🔰 فردوسی و پاسداشت زبان فارسی
✍️ علی دودانگه
#دلنوشته_دانشجویی
🔻آن روز با خودم نشسته بودم و کبوتر خوش ذوق خیالم را در آسمان تاریخ ادبیات فارسی به پرواز در آورده و با خود فکر میکردم اگر هریک از شاعران بزرگ نبودند چه اتفاقی میافتاد.
🔹رودکی اگر نبود چه کسی میخواست برایمان از بوی جوی مولیان و حس فراق دوست پرهنر بگوید. خیام و باباطاهر عریان گر نبودند چه کسانی میخواستند سرودن دوبیتی در شعر فارسی را به اوج برسانند.
🔹شاید اگر عطار در نیشابور دیده به جهان نمیگشود هیچ کسی برایمان منطق الطیر نمیگفت، وحدت در عین کثرت و رسیدن پله پله از مقامات تبدل تا فنا را به این زیبایی برایمان نمایان نمیکرد. نظامی گنجوی اگر نبود شاید هیچیک از ما لیلی، شیرین، مجنون، فرهاد و خسرو را نمیشناختیم و شرح دلداگی آنها الگوی عاشقیهایمان نمیشد و نمیتوانیستیم خود را مجنون تر از لیلی، شیرین تر از فرهاد بدانیم. و یا که میخواست به ما بگوید که «همه عالم سر است و ایران دل»
🔹سعدی اگر نبود چه کسی میخواست عاشقی کردن فراتر از زمان و مکان را به ما بیاموزد و علاقه به معشوق را حتی تا جهانی دیگر ادامه دهد و بگوید«کاش که در قیامتش بار دگر بدیدمی/کانچه گناه او بود من بکشم غرامتش»
🔹مولوی اگر نبود که میخواست برای سینههای شرحه شرحه از فراق ما شرح درد اشتیاق را بگوید. حافظ اگر نبود که میخواست برایمان غزلی بگوید که سرشار از راز باشد. غزلی که هر کس از ظن خود از آن بهره برده و خیال کند حرف دل او را میگوید.
🔹عبید زاکانی اگر نبود چه کسی میخواست با نکتهیابی و انتقادهای ظریف اجتماعی ناملایمات و اوضاع آشفته روزگار خود، تزویر و ریاکاری حاکمان را به تصویر بکشد.
🔹اگر عارف قزوینی نبود چه کسی میخواست برایمان از لاله دمیده از خون جوانان وطن بگوید و وطندوستی و نثار جان در راه وطن را به ما بیاموزد چنان که میگوید «جامهای کاو نشود غرق به خون بهر وطن/ بدر آن جامه که ننگ تن و کم از کفن است». اگر ملکالشعرای بهار نبود چه کسی میخواست برایمان از مرغ سحر بگوید و یا از دیو سفید پای در بندی که خود گنبد گیتی است.
🔹اگر سهراب و نیما نبودند چه کسی میخواست بنیان شعر را نظمی نو در اندازد و به ما بیاموزد که «زندگی آب تنی کردن در حوضچه اکنون است» و یا اینکه باید از که میآموختیم که صدای پای آب را باید از داروگ میپرسیدیم.
🔹نجیب بارور اگر نبود که میخواست پلزدن از مرزها را یادمان دهد و در گوشمان زمزمه کند که جای جای ایرانشهر همچون کولاب و بلخ و تهران از یک جا ریشه میگیرند.
🔻اما اگر فردوسی را نداشتیم چطور؟
اگر فردوسی نبود شاید امروز نمیتوانستیم آثار شاعران پیش از او را به سادگی بخوانیم و متوجه شویم و در مورد شاعران بعد از فردوسی نیز زبان فارسیای نمیماند که با شاعرانگی و هنرمندی تمام آنرا با فنون متعدد ادبی بیارایند و تقدیم مخاطب کنند. همین باعث میشود که حکیم خردمند طوس و اثر بیمانند او، شاهنامه متفاوت از تمام آثار ادبی پارسی و بخش مهمی از هویت ما ایرانیان شوند. در همین راستا است که با زیبایی تمام روز بزرگداشت فردوسی بزرگ به عنوان روز پاسداشت زبان فارسی انتخاب شده است.
🔶کانون ایرانشناسی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)
@iranshenasi_ikiu