سلسله یادداشت های «جستجوی عدالت در قرآن»:
قسمت سوم؛ اقامه عدل
نویسنده:دکتر احمد اولیائی
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
منبع: کانال ایتای ایشان
آیه ۲۵ سوره حدید «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» نکات بسیاری در بحث عدالت اجتماعی دارد که نکته عاملیت از این آیه قبلاً بیان شد.
یکی دیگر از نکاتی که این آیه در بحث عدالت اجتماعی برای ما دارد مقوله «اقامه» است. اقامه عدل که بر عهده ناس یا مردم در این آیه گذاشته شده، هدف انبیا ذکر شده است.
اقامه در قرآن در آیات متعددی آمده؛ اقامه صلات مانند آیه ۵ سوره بینه؛ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ، اقامه تورات و انجیل در سوره مائده آیه ۶۶؛ وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ، اقامه شهادت در سوره مائده آیه ۱۰۷؛ فَإِنْ عُثِرَ عَلَىٰ أَنَّهُمَا اسْتَحَقَّا إِثْمًا فَآخَرَانِ يَقُومَانِ مَقَامَهُمَا مِنَ الَّذِينَ اسْتَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْأَوْلَيَانِ و مانند اقامه عدالت در آیه ۲۵ سوره حدید و ۱۳۵ سوره نساء؛ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ.
علامه طباطبایی در جلد ۱۱ المیزان در باب اقامه توضیحاتی داده اند: «ظاهرا ریشه این لغت از قیام آدمى گرفته شده باشد، چون انسان ... در حال قیام مسلط بر کارها و مقاصد خود هست ... وقتى انسان بر پاى خود بایستد از هر حال دیگرى بهتر تعادل خود را در دست دارد و در نتیجه به تمامى اعمال خود از ثبات و حرکت ، دادن و گرفتن ، اعطاء و منع و جلب و دفع مسلط تر است ، و نیز کنترل تمامى قواى خویش و افعال آن قوا را در دست دارد...و قیام عدل این است که در زمین گسترده شود. و به همین منوال اقامه ، به معناى بپاداشتن هر چیز است به نحوى که تمامى آثار آن چیز مترتب بر آن شود، و هیچ اثر و خاصیتى پنهان و مفقود نماند، مانند اقامه عدل و اقامه سنت و اقامه نماز و اقامه شهادت و اقامه حدود و اقامه دین و امثال آن.»
لذا اقامه عدالت از جنس استوارترین و محکم ترین کارهاست که با سستی و رخوت و تعلل همخوانی ندارد. انسانی که میخواهد اقامه عدل کنند باید دست بر زانوان گذاشته، حالت قیام بگیرد و بایستد و تمام توان خود را برای اقامه عدل به کار گیرد.
نکته دوم این است که اقامه عدل فقط به معنای اقامه فردی نیست، بلکه باید عدالت در همه جا گسترش یابد. این نکته هم دایره وظیفه انسان نسبت به اطرافش را روشن می کند، هم یک نگاه تمدنی به او می دهد و هم مقوله انتظار و مهدویت را برای وی معنادارتر می کند.
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
تأملات قرآنی در باب «روابط انسانی»
(قسمت دهم: «ایمان» به مثابه «عامل ولایت و محبت بین مومنان») (۴)
نویسنده:دکتر حبیب الله بابایی
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
منبع: کانال ایتای ایشان
از نظر آیت الله مصباح یزدی براى این كه آمر به معروف بتواند به دیگرى به زبان گوشزد كند و بعد عملا جلوى او را بگیرد، باید نسبت به او نوعى ولایت داشته باشد. یعنى قانون باید به او یك تسلط قانونى بدهد كه بتواند جلوى او را بگیرد. این نوعى ولایت است، شاید منظور خداوند كه مىفرماید «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ اُولِیاءُ بَعد» این است كه خداى متعال چنین ولایتى را به مسلمانان داده است كه نسبت به همدیگر بتوانند امر به معروف و نهى از منكر كنند.
از این نظر، معناى دیگرى نیز مىتوان براى ولایت ذكر كرد همان معناى معروف «دوستى» است. یعنى چون مؤمنان و مؤمنات نسبت به همدیگر محبت دارند، یكدیگر را دوست دارند، و دلسوز همدیگر هستند، لذا نمىخواهند به گناه مبتلا شوند، نمىخواهند كارى بكنند و راهى بروند كه نهایت آن، عذاب ابدى هست. آن محبت حاكم بر مؤمنان و مؤمنات ایجاب مىكند كه امر به معروف و نهى از منكر در میان آن ها وجود داشته باشد. پس خداوند یك نوع ولایتی بین مومنان جعل كرده است تا آنها بتوانند در كار یكدیگر دخالت و نظارت كنند، و این امر و نهى را به خوبى انجام دهند، اما در مورد منافقان كه مىخواهند به وسیله «امر به منكر» و «نهى از معروف» دین را از مردم بگیرند، و به اصل دین حمله كنند، آن ها دیگر احتیاج به ولایتى ندارند. این بدان سبب است که ولایت یك حق قانونى است، و قانون در هیچ جامعه اى امر به منكر را تجویز نمىكند .
پس بر اساس مطالب فوق مىتوان چنین نتیجه گرفت كه منافقان نسبت به هم محبتى ندارند. و همچنین قدرت قانونى هم براى امر و نهى، ندارند. اما مؤمنان هم نسبت به هم محبت دارند؛ لذا نسبت به یكدیگر دلسوزند و یكدیگر را امر و نهى مىكنند؛ زیرا نمىخواهند برادر و خواهر ایمانى آن ها از راستی و خوبی به انحراف بروند.
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💎 تفسیر دعای روز دهم ماه مبارک رمضان
👈 حجت الاسلام والمسلمین لک زایی معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی
❎مشاهده در آپارات
🌐https://www.aparat.com/v/QSYsI
🎧از رادیو پژوهش بشنوید
🌐http://dte.bz/1h6fw
💮 منتظر تفسیر دعای هر روز ماه رمضان باشید.
https://eitaa.com/isca24/12916
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
31.77M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎬جرعهای از قرآن
🔷موضوع: تولید و مطابقت با احکام اسلام و قانون
👤سخنران: حجتالاسلام والمسلمین شیرزاد کمانگر
https://eitaa.com/isca24/12917
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
خدیجه و علی(ع)
منبع: کانال ایتای دکتر مصطفی صادقی
عضو هیات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
📣 از سخنان امیرمؤمنان یادکرد چندانی از جناب خدیجه امالمؤمنین به ما نرسیده و ثبت نشده است جز آنچه در خطبه قاصعه آمده که فرمود: من و خدیجه جزو نخستین ایمان آورندگان به رسولخدا بودیم و با او نماز میخواندیم.
❤️ اما #خدیجه برای #علی(ع) مادری کرد و همچون فرزندی او را تربیت نمود.
6️⃣ زیرا علی(ع) از حدود شش سالگی به سبب حادثهای به خانه پیامبر وارد شد و تحت تربیت او و همسرش قرار گرفت و تا سال دهم که خدیجه از دنیا رفت ۱۴ سال در خانه او زندگی کرد.
🔍 پس طبعاً خدیجه(س) در این دوران نقش مهمی نسبت به امیرمؤمنان ایفا کرده است.
⛔️ اما این خبر واحد که در کتابی از قرن نهم آمده است که در بیعت خدیجه با پیامبر، ولایت علی(ع) هم شرط شد؛ صحیح نیست.
✅ چون اسلام آوردن در زمان پیامبر چنین شرطی نداشت. به علاوه بیعت با پیامبر در آن زمان معمول نبود.
⚔️ امیرمؤمنان یکی از دختران خود را خدیجه نام نهاد. او همسر پسر عمویش عبدالرحمن بن عقیل است که در کربلا به شهادت رسید.
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
📲اپلیکیشن فرهنگنامه و دانشنامه قرآنی معنویت
▪️بر گرفته از کلان پروژههای فرهنگ قرآن و دائره المعارف قرآن کریم
▫️در بردارنده صدها مدخل اصلی و هزاران عنوان فرعی
▪️استواری بر پایه نظام الفبایی در چینش موضوعات
▫️امکان دسترسی سریع و آسان به اطلاعات قرآنی مورد نیاز متخصصان
▪️نمایش درختی موضوعات
▫️امکان اشتراک گذاری متن
▪️و ...
🔸تولید شده در اداره فناوری و فراوری اطلاعات پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
📥لینک دانلود در کافه بازار:
https://cafebazaar.ir/app/isca.quran.manaviat
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
تأملات قرآنی در «روابط انسانی»
(قسمت یازدهم: «امر به معروف و نهی از منکر» ضامن بقا و گسترش «ایمان») (۵)
نویسنده:دکتر حبیب الله بابایی
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
منبع: کانال ایتای ایشان
از منظر تفسیر نمونه و آیت الله مکارم شیرازی، دو فریضۀ «امر به معروف و نهی از منکر» ضامن گسترش و بسط ایمان و اجرای همه قوانین فردی واجتماعی است. اگر این دو وظیفه اجرا نگردد ریشه های ایمان در دلها نیز سست می گردد و پایههای آن فرو میریزد. از این آیه به دست می آید که «مسلمانان تا زمانی یک "امت ممتاز" محسوب می گردند که دعوت به سوی نیکیها و مبارزه با فساد را فراموش نکنند، و آن روز که این دو وظیفه فراموش شد نه بهترین امتند و نه به سود جامعه بشریت خواهند بود».
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
⁉️اگر روزه گرفتن برامون خیلی سخت بود باید چکار کنیم؟!
🎙کارشناس: حجت الاسلام محمدی
◽️کاری از پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن-پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
https://eitaa.com/isca24/12923
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💎 تفسیر دعای روزیازدهم ماه مبارک رمضان
👈 حجت الاسلام والمسلمین لک زایی معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی
❎مشاهده در آپارات
🌐https://www.aparat.com/v/sUL7m
🎧از رادیو پژوهش بشنوید
🌐http://dte.bz/Xco3K
💮 منتظر تفسیر دعای هر روز ماه رمضان باشید.
https://eitaa.com/isca24/12925
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
30.33M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎬جرعهای از قرآن
🔷موضوع: تولید، دانش بنیان
👤سخنران: حجتالاسلام والمسلمین شیرزاد کمانگر
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
مقایسه الگوی تمدنی ایران، ترکیه و مالزی در بیان نورالدین بولحیه (استاد باتنه الجزائر)
نویسنده:دکتر حبیب الله بابایی
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
منبع: کانال ایتای ایشان
در همایش گفتگوی ایران و جهان عرب، نورالدین بولحیه استاد دانشگاه باتنه الجزایر چه آنجا که در پنل علم به طرح بحث پرداختند و چه وقتی که در اختتامیه سخنرانی کوتاهی کردند رویکرد متفاوتی در تحلیل موقعیت تمدنی ایران امروز داشتند. در پلن تخصصی علم، بولحیه امتیاز نظریه امام خمینی را در مقایسه با بسیاری از نظریات اندیشمندان، در تحققیافتگی آن و امتداد عینی آن دانستند. در نظر ایشان، ایران در تجربه چهل سالگی خود در قامتی بزرگتر از مذهب ظاهر شده و مرزهای مذهبی را به سمت مرزهای انسانیت در نوردیده است.
سخنرانی ایشان در اختتامیه هم در همین راستا بود که گفتند جمهوری اسلامی ایران و امام خمینی اولین کسی بود که دست یاری به سمت مسلمانان دراز کرد و با همان دست به سینه آمریکا کوبید (اذله علی المومنین و اعزه علی الکافرین).
از همین منظر تحلیل بولحیه در مقایسه ایران با ترکیه و مالزی اندکی متفاوت از جناب عمار الطالبی بود. دکتر طالبی مالزی را در فرآیند تمدنی اش مهم تلقی کرده و عنصر علم را عنصر مرکزی حرکت مالزی ارزیابی کرد، ولی نورالدین بولحیه پروژه تمدنی مالایاییها و ترکها را اقتصاد دانست و پروژه ایرانیها را در حرکت تمدنیشان رسالتمحور و بر مدار انسانیت و ارزشها تعریف کردند و تصریح کردند که نقطه امتیاز و قدرت اصلی ایرانیان در همین رسالتمحور بودنشان است. اگر نبود هویت رسالتی ایرانیان، ایران امروز بیش و پیش از ترکیه و مالزی رشد مالی و اقتصادی به دست آورده بود.
بولحیه در انتها با اشاره به آیه "شهدا علی الناس" بدین نکته اشاره کردند که ایران، نه در مقیاس امت بلکه در مقیاس بشریت باید الگو باشد و نقش آفرینی کند.
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
⬅️سلسله جلسات حکمرانی در قرآن
📅از ۱۴ فروردین ۱۴۰۲ تا آخر ماه مبارک رمضان
◾️همه روزه به جز تعطیلات رسمی
⏰ ساعت ۱۲:۴۵ تا ۱۴
🎙ارائه دهنده : حجت الاسلام والمسلمین استاد نجف لک زایی
📒دبیر علمی :دکتر سید سجاد آل غفور
💠لینک ورود به جلسه
🌐 dte.bz/hokmconf
🗒پخش زنده با ترافیک رایگان اینترنت
🌐 http://Tv.balaghair
📁مجری: پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی ومرکز همکاری های علمی و بین الملل
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
📲اپلیکیشن فرهنگنامه و دانشنامه قرآنی محیط زیست
▪️بر گرفته از کلان پروژههای فرهنگ قرآن و دائره المعارف قرآن کریم
▫️در بردارنده صدها مدخل اصلی و هزاران عنوان فرعی
▪️استواری بر پایه نظام الفبایی در چینش موضوعات
▫️امکان دسترسی سریع و آسان به اطلاعات قرآنی مورد نیاز متخصصان
▪️نمایش درختی موضوعات
▫️امکان اشتراک گذاری متن
▪️و ...
🔸تولید شده در اداره فناوری و فراوری اطلاعات پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
📥لینک دانلود در کافه بازار:
https://cafebazaar.ir/app/isca.quran.zist
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
⁉️چرا دختر باید در ۹ سالگی روزه بگیرد ولی پسر در ۱۵ سالگی؟!
🎙کارشناس: حجت الاسلام محمدی
◽️کاری از پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن-پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
تأملات قرآنی در باب «روابط انسانی»
(قسمت دوازدهم: «امر به معروف و نهی از منکر» راهی برای «تولید مبدأ ایمان») (۶)
نویسنده:دکتر حبیب الله بابایی
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
منبع: کانال ایتای ایشان
از یک نظر دیگر، اساسا ایمان در برخی از آیات قرآنی مانند آیۀ « كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ» به معنای تولید مبدأ ایمان است. در این آیه، خطاب آیه مومنان است، حال این پرسش پیش میآید که در خطاب به مومنان، کلمۀ تومنون چه معنایی خواهد داشت؟ از این نظر، تومنون علاوه بر اینکه به ایمانهایی با متعلقات مختلف (ایمان به خدا، ایمان به معاد، ایمان به غیب، و غیره) اشاره دارد، به تولید مبدأ ایمان، تولید پیوسته و مستمر ایمان، حفظ ایمان، و توسعه و تعمیق ایمان نیز نظر دارد. یعنی می گوید که ای کسانی که ایمان آورده اید، به معاد هم ایمان بیاورید، به غیب هم ایمان بیاورید. علاوه بر این آیه میگوید که ای کسانی که ایمان آورده اید، همچنان سرچشمه ایمانی تان را حفظ کنید، همچنان و به طور پیوسته ایجاد ایمان بکنید، و همچنان حفظ ایمان داشته باشید. بدینسان امر به معروف و نهی از منکر نه صرفا نتیجه ایمان باشد، بلکه خود عامل تولید ایمان در جامعه و بلکه در خود فرد مومن است، و فرد مومن خود، با انجام امر به معروف و نهی از منکر، ایمان بیشتری پیدا می کند.
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💎 تفسیر دعای روز دوازدهم ماه مبارک رمضان
👈 حجت الاسلام والمسلمین استاد لک زایی معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی
❎مشاهده در آپارات
🌐https://www.aparat.com/v/MLjeI
🎧از رادیو پژوهش بشنوید
🌐http://dte.bz/43E7U
💮 منتظر تفسیر دعای هر روز ماه رمضان باشید.
https://eitaa.com/isca24/12933
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
📲اپلیکیشن پرسمانهای قرآنی
▪️۱۰۰۰۰ پرسش و پاسخ قرآنی
▫️درخت موضوعات با بیش از ۲۵۰۰۰ موضوع
▪️پاسخ های متقن توسط اساتید و کارشناسان
▫️فهرست موضوعی پرسشها
▪️فهرست پرسشها براساس کلیدواژه
▫️اشتراک گذاری متن در شبکه های اجتماعی
▪️و ...
🔸تولید شده در اداره فناوری و فراوری اطلاعات پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
📥لینک دانلود در کافه بازار:
https://cafebazaar.ir/app/ir.isca.question
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
#نشست
🕗 سهشنبه ۱۵ فروردین ۱۴٠۲، ساعت ۲٠
📱به صورت زنده در کانال ایتا حجت الاسلام حسین میرزایی (نماینده مجلس شورای اسلامی) به آدرس؛
@huseinmirzaie_ir
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
⬅️ سلسله نشست های مدرسه آزاد علمی حکمت و حرکت
🔰موضوع: روایت قرآن از تغییر اجتماعی
🎙 ارائه دهنده: دکتر سیدعلی نقی ایازی
📅زمان:از دوشنبه 14 فروردین 1402 به مدت 3 شب
⏰ساعت 21
🔹مکان: مشهد- امام رضا 11- ساختمان شماره 10
◾️مجری:پژوهشکده اسلام تمدنی
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
◾️سلسله نشست های علمی حکمرانی در قرآن
📒حکمرانی در قرآن و نهج البلاغه ( جلسه 176)
👤ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین استاد نجف لک زایی
⬅️دبیر علمی : دکتر سید سجاد آل غفور
📅زمان: دوشنبه 14 فروردین ماه 1402 ساعت 12:45 الی 14
💠لینک ورود به جلسه
🌐 dte.bz/hokmconf
📒مجری: پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی و مرکز همکاری های علمی
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/