✳️ دوران تاریک قحطی در ایران (3)؛ واقعیت هولناک ایران پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ داناهو، خبرنگار مشهور جنگی که به ارتش انگلستان پیوسته بود، در ژانویه 1918م، در مقام افسر اطلاعات، مأمور به خدمت در «نیروی هیس هیس» ــ دنسترفورس ــ شده بود. او در 5 آوریل 1918م وارد ایران شد. وی نخستین مشاهداتش را چنین شرح می‌دهد: «در آن سوی جبهه درباره وخامت اوضاع اقتصادی ایران و کمبود مواد غذایی بسیار شنیده بودم، اما اکنون پس از روبه‌رو شدن با این واقعیت هولناک، برای نخستین بار معنی کامل آن را دریافتم». «اجساد چروکیده زنان و مردان، پشته‌شده در معابر عمومی افتاده‌اند. در میان انگشتان خشکیده آنان همچنان مُشتی علف، که از کنار جاده کنده‌اند و یا ریشه‌هایی که از مزارع درآورده‌اند، به چشم می‌خورد؛ با این علف‌ها می‌خواستند رنج ناشی از قحطی و مرگ را تاب بیاورند. در جایی دیگر، پا برهنه‌ای با چشمان گودافتاده، که دیگر شباهت چندانی به انسان نداشت، چهار دست و پا روی جاده جلوی خودرویی که نزدیک می‌شد می‌خزید و در حالی که نای حرف زدن نداشت با اشاراتی برای لقمه نانی التماس می‌کرد... . در قصر شیرین که توقف کوتاهی داشتیم، به‌سرعت از سوی جماعت گرسنه‌ای که غذا طلب می‌کردند محاصره شدیم. زن فقیری با کودکی که در آغوش داشت به ما التماس می‌کرد که کودکش را نجات دهیم».[1] پی‌نوشت: [1]. #محمدقلی_مجد ، قحطی بزرگ (1298-1296ش)، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، 1386، ص 53. ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ میانجیگر پیمان #کمپ_دیوید ؛ خیانت #محمدرضا_پهلوی به جهان اسلام شاه پهلوی برخلاف رابطه سینوسی‌اش با عمده دولت‌ها و سران کشورهای عربی، با سادات ارتباط بسیار خوب و صمیمانه‌ای داشت و همین مسئله سبب شده بود کمک‌های متعددی به‌ویژه در زمینه مالی از ایران به سوی مصر سرازیر شود و همین روابط زمینه خیانت محمدرضا پهلوی به جهان اسلام را فراهم کرد پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ محمدرضا پهلوی نقش پررنگی در نزدیکی #مصر به #اسرائیل و امضای پیمان کمپ دیوید داشت. شاه پهلوی برخلاف رابطه سینوسی‌اش با عمده دولت‌ها و سران کشورهای عربی، با سادات ارتباط بسیار خوب و صمیمانه‌ای داشت و همین مسئله سبب شده بود کمک‌های متعددی به‌ویژه در زمینه مالی از ایران به سوی مصر سرازیر شود. پس از برقراری روابط دیپلماتیک قوی میان دو کشور، شاه که از بی‌میلی سادات به شوروی آگاه شده بود، در قدم بعدی بنا داشت مصر را به اسرائیل نزدیک کند؛ بر همین اساس تلاش کرد بدبینی و نگرانی اسرائیل نسبت به مصر را کاهش دهد. او در اردیبهشت ۱۳۵۲ در گفت‌وگو با گُلدا مایر، نخست‌وزیر وقت اسرائیل، از او خواست که سیاست معتدل‌تری نسبت به مصر اتخاذ کند. متن کامل را در پست بعد بخوانید... #شرح_عکس محمدرضا پهلوی در سفر به مصر هنگام دیدار با محمد #انورسادات ، رئیس‌جمهور آن کشور شماره آرشیو: 404-11ع ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ میانجیگر پیمان #کمپ_دیوید ؛ خیانت #محمدرضا_پهلوی به جهان اسلام شاه پهلوی برخلاف رابطه سینوسی‌اش با عمده دولت‌ها و سران کشورهای عربی، با سادات ارتباط بسیار خوب و صمیمانه‌ای داشت و همین مسئله سبب شده بود کمک‌های متعددی به‌ویژه در زمینه مالی از ایران به سوی مصر سرازیر شود و همین روابط زمینه خیانت محمدرضا پهلوی به جهان اسلام را فراهم کرد پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ محمدرضا پهلوی نقش پررنگی در نزدیکی #مصر به #اسرائیل و امضای پیمان کمپ دیوید داشت. شاه پهلوی برخلاف رابطه سینوسی‌اش با عمده دولت‌ها و سران کشورهای عربی، با سادات ارتباط بسیار خوب و صمیمانه‌ای داشت و همین مسئله سبب شده بود کمک‌های متعددی به‌ویژه در زمینه مالی از ایران به سوی مصر سرازیر شود. پس از برقراری روابط دیپلماتیک قوی میان دو کشور، شاه که از بی‌میلی سادات به شوروی آگاه شده بود، در قدم بعدی بنا داشت مصر را به اسرائیل نزدیک کند؛ بر همین اساس تلاش کرد بدبینی و نگرانی اسرائیل نسبت به مصر را کاهش دهد. او در اردیبهشت ۱۳۵۲ در گفت‌وگو با گُلدا مایر، نخست‌وزیر وقت اسرائیل، از او خواست که سیاست معتدل‌تری نسبت به مصر اتخاذ کند. هم‌زمان نیز، دوستی میان محمدرضا پهلوی و سادات این فرصت را فراهم کرد که شاه مشوق اصلی سادات برای مذاکره با اسرائیل و بهبود روابط میان دو دولت گردد. به نظر می‌رسد یکی از نقاط اشتراک فکری و استراتژیکی انور سادات و محمدرضا پهلوی، علاقه به ایجاد رابطه مسالمت‌آمیز با اسرائیل بوده است؛ چرا که هنگامی که انورسادات در سال ۱۳۵۴ ش در برابر چشمان بهت‌زده مصری‌ها، اعراب و مسلمانان به سرزمین‌های تحت اشغال رژیم غاصب اسرائیل سفر کرد، پس از کارتر، شاه ایران دومین رئیس کشوری بود که از این حضور حمایت کرد و آن را آغازی برای شروع مذاکرات میان مصر و اسرائیل دانست؛ امری که در واقع خیانتی دیگر به جهان اسلام بود.[1] پی‌نوشت: [1]. #عبدالرضا_هوشنگ_مهدوی ، سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی 1357-1300، تهران، پیکان، 1391، ص 441. ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ پس از سال‌ها تلاش علمی و پژوهشی؛ نخستین اثر پژوهشی طرح کلان «دانشنامه مشروطیت» وارد حوزه نشر شد به گزارش روابط عمومی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ به همت انتشارات پژوهشکده تاریخ معاصر و مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) کتاب « #دانشنامه_مشروطه » (رجال سیاسی) به بازار نشر آمد. در کتاب «دانشنامه مشروطه» (رجال سیاسی) نویسندگانی که در تهیه مقالات بخش رجال سیاسی با این مجموعه همکاری کرده‌اند عبارت‌اند از: حجج اسلام استاد علی ابوالحسنی (منذر)، دکتر محمد ملک‌زاده، خادم حسین فاضلی، علی احمدی‌خواه، اسلام افضلی، ماشاءالله حشمتی و آقایان دکتر ابوالفتح مؤمن، دکتر سیدعلی علوی، دکتر سلمان قاسمیان، دکتر حسین حاتمی، مجـتبی زندیه، جواد بهمنی، محمدحسین محمدی، مهدی مقدم نوین، غلامرضا کبیری و سرکار خانم دکتر فاطمه معزی. برای تهیه کتاب کتاب «دانشنامه مشروطه» (رجال سیاسی) به فروشگاه کتاب پژوهشکده تاریخ معاصر در فضای مجازی یا مراکز پخش کتاب‌های این پژوهشکده در تهران و شهرستان‌ها مراجعه فرمایید؛ همچنین می‌توانید با شماره‌های زیر تماس بگیرید: 22605073-021/ 09333900755 متن کامل معرفی را در پیوست بخوانید... https://eitaa.com/iichs_ir/6242 ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ پس از سال‌ها تلاش علمی و پژوهشی؛ نخستین اثر پژوهشی طرح کلان «دانشنامه مشروطیت» وارد حوزه نشر شد به گزارش روابط عمومی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ به همت انتشارات پژوهشکده تاریخ معاصر و مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) کتاب « #دانشنامه_مشروطه » (رجال سیاسی) به بازار نشر آمد. https://eitaa.com/iichs_ir/6241 از مباحث مهم مشروطه‌شناسی شناخت رجال مشروطه است. بی‌شک بررسی زندگی مواضع و ویژگی‌های شخصیتی افراد مهم و مؤثر در یک حادثه می‌تواند تا حدود زیادی در روشن شدن ماهیت و ابعاد گوناگون آن واقعه همچون زمینه‌ها، روند و پیامدها یاری رساند؛ همچنین بررسی ویژگی‌های شخصیتی رجال مشروطه که ناظر به اعتقادات خلقیات و منش سیاسی و اجتماعی ایشان است ما را در شناخت انگیزه‌ها و نیز نوع نگاه رجال به نهضت یاری می‌کند. همین طور بررسی عملکرد رجال مشروطیت در سه مقطع پیش از مشروطه، در مشروطه و پس از مشروطه، نتایج مفید و پراهمیتی در بردارد: اولا ارزیابی کلی از زندگی‌نامه و عملکرد رجال به‌دست می‌دهد؛ ثانیا نشان می‌دهد که چه تعداد از رجال مشروطه در زمینه مشروطه‌خواهی صادق و ثابت‌قدم بوده‌اند و چه تعداد به اقتضای منافع شخصی یا گروهی مشروطه‌خواه شدند یا پس از مشروطه دست از مشروطه شستند و حامی استبداد شدند. منظور از رجال در این اثر، همه افراد شناخته‌شده و مؤثر به لحاظ اجتماعی و سیاسی‌اند که نهضت مشروطیت به کارگزاری آنها به سامان رسیده یا نافرجام مانده است. در این دانشنامه رجال مشروطیت به دو دسته کلی تفکیک شده‌اند: دسته اول رجال دینی (علما و فقها) و دسته دوم رجال سیاسی. در میان این دو دسته نیز همه گرایش‌ها اعم از مشروطه‌خواه، مخالف مشروطه و مشروعه‌خواه مدنظر قرار گرفته‌اند. گفتنی است «دانشنامه مشروطه» نخستین اثر پژوهشی طرح کلان «دانشنامه مشروطیت» است. دانشنامه مشروطیت یکی از طرح‌های بنیادینی است که از حدود سال ۱۳۸۵ با هدف فراهم کردن اثری جامع و تفصیلی درباره نهضت مشروطیت بدون رویکرد غربی و مدرن شکل گرفت. اعضای شورای سیاست‌گذاری دانشنامه مشروطه عبارت‌اند از: حجج اسلام دکتر جواد سلیمانی، دکتر ابوذر مظاهری، دکتر علیرضا جوادزاده، دکتر مهدی ابوطالبی، دکتر رضا رمضان‌نرگسی، دکتر ذبیح‌الله نعیمیان، دکتر احمد رهدار و دکتر عبدالرسول یعقوبی. در کتاب «دانشنامه مشروطه» (رجال سیاسی) نویسندگانی که در تهیه مقالات بخش رجال سیاسی با این مجموعه همکاری کرده‌اند عبارت‌اند از: حجج اسلام استاد علی ابوالحسنی (منذر)، دکتر محمد ملک‌زاده، خادم حسین فاضلی، علی احمدی‌خواه، اسلام افضلی، ماشاءالله حشمتی و آقایان دکتر ابوالفتح مؤمن، دکتر سیدعلی علوی، دکتر سلمان قاسمیان، دکتر حسین حاتمی، مجـتبی زندیه، جواد بهمنی، محمدحسین محمدی، مهدی مقدم نوین، غلامرضا کبیری و سرکار خانم دکتر فاطمه معزی. برای تهیه کتاب کتاب «دانشنامه مشروطه» (رجال سیاسی) به فروشگاه کتاب پژوهشکده تاریخ معاصر در فضای مجازی یا مراکز پخش کتاب‌های این پژوهشکده در تهران و شهرستان‌ها مراجعه فرمایید؛ همچنین می‌توانید با شماره‌های زیر تماس بگیرید: 22605073-021/ 09333900755 ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️عنوان «انقلاب سفید»؛ لباسی که به تن صاحبش زار می‌زد پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ چهره‌های مهم اداری کشور در دوران #انقلاب_سفید ، در درون حزب ایران نوین و #حزب_رستاخیز همان چهره‌هایی بودند که قبل از انقلاب سفید نیز در مشاغل عالی دولتی و یا در مجلس شورای ملی و سنا بر مصدر کار بودند. درحالی‌که انقلاب باید خودبه‌خود مزایا و شرایط و امتیازات اجتماعی و اقتصادی خدمت‌گزاران نظم قدیم را از آنها بگیرد، نه تنها چیزی از مزایا و امتیازات گذشته آنها کم نشد، بلکه بسیاری موارد نیز به آن مزایا اضافه شد.[1] پی‌نوشت: [1]. پژوهشکده تاریخ معاصر، سند شماره 65-1-151-خ. ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ پیامدهای افزایش و کاهش ناگهانی قیمت نفت بر ایران دوره پهلوی؛ طرح‌هایی که آن همه اعتبار بلعیده بودند قیمت نفت در سال 1353 چهار برابر شد. با این افزایش چهاربرابری، کشورهای دارنده نفت واکنش‌‎های متفاوتی از خود نشان دادند در این بین، ایران به‌ظاهر استراتژی توسعه اقتصادی را پیش گرفت، اما در عمل با واردات فزاینده مواد غذایی، تکنولوژی‌های پیشرفته غربی، تجهیزات سرمایه‌داری مدرن و واردات فزاینده تسلیحات نظامی و... که همگی وابسته به درآمد نفت بود، نتوانست این استراتژی را به‌درستی اجرا کند و همه اینها درحالی بود که در سال 1355 اتفاقی رخ داد. پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ با چهار برابر شدن قیمت جهانی نفت در دهه 1350ش، کشورهای دارنده نفت واکنش‌‎های متفاوتی از خود داشتند: بسیاری از کشورهای دارنده نفت با همه وابستگی‌هایشان چون با چهار برابر شدن قیمت نفت، به اندازه شاه دچار غرور و دستپاچگی نشده بودند، هنوز مشغول دادن وام‌های کوچک به این و آن و سرمایه‌گذاری در نقاط سودآور جهان بودند. سال 1355 نشانه‌های پایان خواب و خیال‌ها را با خود داشت، لیکن هنوز اوضاع چندان نبود که شاه از بلندپروازی‌های خود دست بردارد یا اوضاع تازه را به مردم منتقل کند. هر چه سال جلوتر می‌رفت اوضاع سخت‌تر شد. درحالی‌که شرایط نشان می‌داد که دولت به هیچ‌‎کدام از هدف‌های تجدیدنظر شده برنامه عمرانی دست نخواهد یافت، طرح‌هایی که آن همه اعتبار بلعیده بودند، آن‌قدر کند جلو می‌رفتند که پیش‌بینی می‌شد رسیدن به هدف‌های قبلی نیز غیرممکن باشد، ولی شاه مصمم بود طرح‌های بزرگ و خریدهای تسلیحاتی به هر قیمت ادامه یابد.[1] پی‌نوشت: [1] . #مسعود_بهنود ، دولت‌های ایران از سید ضیاء تا بختیار، تهران، جاویدان، 1366، صص 668-669. ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ روابط نفتی پهلوی و رژیم غاصب #اسرائیل ؛ نفت رژیم صهیونیستی را چه کسی تأمین می‌کرد؟ پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در زمان پهلوی #نفت ایران برای رژیم صهیونیستی جنبه حیاتی داشت و رهبران این کشور تمام تلاش خود را برای جریان عادی و مطمئن آن به‌کار می‌بستند. محمدرضا پهلوی همواره در دیدار با مقامات اسرائیلی نسبت به وعده‌های خود درباره ادامه روند صدور نفت اطمینان خاطر می‌داد و دراین‌باره همواره به وعده‌های خود صادق بود. هرچند که وی در تریبون‌های رسمی چنین موضوعی را انکار می‌کرد، اما اسناد گویای صادرات گسترده نفت ایران به سرزمین‌های اشغالی است؛ چنان‌که بین 80 تا 90 درصد واردات نفت اسرائیل از ایران تأمین می‌شد. سند زیر که از سفارت آمریکا در تهران در تاریخ 17 دسامبر 1976م (26 آذر 1355) به‌دست آمده، ضمن تأیید واردات نفت اسرائیل از ایران در سال بیانگر همکاری مشترک و گسترده ایران دوره پهلوی و اسرائیل در حوزه نفت، به منظور رساندن نفت به کشورهای اروپایی و دیگر مناطق است: «اطلاعات (به‌دست‌آمده) از منابع مختلف نشان‌دهنده این است که حداقل 75 درصد مصرف کنونی داخلی اسرائیل، که در حدود 150 هزار بشکه در روز می‌باشد، به‌وسیله ایران تأمین می‌شود. از این گذشته، تنها نفتی که از طریق خط لوله ترانس ـ اسرائیل (تیپلین) جاری و از طریق خلیج عقبه به بندر مدیترانه اشلگون به سمت شمال در حرکت می‌باشد از جانب ایران است. تیپلین در اواخر 1960 با دویست‌میلیون دلار هزینه برپا گردید و گنجایش کنونی‎اش 45 میلیون تن در سال می‌باشد (در حدود 850 هزار بشکه در روز) در جریان است. در 1976 به نظر می‌رسد که چیزی در حدود 350 هزار بشکه از نفت خام ایران روزانه از طریق تیپلین بـرای مشتریـان در اروپا و نقاط دورتر انتقال و ارسال می‎‌شد».[1] پی‌نوشت‌: [1]. اسناد لانه جاسوسی آمریکا، ج 12، تهران، انتشارات مؤسسه فرهنگی هنری بزرگ اندیشه، ص 5022. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ مسئله مالکیت ایران بر جزایر سه‌گانه در مصاحبه مدیر روزنامه «سندی تایمز» لندن با مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه؛ از چه زمانی دنیا حکمرانی دزدان دریایی را پذیرفته است؟! به گزارش روابط عمومی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در مصاحبه فرانک جیلز، مدیر روزنامه «سندی تایمز» چاپ لندن، با #محمدرضا_امیرتیمور [1]، مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه، در خصوص مالکیت ایران بر جزایر #خلیج_فارس و دفاع از آن به مدیر روزنامه اعلام می‌شود: ادعای شیوخی که خود را مالک این جزایر می‌دانند و در این زمینه از حمایت انگلیس برخوردارند بی‌پایه و اساس بوده؛ زیرا تا چند دهه گذشته انگلیسی‌ها این امارات خلیج را ساحل دزدان دریایی می‌نامیدند و از چه زمانی می‌توان گفت که دنیا حکمرانی دزدان دریایی را پذیرفته است! اگر انگلستان خلیج فارس را تخلیه کند کسی که به‌حق می‌تواند در این مناطق نفوذ و قدرت داشته باشد دولت ایران است؛ زیرا هیچ یک از شیوخ آن نمی‌توانند ادعا کنند که برای تأمین امنیت خلیج فارس بر ایران برتری دارند.[2] پی‌نوشت: [1]. محمدرضا امیرتیمور کلالی پسر ارشد محمدابراهیم امیرتیمور کلالی، وزیر کار و کشور کابینه دکتر #مصدق ، است. [2]. پژوهشکده تاریخ معاصر، سند شماره 31-2001-693الف. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ عاقبت طرح انگلستان برای نیروهای نظامی ایران؛ چرا انگلیس حقوق قزاق‌های ایرانی را پرداخت؟ پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ نقش انگلستان در کودتای 3 اسفند 1299 و تحولات ایران دوره #پهلوی_اول از مباحث مهم و جنجالی تاریخ معاصر ایران است. در متون مرتبط با ارتش نوین دوره پهلوی اول دوگانه: نقش و بازیگری انگلستان در مقابل استقلال و بیگانه‌ستیزی #رضاخان، محور مباحث را شکل داد؛ منازعه‌ای که برخی منابع با اختفای حمایت‌های انگلستان و تبلیغ ملی‌گرایی رضاخان #سردار_سپه آن را تشدید کرده‌اند. منازعه فوق، با بررسی نقش اغماض‌ناشدنی انگلستان و سیاست‌های آنها در دوره پهلوی اول و تحولات نظامی کشور ملموس خواهد بود. در راستا می‌توان ادعا کرد: ارتش نوینی که رضاخان ادعای پایه‌گذاری آن را داشت به واقع یک طرح انگلیسی بود و در حالت کلان خود برای تحقق اهداف آنها مجال شکل‌گیری پیدا کرد. شواهد متعددی برای این ادعا می‌توان ارائه داد، اما در این مختصر به دو محور کلی اکتفا می‌شود: اول اینکه انگلیسی‌ها در اواخر دوره قاجار برای محدود کردن بلشویک‌ها از وجود ارتش سازمان‌یافته و دولت نظامی در ایران حمایت می‌کردند و برای تحقق این مهم «کمیته ایران» و «کمیته شرق» را در وزارت خارجه خود شکل دادند،[1] «قرارداد 1919» را طراحی کردند، کمیسیون مطالعات نظام ایران و انگلیس ایجاد کردند، حقوق قزاق‌های ایرانی را پرداخت و در نهایت امر از کودتا و رضاخان حمایت نمودند.[2] دوم: با اینکه بسیاری تلاش دارند رهبر نظامی کودتا را فردی ضد بیگانه معرفی کنند، اما صرف توجه به این واقعیت که رضاخان در درجه اول طرح انگلستان در خصوص نیروهای نظامی ایران را تکمیل کرد و بعدها لندن مناسبات نظامی وسیعی با قشون متحدالشکل داشت می‌تواند کلیتی بر ادعای ارائه‌شده باشد. پی‌نوشت‌ها: [1]. پرسی‌مولزورث سایکس، سفرنامه ژنرال سایکس یا ده‌هزار مایل در ایران، ترجمه حسین سعادت نوری، تهران، ابن سینا، 1336، صص 438-439. [2]. سیروس غنی، برآمدن رضاخان افتادن قاجار و نقش انگلیسی‌ها، ترجمه حسن کامشاد، تهران، انتشارات نیلوفر، 1377، ص 46. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ وضعیت نهضت ساخت داخله در دوره پهلوی دوم؛ سیاست صنعتی کردن کشور تا چه حد مورد توجه دولت بود؟ پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در دهه‌های 1340 و 1350 اقتصاد ایران به سمت تمرکز و برنامه‌ریزی دولتی در همه حوزه‌ها به‌ویژه در حوزه صنعت پیش رفت؛ به‌طوری‌که دولت در این دوران تعیین‌کننده نهایی بسیاری از حوزه‌ها و فعالیت‌های اقتصادی کشور گردید. در دهه 1350، بعد از شوک نفتی، به دلیل کمبودهای جدی در این حوزه، دولت به وارد کردن بسیاری از قطعات از خارج مجبور شد و از این جهت تولیدات صنعتی ایران بیشتر جنبه مونتاژ به خود گرفت. این وضعیت در شماره 1240 نشریه «تهران اکونومیست» (19 فروردین 1357) چنین بیان شده است: «وقتی از صنایع حمایت می‌کنند این حمایت به قدری زیاد است که صنایع به فکر بهبود کیفیت محصولات خود نیستند و وقتی حمایت نمی‌شوند به قدری زیاد است که زندگی آنها به خطر می‌افتد؛ در نتیجه در سه سال اخیر باید اقرار کرد که به طور کلی صنایع کشور ما بر اثر سیاست غلط تعیین و کنترل قیمت‌ها، تشویق واردات و عوامل بی‌شمار بین‌المللی و داخلی، نه تنها پیشرفت نکرده‌اند، بلکه به عقب برگشته‌اند تا آنجا که حتی پیشرفت‌های مهمی نظیر ساخت اتومبیل‌های مدرن و شیک این اصل را رد نمی‌کند؛ زیرا قسمت اعظم آن مونتاژ است و بنابراین کندی رشد صنایع ما یک امر عبثی است؛ با این عبارت که نهضت ساخت در داخله تضعیف شده در عوض مونتاژ و واردات جای آن را گرفته است و این وضع درست در جهت عکس سیاست ملی اقتصادی ماست. با این جهت دولت به‌ویژه وزارتخانه‌های صنایع و معادن و امور اقتصادی و بازرگانی باید برنامه و سیاست خود را روشن کنند تا معلوم شود ما به چه سویی در حرکت هستیم و سیاست صنعتی کردن کشور تا چه حد مورد توجه دولت است».[1] پی‌نوشت: [1]. #تهران_اکونومیست ، سال 26، ش 1240 (19 فروردین 1357)، ص 16. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ دوران تاریک قحطی در ایران (4)؛ کودکانی که از درون دیگ غذا سر درمی‌آوردند پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ داناهو، خبرنگار مشهور جنگی که به ارتش انگلستان پیوسته بود، در 5 آوریل 1918م، یعنی در بحبوحه جنگ جهانی اول، وارد ایران شد. او در بخشی از گزارش خود درباره اوضاع شهرهای مختلف ایران، به آنچه در همدان می‌دید اشاره کرده است: «... حوادث بدتری در راه بود. مردم گرسنه‌ای که رنج بی‌غذایی آنها را به جنون دچار کرده بود، به خوردن گوشت یکدیگر روی آورده بودند. آدمخواری جرمی است که تاکنون در ایران ناشناخته بوده و ازاین‌رو مجازاتی برای آن در قوانین این کشور وجود ندارد. مجرمین اغلب زنان هستند و قربانیان، کودکانی که از جلوی خانه‌هایشان ربوده می‌شوند و یا در شلوغی بازار قاپیده می‌شوند. مادران از اینکه برای گدایی تکه نانی، نوزادانشان را تنها بگذارند، می‌هراسند؛ زیرا ممکن است در غیبت آنان کودکانشان ربوده و خورده شوند. هرگز نتوانستم در کوچه و بازار و معابر باریک و ناهموار ایـــن سـرزمیـن گــام بردارم، بی‌آنکه وحشتی بیمارگونه نسبت به دیدن این همه بدبختی احساس کنم. کودکانی که پوست و استخوان بودند دور آدم جمع می‌شدند و برای لقمه نانی و یا پولی که بتوانند با آن نان بخرند التماس می‌کردند و هنگامی که چند پول سیاه به آنها می‌دادی نمی‌توانستی این فکر رنجش‌آور را از ذهن بیرون کنی که شاید سرنوشت آنها هم دیر یا زود، سر درآوردن از درون دیگ غذاست». وی در ادامه درباره بازداشت تعدادی از مجرمین به دست نیروهای نظمیه نوشته است: «آنها ده زن را بازداشــت کــرده‌انـد کـه اعتراف کرده‌اند تعدادی کودک را ربوده و خورده‌اند و با این بهانه که گرسنگی آنها را به چنین جرایم هولناکی وادار کرده از خود دفاع کرده اند». داناهو درباره موارد دیگری نوشته است: «روز بعد در 8 می مورد هولناک‌تر دیگری از آدمخواری کشف شد. دو زن، مادر و دختر، با دستان خون‌آلود دستگیر می‌شوند. آنها دختر هشت‌ساله‌ای را کشته و مشغول پختن جنازه او بودند که نظمیه مانع از مقدمات این ضیافت می‌شود. قطعات نیم‌پخته باقی‌مانده در یک سبد ریخته شده و گروهی از دموکرات‌های شکم‌سیر و خشمگین مجرمین بیچاره را به مرگ تهدید کرده و تا مقر نظمیه همراهی می‌کنند. روز بعد آن دو زن اعدام شدند» [1] #مطالب_مرتبط https://eitaa.com/iichs_ir/6224 https://eitaa.com/iichs_ir/6229 https://eitaa.com/iichs_ir/6234 پی‌نوشت: [1]. محمدقلی مجد، قحطی بزرگ (1298-1296ش)، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، 1386، صص 55-56. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ کارشکنی‌هایی غرب در تأسیس ذوب آهن در ایران؛ گویا ما توقیف کردیم! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در مصاحبه #فرانک_جیلز ، مدیر روزنامه « #سندی_تایمز » چاپ لندن با #محمدرضا_امیرتیمور ، مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه، در مورد کارشکنی‌هایی که غربی‌ها در تأسیس #ذوب_آهن داشته‌اند و تمایل نداشتن آنها به توسعه اقتصادی ایران و توافق با شوروی برای انتقال تکنولوژی ضعیف این صنعت باید به بخشی از این گفت‌وگو اشاره کرد: متن کامل را در این جا بخوانید! https://eitaa.com/iichs_ir/6256 #شرح_عکس بقایای ساختمان‌های نخستین کارخانه ذوب‌آهن ایران که درحال تخریب است ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ کارشکنی‌هایی غرب در تأسیس ذوب آهن در ایران؛ گویا ما توقیف کردیم! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در مصاحبه #فرانک_جیلز ، مدیر روزنامه « #سندی_تایمز » چاپ لندن با #محمدرضا_امیرتیمور [1]، مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه، در مورد کارشکنی‌هایی که غربی‌ها در تأسیس #ذوب_آهن داشته‌اند و تمایل نداشتن آنها به توسعه اقتصادی ایران و توافق با شوروی برای انتقال تکنولوژی ضعیف این صنعت باید به بخشی از این گفت‌وگو اشاره کرد: فرانک جیلز: تا آنجا که من می‌دانم ما حتی شما را از این صنعت منع هم می‌کردیم، راستی چرا ما شما را منع می‌کردیم؟ پاسخ دادم می‌دانم که شما ما را منع می‌کردید، ولی دلیل آن را باید از رجال مسئول غرب سؤال کنید. آقای جیلز گفت: نمی‌دانستم که این موضوع چهل سال سابقه داشته است. گفتم: بلی. چهل سال ملت ایران در این آرزو به سر برد. مقارن شروع جنگ مقدمات تأسیس این صنعت فراهم شده بود و آلمان‌ها حتی مقداری از وسایل و ماشین‌آلات را هم به سوی ایران حمل کردند، اما متأسفانه کشتی‌های حامل ماشین‌آلات در اسکندریه توقیف شد و این کار انجام نگرفت.[2] آقای جلیز گفت: گویا ما توقیف کردیم. گفتم صحیح است.[3] پی‌نوشت‌ها: [1]. محمدرضا امیرتیمور کلالی پسر ارشد محمدابراهیم امیرتیمور کلالی، وزیر کار و کشور کابینه دکتر #مصدق ، است. [2]. هنوز مدت کوتاهی از شروع تأسیس ساختمان ذوب آهن ایران توسط کنسرسیوم آلمانی «دماک گروپ» نگذشته بود که جنگ جهانی دوم آغاز شد. در بحبوحه جنگ حمل ماشین‌آلات ذوب آهن ایران از راه دریا آغاز شد. ماشین‌آلات از بندر هامبورگ در آلمان روی کشتی‌ها قرار داده شد و به طرف مدیترانه به راه افتاد. وقتی ماشین‌آلات به نزدیکی سواحل مصر رسید، ارتش انگلیس ماشین‌آلات و وسایل کارخانه ذوب آهن را در راه مصادره کرد و به مصر انتقال داد و نگذاشتند این تجهیزات به ایران برسد و کارخانه ساخته شود. «آخرین کشتی آن محموله به نام آرابیا نیز در مدیترانه توسط متفقین توقیف و به یکی از بنادر شمال آفریقا برده شد.» رک: محمد شیخ شاب بافقی، «سیری در صنعت ذوب آهن ایران»، نشریه دانشگاه انقلاب، ش 1 (بهار 1360)، ص 28. [3]. پژوهشکده تاریخ معاصر، سند شماره 29-2001-693الف. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نفوذی‌ها چگونه در #سازمان_برنامه_و_بودجه خرابکاری می‌کردند؟ غنیمت‌‎خواهی از بودجه برنامه‌ریزی دولتی توسعه در دوره پهلوی دوم، به دلایل مختلف اجتماعی و سازمانی، پیامدی جز نابه‌سامانی و ایجاد تضادهای چندگانه در لایه‌های زندگی اجتماعی مردم نداشت، اما افزون بر نوع برنامه‌ریزی عامل دیگری که در این برنامه‌ها خرابکاری می‌کردند نفوذی‌های سازمان برنامه و بودجه بودند. پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ سرمایه‌داران در مجلس، مطبوعات، دربار و حتی در خود سازمان برنامه نفوذ داشتند و تا وقتی که سهم عادلانه‌ای از این غنیمت به آنها داده نمی‌شد، قادر بودند که طرح‌های سازمان برنامه را درهم بشکنند. در یک نمونه آنها موفق به این کار شدند. آنها برای پیشبرد منظور خود از شیوه اتهامات سیاسی استفاده می‌کردند؛ در عین حال که نسبت به اتهامات منطقی سیاسی که در دوران حکومت #مصدق به آنها زده می‌شد، بی‌توجه بودند، اما وقتی پای منافعشان به میان می‌آمد، حاضر بودند در وارد کردن اتهامات سیاسی به سازمان برنامه، با نیروهای مخالف شاه نیز همدست شوند. اگر احساس می‌کردند در یک پروژه بزرگ ساختمانی سهم عادلانه‌ای به آنها داده نشده است، توانایی این را داشتند که نظر اعضای حزب مخفی ایران و مصدقی‌ها را در وزارتخانه‌ها و سازمان برنامه به سوی خود جلب کنند و مانع پیشبرد برنامه‌های عمرانی شوند.[1] #شرح_عکس اسدالله، سیف‌الله و قدرت‌الله رشیدیان شماره آرشیو: 3735-۲۸۸م پی‌نوشت: [1]. پیتر آوری، تاریخ معاصر ایران (از کودتای 28 مرداد تا اصلاحات ارضی)، ترجمه محمد رفیعی، تهران، مؤسسه مطبوعاتی عطائی، 1368، ص 50. @iichs_ir  

✳️ چگونگی شناسایی دو فاکتوی رژیم غاصب اسرائیل توسط پهلوی؛ رشوه نجومی #اسرائیل به نخست‌وزیر ایران پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ هم‌‎زمان با سفر محمدرضا پهلوی به آمریکا در آبان 1328 جهت جلب کمک مالی از آمریکا، لابی‌های یهودی مانع پرداخت این کمک‌ها به شاه شدند و به او فهماندند که ارائه کمک‌ها منوط به شناسایی دولت جعلی اسرائیل است. شاه در مدت اقامت ۴۸روزه خود در آمریکا، ملاقات‌هایی با سرمایه‌داران بزرگ و محافل یهودی آمریکایی داشت و در این ملاقات‌ها مسئله شناسایی اسرائیل نیز مورد بحث و مذاکره قرار گرفت؛ سرانجام در ۱۶ اسفند ۱۳۲۸ (۶ مارس ۱۹۵۰م)، دولت ایران به صورت دوفاکتو اسرائیل را به رسمیت شناخت و این موضوع به طور رسمی از جانب نماینده ایران در سازمان ملل اعلام شد و اطلاعیه رسمی دولت دراین‌باره نیز ده روز بعد صادر شد. ویلیام شوکراس در کتاب «آخرین سفر شاه» دراین‌باره نوشته است: «...اسناد بایگانی اسرائیل معلوم می‌کند که اسرائیل شناسایی دو فاکتوی خود را در دی‌ماه 1328 (ژانویه 1950م) با پرداخت رشوه قابل توجهی به محمدساعد مراغه‌ای، نخست‌وزیر وقت ایران، به‌دست آورد و مذاکرات را یک آمریکایی که هنوز "آدام" شناخته می‌شود و با موساد همکاری داشته است، از جانب دولت اسرائیل رهبری می‌کرد. او ضمنا یک تاجر ایرانی را می‌شناخت که با نخست‌وزیر دوست و شریک تجاری بود. از طریق این شخص، نخست‌وزیر چهارصدهزار دلار مطالبه کرد تا هیئت وزیران و شاه را متقاعد کند که شناسایی دو فاکتوی اسرائیل خدمت به منافع ایران است».[1] پی‌نوشت: [1]. علی فلاح‌نژاد، مناسبات ایران و اسرائیل در دوره پهلوی دوم، ص 120. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ هویدا انتقالش از نخست‌وزیری به وزارت دربار را چگونه می‌دید؟؛ لانه افعی‌ها پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ با کناره‌گیری #اسدالله_علم از وزارت دربار و تغییر در طولانی‌ترین دوره نخست‌وزیری ایران، یعنی دوره سیزده‌ساله امیرعباس هویدا، زمانی که تصمیم گرفته شد #هویدا به سمت وزارت دربار منصوب شود، او این تغییر و جابه‌جایی را این‌گونه تشریح داد: گرچه با اوضاع فعلی مملکت ایجاد تغییراتی در سطوح بالا واقعا ضروری است، ولی باید دانست که این گونه تغییرات به‌هیچ‌وجه مسائل مملکت را حل نخواهد کرد. البته شخصا هم هیچ امیدی ندارم که بتوانم در شغل جدید توفیقی کسب کنم؛ چون وقتی که تشکیلات دولت فاسد باشد، وزارت دربار هم به طور طبیعی تبدیل به لانه افعی‌ها می‌شود.[1] #شرح_عکس امیرعباس هویدا شماره آرشیو: 8-131گ پی‌نوشت: [1]. #پرویز_راجی ، خدمتگزار تخت طاووس، تهران، اطلاعات، 1364، ص 90. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نگاه مصدق به محاکمه در دادگاه نظامی؛ تنها کسی که از این محاکمه استفاده می‌کند پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ اگرچه مصدق بعدها در جریان محاکمه‌اش در دادگاه نظامی، این دادگاه را صالح به رسیدگی به اعمال نخست‌وزیر نمی‌داند و مرجع واقعی رسیدگی را مجلس ملّی و سنا و نیز دیوان عالی کشور می‌داند، امّا از اصل محاکمه خشنود به نظر می‌رسد و آن را برای بیان اثبات مظلومیت خود و حقانیت عملکرد دولتش مفید ارزیابی می‌کند: «اکنون خادمین وطن در دادگاه نظامی محاکمه و محکوم می‌شوند و از بین می‌روند، تنها کسی که از این محاکمه استفاده می‌کند، دکتر محمد مصدق است و بس این هم خواست خداست. چه از این خوب‌تر که من در دنیا مظلوم معرفی شوم و چه افتخار از این بالاتر که با رأی دادگاه از بین بروم ... سیدالشهداء فرمودند: وقتی انسان برای مرگ آفریده شده، با شمشیر به مرگ برسد ارزنده‌تر است».[1] #شرح_عکس دکتر محمد #مصدق در حال ایراد دفاعیاتش در دادگاه نظامی سلطنت‌آباد پی‌نوشت‌ها: [1]. خاطرات جلیل بزرگمهر از دکتر محمد مصدق، تهران، ناهید، 1373، صص 181-182. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ قدرت ساواک به روایت #مینو_صمیمی ؛ سایه #ساواک پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ مینو صمیمی در خاطرات خود درباره سیطره ساواک به تمام امور کشور می‌گوید: «وقتی دکتر حسینعلی لقمان ادهم (رئیس تشریفات دربار و سفیر جدید ایران در سوئیس) هم می‌خواست یک منشی برای خود استخدام کند، ناگزیر می‌بایست از ساواک در این باب تأییدیه بگیرد و اصولا باید گفت: وضع در ایران به گونه‌ای بود که نه تنها هیچ کس نمی‌توانست بدون نظر موافق ساواک به مقامی دست یابد، که اگر حتی در مقطعی مورد سوء ظن ساواک قرار می‌گرفت، بلافاصله از شغل و مقامش معلق می‌شد. از آن روز به بعد هر جا می‌رفتم همواره سایه ساواک را پشت سر خود می‌دیدم...».[1] #شرح_عکس نمایی از موزه عبرت (شکنجه‌گاه ساواک) پی‌نوشت: [1]. مینو صمیمی، پشت پرده تخت طاووس، ترجمه حسین ابوترابیان، تهران، مؤسسه اطلاعات، 1391، ص 64. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

🔶 به مناسبت شصتمین سالگرد تصویب قرارداد ننگین کاپیتولاسیون در ایران، #پژوهشکده_تاریخ_معاصر برگزار می‌کند: 🔺همایش ملی کاپیتولاسیون؛ رابطه خدایگان و برده 📝 دبیر علمی همایش: دکتر #موسی_حقانی 🗓زمان: ۱۱ و ۱۲ آذرماه ۱۴۰۳ ⏰ ساعت ۹ - ۱۲ 🎥 پخش زنده در صفحه اصلی پیام‌رسان روبیکا 🌐 لینک کمکی: https://rubika.ir/zamanehh لینک پخش زنده در پیام‌رسان ایتا: https://eitaa.com/shookoohzan 📌 همراه با رونمایی از سایت مرکز اسناد لانه جاسوسی آمریکا ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ چگونگی تأسیس دفتر ویژه اطلاعات؛ وقتی ملکه انگلیس از آب گل‌آلود ماهی گرفت پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #احسان_نراقی در خاطراتش درباره چگونگی تأسیس دفتر ویژه اطلاعات گفته است: «وقتی شاه در سال 1338 به انگلستان و با ملکه انگلستان دیدار نمود، به ملکه گفته بود: گزارش‌های دستگاه‌های اطلاعاتی آن‌قدر متعدد است که من از این همه گزارش خسته می‌شوم و پرسیده بود: شما در موارد مشابه نسبت به این گزارش‌ها چه می‌کنید؟ ملکه انگلیس گویا در دیدار روز بعد به شاه گفته بود: من دفتری دارم در کاخ خود "بوکینگهام پالاس" و همه گزارش‌ها آنجا می‌آید. در این دفتر گزارش‌ها بررسی می‌شود و نتیجه آنها را به من می‌دهند. اگر شما هم مایلید یک نفر را به اینجا بفرستید سفارش می‌کنم به او تعلیمات لازم را بدهند.... پس از این دیدار بود که فردوست به انگلستان رفت و تعلیم دید و دفتر ویژه اطلاعات را ایجاد کرد».[1] #شرح_عکس #محمدرضا_پهلوی به همراه الیزابت دوم،‌ #ملکه_انگلستان در لندن شماره آرشیو: 151-۱۱ع پی‌نوشت: [1]. گفت‌وگو با احسان نراقی، به کوشش مرتضی رسولی‌پور، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1394، صص 32-33. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ گزارش وزیر دربار شاهنشاهی درباره قاچاق تریاک توسط یار گرمابه و گلستان اعلیحضرت همایونی؛ کشف محموله مواد مخدر در صحنه تصادف! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ «شنبه 8/ 4/ 53[13]... اما امر دیشب شاهنشاه: موضوع بر سر این است که باز آقای [امیرهوشنگ] دولو از اصفهان به تهران تریاک حمل می‌کند با آنکه چون معتاد رسمی قلمداد شده، از طرف مقامات دولتی به او تریاک به‌طور رسمی می‌دهند. باری ایشان سی کیلو تریاک از اصفهان به تهران می‌آورد و اتومبیل او برگشته (البته خودش نبوده) و زن راننده کشته می‌شود و به این علت دادستان و بازپرس قم پرونده تشکیل می‌دهند (قتل غیرعمد همسر راننده) و معلوم می‌شود در این اتومبیل سی کیلو تریاک هم بوده. اتومبیل مال کیست؟ مال آقای دولو! شاهنشاه فرمودند: چون اجازه کشت تریاک در اصفهان گرفته بود اشکالی ندارد که؛ اقدام کنید گرفتار نشود. من بعد از شام فوری رئیس ژاندارمری را خواستم و او به من گفت که علاوه بر تریاک هروئین هم در این اتومبیل بوده است. آن هم به مقدار زیاد! مثل این است که دنیا بر سر من خراب شد. ما که برای یک گرم هروئین یک خانواده را به بدبختی می‌نشانیم و صاحب آن را اعدام می‌کنیم به چه صورت می‌توان جلوی این قضیه را گرفت؟... [9/ 4/ 1353]... من با تلفن با شاهنشاه صحبت کردم و مطلب را به عرض رساندم و ضمنا عرض کردم کار دولو هم تمام شد و ترتیب آن را دادم، ولی باید عرض کنم که دیشب چند ساعتی دچار بدبختی بودم؛ چون گفته بودند که هروئین هم در اتومبیل بود و من نمی‌دانستم اگر می‌بود چه می‌کردیم؟ فرمودند: حالا که نبوده. عرض کردم خوشبختانه خیر و برای اینکه شاهنشاه بخندند باید عرض کنم: به جای آنکه دولو جویا باشد که به چه صورت از این مخمصه جان به در برد یا آنکه بر سر راننده بدبخت زخمی او چه آمد و زنش که کشته شده چه باید بشود، دائما تلفن می‌کند که اصل جنس یعنی تریاک‌ها چه شد؟ خیلی هم خندیدند...».[1] پی‌نوشت: [1]. یادداشت‌های علم، ج 4، به کوشش علینقلی عالیخانی، تهران، مازیار و معین، 1380، صص 156-157. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ گزارش روز دوم همایش ملی «کاپیتولاسیون؛ رابطه خدایگان و برده»؛ علی‌بخشی: دکتر محمود حسابی کاپیتولاسیون را مغایر با اصول فقه شیعه عنوان کرد به گزارش روابط عمومی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ عباس علی‌‎بخشی سخنران دیگر این همایش بود که سخنان خود را با عنوان «واکنش‌های سیاسی ـ اجتماعی به تصویب قانون استفاده مستشاران آمریکایی از مصونیت‌ها و معافیت‌های قرارداد وین (کاپیتولاسیون) با تکیه بر اسناد و گزارش‌های ساواک» مطرح کرد. او با تکیه بر این اسناد واکنش‌ها را به چهار دسته کارگزاران پهلوی، علما و روحانیان، دانشگاهیان و توده مردم تقسیم کرد و پس از ذکر تاریخچه‌ای درباره کاپیتولاسیون در ایران گفت: کاپیتولاسیون اولین بار در عهدنامه ترکمنچای بر ایران تحمیل شد. این کاپیتولاسیون در سال 1295ش یعنی قبل از روی کار آمدن رضاخان لغو شد و در سال 1297ش به اطلاع عموم رسید، اما رضاخان در سال 1306 طی فرمانی به مستوفی‌الممالک که رئیس‌الوزرا بود، به صورت تبلیغاتی کاپیتولاسیون را ملغا اعلام کرد. علی‌بخشی در ادامه وارد بخش واکنش‌ها شد و گفت: دسته اول واکنش‌ها مربوط به کارگزاران و مقامات حکومت پهلوی بود. اینها خودشان در جریان لایحه بودند و از نحوه اجرای آن اطلاع داشتند و خودشان این موضوع را که حکومت پهلوی یک رژیم ملی‌گرا و مخالف اعطای امتیازاتی مثل کاپیتولاسیون است تبلیغ می‌کردند. اولین واکنش از این دست در مجلس شورای ملی رخ داد. مهم‌ترین واکنش‌ها مربوط به پانزده نماینده مجلس بود که در رأس آنها ناصر بهبودی، پسر سلیمان بهبودی (محرم اسرار رضاخان) قرار داشت. گفتنی است پس از چندی سلیمان بهبودی بالاجبار بازنشسته و از دربار برکنار شد. او افزود: واکنش بعدی از این دسته مربوط به علی امینی بود که چندی بود خارج از دایره قدرت قرار داشت. او حتی خواستار انحلال مجلسین به خاطر تصویب این لایحه شد و سعی کرد خود را به علما و روحانیون نزدیک کند. علی‌بخشی در ادامه سخنان خود به واکنش دانشگاهیان اشاره کرد و گفت: دکتر محمود حسابی بازگشت مجدد کاپیتولاسیون در سال 1343 را مغایر با اصول فقه شیعه و به ضرر شاه و ملت عنوان می‌کند و از شاه می‌خواهد مخالفت خود را باتصویب این لایحه نشان دهد. او پس از اشاره به واکنش دانشجویان و انتشار اعلامیه امام در میان آنها واکنش طلاب و روحانیان را مطرح کرد و آن را چنین توضیح داد: افزون بر سخنرانی امام، باید به اقدام طلاب اشاره کرد که بیانیه‌ها و اعلامیه‌های را صادر و با جمع امضا و ارسال آن به دربار مخالفت لایحه کاپیتولاسیون با قاعده نفی سبیل را گوشزد کردند و خواستار لغو آن شدند. علی‌بخشی پس از اشاره به واکنش توده مردم، که سبب گسترش سرخوردگی و نارضایتی در میان آنها شد، در بخش پایانی سخنان خود گفت: لایحه مصونیت قضایی (کاپیتولاسیون) دو بار؛ در دوره قاجار و پهلوی، بر مردم ایران تحمیل شد. در دوره اول در زمان ضعف دولت و علی‌رغم خواست آن تحمیل شد، اما در سال 1343 دولت به میل و رغبت خود این لایحه را پذیرفت و تصویب کرد و درواقع امتیاز قرن نوزدهمی در قرن بیستم بر مردم ایران تحمیل شد. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ گزارش‌هایی که برای شاه جالب بود! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #احسان_نراقی در خاطراتش گفته است: پس از تأسیس دفتر ویژه توسط #فردوست و ارسال گزارش به #محمدرضا_پهلوی ، شاه به وی گفته بود: «گزارش‌های شما برای من جالب نیست. دلم نمی‌خواهد از گزارش‌ها نتیجه بگیرید و روی آنها تحقیق علمی انجام دهید. مایلم گزارش‌های اولیه، جزئی و خصوصی مربوط به مثلا مقامات و وزیران را عینا به من بدهید.... مثلا اینکه فلان وزیر اگر دیشب به فلان مجلس رفته و در قمار یک‌میلیون باخته یا کس دیگر در ساعتی معین اگر با معشوقه‌اش قرار ملاقاتی دارد، این قبیل اطلاعات به من بدهید...».[1] پی‌نوشت: [1]. گفت‌وگو با احسان نراقی، به کوشش مرتضی رسولی‌پور، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1394، صص 33-34. ما را در  فضای مجازی دنبال کنید؛        eitaa.com/iichs_ir   https://instagram.com/iichs.ir   https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ «به‌اصطلاح رجال!» پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #اسدالله_علم در یادداشت‌های 19 آذر 1353 خود چنین نوشته است: «مقداری راجع به رجال (به‌اصطلاح رجال!) صحبت شد. عرض کردم خیلی کوتاه‌فکر و بدبخت و بیچاره هستند. تمام مسائل مملکتی را از نقطه‌نظر شخصی قضاوت می‌کنند. اگر کار آنها رو به‌راه باشد همه‌چیز خوب است و اگر نباشد همه چیز بد است. فرمودند متأسفانه همین‌طور است ولی چه کنیم؟ آدم نداریم. عرض کردم راست است که اعلیحضرت از پدرتان شاهنشاه فقید [رضاشاه] خواستید که خاطره بنویسد، فرمودند چه بنویسم؟ من یک سرپوش طلا روی یک ظرف گُه بودم، می‌خواهید این سرپوش برداشته شود؟ البته این عقیده درباره هیئت حاکمه ایران است نه مردم ایران. هیئت حاکمه که خودم [: اسدالله علم] هم باشم واقعا گُه است. خندیدند... فرمودند: در این حدود بود!»[1] #شرح_عکس احمد #میرفندرسکی ، #عباسعلی_خلعتبری و #اردشیر_زاهدی شماره آرشیو: 5207-115ز پی‌نوشت: [1]. اسدالله علم، یادداشت‌های علم، ج 4، تهران، انتشارات مازیار و معین، 1380، ص 324. ما را در  فضای مجازی دنبال کنید؛        eitaa.com/iichs_ir   https://instagram.com/iichs.ir   https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug