✡ حاکمیت یونانیان تاثیرات فرهنگی عمیقی بر یهودیان گذاشت. تهاجم یونانیان به کشور یهودا بیش از آن‌که تهاجمی نظامی باشد، یک تهاجم فرهنگی بود! ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 تاریخچهٔ عید حنوکا (١) 1⃣ پس از آبادی #معبد_دوم اورشلیم، قدرت جدیدی در اروپا ظهور کرد. این پدیدهٔ جدید، فاتحان یونانی بودند و تمدنی که به‌عنوان #هلنیسم نامیده شد. آنان قسمت بزرگی از آسیا را تسخیر نمودند که از آن‌جمله #حکومت_یهودا بود. 2⃣ حکمرانی یونانیان بر سرزمین یهودا، تاثیرات عمیقی بر یهودیان گذاشت. #فرهنگ_یونانی توجه یهودیان را به خود معطوف داشت. تهاجم یونانیان به کشور یهودا بیش از آن‌که تهاجمی نظامی باشد، یک #تهاجم_فرهنگی بود! 3⃣ یونانیان که خدایان و الهه‌های متعدد را می‌پرستیدند، در زمینه‌های مختلف مانند هنرهای زیبا، فلسفه، ادبیات و... پیشرفت‌های شایان توجهی کرده بودند و توانستند یهودیان را تحت تاثیر فرهنگ خود قرار دهند. این یهودیان در تاریخ به #هلنیست (پیروان فرهنگ و تمدن یونان) معروف شدند. 4⃣ در مقابلِ هلنیست‌ها، گروهی از یهودیان سنّتی به مبارزه برخاستند که به #حسیدیم (به‌معنی پرهیزکاران) مشهور شدند. اینان بر حفظ و اجرای فرامین تورات اصرار داشتند. ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 کاهن بزرگ، متتیا حشمونایی به‌همراه پسرانش از اورشلیم گریخت و با جمع کردن یهودیان، علیه یونانیان دست به شورش زد. ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 تاریخچهٔ عید حنوکا (٢) 1⃣ زمانی‌که کشور یهودا تحت سلطهٔ سلوکیان قرار داشت، #آنتیوخوس_چهارم سعی کرد یهودیت را ریشه‌کن کرده و فرهنگ یونانی را جایگزین نماید. او فرمان داد که #معبد_دوم اورشلیم به «معبد زئوس» تبدیل شود. 2⃣ سربازان آنتیوخوس مجسمهٔ #زئوس را به درون معبد برده و قربانگاهی در آنجا بنا نموده و یهودیان را مجبور به پیروی از این مراسم کردند. همچنین به‌دستور آنتیوخوس آموزش #تورات و مراسم مذهبی ممنوع شد و هرکس که از این قوانین سر باز می‌زد، محکوم به اعدام می‌شد. یهودیان بدون هیچ‌گونه مقاومتی پذیرای این فرامین شدند، زیرا داشتنِ #فرهنگ_یونانی را نشانهٔ شخصیت و تمدن می‌پنداشتند! 3⃣ اما گروهی از یهودیان با فرار به اطراف اورشلیم و پنهان شدن در کوه‌ها تصمیم گرفتند در حفظ ایمان خویش بکوشند و از قوانین یونانیان سر باز زنند. یکی از کاهنان بزرگ به‌نام #متتیا_حشمونایی نیز به‌همراه پسرانش از اورشلیم گریخت. وی با جمع کردن گروهی از یهودیان، علیه یونانیان دست به شورش زد و به پیروزی‌هایی هم نایل آمد. 4⃣ پس از مرگ متتیا، یکی از فرزندانش به‌نام یهودا، فرماندهی یهودیان را علیه یونانیان به‌دست گرفت. وی به‌علت ضرباتی که به یونانیان وارد ساخت، بعدها به‌نام #یهودا_مکابی (یهودای کوبنده) شهرت یافت. ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 یهودا مکابی و سپاهش موفق شدند سپاه آنتیوخوس را شکست داده و به اورشلیم وارد و به معبد مقدس دست یابند. ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 تاریخچهٔ عید حنوکا (٣) 1⃣ #یهودا_مکابی و گروهش که به #مکابیان معروف شده بودند، موفق شدند پس از جنگ‌های متوالی، سپاه آنتیوخوس را شکست داده و در سال ١۶۵ قبل از میلاد به اورشلیم وارد و به #معبد_مقدس دست یابند. آنان معبد را پاک کرده و سپس هنگام آن فرا رسید که #منوره (شمعدان هفت‌شاخه) را که باید شب و روز در آنجا روشن باشد بیفروزند. 2⃣ مطابق آنچه در #تلمود (و نه در تورات) آمده، وقتی‌که #حشمونائیم (مکابیان) خواستند پس از مدت‌ها دوباره معبد را بازگشایی کنند فقط توانستند به ظرف کوچکی از روغن که هنوز مُهر #کاهن_اعظم را داشت و از ناپاکی دور مانده بود، دست یابند. این مقدار اندک روغن حداکثر بیش از یک روز نمی‌توانست دوام داشته باشد، اما در عمل برای مدت هشت روز در حال سوختن بود و در نتیجه این امکان را فراهم آورد تا روغن پاک جدیدی تهیه شود. 3⃣ به‌همین دلیل، این معجزه نزد یهودیان تبدیل به #جشن_حنوکا شد و برای چنین روزی شمعدان ٩ شاخهٔ منوره ساخته شد، که در شب اول یک شمع آن افروخته می‌شود و روز بعد، شمع دیگری روشن می‌گردد و به این ترتیب تا روز هشتم تمامی شمع‌ها روشن می‌شود. 4⃣ گرچه حاخام‌ها سابقاً بیشتر بر بُعد معنوی این عید تأکید داشتند، اما امروزه تحت تأثیر #صهیونیسم (خصوصاً در سرزمین‌های اشغالی) با بزرگ‌نمایی این جشن، بر بُعد ملّی و پیروزی نظامی آن تأکید می‌کنند. (و احتمالاً به همین بهانه، در این روزها شدت جنایت در غزه را تشدید خواهند کرد.) ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡ درخت حنوکا و عمو ماکس (به تقلید از درخت کریسمس و بابا نوئل)!! ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 تاریخچهٔ عید حنوکا (۴) 1⃣ #عید_حنوکا از اعیاد مذکور در تورات نیست و در گذشته از اهمیت چندانی برخوردار نبود و به شکل ساده‌ای برگزار می‌شد. هر روز شمعی روشن می‌گردید و پدر خانواده دعایی می‌خواند و افراد خانه سرود ساده‌ای را با هم می‌خواندند که در آن از خداوند تشکر کرده، سلوکی‌ها را سگ می‌نامیدند. 2⃣ در نتیجه، روزهای عید حنوکا با سایر روزهای هفته فرقی نمی‌کرد. اما رفته‌رفته عید حنوکا به‌دلیل همزمان شدن با عید کریسمس مسیحیان، اهمیت فوق‌العاده‌ای یافت و این عید بی‌اهمیت به مهم‌ترین #عید_یهود در برابر کریسمس تبدیل شد. 3⃣ عید حنوکا در تقلید از عید کریسمس تا آنجا پیش رفت که آداب و رسوم گذشتهٔ آن از یاد رفت و #درخت_حنوکا به‌عنوان همتای «درخت کریسمس» مطرح شد و مسئولیت توزیع هدایا بین کودکان به #عمو_ماکس (همتای بابا نوئل در مسیحیت) سپرده شد!! 4⃣ #جشن_حنوکا در سرزمین‌های اشغالی اسرائیل به‌عنوان عیدی دینی-ملّی جشن گرفته می‌شود و در آن، شمعدان‌ها در میادین عمومی شهرها روشن شده، افرادی مشعل به‌دست در معابر عمومی به‌طور هماهنگ به‌راه می‌افتند و هزاران جوان در این مراسم به #قلعه_ماسادا صعود می‌کنند. ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

💥 همان‌طور که در بند آخر این فرسته نوشتیم، در هفتهٔ پیش‌رو یهودیان صهیونیست با شبیه‌سازی این روزها با جنگ‌های مکابیان، جنایت‌های فجیع‌تری را رقم خواهند زد. دعا و صدقه برای مردم مظلوم فلسطین فراموش نشود.

📆 تقویم روزانه 🌺 امروز : جمعه 🌞 ١٧ آذر ۱۴٠٢ هجری‌شمسی ☪️ ٢۴ جَمادی‌الاولی ۱۴۴۵ هجری‌قمری ✝️ ٨ دِسامبر ۲۰٢٣ میلادی 🕎 ٢۵ کیسلِو ۵۷۸۴ عبری 🌍 مناسبت‌های میلادی 1️⃣ نخستین سری قوانین جامع بازی #فوتبال در لندن منتشر شد (١٨۶٣م) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 آیا Sport همان ورزش است؟ 👉 https://jscenter.ir/jews-and-the-media/jews-and-culture/158 📖 ورزش و سیاست در تفکر یهودی 👉 https://jscenter.ir/jews-and-the-media/jews-and-culture/885 2️⃣ در پی حملهٔ ژاپن به بندر #پرل_هاربر، آمریکا با اعلان جنگ به این کشور، وارد #جنگ_جهانی_دوم شد (۷ دسامبر ۱۹۴۱، برابر با ۸ دسامبر به وقت ژاپن) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 روچیلدها و تدارک جنگ دوم جهانی 👉 https://jscenter.ir/other-topics/jewish-families/9649 📖 حزب شیطان در جنگ جهانی دوم 👉 https://jscenter.ir/jewish-methods/jews-and-politics/11114 📖 نقش‌بانک‌مرکزی‌آمریکادرجنگ‌جهانی٢ 👉 https://jscenter.ir/jewish-and-science/jewish-and-economy/12761 📖 چراییِ‌ورودِهالیوود به جنگ‌جهانی‌دوم 👉 https://jscenter.ir/jews-and-the-media/jews-and-hollywood/4275 📖 یهود تنها جنایتکار جنگی و روزولت شرورترین چهرهٔ قرن بیستم 👉 https://jscenter.ir/jewish-methods/jews-and-politics/18222 3️⃣ مرگ #گلدا_مایر نخست‌وزیر رژیم غاصب #اسرائیل (١٩٧٨م) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 خودفروشی گلدا مایر برای تشکیلات مخفی صهیونیسم 👉 https://jscenter.ir/other-topics/jewish-celebrities/19226 🌍 مناسبت‌های عبری ✍ روز اول (و شب دوم) #حنوکا 🗓 تذکّر ضروری: این تقویم، تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد. 💳 «اندیشکده» تنها با #کمک‌های_مردمی اداره می‌شود. برای این منظور، شمارهٔ کارتی در قسمت توضیحات کانال اعلام شده‌است. 💎 صفحات‌رسمی‌اندیشکدهٔ‌مطالعات‌یهود: 👉 https://zil.ink/jscenter ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 تفاوت منورای جشن حنوکا (راست) با منورایی که نماد یهودیت است (چپ) ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 شمعدان ٩ شاخه در عید حنوکا 1⃣ در اعیاد یهودی دو نوع شمعدان استفاده می‌شود، یک شمعدان ٧ شاخه و یک شمعدان ٩ شاخه. شمعدان ٩ شاخه شمعدانی است که در #عید_حنوکا توسط یهودیان استفاده می‌شود. 2⃣ #منوره_حنوکا که در هشت روز عید حنوکا یکی پس از دیگری روشن می‌شود متفاوت با شمعدان ٧ شاخه‌ای است که در #معبد-سلیمان روشن می‌شد و نماد اصلی #یهودیت است. (برخلاف باور عمومی، ستارهٔ داوود نماد اصلی یهودیت نیست.) 3⃣ شاخهٔ نهم این منوره #شماس (خادم) نام دارد و شمعی که در آن قرار می‌گیرد برای روشن کردن هشت شمع دیگر در هشت روز عید حنوکا به کار می‌رود. 4⃣ یهودیان سراسر جهان از بیست‌وپنجم ماه کیسلو به‌مدت هشت روز در خانه‌های خود منورهٔ ٩ شاخهٔ #حنوکا را روشن می‌کنند. این شمعدان در این ایام معمولاً پشت پنجرهٔ خانه‌ها قرار گرفته و روشن می‌شود. 5⃣ اما شمعدان ٧ شاخه که در بسیاری از کنیسه‌ها و منازل یهودیان یافت می‌شود، نمادی تاریخی از شمعدان ٧ شاخهٔ زرّینی است که در #خیمه_عهد و بعدها در پرستشگاه مقدس اورشلیم، از این شمعدان استفاده می‌شد. ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡ هم‌زمان با حنوکا، انجمن‌های مخفی مراسم جادوی سیاه شیطانی برگزار می‌کنند. ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡ حنوکا در انجمن‌های مخفی شیطانی 1⃣ هم‌زمان با اینکه یهودیان #حنوکا را به‌عنوان عید جشن می‌گیرند، در سراسر جهان، انجمن‌های مخفی نظیر #فراماسونری (Freemasonry)، #ایلومیناتی (illuminati)، #جمجمه_و_استخوان (Skull and Bones)، #بوهمیان_گراو (Bohemian Grove)، #ایشتاریان (ishtar) و… مراسم #جادوی_سیاه شیطانی و آیینیِ باستانی را به کثیف‌ترین شکل ممکن برگزار می‌نمایند که بعضاً همراه با قربانی‌های خاص می‌باشد. 2⃣ در کشور ما نیز به‌طور خاص در ١١ کلان‌شهر، این مراسم‌ها در سطح بالا و در سایر شهرهای بزرگ در سطحی پایین‌تر انجام می‌شود. 3⃣ این مراسم‌ها از غروب آفتاب کم‌کم شروع شده و به‌طور خاص از ساعت ١٠ شب الی ٢ بامداد با بیشترین حجم انجام می‌شود، که ممکن است اثرات منفی نیز برای سایر شهروندان به‌همراه داشته باشد. 💎 توصیه‌ای دربارهٔ ایام عید حنوکا 4⃣ همراهان عزیز خود را در این ایام سفارش می‌کنیم به تلاوت قرآن، خصوصاً سورهٔ انشراح، آیةالکرسی، چهار قُل، آیهٔ نور، ذکر «لاحول و لاقوة الله الا بالله العلی العظیم» و ذکر «یا دافع» خصوصاً از غروب آفتاب تا آخر شب، عزاداری و گریه بر امام حسین (ع) و در صورت امکان زیارت مکان‌های مقدس. 💥 تذکر: این توصیه‌ها از برخی اهل علوم غریبه اخذ شده و اندیشکده اطلاعات تخصّصی بیشتری در این‌باره ندارد. 📚 بیشتر بدانیم: 📖 یهود و جادوگری در قرون وسطی 👉 https://jscenter.ir/jewish-and-corruption/superstition/11366 📖 جادوگری و عددگرایی در عرفان یهود 👉 https://jscenter.ir/jewish-studies/kabbalah/351 ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡ قرار دادن شمعدان ٩شاخه مختص عید حنوکا در کنار دیوار ندبه در قدس اشغالی ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡ تصویر قلعهٔ ماسادا (مجموعه‌ای از استحکامات و باروهای دفاعی متعلق به سدهٔ اول پیش از میلاد) در جنوب فلسطین اشغالی، مشرف بر بحرالمیت در مرز با اردن. عده‌ای از یهودیان در عید حنوکا به این قلعه صعود می‌نمایند. ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡ رؤسای جمهور آمریکا در عید حنوکا ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡ رؤسای جمهور آمریکا در عید حنوکا ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 متن کامل مقالهٔ «جشن حنوکا یا حانوکا از ٢۵ کیسلو تا ٢ طوت» را در آدرس زیر مطالعه کنید: 👉 https://jscenter.ir/hebrew-calendar/12643 ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

📆 تقویم روزانه 🌺 امروز : شنبه 🌞 ١٨ آذر ۱۴٠٢ هجری‌شمسی ☪️ ٢۵ جَمادی‌الاولی ۱۴۴۵ هجری‌قمری ✝️ ٩ دِسامبر ۲۰٢٣ میلادی 🕎 ٢۶ کیسلِو ۵۷۸۴ عبری 🌍 مناسبت‌های شمسی 1⃣ مرگ #حسن_رشدیه از فعالان بابی ازلی و مؤسس مدارس جدید در تبریز و تهران (١٣٢٣ش) 2⃣ معرفی #عراق به‌عنوان آغازگر و #متجاوز و مسئول جنگ علیه ایران توسط سازمان ملل متحد (١٣٧٠ش) 🌍 مناسبت‌های میلادی 1⃣ اشغال #بوشهر توسط انگلیسی‌ها (١٨۵۶م) 📚 دربارهٔ اهمیت تاریخی بوشهر بخوانید: 📖 ساسون‌ها، سپهسالار و تریاک ایران 👉 https://jscenter.ir/jewish-and-corruption/narcotic/7022 📖 یهودیان،خاندان‌باب‌وتجارت‌جهانی‌تریاک 👉 https://jscenter.ir/jewish-and-sects/bahai/1340 2⃣ تصویب طرح #جدایی_دین_از_حکومت در فرانسه (١٩٠۵م) 3⃣ اشغال #بیت‌المقدس (اورشلیم) توسط انگلیس در جنگ جهانی اول و پایان حکومت امپراتوری عثمانی بر این شهر (١٩١٧م) 4⃣ آغاز #انتفاضه_اول در کرانه باختری و نوار غزه؛ معروف به «انقلاب سنگ» یا «انتفاضه سنگ» (١٩٨٧م) 🌍 مناسبت‌های عبری ✍ روز دوم (و شب سوم) #حنوکا 🗓 تذکّر ضروری: این تقویم، تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد. 💳 «اندیشکده» تنها با #کمک‌های_مردمی اداره می‌شود. برای این منظور، شمارهٔ کارتی در قسمت توضیحات کانال اعلام شده‌است. 💎 صفحات‌رسمی‌اندیشکدهٔ‌مطالعات‌یهود: 👉 https://zil.ink/jscenter ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡️ چرا باید #هنری_کیسینجر را یکی از بزرگ‌ترین قاتلان جمعی در تاریخ نامید؟ 📚 تفصیل مطلب را در گزارش زیر بخوانید: 📖 هنری کیسینجر؛ نابغهٔ دیپلماسی یا نسل‌کشی و قتل‌عام 👉 https://jscenter.ir/other-topics/jewish-celebrities/21612 🎬 یهود مدیا : 🇮🇷👉 @jewishmedia

📆 تقویم روزانه 🌺 امروز : یکشنبه 🌞 ١٩ آذر ۱۴٠٢ هجری‌شمسی ☪️ ٢۶ جَمادی‌الاولی ۱۴۴۵ هجری‌قمری ✝️ ١٠ دِسامبر ۲۰٢٣ میلادی 🕎 ٢٧ کیسلِو ۵۷۸۴ عبری 🌍 مناسبت‌های میلادی 1⃣ نیروی دریایی پرتغال به فرماندهی #آلفونسو_دو_آلبوکرک بندر گوا در غرب هند را از دست سلطان‌نشین عادل‌شاهیان خارج، و به‌مدت ۴۵۱ سال اشغال کرد (١۵١٠م) 2⃣ مرگ #آلفرد_نوبل شیمیدان، اسلحه‌ساز، مخترع دینامیت و بنیانگذار جایزهٔ نوبل (١٨٩۶م) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 جایزهٔ نوبل در خدمت قوم برگزیده 👉 https://jscenter.ir/jewish-history/chosen-people/165 3⃣ تصویب #اعلامیه_جهانی_حقوق_بشر با هدف ایجاد و تضمین حقوق و آزادی‌های برابر برای همهٔ مردم!!! و روز جهانی حقوق بشر!!! (١٩۴٨م) 🌍 مناسبت‌های عبری ✍ روز سوم (و شب چهارم) #حنوکا 🗓 تذکّر ضروری: این تقویم، تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد. 💳 «اندیشکده» تنها با #کمک‌های_مردمی اداره می‌شود. برای این منظور، شمارهٔ کارتی در قسمت توضیحات کانال اعلام شده‌است. 💎 صفحات‌رسمی‌اندیشکدهٔ‌مطالعات‌یهود: 👉 https://zil.ink/jscenter ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡ تابلویی از تهاجمات وحشیانهٔ «آلفونسو د آلبوکرک» ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡ آغاز خونین زرسالاری جهانی (١) 1⃣ بنیاد واقعی قدرت #پرتغال در شرق را #آلفونسو_د_آلبوکرک (١۴۵٣-١۵١۵) نهاد؛ کسی که مورّخین غربی مفتخرانه او را نخستین فردی می‌دانند که پس از اسکندر مقدونی یک امپراتوری اروپایی در مشرق زمین ایجاد کرد! دائرةالمعارف آمریکانا می‌افزاید: وی به مارس [خدای جنگ] پرتغالی و الفونسوی کبیر نیز شهرت داشت! 2⃣ البوکرک نگاهی وسیع‌تر از همتایانش داشت و «استراتژی» او «تأسیس یک امپراتوری پرتغالی در شرق» بود. البوکرک با ایجاد پایگاه‌هایی که تمامی مدخل‌های دریایی را در بر می‌گرفت – در شرق آفریقا، دهانه دریای سرخ، هرمز، مالابار و مالاکا – کنترل استراتژیک اقیانوس هند را نصیب پرتغال کرد. از این پایگاه‌ها کشتی‌های اقیانوس‌پیمای پرتغالی کشتی‌های کندروتر عرب را به هراس می‌انداختند. آمریکانا هدف عملیات البوکرک را ایجاد پایگاه‌های مستحکم ساحلی می‌داند با هدف «کنترل تجارت مسلمانان در شرق». 3⃣ سدیدالسلطنه کبّابی می‌نویسد: ✍ «پرتغالیان با اعزام آلفونسو دالبوکرک تا ١١٧ سال [اواسط صفویه] حکومت بیدادگر و استعماری خود را در نهایت قدرت و خشونت ادامه دادند. راه‌های دریایی را زیرنظر گرفتند. حکومت‌ها و عاملان سیاسی و تجاری را به میل خود تغییر می‌دادند. باج و گمرک‌های فوق‌العاده از کالاها و بازرگانان می‌گرفتند. #مساجد را می‌سوزانیدند و خود را یگانه مالک و فرمانفرما و صاحب‌اختیار این مناطق وسیع می‌شناختند و به پادشاه پرتغال #بندگی این مردمان را تهنیت و تبریک می‌گفتند»!! ✍ استاد عبدالله شهبازی ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡ تصویر «آلفونسو د البوکرک» بر روی اسکناس پرتغالی ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter