهالی کربلا از اطاعت سلاطین عثمانی سرباز زده بودند و محمد نجیب پاشا حاکم ،وقت اصرار داشت که مردم سر تسلیم فرود آورده و ضمن کنار گذاشتن اسلحه مطیع فرامین آنان گردند و یک ماه ضرب الاجل برای این امر مشخص کرد ولی از آنجایی که مردم تسلیم ،نشدند لشگری به فرماندهی سعدالله «پاشا به طرف کربلا گسیل داشت و شهر را برای نیروهای خود مباح کرد و دست به قتل عام زد عده ای از بزرگان چون مرحوم سید کاظم رشتی نزد رؤسای شهر چون سید عبدالوهاب آل طعمه سید ابراهیم زعفرانی علی ،کشمش طعمه عید سید صالح داماد و... رفته و از آنها خواستند که تسلیم حاکم ظالم و جلاد شده و دست از جنگ بردارند ولی آنان قبول نکرده و پس از دو روز جنگ و خونریزی از شهر خارج شدند و به قبایل اطراف پیوستند و از آنان کمک خواستند.
🟡جنگجویان کربلا که تعدادشان به سه هزار نفر میرسید ۲۱ روز تا عید قربان ۱۲۵۸ .ق مقاومت کردند تا آنکه جنگ پایان یافت و مجموعاً ۱۸ هزار نفر در این قضیه کشته شدند. این امر در عهد سلطان عبد المجید دوم عثمانی به وقوع پیوست .
به هر حال در سال ۱۲۵۸. ق شیخ مازندرانی از کربلا راهی نجف اشرف گشت و بی درنگ به منظور بهره برداری بیشتر ،علمی در محضر اساتید گرانقدر حضرات آیات عظام شیخ محمد حسن صاحب جواهر (ره) و شیخ علی فرزند شیخ جعفر كاشف الغطا (ره) زانوی ادب بر زمین زد و علی رغم مقام شامخ ،علمی در کمال جدیت و تواضع و فروتنی به بهرهگیری از خرمن پر بار علم و معرفت آن بزرگواران پرداخت و در اندک مدتی از شاگردان برجسته صاحب جواهر (ره) محسوب گردید ضمن آنکه بنابر عقیده بعضی از تراجم ،نگاران شیخ
مازندرانی از محضر خاتم الفقهاء و المجتهدین شیخ مرتضی انصاری (ره) نیز بهره های فراوان برد و مورد محبت و ارادت معظم له قرار گرفت.
🟠بیان شیوا و رسا و وجاهت علمی شیخ و توجّه فقها و اساتید بزرگ نجف اشرف به ایشان مورد باعث شد تا آن بزرگوار شهرت فراوانی پیدا کرده و در حوزه علمی نجف نیز مانند کربلا ارادت فضلا و طلاب قرار گیرند و با تکیه بر کرسی تدریس در فقه و اصول شاگردان و تشنگان فراوانی را از چشمه جوشان علم خود سیراب نمایند و از جمله اساتید برجسته و متبحر نجف اشرف محسوب .گردند محفل علمی ،وی به خاطر جامعیت و تعمّق و پرداختن به جوانب مختلف مسائل علمی بسیار پربار و مورد توجه بوده است.
از جمله بزرگانی که در نجف اشرف از محضر پر فیض وی بهره مند شدند میتوان به علمای زیر اشاره کرد
1️⃣ آیت الله العظمی میرزا محمد تقی شیرازی (متوفی (۱۳۴۰ رهبر بزرگ انقلاب عراق
۱۹۲۰.م .
2️⃣ حضرت آیت الله شیخ علی خاقانی ( متوفی ۱۳۳۴).
3️⃣ حضرت آیت الله شیخ محمد حسن مازندرانی (متوفی ۱۳۱۷)
4️⃣حضرت آیت الله شیخ شعبان رشتی نجفی ( متوفی۱۳۰۹ )
به هر حال آن مجتهد والا گوهر پس از چند سال اقامت در نجف ،اشرف و اخذ اجازه روایتی و اجتهاد از محضر اساتید نجف عازم کربلای معلی شدند. اگر چه در تاریخ بازگشت معظم له بين تراجم نگاران اختلاف میباشد
چنانچه در اعیان الشیعه میفرمایند «شیخ (ره) بعد از وفات صاحب ضوابط (۱۲۶۲) به
کربلا باز گشتند ولی مرحوم محدث قمی در فوائد الرضویه میفرمایند: «... سپس بعد از وفات صاحب جواهر (۱۲۲۶) به کربلا بازگشتند.
البته شاید منظور علامه سید محسن امین(ره) در اعیان الشیعه این باشد که معظم له
چند سال بعد از فوت صاحب ضوابط یعنی در سال ۱۲۶۶ .ق به کربلا بازگشتند.
🟡آیت الله شیخ مرتضی حائری نقل فرمودند:
مرحوم شیخ زین العابدين مازندرانی پس از تحصیلات نسبتاً کافی در نجف اشرف بسیار در مضیقه زندگی بوده .است به مولا امیرالمؤمنین (ع) متوسّل می.شود در خواب میبیند که حضرت (ع) به او میفرمایند در نجف زندگی شما به همین منوال خواهد بود اگر میخواهی وضعت خوب شود به کربلا برو پس از این رؤیا که آثار صدق و درستی از آن پیدا بود با کوله بار مختصری که خلاصه زندگی فقیرانهاش ،بود پیاده به طرف کربلا رهسپار می.شود از آن طرف یک ثروتمند مازندرانی که ساکن کربلا ،بود در عالم خواب خدمت ابا عبدالله الحسین (ع) میرسد
📖3️⃣📖
⬇️⬇️⬇️
🟢ایشان به او می:فرمایند «فردا» مهمانی به این اسم می آید. شما موظفید از او پذیرایی کنید...
🟡این مرد مازندرانی فردا جلوی دروازه می ایستد تا با نشانی ،خواب مهمان حضرت ابا عبدالله (ع) را پیدا .کند اتفاقاً شیخ مازندرانی آخر روز با کوله بار به کربلای مقدسه میرسد این شخص مأموریت خود را به او میگوید شیخ می:فرماید: «من در منزل شما راحت نیستم من به مدرسه میروم
مرد میگوید: «بسیار خوب پس من همین امشب غذا برای شما می آورم شیخ به مدرسه معهود بین خود و مأمور میرود و موقع شام سینی غذایی می آورند.
به هر حال معظم له پس از اقامت مجدد در کربلا به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت و علمای بزرگی را از چشمه زلال علم و معرفت خود سیراب نمود و در اندک زمانی شهرت جهانی پیدا کرد آن بزرگوار دارای مقام بلند علمی و در علم فقه کم نظیر بود و همین توان علمی توأم با فروتنی و مردم داری سبب گردید که به عنوان یکی از مراجع تقلید آن روزگار مطرح گردد و شیعیان زیادی در ایران و عراق و هندوستان و آسیای میانه در امور دینی و مذهبی و اجتماعی قلاده تقلید از ایشان را به گردن گرفته و مقلّد ایشان گردند به
حدى مقلدین ایشان زیاد بودند که از کثرت مقلّدین به کعبه و قبله ملقب گردیدند و
رساله علمیه شان به طور مکرّر چاپ شد.
🔵عظمت مقام و منزلت آن بزرگوار را همه تراجم نگاران ستودند و از او به الفاظ مختلف تجلیل کردند مرحوم علامه شیخ آقا بزرگ در نقباء البشر او را چنین توصیف میکنند «شیخ زين العابدين بن مسلم بارفروشی مازندرانی حائری از اعاظم علما و اکابر فقها بوده است.... در ریحانة الادب نیز آمده است شیخ زین العابدين بن مسلم بارفروشی مازندرانی عالمی است ،ربّانی فقیهی ،صمدانی از اکابر علمای امامیه... به حسن تقریر و بیان بین معاصرین خود ممتاز جلالت علمی او در تمامی اقطار در نهایت اشتهار و مرجع تقلید جمعی وافر از شیعیان هند و عراق و ایران بوده است...». هم چنین در اعیان الشیعه و فوائد الرضوية از ایشان با عنوان «شيخ الفقهاء و المجتهدین و یکی از مراجع مسلمین» یاد شده است.
آیت الله العظمى ملاحبیب الله شریف کاشانی درباره اش مینویسد
🔹شیخ زین العابدین مازندرانی از شاگردان صاحب جواهر و صاحب ضوابط و عالمی فاضل و زاهدی متقی و فقیهی متتبع و دارای مقلّدینی فراوان و صاحب اجازههای کثیر بود. او انسانی جواد و با سخاوت و بذل و بخشش او به فقرا زیاد بوده است ریاستی در کربلا داشت و در سایر بلاد معروف بود
و بالأخره در احسن الودیعه آمده است : «عالم» فقیه» ربّانی و فاضل وجیه صمدانی مولانا شیخ زین العابدين فرزند کربلایی مسلم بارفروشی از اکابر علمای عصر خود و در حسن تقریر و بیان بین فضلای عصرش مشهور بود...
🟣آیت الله مازندرانی (ره) همواره مورد احترام مردم و علما قرار داشت و پس از فوت مرحوم صاحب جواهر (ره) هنگامیکه شیخ مرتضی انصاری (ره) در رأس حوزه علمی نجف قرار داشت به موازات ،او حوزه چندین ساله کربلا را اداره و سرپرستی می.نمود. چنانچه با پشتکار و همت بلند معظم له فضلا و اعلام زیادی از محفل علمی وی به مقام رفیع اجتهاد نایل آمدند و خود منشأ خیر و برکت و خدمت به عالم اسلام شدند.
بین آن بزرگوار و مرحوم آخوند خراسانی (ره) صاحب کفایه صمیمیت و رفاقت ویژه ای برقرار بود به طوری که هرگاه آخوند ملا محمد کاظم خراسانی (ره) به کربلا مشرف میشدند به زیارت شیخ مازندرانی (ره) می،رفتند همانطور که شیخ (ره) هم هر وقت به نجف اشرف مشرف میشدند مرحوم آخوند خراسانی (ره) را زیارت میکردند چنانکه معظم له مورد توجه و عنایت خاص مرجع بزرگ آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی (ره) معروف به میرزای اول صاحب فتوای تنباکو نیز بوده است و بین ایشان ملاقات یا ملاقاتهایی هم صورت گرفته است که داستان آن بعد از این خواهد آمد و البته شیخ مازندرانی نیز به آن مرجع عالی قدر علاقه بسیاری داشته است.
🌺فضايل اخلاقي
سخن گفتن از ویژگیهای عالمی فرهیخته و مجتهدی سترگ چون شيخ زين العابدين مازندرانی (ره) کاری است بس مشکل و پرداختن کامل به آن امری سخت بلکه غیر ممکن .است ولی چشیدن قطره ای از زلال معرفت این بزرگواران ضمن بیان پاره ای از آن خصوصیات خالی از لطف ،نیست از این رو در این قسمت به بعضی از ویژگیهای آن فقیه بزرگ اشاره میکنیم
♻️یکی از امتیازات علمای راستین در مکتب ،اسلام عشق به عبادت و راز و نیاز به درگاه ربوبی است و همواره دانشمندان پاک سرشت الگوی همگان در این زمینه بودهاند چنانچه تجسم علمی تقوی و صداقت و اخلاص و سایر فضایل انسانی را نیز باید در زندگی آن بزرگواران جستجو .کرد بی تردید یکی از مصادیق آن انسانهای وارسته مرحوم شیخ زین العابدین مازندرانی (ره) میباشند هم او که در میدان صیانت نفس و صفای باطن و برخورداری از مکارم اخلاقی بی نظیر و مجسمه ای از قداست و تقوی بود و مراحل سیر و سلوک را پیموده
📖4️⃣📖
⬇️⬇️⬇️
🟢و در عبادت و راز و نیاز با خدا و تهجد و شب زنده داری و مراقبت بر نوافل و آداب گوی سبقت را از همگان ربوده بود چنانچه دراعیان الشیعه و فوائد الرضویه در بیان مقام عبودیت و تعبّد و مواظبت ایشان چنین میفرمایند عابدی ناسک بود و کسی در
شدّت مواظبت و مراقبت بر مستحبات و سنن و نوافل، مانند او دیده نشد...»
او مصداق بارزی از این آیه شریفه که می:فرماید «سیماهم فی وجوههم من اثر السجود
بوده است.
همان طور که در معارف «الرجال» آمده است از کثرت عبادت و تهجد آثار سجده و
،عبادت در سیمایش نمایان بود و در عین حال چهره ای محترم و جذاب داشت.
آن بزرگوار از شیفتگان و ارادتمندان به خاندان عصمت و طهارت (ع) بوده اند و همواره تلاش میکردند تا افراد را در زندگی متوجّه به اهل بیت (ع) ،نمایند چنانچه خود نیز هیچگاه در زندگی از عرض ارادت و زیارت و توسل به ساحت مقدّس ائمه اطهار (ع) غافل نبوده اند یکی از نویسندگان در این باره مینویسد.
🟢روزی کسی خدمت شيخ الطائفه آیت الله العظمى شيخ زين العابدین مازندرانی (ره) آمد و از تنگی معاش خود شکایت کرد شیخ مازندرانی (ره) به او فرمود برو حرم حضرت اباعبدالله الحسين (ع) و زیارت عاشورا را بخوان رزق و روزی به تو خواهد رسید اگر نرسد بیا نزد من به تو خواهم داد آن شخص ،رفت بعد از مدتی خدمت آن بزرگوار رسید و گفت در حرم مشغول خواندن زیارت عاشورا بودم کسی آمده وجهی به من داد و در توسعه قرار گرفتم
🔹همت و پشتکار از خصوصیات آن عالم ،فرزانه جدیت و تلاش وافر و همت بلندشان در تحصیل و تدریس ،بود روحیهای خستگی ناپذیر داشت و با آنکه به علت فقر و تنگدستی در دوران تحصیل با مشکلات فراوانی روبرو بود ولی شور و علاقه وافرش به کسب علوم ،دینی استقامت بالایی به او بخشید و عزم او را در راه رسیدن به هدف هر روز بیش از پیش استوارتر میساخت و در این راه از هیچ کوششی که موجب رشد علمی وی میشد دریغ نمی ورزید. چنانچه در اوایل عمر تحصیلی خود هر کتابی را که میخواند نسخه برداری میکرد و به شهادت صاحب اعيان الشيعه حتی کتاب قوانین را که کتابی مهم در اصل و بسیار حجیم میباشد، استنساخ پیری که کرده اند تمام عمر شریفشان را یا به تحصیل و یا به تدریس و یا تألیف مشغول بودند در سن عمر مبارکش از هشتاد سال نیز گذشته ،بود کرسی تدریس و تحقیق را رها نفرمودند در این رابطه علامه سید محسن امین(ره) می فرماید در کربلا خدمت آن بزرگوار رسیدم در حالی که پیر شده ،بود ولی تدریس را در ایام پیری رها نکرده بود
🟢روشن است که همین روحیه تعمق و تحقیق و پشتکار ،وافر رمز موفقیت آن مرجع عظیم الشأن در پرورش شاگردان برجسته و تحویل مجتهدان وارسته به عالم تشیّع بوده است. شاگردانی گرانقدر که هر کدام مایه خدمات شایانی به عالم اسلام و مکتب تشیّع بودند و ما در اینجا به اسامی شریف تعدادی از آن بزرگواران اشاره میکنیم
✳️البته نام چند تن از شاگردان آن بزرگوار در صفحات قبل آمده است ولی برای تکمیل فایده در اینجا نیز یادآور میشویم
1️⃣حضرت آیت الله شیخ عبدالله مازندرانی(ره) متوفی ۱۳۳۰ .ق
2️⃣حضرت آیت الله شیخ فضل الله علامه مازندرانی (ره) متوفی ۱۳۴۵ .ق
3️⃣حضرت آیت الله میرزا محمد تقی شیرازی رهبر انقلاب ۱۹۲۰م. عراق
4️⃣ حضرت آیت الله شیخ محمد حسن مازندرانی (ره) متوفی ۱۳۱۷
5️⃣ حضرت آیت الله شیخ علی خاقانی متوفی ۱۳۳۴ ق که به امر استاد چند رساله در فقه
نوشت.
6️⃣حضرت آیت الله شیخ محمد اسماعیل محلاتی (ره)
7️⃣حضرت آیت الله شیخ شعبان گیلانی نجفی (ره)
8️⃣ حضرت آیت الله شیخ عیسی رشتی (ره)
9️⃣حضرت آیت الله مولا محمد حسین فشارکی (ره)
🔟 حضرت آیت الله سید محمد شریف تویسرکانی (ره)
1️⃣1️⃣حضرت آیت الله شیخ علی مانع (ره) از علمای عراق
2️⃣1️⃣- حضرت آیت الله شیخ محمد مهدی بنابی حائری متوفی ۱۳۴۱ .ق
3️⃣1️⃣شیخ محمد جواد کاظمی (ره)
4️⃣1️⃣آیت الله علامه سید عبدالحسین آل کمونه بروجردی (ره) متوفی ۱۳۳۶ .ق
5️⃣1️⃣ آیت الله سید احمد بن محمد باقر بهبهانی حائری (ره) متوفی ۱۳۵۱ .ق
6️⃣1️⃣ حضرت آیت الله مولا محمد یوسف استر آبادی حائری (ره)
7️⃣1️⃣آیت الله شیخ علی اکبر یزدی مؤلف «حاشية البهجة المرضية » وی تقریر دروس استاد را به عهده داشت
8️⃣1️⃣حضرت آیت الله سید حسن بهشتی متوفی ۱۳۴۵ .ق.
9️⃣1️⃣ حضرت آیت الله سید ابوالقاسم تنکابنی متوفی ۱۳۳۱ .ق
0️⃣2️⃣ حضرت آیت الله سید اسماعیل تنکابنی متوفی حدود ۱۳۲۰ .ق.
1️⃣2️⃣حضرت آیت الله حاج سید زین العابدين تنکابنی متوفی ۱۳۳۱ .ق.
2️⃣2️⃣حضرت آیت الله سید علی تنکابنی متوفی ۱۳۳۴ .ق
3️⃣2️⃣حضرت آیت الله شیخ محمد سمامی متوفی ۱۳۳۰ .ق
4️⃣2️⃣حضرت آیت الله شیخ علی علامه حائری مازندرانی متوفی ۱۳۳۹
5️⃣2️⃣حضرت آیت الله شیخ حسین بن رجبعلی بهنمیری بابلی متوفی ۱۳۲۹ .ق
6️⃣2️⃣ حضرت آیت الله شیخ محمد بن کرمعلی بابلی متوفی ۱۳۱۵ .ق
📖5️⃣📖
⬇️⬇️⬇️