مقاله / تفاوتهای «خبر جعلی» با « شایعه» از منظر اسناد علمی، کارشناسان و نظریه پردازان ژورنالیسم، خبر و علوم ارتباطات

هشدار مرکز ماهر در مورد توقف پشتیبانی شرکت مایکروسافت از سیستم  های عامل  ویندوز 7 و ویندوز سرور 2008 طی یک ماه آینده بر اساس اطلاعیه های متعدد شرکت مایکروسافت، از تاریخ 14 ژانویه سال 2020 (24 دی سال 1398) از نسخه های ویندوز هفت و سرور 2008 پشتیبانی نخواهد شد. بدین معنی که در صورت وجود نقص امنیتی یا مشکلی در ساختار این سیستم های عامل، مایکروسافت وصله امنیتی جدیدی برای آن صادر نمی کند و یا به بیان دیگر، این سیستم های عامل قابل اطمینان نخواهند بود. لذا اکیدا توصیه می گردد کلیه کاربران و سازمان ها در این مدت محدود یک ماهه، به بروزرسانی سیستم های خود برای محافظت از تهدیدهای سایبری بپردازند. لازم به توضیح است عدم دسترسی سیستم ها به شبکه اینترنت دلیل عدم نیاز به بروزرسانی آن نخواهد بود و لازم است کلیه سیستم های عامل کلاینت و سرور در اسرع وقت به نسخه های جدید بروزرسانی گردند

✅ بازدید مطالب کانال‌های تلگرامی در آذر ماه به صورت میانگین ۱۹۷میلیون بازدید در هر روز بیشتر از آبان ماه بوده است استفاده از تلگرام با وجود فیلترینگِ آن ۱۸ درصد افزایش یافت. بررسی‌ها نشان می‌دهد که استفاده از تلگرام همچنان در حال افزایش است و با وجود آن که در اوایل آذر ماه به علت قطعی اینترنت، استفاده از این شبکه اجتماعی محدود شده بود، اما با اتصال مجدد اینترنت، استفاده از این شبکه اجتماعی در روندی کاملا صعودی، به بیشترین میزان خود در ماه‌های اخیر رسیده است .داده‌های بدست آمده نشان می‌دهد که در ادامه روند افزایشی استفاده از تلگرام، میزان بازدید مطالب کانال‌های تلگرامی در آذر بیش از آبان ماه بوده است و به صورت میانگین ۱۹۷میلیون بازدید در هر روز بیشتر از ماه قبل بوده است.این در حالی است که تولیدات کانال‌های تلگرامی نیز افزایش یافته و به طور میانگین در هر روز ۸۸ هزار مطالب تلگرامی، بیشتر منتشر شده است.

‍ 📺 سریال جدید و پرحاشیه "مسیح" 🎯آمریکا بازهم سراغ دین ستیزی رفت 🔻نتفلیکس با پخش تریلر رسمی سریال «مسیح» که قرار است در ۱۰ قسمت از اول ژانویه عرضه شود، شخصیتی را با شمایل مسیح نشان می‌دهد که از سوریه برمی‌خیزد و معجزاتی از خود نشان می‌دهد. نتفلیکس، تریلر تبلیغاتی این سریال را با شعارهایی نظیر «حدس می‌زنید او چه کسی است؟» و «آیا میان شبه‌مسیح و ضدمسیح، مرز باریکی هست؟» روانه شبکه جهانی اینترنت کرده است. حالا این شبهه‌افکنی میان مسیح و ضدمسیح، یا همان منجی و دجال، واکنش تند کاربران شبکه‌های اجتماعی از همه ادیان را به همراه داشته تا جایی که بسیاری از آن‌ها از سایر کاربران، تقاضا کرده‌اند که به کمپین بایکوت و لغو اشتراک نتفلیکس بپیوندند. 🔻سریال «مسیح» از یک سو با سوژه آخرالزمانی و حساس خود، کنجکاوی بسیاری را برانگیخته است و از سوی دیگر نگرانی بسیاری از مردم جهان از ادیان مختلف خصوصاً اسلام و مسیحیت را نیز برانگیخته است. البته همانطور که بسیاری از کاربران مسلمان یا غیرمسلمان در شبکه‌های اجتماعی خود گفته‌اند، این تلفیق و برهم‌نهی «مسیح»، «دجال» و «مهدی» نمی‌تواند محصول یک اشتباه سهوی باشد بلکه همه چیز از یک برنامه‌ریزی دقیق خبر می‌دهد. 🔻داستان سریال «مسیح» درباره ظهور ناگهانی مردی جوان از نا‌کجا آباد است که ناگهان در سوریه ظاهر می‌شود. او توانایی انجام معجزه دارد و با کار‌های فراانسانی و خرق عادتی که می‌کند، به سرعت شیفتگان و مریدان زیادی به دست می‌آورد. او ادعا می‌کند که پیامی را از طرف پدرش (خدا) آورده و برای انجام ماموریتی به این جهان آمده است. در همین حین سی‌آی‌ای از وجود او مطلع شده و زنی مامور پیگیری این پرونده می‌شود و... ❌فیلم‌ و سریال‌ها عموما برای القای مفاهیم مشخص، بازنمایی و خلق معنای جدید ساخته می‌شوند و پشت‌پرده رسانه‌ها، اقتصاد و ایدئولوژی حاکم بر آنها بر محتوای تولیدیشان اثر مستقیم دارد.

✅ آگهی شرکت آمریکایی Valspar، از قدیمی‌ترین شرکتهای تولید رنگ در جهان 💠 در این آگهی به شیوۀ خلاقی تاکید شده که فقط و فقط با یک بار رنگ‌آمیزی، تمام دیوار پوشیده می‌شه و دیگه نیازی به رنگ آمیزی مجدد نداره! 🔸این تبلیغ برای انتقال پیمامش، به جای اینکه آسمون و ریسمان بهم ببافه، فقط روی خود محصول تمرکز کرده و راه حل و ایده تبلیغ رو از خود محصول بیرون کشیده. 🔸در بسیاری از محصولات تبلیغاتی‌(مخصوصا نمونه های ایرانی ایرانی) آژانسهای تبلیغاتی، ابر و باد و مه و خورشید و فلک رو در اختیار می‌گیرند، تا یک محصول رو تبلیغ کنند. در نهایت هم از پس آن برنمی‌آیند! 🔸زیاده‌گویی و پُرگویی تبلیغ را از مسیر درست منحرف می‌کند و محصول را به حاشیه می‌راند. بهترین ایده‌ها برای تایید و تبلیغ یک محصول، در خود محصول نهفته است!

⭕️استفاده از ارزش‌های خبری در خبری که نیست! /بخش اول 💢خبری که هفته گذشته توسط یکی از قدیمی ترین رسانه های جهان پیرامون اغتشاشات آبان ماه منتشر شد و در آن به صراحت مجموع کشته ها ومجروحین این اتفاق را 1500 نفر، معرفی کرد، سوای موضوعات سیاسی، نیاز به تحلیل محتوا دارد تا تکنیک های استفاده شده در آن و اهداف استفاده از این تکنیک‌ها، روشن شود 💢رویترز به عنوان یک کمپانی رسانه‌ای 168 سال سابقه دارد و امروز هم جزو کمپانی‌هایی محسوب می‌شود که سهامش در انگلستان رو به رشد است. همچنین در حوزه رسانه‌ای آنقدر معتبر است که با دانشگاه آکسفورد پیمان همکاری امضا کرده و بر روی دیجیتال‌نیوز فعالیت پژوهشی انجام می دهد. رویترز معتقد است که عصر جدید عصر خبرهای دیجیتال و فضای مجازی است و به همین دلیل باید در این فضا فعالیت کرد. همچنین این رسانه به صورت خاص همکاری با فیس‌بوک و توئیتر دارد. این همکاری در قالب حذف فیک‌نیوزها است. فیک‌نیوزها شایعاتی هستند که در شبکه های اجتماعی برای جهت‌دهی به افکار عمومی منتشر می‌شوند. رویترز این موضوع را مسئولیت خودش می‌داند که در مقابل شایعات قدعلم کند و کمک کند تا در توییتر و فیس بوک، شایعات و اخبار غیرواقع حذف شود. ✅در حوزه هفت ارزش خبری، این رسانه سعی کرده است که برای خبر 1500 کشته در اغتشاشات بنزین، مؤلفه‌های خبر را خودش تولید کند. یکی از ارزش‌های خبری، فراوانی است. اگر بازتاب خبر رویترز را مشاهده کنید، مشخص می‌شود که رسانه‌های جهانی همگی آماری که در خبر جعلی ارائه شده را تیتر کرده و از ارزش "فراوانی" در خبر پیروی کرده اند. 🔺کشته سازی پنج برابری از سقف آمار نهادهای معارض 💢یکی دیگر از ارزش‌های خبری که در خبر رویترز به چشم می‌خورد، شهرت است. در این گزارش، از شخصیت‌های سیاسی استفاده شده تا به وثاقت پیام خودش سمت و سو دهد. علاوه بر این، برای آنکه نشان دهد این خبر موثق است، از ارزش خبری درگیری و شگفتی هم استفاده کرده است. شگفتی در این خبر آنجایی به چشم می‌خورد که مخاطب این سؤال را از خود می‌پرسد که چه اتفاقی افتاده که این تعداد کشته در ایران به جا مانده است؟ حال آنکه خبر رویترز فاصله بسیار زیادی با سقف آمارهای نهادهای مختلف نظیر عفو بین‌الملل و ناظران حقوق بشر دارد. به نظر می‌رسد رویترز خلق خبر و ارزش خبری کرده تا نهایتاً به برد خبری دست پیدا کند 🔺زمینه‌سازی برای آشوب 💢چند تاکتیک عملیات روانی در خبر دروغ رویترز وجود دارد که در اولین گام باید به زمینه‌چینی اشاره کرد. با فراخوان‌هایی که برای 5 دی‌ماه توسط رسانه‌های معارض داده شده بود، مشخص می‌شود که خبر رویترز برای زمینه ‌چینی بوده است و این خبر قرار است تنفس مصنوعی برای تحریک فضای رسانه‌ای باشد.

⭕️استفاده از ارزش‌های خبری در خبری که نیست! / بخش دوم 🔺تکنیک های استفاده شده در این خبر 1️⃣تحریف، دومین تاکتیک استفاده شده یکی دیگر از تکنیک های عملیات رسانه ای در این خبر، استفاده از تحریف است. برای تحریک احساسات عمومی روی مؤلفه‌های اصلی خبر کار شده و دستکاری‌های لازم صورت گرفته است. مؤلفه‌های اصلی خبر، پرسش‌های اساسی نظیر چه، چه کسی، چه زمانی، کجا، چطور، چگونه و چرا را دربرمی‌گیرد که در خبر 1500 کشته و مجروح اغتشاشات اخیر که در رویترز منتشر شده است، سعی شده مؤلفه‌های خبر تحریف شود تا به تحریک احساسات عمومی دست پیدا کند. کسانی که جاعلان حرفه‌ای رسانه‌ای هستند، بر روی واقعیت، جعل و تحریف جزئی انجام می‌دهند. این در حالی است که در این خبر بخش‌های مختلف و مؤلفه های خبری خلق شده و بنابراین ناهمسانی در این خبر به وضوح دیده می‌شود. از زبان غیرگفتن یک زیرتکنیک تحریف است که در این متن قابل ردیابی است. 2️⃣ماساژ پیام برای تقویت آن در ذهن مخاطب یکی دیگر از تکنیک‌های استفاده شده در این خبر، تکنیک ماساژ پیام است که با روشهای گوناگون تلاش می‌شود تا پیام در ذهن مخاطب تقویت شود. ماساژ پیام یک فراتکنیک است و زیرتکنیک‌هایی دارد. از این تکنیک‌ها می‌توان به تبخیر و نشت هدایت‌شونده اشاره کرد. به نظر می‌رسد یک بازی رسانه‌ای شروع شده که آغازگر آن رویترز بوده است. نشت هدایت‌شونده به این معنی است که بخشی از پیام پررنگ می‌شود تا در بازه‌های مختلف تکمیل شود و بتواند بخش‌های مختلف پازل را تکمیل کند. 3️⃣منبع نقابدار حربه دیگر برای عملیات روانی منبع نقابدار یا منبع نامشخص به هیچ عنوان اعتمادآور نیست. به این ترتیب، منابع راوی واقعیت‌اند، اما با رمزگشایی در این خبر مشخص می‌شود که منابع به سازنده واقعیت هستند. هر خبری با موثق بودن منبع تأیید می‌شود و تکذیب آن نشان می‌دهد که منبع نیز نامعتبر بوده است که این خبر نیز شامل آن می‌شود. 4️⃣ اهریمن‌سازی و جلب عواطف تکنیک انسانیت‌زدایی و اهریمن‌سازی از دیگر تکنیک‌هایی است که در این خبر استفاده شده است. وقتی این گزارش را مطالعه می‌کنید انگار سران حاکمیت عاری از احساسات و عواطف هستند. مردم فراموش نکرده اند که چگونه در آشوب های سال 78 حتی رهبر انقلاب در سخنرانی عمومی گفتند که در مقابل به آتش کشیدن تصویر و اهانت اغتشاشگران به ایشان نیز مردم بر رفتار خود کنترل داشته باشند و از اقدامات تحریک آمیز دیگران به میدان کشیده نشوند. 🔺جنگ با اطلاعات، برای اطلاعات و ضداطلاعات 💢یکی از شیوه‌های مشخص عملیات آمریکا در کشورهای منطقه، جنگ با اطلاعات است. سه دسته نبرد اطلاعاتی تعریف شده که یکی از آنها جنگ برای اطلاعات است، به این ترتیب که زیرساخت‌های یک کشور مورد هدف قرار می گیرد. نوع دوم، جنگ ضداطلاعات است که سپر اطلاعاتی در برابر دست اندازی خارجی طراحی می شود. اما نوع سوم، جنگ با اطلاعات است،‌ به این معنی که از طریق اطلاعات و اخبار فیک و دروغین ذهن مخاطبان جهت‌دهی می‌شود که در عملیات روانی به آن مانور اجتماعی می‌گویند. رسانه‌ها فراتر از مرزهای یک کشور به دنبال اثرگذاری در داخل کشور هدف هستند و با مانور اجتماعی که ایجاد می‌شود، سعی می‌کنند یک خبر را دست به دست گردانده و شایعه ایجاد کنند و با تحریف خبر، تحریک را ایجاد کرده و عواقب آن را در جامعه بیشتر کنند. ❌خبر جعلی رویترز یک کارکرد مقطعی و یک کارکرد دراز مدت دارد. کارکرد مقطعی آن عملا پیوست رسانه ای فراخوان‌های آتی ضد انقلاب است اما کارکرد دراز مدت آن عبارت است از منبع تاریخی و سند روایی از کشتار چرا که قابلیت ارجاع دهی و ذهنیت سازی پیدا کند. در قوانین مطبوعاتی کشورمان تکذیب یک خبر باید به اندازه و حجم خبر کذب باشد اما آیا رسانه ای که خود را مدافع حرفه‌ای گری در خبر می داند حاضر است همانگونه و به همان حجمی که به اصل خبر پرداخت نسبت به درج تکذیبیه اقدام کند؟!

علی علیزاده کارشناس سابق بی بی سی در صفحه اش در شبکه های اجتماعی نوشت: ♦چه تحقیری! چه تحقیری! بزرگترین ابرقدرت تاریخ باشی، ۴هزار میلیارد دلار خرج اشغال عراق کرده باشی، دهها رسانه‌ات از صبح تا شب ایران را مقصر نشان دهد، آنوقت وسط بغداد سفارتت را آتش بزنند و پوزه‌ات را خاک بمالند. آنهم نه در شب تاریک، با نقاب و ترسیده. بلکه روز روشن با صورتهای عیان و مفتخر

علیرغم مخالفت و کارشکنی آمریکا ، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه پیشنهادی روسیه برای آغاز تدوین یک کنوانسیون بین‌المللی به‌منظور مقابله با جرائم سایبری را تصویب کرد.

▪️تحقیر تاریخی آمریکا صفحه اول همه روزنامه‌های این کشور را پر کرده. زلزله‌ای خبری دقیقا شب سال نو. اگر فرماندهان حشد سالها برای انتخاب زمان این حمله طراحی و فکر میکردند، هرگز بهتر از شب سال نو نصیب‌شان نمیشد. آمریکا سیلی از این محکم تر در سالهای اخیر نخورده بود. صراحتا آمریکا هرچه این سه ماه، بواسطه قدرت رسانه‌ای و نرم خودش و ضعف‌ها ما در جنگ نرم، در عراق کاشته بود به باد رفت. و امشب دیگر «مرگ بر آمریکا» جمله کیهان و فارس و یا شعار چند نفر در نماز‌جمعه‌ای در ایران نیست. جمله اول فاکس‌نیوز - پربیننده‌ترین تلویزیون کابلی آمریکا - و نیویورک تایمز پرخواننده‌ترین روزنامه جهان است به نقل از تظاهر کنندگان عراقی. ترامپ و پمپئو و دستگاه سیاست خارجی آمریکا، عزادارترین افراد عید سال نو امشب هستند. "علی علیزاده"

جنگ روانی بی‌بی‌سی یعنی: خبر منتشر کرده درمورد حمله معترضین به سفارت آمریکا، در نقطه‌نقطه‌اش به ایران اشاره کرده، بیش از خود ⁧ عراق ⁩: گروه موردحمایت ایران/شبه‌نظامیان وابسته به ايران/نخست‌ موردحمایت ⁧ ایران ⁩ ‏

پس از انتشار خبر حمله امریکا به پایگاه الحشد الشعبی عراق تصویر در شبکه های اجتماعی به شرح زیر منتشر شد. «دیشب یکی از رزمندگان ⁧ الحشد الشعبي ⁩ در حال خوندن این آیات بوده که مقرشون بمباران میشه و شهید میشن... ‏دقت کنید چه آیاتی بوده: کتب علیکم القتال...» اما حقیقت ماجرا چیست؟ این تصویر مربوط به جنوب استان ادلب سوریه که بدست تروریست ها القائده منتشر شد تا نشان بدهد دولت سوریه بالعمد مساجد را هدف قرار داده. ‏به طور کاملا عمدی ایه ۲۱۶ سوره بقره را نشان میده تا مسلحین را به ادامه جنگ با نظام سوریه تحریک کند.