✳️ تحصن در #مشروطه در سال 1283ش در پی اختلاف تجار و بازرگانان تهران با ژوزف نوز بلژیکی (رئیس گمرک ایران)، احمد علاءالدوله حاکم تهران به دستور عبدالمجید میرزا عین‌الدوله (صدراعظم) به بهانه گران شدن قند، عد‌ه‌ای از تجار تهران را به اداره حکومتی فراخواند و پس از پرخاش و توهین زیاد، آنان را به چوب بست. این عمل باعث تعطیلی بازار و اجتماع مردم در مسجد شاه (امام خمینی) شد. به طوری که علما، روحانیون و وعاظ مشهور تهران به رهبری آیات عظام محمد طباطبایی و عبدالله بهبهانی به حمایت از تجار برخاسته و در مسجد شاه تجمع نمودند. مأمورین دولتی پس از هجوم به تجمع‌کنندگان آنها را متفرق ساختند. معترضین به علت نداشتن تأمین جانی و برای در امان ماندن از هر گونه تعرض، به حضرت عبدالعظیم پناه برده و در آنجا تحصن اختیار نمودند. فردای آن روز شهاب‌الدوله و مجدالدوله از طرف مظفرالدین شاه مأمور مذاکره با متحصنین شدند و پیام شاه را مبنی بر تأسیس عدالتخانه به آنان ابلاغ کردند که منجر به پایان تحصن و بازگشت متحصنین به تهران شد، ولی پس از گذشت 3 ماه آثاری از تأسیس عدالتخانه آشکار نگردید. علما و وعاظ مجدداً بر سر منابر و مجالس وعظ به بدگویی از شاه و صدراعظم وی عین‌الدوله پرداختند. در نتیجه مردم و بازاریان تهران به صلاحدید مراجع معترض به جانب سفارت انگلیس رفتند و در آن مکان متحصن شدند و علما نیز به طرف قم عزیمت نموده و اعلام کردند تا صدور دستخط شاه برای تأسیس عدالتخانه، عزل عین‌الدوله از صدارت، تأسیس مجلس و ایجاد حکومت مشروطه دست از تحصن برنخواهند داشت. پس از گذشت قریب به یک ماه سرانجام در روز 13 مرداد سال 1285ش مظفرالدین شاه با صدور دستخط به خواسته‌های متحصنین تن در داد و این واقعه منجر به بازگشت علما از قم، ترک سفارت انگلیس توسط متحصنین و تأسیس حکومت مشروطه گردید. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ منابع و مآخذ: 1. عباس خالصی، تاریخچه بست و بست‌نشینی، انتشارات علمی، تهران، 1366. 2. رسول جعفریان، بست‌نشینی مشروطه‌خواهان در سفارت انگلیس، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، تهران، 1378. 3. باقر عاقلی، روزشمار تاریخ ایران، نشر گفتار، تهران، 1370. برای مشاهده تصاویر مرتبط و شرح تصاویر بر روی لینک کلیک کنید! در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ استعمار پیر چگونه به مقابله با امپریالیسم روبل پرداخت؟ بازی انگلیس با #مشروطیت ایران #مقاله #چکیده در آستانه انقلاب #مشروطه ایران به بازاری برای محصولات کشاورزی و کالاهای صنعتی #روسیه تبدیل شد و اینگونه بود که این کشور از حالت فشار نظامی کاست و به رخنه اقتصادی متوسل شد. سیاستی که برخی آن را «امپریالیسم روبل» نامیده‌اند. بر این اساس، حمایت #انگلیس از انقلاب مشروطه را می‌بایست در راستای مقابله با قدرت‌گیری روسیه در ایران تحلیل کرد. #شرح_عکس تحصن جماعت سقط‌فروش در سفارت انگلیس برای مشروطیت شماره آرشیو: 1494-115ز برای مطالعه متن کامل این مقاله بر روی لینک کلیک کنید! در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ به مناسبت شهادت #شیخ_فضل_الله_نوری ؛ شیخ کجا از مشروطه‌خواهان جدا شد؟ #مقاله #چکیده انقلاب #مشروطه در ابتدا با شعارهای خاص خود بسیاری از قشرها و طبقات سیاسی و اجتماعی از جمله روحانیان را با خود همراه کرد، اما به‌تدریج و به علت مجموعه تحولاتی که بعد از مشروطه اتفاق افتاد، شعارهای انقلاب اعتبار و جذابیت خود را نزد روحانیانی چون شیخ فضل‌الله، که از طرفداران اولیه مشروطه بود، از دست داد. شیخ فضل‌الله نه به خاطر کاهش قدرت سیاسی، بلکه به دلیل تضعیف برخی از اصول و موازین اسلامی در قانون اساسی و تلاش مشروطه‌طلبان برای حاکم کردن اصول سکولاریستی، از موضع خود تغییر جهت داد و به مخالفت با انقلاب مشروطه برخاست. برای مطالعه متن کامل این مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید! http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=4832 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ چرا انقلاب مشروطه به ظهور استبداد منجر شد؟؛ چرا تیر #مشروطه‌_خواهی به سنگ خورد؟ #مقاله #چکیده انقلاب #مشروطه یا #مشروطیت یکی از پیامدهای جنبش مشروطه‌خواهی در ایران است که فرمانش در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ توسط مظفرالدین‌شاه قاجار امضا شد، اما این واقعه مهم تاریخ معاصر ناکام ماند و در ۴ اردیبهشت ۱۳۰۵ رضاشاه تاج‌گذاری کرد. به راستی! چه عواملی موجب شکست انقلاب مشروطیت شد؟ در انقلاب مشروطیت چه اتفاقاتی افتاد که زمینه را برای ظهور رضاخان فراهم کرد. چرا مردم از انقلاب مشروطیت دل کندند و از صحنه خارج شدند؟ چرا چالش بین مشروعه و مشروطه ناکام ماند؟ چرا وزنه غربی شدن پررنگ شد؟ اینها سؤالاتی است که در این مقاله نگاهی گذرا به آن خواهیم انداخت. متن کامل را در این لینک بخوانید! در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ تشابهات و تفاوتهای انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی؛ از مبارزه با استبداد تا قطع سلطه بیگانگان #مقاله #چکیده مقایسه دو انقلاب #مشروطه و انقلاب اسلامی نشان می‌دهد که هر دو انقلاب به دنبال کنترل قدرت بوده و تلاش می‌کردند تا به پاسخگو کردن و مقید کردن صاحبان قدرت، از استبداد جلوگیری کنند. با این حال انقلاب مشروطه به دلیل حوادث مختلف به سمتی رفت که این مسئله نه تنها محقق نشد بلکه پس از آن فرد دیکتاتوری مانند رضاخان به قدرت رسید. همچنین هر دو انقلاب ضمن درک اهمیت قانون‌گذاری بر اداره کشور، حدود قانون‌گذاری را مقید به حدود شرعی می‌دانستند. یکی دیگر از وجوه مشترک این دو انقلاب تلاش برای نظارت بر قدرت و قانون‌گذاری بود. از این رو نظارت علما بر قانون‌گذاری در مشروطه توسط مشروعه خواهان گنجانده شد. همچنین در جمهوری اسلامی نیز نهاد شورای نگهبان برای نظارت بر قدرت و رعایت محدود شرعی در قانون‌گذاری گنجانده شد. در نهایت می‌توان دستیابی به استقلال سیاسی به معنی واقعی کلمه را از اهداف هر دو انقلاب دانست شاید از همین رو بود که شیخ فضل‌الله نوری در آخرین ساعات عمر خود به قیمت تاکید بر استقلال سیاسی کشور و از دست دادن جان خود حاضر نشد پرچم کشور بیگانه‌ای را بر فراز خانه خود بیفرازد تابه مدعیان مشروطه نشان دهد که نظامی که با حمایت بیگانگان به پیروزی برسد حتی اگر مشروع هم باشد پایدار نخواهد ماند. برای مطالعه متن کامل این مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید؛ http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=745 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ جریانهای فکری ساختارشکن در عصر #مظفرالدین_شاه ؛ دسته بندی روشنفکران ایران در عصر #مشروطیت #مقاله #چکیده با توجه به مطالب ذکر شده این سه دسته از روشنفکران ساختارشکن در دوران مشروطه، ایدئولوژی غربی و تفکر سیاسی اروپایی آن دوران را در حرکت سیاسی جدید به کار بردند و در پوشش ترقی خواهی، تجدد و تمدن، آزادی و مساوات و ... در پی گسترش فرهنگ غرب بودند و در این راستا فرهنگ و ساختار مذهبی و آموزه‌های آن را که در بافتار جامعه تنیده بود به هیچ انگاشتند و در مخالفت با دین مرزی قائل نبودند. اما در عرصه عمل، تمامی شعارهای این جناحها با همه جذابیت و تبلیغات احساسات برانگیز و فریبنده‌ای که به همراه داشت، نتوانست تاثیری چون بیانیه‌ها و اعلامیه‌های جناح روحانیت و مذهبی در دوران مشروطیت داشته باشد و بجز شماری از افراد وابسته به دربار و اشراف، هواخواهان زیادی نداشتند. زیرا این جناحها درک درستی از بافتار اجتماع سنتی و دینی مردم ایران و تفاوت آن با فرهنگ مادی اروپاییان به دست نیاورده و بر این اعتقاد بودند که به راحتی می‌توان ساختار و فرهنگ ایرانیان را تغییر داد. همچنین علاوه بر این مورد ایدئولوژیهای این سه دسته برای توده مردم ایران حتی نامأنوس و غریب و بیگانه می‌نمود، چرا که از یک سلسله اصطلاحات سیاسی اروپایی و کلمات و عبارات نوساخته و فارسی شده تشکیل می‌شد، که در بسیاری از موارد، حکایت از آن داشت که اینان نتوانسته بودند مفاهیم سیاسی غربی را حتی خوب هضم کنند. #شرح_عکس مظفرالدین شاه و عده ای از درباریان در سفربه اروپا. ردیف جلو نفر چهارم از سمت چپ میرزاملکم خان است شماره آرشیو: 2494-1ع متن کامل این مقاله را در لینک زیر بخوانید؛ http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=4124 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ به بهانه سالروز #مشروطیت چهارده سال آشوب #مقاله #چکیده آن‌گونه که پیداست عوامل مختلف داخلی و خارجی در بی‌ثباتی چهارده سال اول مشروطیت دخیل بودند. عواملی چون بحران‌آفرینی دول خارجی چون روس و انگلیس، ناآشنایی روشنفکران ایرانی با چیستی مشروطیت، ارجحیت منافع فردی بر ملی، ضعف دولت مرکزی و... از مهم‌ترین آنان بودند. این عوامل و آشوب‌های ناشی از آن سرانجام به‌گونه‌ای شد که اکثر روشنفکران برای فرار از ناامنی و آشوب داخلی به شخصی مستبد چون #رضاخان پناه بردند. #شرح_عکس قشون بختیاری‌ها پس از فتح تهران متن کامل این مقاله را در لینک زیر بخوانید؛ http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=8005 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ روایت نظامیان رژیم پهلوی از 3 شهریور 1320 (1)؛ آخرین بازمانده‌های یک سربازخانه هشت‌هزارنفری پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ سرتیپ حیدرقلی بیگلری از جمله نظامیانی بود که در زمان حمله متفقین به ایران، فرماندهی یکی از هنگ‌های ارتش را برعهده داشت. او در خاطرات خود از روز 3 شهریور 1320 آورده است: «همه رفتند! سکوت مطلق همه جا را فرا گرفت در سربازخانه‌ای که قریب به هشت‌هزار سرباز وجود داشت، اکنون کسی مشاهده نمی‌شود. از افسران سایر هنگ‌ها حتی یک نفر هم دیده نمی‌شود. شایع بود فرمانده لشکر هم از شهر خارج شده. من با ده نفر از افسران در هنگ باقی مانده، یکی از فرش‌های هنگ را در گوشه‌ای پهن کرده همه با حالت رقت‌آمیز و چشمان اشک‌آلود در دریای فکر فرو رفته بودیم».1 #شرح_عکس ورود تانک‌ها، زره‌پوش‌ها و کامیون‌های نظامی حامل سربازان در شهریور 1320 شماره آرشیو: 341-8ع 1. حیدرقلی بیگلری، خاطرات یک سرباز، ص 107. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ دکتر موسی حقانی : اشغال ایران با تمام مصائبی که برای کشور داشت، یک نتیجه مطلوب داشت و آن سقوط رضاخان بود پیش‌همایش «هشتادمین سالگرد اشغال ایران و سقوط رضاخان» هشتاد سال پس از حمله متفقین به ایران، دوشنبه 3 شهریور 1400، سخنان مقدماتی دکتر #موسی_حقانی ، رئیس #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ، برگزار شد. ایشان با اشاره به اینکه هشتاد سال پیش کشور ما با تجاوز قوای متفقین روبه‌رو شد اظهار کردند: این اشغال به‌رغم تمام مصائبی که برای کشور ما داشت یک نتیجه مطلوب برای ملت ایران داشت و آن سقوط رضاخان بود؛ چون سایه بیست سال دیکتاتوری از سر مردم ایران رخت بست. اگرچه آنها از اینکه کشورشان اشغال شده بود ناراحت بودند، از رفتن رضاخان رضایت خاطر داشتند. دکتر حقانی پس از این مقدمه، به محور موضوعی این پیش‌همایش اشاره کرد و گفت: در این جلسه، فقط ماجرای جنگ و اشغال ایران بررسی خواهد شد؛ یعنی بر رویدادهای 3 تا 25 شهریور 1320 تمرکز شده است. همچنین تلاش خواهد شد به این پرسش‌ها پاسخ داده خواهد شد که چرا ارتش رضاشاهی به‌سرعت فروپاشید و علت خوشحالی مردم از رفتن رضاشاه چه بود. متن کامل خبر این نشست را در لینک زیر بخوانید ... http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=20164 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ باقیان: دوره رضاخانی سیاه‌ترین دوره تاریخ معاصر است نخستین سخنرانی که در این پیش‌همایش به بیان دیدگاه‌های خود پرداخت #مرتضی_باقیان بود. این پژوهشگر حوزه تاریخ معاصر موضوع عدم شکل‌گیری مقاومت مردمی در جریان اشغال ایران را از زاویه امنیت اجتماعی در دوره پهلوی اول بررسی کرد. او اظهار داشت: امنیت اجتماعی با مقوله هویت جامعه ارتباط بسیار نزدیکی دارد. منظور ما از امنیت اجتماعی در اینجا، امنیت هویتی جامعه است؛ یعنی فقدان تهدید برای هویت جامعه. جوامع زمانی از امنیت اجتماعی برخوردارند که هویت آن جامعه مورد تهدید واقع نشود. باقیان ادامه داد: رضاشاه وقتی به سلطنت رسید می‌خواست نظم سنتی جامعه ایران را که مبتنی بر زیرساخت‌های دینی بود، برهم بزند و به جاش نظم تجددگرایانه که ملهم از عصر مدرنیته غربی را جایگزین آن کند (اقدامات شبه‌مدرنیستی). این نوسازی آمرانه در ابعاد مختلف و ارزش‌هایی که رضاشاه دنبال پیاده کردن آنها در جامعه ایرانی بود، با محیط فرهنگی جامعه ایران همخوانی نداشت. وی با بیان اینکه در دوره پهلوی اول، وظیفه کل اجزای حکومت اعم از بوروکراسی، ارتش، شهربانی و قوای سه‌گانه وظیفه تحکیم پایه‌های قدرت نهاد سلطنت بود، تصریح کرد: حکومت رضاشاه بر قدرت نظامی مانند ارتش و پلیس استوار بود و شواهد تاریخی نشان می‌دهد که شهربانی نقش مهم و حیاتی در سرکوب و فرونشاندن مخالفان در جهت پیشبرد اهداف و سیاست‌های نوگرایی دولت ایفا می‌کرد. باقیان ادامه داد: آزادی‌های مشروع مردم به‌شدت توسط شهربانی و نظامیان نقض می‌شد، سیاست‌های آمرانه و خودکامه رژیم پهلوی اول در ابعاد اجتماعی، اقتصادی با متحدالشکل کردن لباس و کشف حجاب، غصب املاک و دارایی‌های مردم و... به یک منبع ترس و خفقان در جامعه مبدل شده و نشان از عدم احساس امنیت اجتماعی در جامعه دوران پهلوی اول دارد. ممنوعیت مراسمات مذهبی مثل تعزیه و روضه‌خوانی و عزاداری به‌ویژه در اواخر سلطنت آخر رضاشاه و دین‌ستیزی (زیرزمینی شدن عزاداری‌ها) تضعیف و سرکوب روحانیت به طرق مختلف، بخش مهمی از نوسازی رضاشاه در زمینه آموزشی و قضایی در راستای تضعیف روحانیت بود. این تاریخ‌پژوه بیان کرد: عشایر جزء نیروهای نیروهای اجتماعی مؤثر در جامعه ایران و به‌صورت سنتی جزء حافظان مرزی و مرزبانان کشور ایران محسوب می‌شدند که رضاشاه با سیاست تخت قاپو کردن عشایر، جامعه ایران را از نیروهای کارآمد و مؤثر در موقع هجوم بیگانگان تهی کرد. وی افزود: انتخابات در عصر رضاشاه به صورت صوری برگزار می‌شد و نتایج انتخابات از قبل مشخص بود. دو امر انتخابات و مجلس که از ثمرات انقلاب مشروطه بود، عملا از حیز انتفاع افتاد. مجلس، که رکن رکین مشروطیت و مهم‌ترین دستاورد و ثمره مشروطیت بود، عملا بیشتر نقش مهر تأیید بر منویات رضاشاه را داشت. باقیان ادامه داد: در طول سلطنت شانزده‌ساله رضاشاه شهربانی و بخش‌های اطلاعاتی امنیتی مخوف او در نقض صریح حقوق فردی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و... اقشار و گروه‌های مختلف مردم کشور گام‌های استواری برداشتند و موجبات دستگیری، بازداشت، شکنجه و قتل صدها تن از ایرانیان را فراهم آورند. وی ادامه داد: هر چه از اوایل سلطنت رضاشاه به سمت اواخر دوره سلطنت رضاشاه حرکت می‌کنیم، شکاف میان دولت و ملت و یا شکاف میان حاکمیت و مردم دارد بیشتر می‌شود. حکومتی که امنیت و بقای آن با امنیت مردم در تضاد باشد، نمی‌تواند کارکرد امنیتی خویش را به نحو مطلوبی ارائه نماید، بلکه خود باعث بروز و ظهور نا امنی‌های گسترده‌ای در تمام شئون جامعه خواهد شد. باقیان در پایان خاطرنشان کرد: امنیت و بقا حکومت تک نفره رضاشاه در تضاد با امنیت مردم بود. مهم‌ترین مؤلفه سرمایه اجتماعی اعتماد میان دولت و ملت هست. قطعا برای مردم ایران اشغال کشور توسط بیگانگان مصبیت بزرگی بود ولی آنچه باعث خوشحالی مردم شد، از بین رفتن یک مصبیت بزرگ‌تری بنام دیکتاتور بود. رضاشاه به عنوان یک دیکتاتور دیوانه و وحشی ظلم‌های بسیاری روا داشت. متن کامل خبر این نشست را در لینک زیر بخوانید ... http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=20164 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ مولایی: واقعیت‌های ارتش خیالی رضاخانی چه بود؟ #حسین_مولایی پژوهشگر و تاریخ‌پژوه طی سخنانی با عنوان بررسی اقدامات و ناکارآمدی ارتش #رضاخان از زاویه آموزش نظامی آن دوره اظهارداشت: فروپاشی ارتش رضاخان قبل از مواجهه با متفقین، رها کردن تجهیزات در بیابان‌ها و تقدیم کشور به بیگانه، برای مردم و افرادی که تحت تاثیر تبلیغات رسمی به وجود یک ارتش مدرن باور داشتند، شکّه کننده بود. وی افزود: تعجب و حیرت مردم از رفتار نظامیان بدین خاطر بود که درک صحیحی از واقعیت ارتش نوین وجود نداشت. به واقع حاکمیت در خصوص واقعیت نهادی که به عنوان ارتش مدرن معرفی می‌شد، پنهان‌کاری کرده بود؛ در صورتی که ارتش مدرن (حتی در آن مقطع) دارای شاخص‌های مشخصی هستند که همواره ذیل رژه و نمایش از آن چشم‌پوشی می‌شد. مولایی با بیان اینکه یکی از دلایل نمایش فضاحت‌بار ارتش رضاخان در شهریور ۱۳۲۰ عدم تأمین نیازهای اولیه آموزشی سربازان و نظامیان بود، تصریح کرد: به بیان دیگر با اینکه انحلال ارتش پهلوی اول همزمان با تجاوز متفقین به ایران (در شهریور ۱۳۲۰) دلایل متعددی دارد، اما یکی از مواردی که اسناد و شواهد قابل توجهی برای اثبات آن اقامه شده، محرومیت از آموزش‌‌های رزمی منظم و حرفه‌‌ای به جهت عدم تأمین امکانات و نیازهای اولیه سربازان و کارکنان نهادی بود که لقب ارتش مدرن ایران را یدک می‌کشید. این پژوهشگر افزود: ارتش‌‌های مدرن شاخص‌‌‌های متعددی دارند که صرفا یکی از آنها آموزش‌های حرفه‌ای نظامیان و سربازان است. برای آموزش‌های نظامی بدیهیات و شاخص‌هایی وجود دارد که تأمین حداقل نیازها نقطه آغاز محسوب می‌‌شود. با این وجود برای #ارتش_رضاخان که در تأمین بدیهیات و نیازهای اولیه ناتوان بود، این مهم هیچ‌گاه محقق نشد. وی افزود: در دوره پهلوی اول و در شرایطی که دوره قاجار به عنوان دوره تباهی مورد تمسخر بود، عمده سربازان ارتش رضاخان به لوازم ابتدایی آموزش از جمله کتابچه و شمشیر معمولی نیز دسترسی نداشتند و به سبب کمبودها، از واحدی به واحد دیگر سرگردان بودند. مولایی در پایان خاطرنشان کرد: مشکلات عدیده‌‌ای در سرراه آموزش نظامی نیروها مطرح بود که عمدتا ذیل کمبود منابع و تجهیزات قابل توجیه است. در این رابطه نامه بسیار مهمی از فرمانده تیپ مستقل گارد سوار به تاریخ ۱۷ بهمن ۱۳۰۸ در خصوص فقدان تجهیزات آموزشی وجود دارد که مهر تأییدی بر ادعاهای فوق است و اهم کمبودها را مورد تأیید قرار می‌دهد. متن کامل خبر این نشست را در لینک زیر بخوانید ... http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=20164 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ تفرشی: تأسیس بی‌بی‌سی برای اشغال ایران بود #مجید_تفرشی ، مورخ و نویسنده، یکی از سخنران این پیش‌همایش بود که با موضوع سیاست تبلیغاتی بریتانیا در ایران سخن گفت. او درباره تأسیس بی‌بی‌سی فارسی و شهریور ۱۳۲۰ اظهار داشت: رادیو فارسی بی‌‏بی‌سی در سال ۱۹۴۰ (۱۳۱۹ش) حدود یک سال قبل از پایان حکومت رضاشاه، براساس یک طرح حساب‌شده (که مستندات دقیق آن وجود دارد) برای تقویت ماشین جنگی جبهه متحد بریتانیا، توجیه تبلیغاتی و زمینه‌سازی افکار عمومی در جهت اشغال نظامی ایران توسط قوای متفقین تأسیس شد. وی افزود: در نتیجه این رادیو بخش مهمی از ماشین تبلیغاتی متفقین علیه آلمان‏‌ها و بخش فارسی نسبتا موفق رادیو برلین شد و به‌تدریج جانشین تجربه ناموفق بخش فارسی رادیو دهلی شد. تفرشی با بیان اینکه باید توجه داشت که بی‌‏بی‌‏سی، رضاشاه را سرنگون نکرد، بلکه از لحاظ تبلیغاتی افکار عمومی را برای اشغال آماده کرد، اظهار داشت: در زمان شهریور ۱۳۲۰، بسیاری از مردم از اشغال ایران خشمگین بودند، ولی از رفتن رضاشاه خشنود شدند. وی گفت: تأسیس بی‌بی‌سی با سیاست‌گذاری هم‌زمان در لندن و تهران صورت گرفت. در تهران بخش مطبوعاتی سفارت انگلیس، خانم آن لمبتون (Ann Lambton) بود که سعی داشت یک شبکه نخبگانی راه بیندازد. ریدر ویلیام بولارد سفیر انگلیس در ایران نیز سعی بسیاری کرد تا این شبکه راه‌اندازی شود. این تاریخ‌پژوه گفت: اولین سردبیر بی‏‌بی‌‏سی در لندن (اگرچه مدیرانش انگلیسی بودند) حسن موقر بالیوزی بود که فرزند موقرالدوله بالیوزی است که در کابینه سیدضیاءالدین طباطبائی وزارت فواید عامه را برعهده داشت. تفرشی در پایان خاطرنشان کرد: وی یکی از فعالان ارشد آیین بهائی در ایران به‌شمار می‌‏آمد. حسن موقر بالیوزی آن زمان یکی از رهبران بهائی‌های بریتانیا بود و بعدا به عنوان یکی از ایادی امرالله منصوب و همچنین رئیس کل جامعه بهائیان انگلیس و ایرلند می‌شود. متن کامل خبر این نشست را در لینک زیر بخوانید ... http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=20164 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ دکتر حقانی: پیمان سعدآباد نشانه آلمانوفیل نبودن رضاخان است سخنران پایانی پیش‌همایش «هشتادمین سالگرد اشغال ایران و سقوط رضاخان» دکتر #موسی_حقانی بود که سخنان خود را با موضوع «چرایی فروپاشی سریع ارتش و سقوط رضاخان» این چنین آغاز کرد: ارتش رضاخان به فرد، یعنی به رضاخان، متکی بود و وقتی خود رضاخان هیچ انگیزه‌ای برای مقاومت نداشت و در برابر متفقین منفعل برخورد کرد، چگونه می‌توان از فرماندهان او انتظار داشت که مقاومت را رها نکنند؟! نکته دومی که رئیس #پژوهشکده_تاریخ_معاصر درباره #ارتش_رضاخان ی بیان کرد بحث ناآزموده بودن آن بود. او دراین‌باره اظهار کرد: این ارتش، ارتش آزموده‌ای برای مقابله با نیروهای خارجی نبود. این ارتش از زمانی که تشکیل شد، در توطئه جمهوری‌خواهی و بعد سلطنت رضاخان و بعد از آن، سرکوب عشایر و غارت اموال و املاک مردم، در خدمت اهداف شخصی رضاخان قرار داشت. رؤسای اداره املاک اختصاصی رضاشاه عمدتا فرماندهان نظامی بودند که برای سرکوب و غارت ملت کاملا آموزش دیده بودند نه دفاع از کشور. نکته دیگری که در کلام دکتر حقانی برجسته شد بی‌ایمانی فرماندهان ارتش بود که او درباره آن چنین توضیح داد: منظور از بی‌ایمانی، ایمان نداشتن به حفظ تمامیت ارضی کشور بود. وقتی تمام همّ و غم فرماندهان غارت اموال مردم بود هیچ انگیزه‌ای برای دفاع از سرزمین وجود نداشت. در تمام سال‌های تشکیل ارتش، فرماندهان تنها وظیفه خود را دفاع از منافع رضاخان می‌دانستند. رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر پس از اشاره به فساد فرهاندهان ارتش، از تجهیزات این ارتش سخن گفت و دراین‌باره اظهار کرد: این ارتش از نظر سلاح و تجهیزات هم ناکارآمد بود و اگرچه به‌ظاهر انگلیسی‌ها با کودتای 1299 دولت مقتدری بر سر کار آوردند اقتدار این دولت فقط در سرکوب داخلی بود و استراتژی بریتانیا از همان آغاز قدرت‌گیری رضاخان بر این اصل قرار داشت که بدون قوی شدن ایران زمینه‌ای فراهم کند که خود به راحتی به غارت منابع ایران بپردازد؛ به همین دلیل به هیچ وجه اجازه ندادند که پهلوی بتواند صنایع سنگین در ایران راه بیندازد. او در بخش بعدی سخنان خود، وضعیت ایران را در دو جنگ ایران و روسیه و جنگ جهانی اول با جنگ جهانی دوم مقایسه کرد و گفت: در جنگ روسیه علیه ایران و نیز جنگ جهانی اول، ایلات و عشایر با کارآمدی بالایی که داشتند در برابر نیروهای بیگانه ایستادگی کردند، اما در دوره رضاخان با سرکوبی این گروه از جامعه ایران، ارتش به جای آنها در مرزها مستقر شدند، اما این نیروی به‌اصطلاح آموزش‌دیده و حرفه‌ای برخلاف نیروی به‌ظاهر آموزش‌ندیده عشایر، با حمله نیروهای متفقین پا به فرار گذاشتند؛ درحالی‌که ایلات و عشایر تا آخرین قطره خون خود از مرزهای این سرزمین دفاع می‌کردند. نکته دیگری که دکتر حقانی با مقایسه این جنگ‌ها مطرح کرد مربوط به گروه‌های مرجع بود. از نظر دکتر حقانی، نکته مهم‌تر از بحث ارتش در عدم شکل‌گیری مقاومت علیه نیروهای بیگانه، موضوع قلع و قمع نیروهای مرجع و مردمی بود. ایشان دیدگاه خود را دراین‌باره چنین مطرح کرد: در جنگ‌های دوره دوم روسیه علیه ایران، پس از آنکه فتواهای مراجع شیعه صادر شد، فقط صدهزار نفر از آذربایجان رهسپار میدان نبرد شدند، اما در جنگ جهانی دوم، این ظرفیت از بین رفته بود؛ نه آیت‌الله مدرسی بود که چنین فتوایی صادر کند و نه مراجع آن زمان توان و قدرتی داشتند که مردم را به مقاومت دعوت کنند؛ از آن طرف هم نیروی مردمی که بیست سال سرکوب شده بود توانی برای مقاومت نداشت. ادامه در پست بعد ... https://eitaa.com/iichs_ir/5638 متن کامل خبر این نشست را در لینک زیر بخوانید ... http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=20164 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ دکتر حقانی: پیمان سعدآباد نشانه آلمانوفیل نبودن رضاخان است از پست قبل بخوانید ... https://eitaa.com/iichs_ir/5637 رئیس #پژوهشکده_تاریخ_معاصر در ادامه با اشاره به بخشی از خاطرات #عباسقلی_گلشائیان گفت: او نوشته است در یکی از جلساتی که پس از حمله متفقین با رضاخان داشتیم، یکی از فرماندهان گزارش داد که نیروهای شوروی مناطقی از ایران را اشغال کرده‌اند. وقتی نام مناطقی که اشغال شده بودند برده شد، رضاخان گفت: این مناطقی که اسم بردید جاهایی است که املاک من در آنها قرار دارد. با شنیدن این حرف، فرماندهان تعجب کردند رضاخانی که ادعای ایجاد نظم نوین در ایران را داشت، فقط دغدغه حفظ زمین‌ها و املاک خود را دارد. وقتی فرمانده‌ای که فقط از رضاخان حرف‌شنوی دارد این سخن را می‌شنود طبیعی است که از جبهه نبرد فرار کند و برای غارت مواد غذایی به آشپزخانه‌ها حمله کند. دکتر حقانی در ادامه، چرایی سقوط رضاخان را از زاویه بریتانیا بررسی کرد و با اشاره به اینکه روس‌ها نه آمادگی حمله به ایران را داشتند و نه به آن فکر کرده بودند گفت: مشوق روس‌ها در حمله به ایران، انگلیسی‌ها بودند. چرچیل به فرماندهان نظامی‌اش می‌گوید ما باید از توان نظامی ایران به‌طور صلح‌آمیز استفاده کنیم و آنها را بترسانیم که روس‌ها به ایران حمله خواهند کرد تا آنها ما را منجی خود به‌شمار آورند و با ما همراه شوند. او در ادامه به ادعایی که درباره آلمان‌گرایی رضاخان و نقش آن در کنار گذاشتن رضاخان توسط انگلیسی‌ها مطرح می‌شود اشاره کرد و گفت: ممکن است رضاخان این طور محاسبه کرده بود که آلمان هیتلری در جنگ پیروز می‌شود و چون خود، فردی منفعت‌طلب و وابسته و بدون خاستگاه مردمی بود، طبیعی بود که به طرف پیروز جنگ تمایل داشته باشد تا بتواند از این به بعد به قدرت او تکیه کند، اما چنین نبود که برای آن سازوکاری ترتیب داده باشد. نشانه آن هم پیمان سعدآباد است. دکتر حقانی افزود: پیمان سعدآباد در سال 1316 منعقد شد. در این پیمان، ایران با انگلستان علیه روس‌ها هم‌پیمان شد و به خاطر آن، به افغانستان، ترکیه و عراق امتیاز ارضی داد؛ یعنی رضاخان تا این حد برای منافع انگلستان مایه گذاشت. پس بهتر است به جای آلمانوفیل جلوه دادن رضاخان و مردم، تحلیل‌هایمان را بر دو اصل نارضایتی عمومی مردم از رضاخان و نفرت عمومی از انگلیس قرار دهیم. رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر خاطرات سرریدر بولارد را مدرک محکمی درباره درستی این تحلیل دانست و با اشاره به آن گفت: بولارد در خاطراتش می‌گوید ما می‌توانستیم از طریق صلح‌آمیز از ظرفیت مواصلاتی ایران استفاده کنیم، اما رضاخان توانمندی لازم را برای تضمین خواسته‌های ما نداشت. درواقع انگلیسی‌ها با اطلاع از نارضایتی مردم از حکومت، نگران این بودند که در تهران انقلاب شود و ازهمین‎رو به این نتیجه رسیدند که فقط از طریق اشغال نظامی می‌توانند به اهداف خود برسند. چون آنها می‌دیدند که افکار عمومی ایران به دلیل نفرت از انگلیس، با آلمان همراه شده است تا بلکه این قدرت بتواند این قدرت استعماری را درهم شکند. در این شرایط انگلیسی‌ها نمی‌توانستند از ظرفیت‌های مواصلاتی ایران استفاده کامل بکنند؛ بنابراین هم کشور را اشغال کردند و هم رضاخان را از قدرت برداشتند تا حداقل ملت ایران از رفتن رضاخان خوشحال شوند. متن کامل خبر این نشست را در لینک زیر بخوانید ... http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=20164 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ حسینی: در پایان جنگ جهانی دوم، راه آهن ایران به مشتی آهن‌پاره اسقاطی تبدیل شده بود از پست قبل بخوانید... حسینی با بیان اینکه این تصرف وسایل نقلیه در ایران توسط #متفقین اثر فاجعه‌انگیزی بر اقتصاد کشور بر جای گذاشت، از فروپاشی سیستم حمل و نقل کالا و مواد مصرفی و غذا در سطح کشور و درنتیجه گرانی و #قحطی سخن گفت و سپس وارد بحث آسیب‌های وارده بر ساختار مالی ایران شد و آن را چنین توضیح داد: تأمین مایحتاج و نیازهای متفقین یکی از وظایف دولت ایران طبق قرارداد تحمیلی عنوان‌شده بود. راه حلّی که متّفقین برای به‌دست آوردن ریال مورد نیاز خود ابداع کردند این بود که تمامی هزینه‌های ارتش‌های اشغالی و هزینه مؤسّساتی که متّفقین برای رساندن کمک به شوروی در ایران ایجاد کرده بودند می‌بایست توسّط پول کاغذی ایرانی پرداخت می‌شد. متفقین پول کاغذی مورد نیاز خود را از بانک دولتی ایران دریافت کرده و در مقابل در بانک‌های مرکزی انگلستان به استرلینگ، در بانک‌های مرکزی آمریکا و شوروی به دلار، دولت ایران را بستانکار می‌کردند. او افزود: انتشار اسکناس بدون پشتوانه موجب افزایش حیرت‌آور پول در گردش، و درنتیجه، کاهش روزافزون ارزش پول ایران و قدرت خرید ریال و تورم، گرانی، قاچاق، قحطی، مرگ‌ومیر و... شد؛ به‌طوری که ارزش  برابری ریال در برابر لیره استرلینگ از 65  ریال در دوره قبل از اشغال به 140  ریال در دوره پس از اشغال رسید.   این پژوهشگر تاریخ در ادامه از وضع کارخانه‌های ایران بعد از #اشغال کشور سخن گفت و در این میان وضعیت ذوب آهن را چنین توضیح داد: بخشی از صنایع کارخانه‌ای که به آلمان وابسته بود، آسیب بیشتری دید. یکی از مهم‌ترین کارخانه‌های صنعتی ایران که در این دوران به تعطیلی کشیده شد کارخانه ذوب آهن بود. کشتی حامل ماشین‌آلات و وسایلی که به آلمان سفارش داده شده بود اندکی پیش از اعلان جنگ دریای بالتیک را ترک کرد، ولی در ساحل شرقی آفریقا انگلیسی‌ها مانع از عبور آن شدند و محمولات آن را در خشکی پیاده کردند. قطعات بر اثر رطوبت بعد از پنج سال زنگ زدند؛ چنان‌که بعدا مجبور شدند آنها را با عنوان آهن قراضه به یک شرکت خارجی بفروشند. وسایلی هم که در کرج سوار گردیده بودند به‌وسیله انگلیسی‌ها پیاده و به خارج از ایران حمل شدند و ساختمان و تأسیسات آن همه خراب شدند. کارخانه نساجی فارس، کارخانه‌های حریربافی چالوس، پارچه‌بافی و ریسندگی شاهی، گونی‌بافی شاهی، پارچه‌بافی بهشهر، کارخانه بلورسازی، کارخانه نساجی بهشهر و کارخانه قند کرج از دیگر کارخانه‌هایی بودند که مریم‌السادات حسینی در ادامه صحبت‌های خود در این بخش به آنها اشاره کرد و تعطیلی آنها را در نتیجه به واسطه نرسیدن قطعات دانست. این پژوهشگر تاریخ با اشاره به اشغال تعدادی دیگر از کارخانه‌ها توسط متفقین، وضعیت کارگران این صنایع را اسفناک خواند و دراین‌باره گفت: در طول اشغال حدود بیست‌هزار کارگر بی‌بضاعت تهرانی عموما در گودال‌هایی در جنوب شهر به طرز رقت‌آوری زندگی می‌کردند. برخی دیگر از کارگران نیز در بخش‌های حمل و نقل کارخانه‌های مختلف مونتاژ با دستمزد ناچیزی در خدمت متفقین درآمده بودند و مبلغ دستمزد آنها نیز از بودجه دولتی ایران پرداخت می‌شد.   متن کامل خبر این نشست را در لینک زیر بخوانید ... http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=20164 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ روایت نظامیان رژیم پهلوی از 3 شهریور 1320 (2)؛ ستون‌های طویل برهنگان در تهران پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #فریدون_سنجر ، از جمله سران نظامی رژیم پهلوی، در خاطرات خود وضعیت نظامیان و سربازان رژیم در #شهریور_1320 را این طور توصیف کرده است: «منظره مشمئزکننده و اسفناکی ایجاد شده بود. لباس‌های فرم سربازان را گرفته و آنها را فقط با یک دست لباس زیر، راهی دهات خود کرده بودند؛ به‌طوری‌که اگر کسی از خیابان‌های تهران یا جاده‌های خروجی اطراف می‌گذشت، به ستون‌های طویلی از سربازان برمی‌خورد که پای پیاده، با یک شورت و یک پیراهن زیر (بعضا لخت) به طرف روستاها و شهرستان‌های زادگاه خود در حرکت‌اند».1   #شرح_عکس عبور نیروهای #متفقین از خیابان‌های تهران در شهریور 1320 شماره آرشیو: 342-۸ع   #منبع 1. فریدون سنجر، ‌حاصل چهل سال خدمت: خاطراتی مجمل از پاره‌ای ناهنجاری‌های تلخ در گذشته نیروی هوایی، ص 75. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ نابسامانی تهران در #شهریور_1320 ؛ تهران در وحشت #داود_موید_امینی ، روزنامه‌نگار در کتابی با عنوان «از سوم تا بیست‌وپنجم شهریورماه 1320» گزارشی دقیق از وضعیت شهر تهران در روزهای اشغال می‌دهد: نخستین شب تاریک تهران ساعت 8 بعدازظهر بود. صدای پایین آمدن درهای آهنی مغازه‌ها در طول خیابان شاه (جمهوری اسلامی) از دور و نزدیک به گوش می‌رسید. همه با شتاب و عجله پیاده و یا درشکه، خیابان‌ها و گذرگاه‌های عمومی را ترک می‌گفتند. از همین روز اول، تهیه مواد غذایی و خواربار، مخصوصا نان، یکی از بزرگ‌ترین گرفتاری‌های ساکنین شهر تهران شده بود. نه تنها از نظر کمی خواربار و ابتلا به خطر قحطی، خود را در خطر می‌دیدند، بلکه از نظر بمباران هوایی نیز سخت آشفته و حملات احتمالی شبانه بمب‌افکن‌ها آنها را نگران ساخته بود. حق داشتند؛ زیرا در جریان بیست سال تمام که همه کشورهای بزرگ و دنیای متمدن، برای رهایی از آسیب‌های بمباران تحت آموزش دقیقی قرار می‌گرفتند، در کشور شاهنشاهی سخن از تعالی و ترقی در میان بود. شب 4 شهریور، هنگامی که تهران در ظلمت فرو رفت و هواپیمایی در ضلع جنوبی آن شروع به پرواز نمود، خوف مردم را فراگرفت، پا به فرار گذاشته به سوی خانه‌های خود روان شدند. آرشیو #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ، شماره بازیابی 55-2-131ج. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

‍ ✳️ #پهلوی آخر بساط خویشتن برچید و رفت؛ شعری درباره #رضاشاه قهرمان‌میرزا سالور #عین‌السلطنه در کتاب خاطرات خود ذیل تاریخ 27 شهریور 1320 در وصف رفتن رضاشاه نوشته است:   پهلوی آخر بساط خویشتن برچید و رفت همچو مار از بیم سرکوبی به هم پیچید و رفت جان و مال و عرض و ناموس و شرف از ما ربود بیست سال این ملت بیچاره را دوشید و رفت بس قبا بر قامت افراد این ملت برید عاقبت خود جامه ذلت به تن پوشید و رفت آن کسانی را که یار خویشتن پرورده بود گاه رفتن از همان‌ها فحش‌ها بشنید و رفت ناله و فریاد مردم بود از جورش بلند خود زظلم دیگران دیدی چسان نالید و رفت شاه ما همچون نهنگی بود در دریای حرص ملک و مال و نقد را یک سر همی بلعید و رفت صدهزاران مرد و زن بی‌خانه و آواره ساخت اندر آخر خویشتن بی‌خانمان گردید و رفت ملک و ملت، دین و آیین جمله را برباد داد پس اساس شرع و قانون را به هم پاشید و رفت... #منبع روزنامه خاطرات عین‌السلطنه (قهرمان‌میرزا سالور)، ج 10، به کوشش مسعود سالور و ایرج افشار، تهران، اساطیر، 1374، صص 7867-7868. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ روایت نظامیان رژیم پهلوی از 3 شهریور 1320 (3)؛ گل به خودی‌های #شهریور_1320 در شهریور 1320، سرباز کرمانشاهی، که همراه دیگر سربازها، تهران را ترک کرده بود، برای قهرمان‌میرزا سالور، وضعیت و شرایط وقت را چنین روایت کرده است: ما پنجاه و دو نفر بودیم با یک ستوان‌دوم. این افسر جوان ما را با نظم و اسلحه و آنچه داشتیم در کمال نظم و امنیت به کرمانشاهان رسانید. هرجا رسیدیم به زور اسلحه و هدایت ستوان خود همه چیز گرفتیم حتی قند و چای. در یک ده هم ما را محاصره کردند. چندین روز مقاومت کردیم. بالأخره آنها فرار کردند. قهرمان‌میرزا سالور، روزنامه خاطرات #عین‌السلطنه ، ج 10، تهران، انتشارات اساطیر، ص 7963. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ سه مرتبه‌ای که #رضاخان فرار را بر قرار ترجیح داد پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ دکتر سیف‌پور فاطمی در مورد اشغال ایران و ترس رضاشاه از متفقین گفته است: «در آغاز جنگ جهانی دوم دولت ایران اعلام بی‌طرفی کرد و #رضاشاه و حکومت ایران میل داشت که بی‌طرف بماند، ولی متأسفانه روز 3 شهریور بدون اطلاع و یک‌مرتبه ساعت 4 صبح قشون روس و ارتش انگلستان وارد ایران شدند. در آن موقع رضاشاه، که در اوج قدرت بود ...، یک‌مرتبه از خود ضعف و ناتوانی نشان داد؛ به‌طوری که سه‌مرتبه خیال داشت از تهران فرار بکند تا بالاخره 25 شهریور فروغی به او پیشنهاد کرد استعفا بدهد».   #شرح_عکس قلمی که رضاشاه با آن استعفای خود را نوشت شماره آرشیو: 130731-۲۷۵م   #منبع انقلاب ایران به روایت رادیو بی‌بی‌سی، به کوشش عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387، صص 74-75. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ انگلیس مالک‌الرقاب سلطنت پهلوی؛ روایت وزیر امور خارجه بریتانیا از استعفای #رضاخان پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ پس از #شهریور_1320 و #اشغال_ایران توسط #متفقین ، #رضاشاه در متن استعفای خود نوشت: «نظر به اینکه من همه قوای خود را مصروف امور کشور کرده و ناتوان شده‌ام، حس می‌کنم وقت آن رسیده که یک بنیه جوان‌تر به کارهای کشور بپردازد؛ بنابراین امور سلطنت را به ولیعهد و جانشین خود تفویض می‌کنم». این در حالی است که دکتر فریدون کشاورز در خاطرات خود دراین‌باره گفته است: «در رادیو بی‌بی‌سی، آنتونی ایدن در ابتدای ورود قشون متفقین، هنگامی که انگلیسی‌ها رضاشاه را از ایران خارج کردند، گفت که رضاشاه را ما آوردیم و رضاشاه را ما بردیم. من خودم این را به گوش خودم شنیدم». #منبع انقلاب ایران به روایت رادیو بی‌بی‌سی، به کوشش عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387، صص 79-80. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

‍ ✳️ پایان دیکتاتور   پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛ به گفته دکتر سیف‌پور فاطمی، پایان کار #رضاشاه در #شهریور_1320 بسیار عبرت‌آموز بود. در آن ایام نه فقط سرنوشت سلطنت، که عزیمت از ایران هم به اراده او نبود: «رضاشاه وقتی که از تهران خارج شد، به اصفهان آمد. در اصفهان قنسول انگلیس در آن وقت مستر گولت بود. به او گفت که شما از اصفهان نمی‌توانید بروید مگر اینکه کلیه املاک و دارایی خود را که در آن موقع بیش از شصت‌میلیون تومان پول نقد در بانک داشت، واگذار کنید و از ایران خارج شوید. از تهران هم قوام شیرازی و دکتر سجادی آمدند به اصفهان و نوشته را از او گرفتند. بعد از آنجا به کرمان می‌رود... در کرمان وضع روحیه رضاشاه خیلی بد بوده است؛ به‌طوری که حتی روی میز مجبور بودند که زیر ظرف‌ها پارچه بگذارند که کارد و چنگال روی میز صدا نکند؛ چون این طور اعصابش خرد بوده است... برای اولین دفعه مرحوم جم می‌گفت که شروع می‌کند به گریه کردن و می‌گوید که من ترجیح می‌دادم که در یک یک ده ایران با سختی و گرسنگی بمیرم تا اینکه امروز به خارج بروم... . امروز که می‌روم دو نفر که مورد اطمینان من باشند وجود ندارند».   #منبع انقلاب ایران به روایت رادیو بی‌بی‌سی، به کوشش عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387، صص 80-81. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ وضعیت تهران در شهریور 1320؛ روزهایی که تهران تعطیل شد پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ فرماندار وقت تهران (سعید سمیعی) وضعیت #شهریور_1330 را این‌طور گزارش کرده است: تمام شهر تعطیل شده؛ حتی نانوا و قصاب هم از عرضه کالا خودداری می‌کنند و مردم به هر نحو که ممکن باشد به خرید آذوقه جهت ذخیره‌سازی مشغول‌اند. عده زیادی از بازاریان از این وضعیت آشفته سوء استفاده کرده کالاهای نامرغوب خود را به چند برابر قیمت اصلی می‌فروشند. عده‌ای خانه‌های خود را ترک کرده به اطراف تهران پناه برده‌اند. در این دو سه روز تعداد زیادی از منازل خالی مورد دستبرد سارقین قرار گرفته و اموال مردم را به سرقت برده‌اند.  #منبع باقر عاقلی، ذکاءالملک فروغی و شهریور 1320، تهران، انتشارات سخن و علمی، 1367، ص 64. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

‍ ‍ ✳️ کتابی برای شناخت دقیق پهلوی اول و دوم پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛ کتاب «شهریور 1320؛ اسرار حمله متفقین به ایران» به قلم محمدقلی مجد و با ترجمه #علی‌اکبر_رنجبر_کرمانی در پانزده فصل توسط #پژوهشکده_تاریخ_معاصر برای بار نخست در سال 1396 و برای دومین بار در سال 1398 منتشر شده است.   در مقدمه این کتاب آمده است: ۲۵ اوت ۲۰۲۱ م برابر با ۳ شهریور ۱۴۰۰ ، هشتادمین سالگرد حمله نیروهای مسلح روس و انگلیس به ایران با نام «عملیات رمز دیدار» است. اشغال ایران از سوی متفقین و پیامد آن، برکناری شاه وقت و جایگزینی ولیعهد او، یکی از مهم‌ترین و قابل توجه‌ترین رخدادهای تاریخ معاصر ایران است؛ و در عین حال آن‌طور که باید و شاید به آن پرداخته نشده است. تاریخ ایران در دوره پیش از ظهور رضاخان و برآمدن سلسله پهلوی در سال ۱۳۰۴ش، نسبتا به خوبی بررسی شده، اما تاریخ سال‌های پایانی حکومت رضاشاه و سقوط او و جانشینی فرزندش، محمدرضا پهلوی، عملا بدون بررسی دقیق باقی مانده و پرده از حقایق آن برداشته نشده است. ارزیابی درست و معنادار از رضاشاه و حکومت او، بدون مطالعه سال‌های پایانی سلطنت او و طرز سقوطش ممکن نیست؛ همچنین ارزیابی درست دوران محمدرضا پهلوی بدون مطالعه و بررسی رژیم رضاشاه و چگونگی آغاز سلطنت او امکان‌پذیر نیست. این کتاب اولین تاریخ دقیق و مستند از این وقایع به زبان انگلیسی است.   کتاب «شهریور ۱۳۲۰؛ اسرار حمله #متفقین به ایران» در پانزده فصل نوشته شده و به مسائل گوناگون از جمله شرایط ایران در آستانه جنگ، اقدامات متفقین و جنگ هشتادساعته، نمایی از ایران مدرن در آستانه جنگ جهانی دوم، کشف حجاب و نوسازی شهری و کار اجباری، عملیات مشترک شوروی و بریتانیا، روابط ایران، روسیه، بریتانیا، و آلمان، دارایی‌ها و املاک رضاشاه و... پرداخته است.   برای تهیه کتاب «شهریور ۱۳۲۰؛ اسرار حمله متفقین» به ایران به قلم محمدقلی مجد و ترجمه علی‌اکبر رنجبر کرمانی با شماره‌های زیر تماس گیرید: 09333900755 02122605073 در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ وقتی این روز فرا برسد، می‌ترسم وحشتناک باشد توصیف ویلیام میلر کشیش آمریکایی از اوضاع ایران در واپسین روزهای سلطنت #رضاشاه : مردم ایران در طول پانزده سال گذشته از به زبان آوردن حتی یک کلمه انتقاد از هر چیزی که شاه می‌گفت یا می‌کرد وحشت داشتند. روزنامه‌ها از هر اقدام او به نحوی ستایش می‌کردند که گویی خداست، ولی اکنون که او دیگر در اوج قدرت نیست، مردم شروع به بازگو کردن افکار خود کرده‌اند و انسان از چیزهایی که درباره شاه می‌گویند دچار بهت و حیرت می‌شود. در طول این سال‌ها او مشغول دزدیدن از مردم فقیر بود و با غصب املاک و حقوق مردم، خودش را ثروتمند می‌کرد و اکنون روز حساب به‌سرعت نزدیک می‌شود. وقتی این روز فرا برسد، می‌ترسم وحشتناک باشد. مردی که زندگی این ملت را یکسره کنترل می‌کرد، کاملا آنها را فریب داده است و آنها درصددند با او در بیفتند. وضع برای نوعی انقلاب مستعد شده و با حضور روس‌ها، که برای کمک آماده‌اند، احتمالا این انقلاب خونین خواهد بود. #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 312. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir