🔻در پاسخ به طعنه ناشیانه محمد سروش محلاتی 🔻 🔹فقه باید سیاسی باشد امّا سیاست‌زده؛ نه. شاه‌کلیدی که برخی مدعیان #فقه_سیاسی از آن دور اند و گاه و بی‌گاه با ادبیات فقهی افکار جناحی خود را مطرح می‌کنند. چندی پیش و درست همزمان با ایام زیارتی مخصوص امام رضا علیه‌السلام، آقای #سروش_محلاتی که بعد از لغو برنامه مشترکش با جناب آقای #اعرافی، کم‌کار شده بود بار دیگر دست به قلم برد و در پوشش نقد؛ طعنه ناشیانه‌ای به رهبر معظم انقلاب زد. 🔹توضیح این‌که امام خامنه‌ای مدظله‌العالی سال‌ها قبل در میان جمعی از پاسداران #سپاه حفاظت ولی امر در مشهد مقدس فرموده بودند: « بعضی‌ها خیال میکنند باید بروند حتماً به #ضریح بچسبند! اینها چون دلهایشان وصل نمیشود، میخواهند جسمها را وصل کنند؛ چه فایده دارد؟ بعضی‌ها همان دمِ ضریح هستند و چسبیده‌اند به ضریح، امّا دلشان اصلاً متّصل به #امام_رضا نیست؛ یکی هم ممکن است دورتر باشد، امّا دلش متّصل باشد؛ این خوب است. اگر این‌جور زیارت کردید، این خوب است.»( 06/۰۱/1382) 🔹این بیانات در قالب بنر چاپ شده و در صحن حرم مطهر حضرت امام رضا علیه‌السلام نصب شده بود و جناب سروش محلاتی نیز با دیدن آن برآشفت و آن را «مطلبی نامناسب» خواند و نقدی به ظاهر فقهی و کوتاه نوشت. 🔹خلاصه‌ اشکال سروش محلاتی به سخن مقام معظم رهبری این بود که: نزدیک شدن به ضریح طبق نظر شهید اول و صاحب جواهر وچسبیدن به ضریح طبق قول شیخ بهائی مستحب است و اگر مستحب هم نباشد طعنه زدن به مؤمنین درست نیست. 🔆بررسی این مسئله هر چند از نظر فقهی ارزش چندانی ندارد چراکه پر واضح است قول سه نفر از فقهای متأخر هیچ حکم شرعی را اثبات نمی‌کند و صرف نقد یک #فرهنگ_غلط توسط ولی‌فقیه و مرجع تقلید طعن محسوب نمی‌شود اما ذکر چند نکته در این باب برای روشن نمودن عیار فقهی مدعیان خارج‌گویی و فقاهت سیاسی خالی از فایده نیست. گفتنی است یادداشت جناب سروش بدون مرجع و منبع دقیق نوشته شده بود که برای بررسی تحقیقی‌تر، منابع مطالب اضافه شده است: 🔆1. عبارت جناب شهید اول(دروس ج2 ص23) و صاحب جواهر(ج20 ص101) در خصوص نزدیک بودن فرد به ضریح است و نه چسبیدن به آن و تعیین میزان نزدیکی فرد عرفی است و با ایستادن روبروی ضریح با فاصله چند متری نیز حاصل می‌شود. (کما این‌که وقتی کسی کنار در داخلی و با فاصله چند متری روبروی یکی از ضریح‌های مقدس باشد و با کسی صحبت کند؛ به او می‌گوید: در حال حاضر کنار ضریحم) نکته جالب این‌جاست که جناب سروش محلاتی عبارت شهید اول قدس سره را که در آن تصریح به عدم لزوم چسبیدن به ضریح هست نیز آورده است : « و ثالثها: الوقوف على الضريح ملاصقاً له أو غير ملاصق ». خلاصه این‌که «نفی استحباب الصاق به ضریح»(که محل کلام مقام معظم رهبری بود) با «استحباب الوقوف علی الضریح» تنافی ندارد. جامع عباسی(ط-جدید ص418) هم گرچه چسبیدن به ضریح را جزء آداب دانسته است اما در حد قول یک مجتهد است که طبیعتا اگر یک مرجع تقلید با آن مخالفت کند مستلزم ملامت نیست. 🔆🔆2. با نگاهی دقیق‌تر به عبارت #مقام_معظم_رهبری می‌یابیم که ایشان اساسا در مقام نفی استحباب چسبیدن به ضریح نبودند کما این‌که خود ایشان هم در زیارات خود این کار را انجام می‌دهند بلکه در مقام نفی یک #انگاره_عوامانه بوده‌اند چراکه به هرحال انسان‌های سطحی‌نگری هستند که کمال مطلوب را منحصر در اتصال ظاهری به ضرائح مقدسه می‌دانند اما شکی نیست که ارتقای روحی و معنوی اصل است و آداب نیز برای رسیدن به آن ارتقای روحی است در حدی که برخی فقها قائل‌اند اگر در کسی حالت خضوع و خشوع پدید نیامد اصلا وارد مشاهد مشرفه نشود بلکه منتظر بماند تا آن حال روحی پدید بیاید.(این نکته در منابعی که آقای سروش محلاتی به آن استناد دادند وجود دارد علاوه بر آن:ر.ک: حدائق ج14 ص421. برخی فقهای اهل معرفت نیز روح تمام آداب را حالت رقت قلب و خضوع عنوان نموده‌اند.(مناسک حج و عمره (آیت‌الله العظمی بهجت) ص280) 🔆گفتنی است این نوع نگرش سطحی موجب بروز برخی صحنه‌های نامناسب در مشاهد مشرفه به ویژه حرم مطهر حضرت امام رضا علیه‌السلام که نه تنها در دایره «ادب زیارت» تعریف نمی‌شود بلکه خلاف ادب نیز هست. حقیقتا چه کسی است که هل دادن زائران، فریاد کشیدن برخی مردها در اثر فشار، جیغ کشیدن برخی زنان و... را که ریشه در همان نگاه عوامانه دارد تحسین کند؟ آیا این حرکات ادب زیارت است یا واقع نشدن این امور در محضر امام عین ادب است؟! 🌹🌴🌹🌴