‌ ‌ 🔸 در میان هیاهوی شگفت‌انگیز پیرامون هوش مصنوعی و انقلاب دیجیتال، افول تدریجی کتاب به‌عنوان مأوای اندیشه و جایگزینی آن با پاسخ‌های آنی الگوریتم‌ها، بیش از آنکه یک تحول فناورانه باشد، نشانگر دگرگونی در «نسبت» بنیادین ما با جهان، آگاهیو حقیقت است. 🔹 تبدیل شدن جهان به یک انبار عظیم اطلاعات، پژواک مستقیمی از اندیشه هایدگر درباره ماهیت تکنولوژی مدرن است. هایدگر هشدار می‌دهد که خطر اصلی تکنولوژی، نه در ماشین‌ها و ابزارهای آن، بلکه در «گشتل» (Gestell) یا «صورت‌بندی» آن نهفته است. گشتل، یک شیوه وجودی است که همه‌چیز را، از طبیعت گرفته تا انسان و خود دانش، به مثابه «ذخیره آماده‌به‌کار» فرامی‌خواند و به چالش می‌کشد. در این نگاه، رودخانه دیگر یک پدیده طبیعی با زیبایی و رازهای خود نیست، بلکه صرفاً منبعی برای تولید برق است. جنگل، انباری از چوب برای بهره‌برداری است و انسان، منبعی از نیروی کار یا داده‌های قابل تحلیل. 🔸 هوش مصنوعی، این چارچوب را به کمال خود می‌رساند. این فناوری، قهرمان بی‌رقیب در گردآوری، پردازش و مصرف «اطلاعات» است. اطلاعات، همان داده‌های قابل‌اندازه‌گیری و آماده‌به‌کاری هستند که می‌توانند به سرعت برای رسیدن به یک خروجی کارآمد مورد استفاده قرار گیرند. اما در این میان، آنچه به حاشیه رانده می‌شود، «دانایی» است. دانایی، برخلاف اطلاعات، کیفیتی است که از «تفکر تأملی» (تعبیری که هایدگر در کتاب گلاسنهایت به کار می‌برد) برمی‌خیزد. این نوع تفکر، مستلزم درنگ، سکوت، زیستن با یک پرسش و گشودگی در برابر آن چیزی است که به سادگی قابل محاسبه نیست. 🔹 در اینجاست که سرنوشت «کتاب» با سرنوشت «تفکر» گره می‌خورد. کتاب، به‌ویژه در فرم فیزیکی‌اش، صرفاً یک حامل اطلاعات نیست؛ بلکه مأوا و محملی برای تفکر تأملی است. کُندیِ ورق زدن، سنگینی کتاب در دست، امکان حاشیه‌نویسی، و سکوتی که برای خواندن لازم است، همگی شرایطی را برای درنگ، گفتگو با نویسنده و تعمیق اندیشه فراهم می‌کنند. در مقابل، اسکرول کردن بی‌پایان در صفحه نمایشگر و دریافت پاسخ‌های آنی و خلاصه‌شده از هوش مصنوعی، ما را در منطق «تفکر محاسبه‌گر» غرق می‌کند. این تفکر، تنها به دنبال سریع‌ترین پاسخ و کارآمدترین راه‌حل است و مجالی برای پرسش از خودِ پرسش باقی نمی‌گذارد. 🔸 خطر واقعی همین‌جاست: تغییر تدریجی در ماهیت بودنِ ما؛ گذار از انسانی که می‌اندیشد، به انسانی که صرفاً پردازش می‌کند. ادامه یادداشت در پست بعدی... ‌ ‌ ‌ ‌

ادامه قبل... 🔸 هم‌زمان با این دگرگونی در ساحت اندیشه، سازوکارهای قدرت نیز دستخوش تحولی بنیادین شده‌اند. میشل فوکو به ما آموخت که قدرت و دانش از یکدیگر جدا نیستند؛ قدرت از طریق تولید و طبقه‌بندی دانش اعمال می‌شود و دانش نیز همواره در شبکه‌ای از مناسبات قدرت شکل می‌گیرد. در گذشته، قدرت با ابزارهای مرئی همچون شمشیر، قانون و تدبیر وزیران اعمال می‌شد. اما در عصر هوش مصنوعی، ما با پیچیده‌ترین، فراگیرترین و نامرئی‌ترین شکل «حکمرانی» فوکویی مواجهیم. 🔹 هوش مصنوعی ابزار نهایی برای تولید «حقیقت» درباره افراد و جمعیت‌هاست. الگوریتم‌ها با جمع‌آوری داده‌های عظیم از رفتارها، علایق و ارتباطات ما، افراد را طبقه‌بندی می‌کنند، رفتارها را پیش‌بینی می‌کنند، «ناهنجاری» را از «هنجار» تمیز می‌دهند و هنجارها را به‌طور مداوم بازتولید می‌کنند. قدرتی که از این طریق اعمال می‌شود، دیگر نیازی به نمایش خشونت عریان ندارد؛ این قدرت، نرم، نامرئی و درونی‌شده است و از طریق بهینه‌سازی زندگی روزمره ما عمل می‌کند. هر لایک، هر جستجو و هر کلیک ما، خوراکی برای این ماشین عظیم قدرت-دانش است. 🔸 در این نظم نوین، مرجعیت از کتاب، فیلسوف یا متفکر، به خروجی یک «جعبه سیاه» الگوریتمی منتقل می‌شود. وقتی پاسخ پرسش‌هایمان را «به‌آسانی» از یک موتور جستجو یا یک ربات هوش مصنوعی دریافت می‌کنیم، در واقع خود را در معرض این شکل جدید از قدرت قرار می‌دهیم؛ قدرتی که زندگی ما را بر اساس داده‌ها مدیریت و هدایت می‌کند و انتخاب‌های ما را پیش از آنکه خودمان انتخابی کنیم، شکل می‌دهد. 🔹 این تحول، صرفاً یک جابجایی فناورانه نیست، بلکه یک دگرگونی عمیق در سازوکارهای قدرت است. قدرت از ساحت سیاستِ آشکار و تدبیر انسانی به ساحت نامرئی الگوریتم‌ها و مدیریت کلان‌داده‌ها منتقل می‌شود. در جهانی که توسط الگوریتم‌ها اداره می‌شود، دیگر نیازی به «خرد عملی»، «فضیلت مدنی» و «درک سیاسی» نیست؛ تنها به مدیران اجرایی و تکنسین‌هایی نیاز است که مجری تصمیمات گرفته‌شده توسط سیستم باشند و بهینگی آن را تضمین کنند. 🔸 بحران کتاب، صرفاً بحران یک شیء یا یک صنعت نیست؛ بلکه نشانه غلبه یک شیوه از بودن (گشتل هایدگری) و یک شیوه از اعمال قدرت (حکمرانی الگوریتمی فوکویی) است. خطر این است که ما توانایی «پرسشگری انتقادی» را نیز از دست بدهیم و به اُپراتورهای منفعل در یک سیستم عظیم اطلاعاتی-قدرتی بدل شویم که تنها وظیفه‌شان، مصرف کارآمد داده‌هاست. 🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی 🔎 https://varastegi.ir/3625 ✍🏻 سید علی روح الامین ‌ ‌ ‌ ‌

یک بوم و دوهوای اصلاح‌طلبان کار دستشان داد! توئیتر یک آپدیت جدید داده که مکان کاربر را نشان میدهد - حالا با این آپدیت مشخص شده خبرنگارهای اصلاح طلب و فعالان رسانه‌ای این جناح برای اتصال به توئیتر، از اینترنت طبقاتی استفاده می‌کنند. یعنی دقیقا همان افرادی که مخالف اینترنت طبقاتی هستند، خودشان استفاده هم می‌کنند. بخش Account based in هم برای کاربرای ایرانی جنجال خودشو داشته و درحالی که وقتی یک کاربر از VPN برای اتصال به X استفاده میکنه یک علامت تعجب در کنار این بخش ظاهر میشه. 📌 @ponezs

▪️سخنگوی دولت گفته بود منم فیلتر شکن میخرم و پسرم و عروسم زحمتش رو می کشن. 📌 @ponezs

. 2️⃣ «وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللهِ فَهُوَ حَسْبُهُ» به نظر می‌رسد #تقوا و #توکل لازم و ملزوم همدیگرند: کسی که #تقوا در پیش گیرد و تمام زندگی خود را با دستورات خداوند تنظیم می‌کند، دیگر برای روزی و ادامه زندگی‌اش نیازی به حساب و کتاب‌های خودش ندارد؛ بلکه بر خدا #توکل می‌کند و خداوند هم حساب و کتاب‌های لازم را برایش انجام می‌دهد. 📝نکته تخصصی #سبک_زندگی دینی: تلفیق عمیق تلاش‌گری و دل‌نبستن به نتیجه خود همین ترکیب نشان می‌دهد که توکل بر خدا اصلا به معنای رها کردن زندگی و کسب و کار و ... نیست؛ بلکه توکل به خدا لازمه تقواست و تقوا یعنی وظایفی که خدا بر عهده انسان گذاشته را بتمامه انجام دادن؛ پس مساله این است که اقدام برای تأمین معاش را از منظر وظیفه نگاه کنیم. پس هم کسی که اساسا برای تأمین معاش اقدام نمی‌کند از مدار تقوا خارج شده است و از این رو، توکلش واقعا توکل نیست؛ و هم کسی که گمان می‌کند وظیفه‌اش آن است که تا می‌تواند برای معاش تقلا کند تا معاش طبق محاسبات خود او حاصل شود، توکل را جدی نگرفته است؛ یعنی آنچه وظیفه ماست «اقدام کردن برای تأمین معاش» است، نه «تأمین معاش»؛ ما باید در حد وسع خود به نحو معقول برای تأمین معاش اقدام کنیم، اما اینکه این معاش چه مقدار برسد و چگونه برسد برعهده خداست نه برعهده ما. اگر اقدامی نکنیم تقوا نداریم و اگر اقدام کنیم و رسیدن به نتیجه را وابسته به تلاش خودمان بدانیم توکل نداریم؛ و آیه از ما می‌خواهد که هم تقوا داشته باشیم و هم توکل و این دو را در پیوند با هم ببینیم؛ نه به بهانه تقوا و انجام وظیفه، خود را به تکلف بیندازیم و گمان کنیم روزی‌مان (یا روزی افراد تحت تکفلمان) برعهده ماست؛ و نه به بهانه توکل، از انجام وظیفه کسب و کار فرار کنیم. @yekaye #طلاق_۳

. 3️⃣«وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَايَحْتَسِبُ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا» شروع آیه با تعبیر «مِنْ حَيْثُ لَايَحْتَسِبُ» است؛ میانه آیه با تعبیر «فَهُوَ حَسْبُهُ»، و پایان آیه با تعبیر «قَدْ جَعَلَ اللهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا». اگر توجه کنیم که بحث بر سر انسان متقی است (مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ) شاید می‌خواهد تذکر دهد که مهمترین مبنا برای تقواپیشگی این است که انسان باید از سویی توجه داشته باشد که نظام محاسباتی‌اش غالبا درست نیست و خداوند عمده روزی وی را از راههای که وی حساب نمی‌کند به او می‌رساند؛ در عین حال این بدان معنا نیست که کار خدا در نفس‌الامر خویش بی‌حساب و کتاب است؛ بلکه خداوند برای هر چیزی اندازه و مقداری [و در نتیجه حساب و کتابی)‌قرار داده است؛ و انسان باید بفهمد که آن حساب و کتاب الهی برای او کافی است و اگر او آن گونه که خدا دستور داده زندگی خویش را تنظیم کند [= تقوای الهی در پیش گیرد] خداوند همیشه بهترین‌ها را برای او مقدر خواهد کرد (حدیث۴۳). @yekaye #طلاق_۳

تهران امروز! #آلودگی_هوا 🆔@eittwitter

‌این پیکر ها بیش از سی سال زیر خاکی بودند که براش جنگیدن و برای یک ایرانی چه چیزی می‌تونه از این مقدس تر باشه! میدان انقلاب ۱۴۰۴/۰۹/۰۳ #شهدای_گمنام #شهید_گمنام 🆔@eittwitter حسین هرندی

#مادرانه مادری مهمترین نقش یک بانو در عالم خلقت🌷 🌱🌱🌱🌱🌱 اندیشسرای کودک و نوجوان @s4k_ghalbesalim