📚 نماز در محل تحصیل
💠 سؤال: آیا #محل_تحصیل دانشجویی که در #خوابگاه می باشد، به صورتی که پنج روز در هفته در محل تحصیل زندگی می‌کند، حکم #وطن را دارد؟
✅ جواب: محل تحصیل یا زندگی موقت، وطن نیست، البته اگر بنا دارد حداقل یک سال به طوری #اقامت داشته باشد که عرفا #مسافر محسوب نشود، بدون نیاز به قصد اقامت ده روزه، #نماز تمام است.
📚 صله رحم با افراد نامحرم
💠 سؤال: با توجه به اهمیت #صله_رحم در اسلام، نسبت به خویشان #نامحرم مانند پسر عمو و دختر عمو، چگونه می توان به این فریضه دینی عمل کرد؟
✅ جواب: اگر #خویشان_نسبی با هم قطع رابطه نکنند و احیانا با مراعات #ضوابط_شرعی از حال یکدیگر با خبر شوند و به خصوص در مشکلات به یاری یکدیگر بشتابند، به وظیفه صله رحم عمل کرده اند؛ برای انجام صله رحم، الزاما رفت و آمد و #ارتباط_مستقیم شرط نیست.
📚 حدود اطاعت از والدین
💠 سؤال: #اطاعت_از_پدر و مادر در چه حدی لازم است؟
✅ جواب: اگر امر پدر و مادر نسبت به کاری باشد که از نظر #شرعی ممنوع نیست، سزاوار است امر ایشان اطاعت شود مگر اینکه #اطاعت نکردن موجب #اذیت قابل توجه آنها شود که در این صورت نباید با امر آنها مخالفت شود.
📚 میزان نفقه
💠 سؤال:
۱. نفقۀ زن که بر شوهر واجب است، چه مقدار است؟
۲. آیا #نفقه ای که زن از شوهر دریافت می کند، در صورتی که تا پایان #سال_خمسی باقی بماند، #خمس دارد؟
✅ جواب:
۱) #نفقۀ_واجب_زن عبارت است از هر آنچه زن به طور متعارف به آن احتیاج دارد، مانند غذا و وسایل مورد نیاز آن، لباس، مسکن، هزینۀ درمان بیماری های متعارف و نظافت و ... به مقدار و کیفیتی که برای امثال او متعارف است.
۲) نفقه خمس ندارد، هر چند احتیاط مستحب است كه اگر از #مخارج_سال زياد بيايد، خمس آن پرداخت شود.
📚 استخاره برای ازدواج
💠 سؤال: برخی والدین پیش از #خواستگاری #استخاره می کنند و بر اساس آن عمل می کنند، آیا در این موارد استخاره لازم است؟
✅ جواب: به طور کلی استخاره برای #رفع_حیرت و تردید در انجام کارهای مباح است، اعم از اینکه تردید در اصل عمل باشد یا در خصوصیات آن، بنابر این اگر در #کار_خیر، حیرت وجود ندارد، استخاره لازم نیست، توجه داشته باشید #عمل_به_استخاره شرعا واجب نیست، ولی بهتر است بر خلاف آن عمل نشود.
📚 کسب درآمد از طریق سبدگردانی
💠 سؤال: اگر فردی که در #معاملات_بورس اوراق بهادار تخصص ندارد، سرمایه اش را در اختیار اینجانب قرار دهد که برای او #سهام_شرکت های بورسی را خرید و فروش کنم و مقداری از سود حاصل از معاملات را به او بدهم؛ آیا درآمد حاصل از این نوع معاملات، که اصطلاحاً به آن #سبدگردانی گفته می شود، اشکال دارد؟
✅ جواب: اگر صاحب سرمایه به شما #وکالت دهد با سرمایه اش در معاملات #بورس درآمد کسب کنید و مقدار مشخصی از سود را به او و بقیه را بابت حق الزحمۀ خود بردارید، اشکال ندارد، البته اگر قانونی در این مورد وجود دارد، باید رعایت شود.
📚 هزينه تحصيل فرزند
💠 سؤال: آیا هزینۀ #تحصیل_فرزند #واجب_النفقه، بر عهدۀ پدر است؟
✅ جواب: اگر فرزند #توانايى_مالى ندارد، در حدّى كه عرفا از نیازهای لازم زندگی محسوب می شود، مانند #تحصیلات مقدماتی، بر عهدۀ پدر است.
📚 بازدید از سایت های کلیکی و زیرمجموعه سازی
💠 سؤال: برخی از سایت های ایرانی و خارجی هستند که درون #سایت خود تبلیغاتی قرار می دهند که اگر از آن #تبلیغات دیدن کنیم و بر روی آنها #کلیک کنیم به ازای هر کلیک مبلغی (ناچیز) به ما پرداخت می کنند و اگر در این سایتها افرادی را #زیر_مجموعه خود قرار دهیم به ازای #بازدید و کلیک آنها از سایت نیز مبلغی به حساب ما واریز می شود. آیا این پول حلال است؟
✅ جواب: اگر خلاف قوانین و مقررات نباشد و بازدید از #سایت_های_تبلیغاتی، موجب ترویج فساد از قبیل نشر اکاذیب و ارائه مطالب باطل نباشد، بازدید از سایت ها و دریافت مبلغ مذکور اشکال ندارد.
📚 مس آیات قرآن در تلفن همراه
💠 سؤال: آیا #لمس صفحه #متن_قرآن که بر روی گوشی نصب شده برای کسی که #وضو ندارد و یا زنی که در #عادت_ماهانه است، جایز است؟
✅ جواب: در فرض سؤال که در واقع شیشه #موبایل، لمس می شود نه آیات قرآن، اشکال ندارد.
📚 برگزاری مراسم ازدواج در ایام قمر در عقرب
💠 سؤال: با توجه به این که در هر #ماه_قمری، بعضی از روزها #قمر_در_عقرب است، آیا برگزاری مراسم #ازدواج در این روزها اشکال دارد؟
✅ جواب: در ایام قمر در عقرب، اجرای صیغه #عقد_نکاح، کراهت دارد، اما برگزاری مراسم اشکال ندارد.
📚 خمس سهام عدالت
💠 سؤال:
۱. با توجه به اینکه واگذاری #سهام_عدالت به صورت اقساط (از محل سودِ حاصل از #سهام)، بوده است آیا این سهام، متعلق خمس است؟ بر فرض وجوب، زمان تعلق چه زمانی است؟
۲. دولت برای برخی از اقشار ضعیف، قیمت سهام را با تخفیف محاسبه کرده و تفاوت قیمت را از محل منابع خود تأمین کرده است، آیا به مقداری که دولت تخفیف داده نیز #خمس تعلق می گیرد؟
۳. حکم خمسِ سودهایی که قبل از آزادسازی (پس از سال 95) حاصل شده و به افراد پرداخت شده یا نشده است، چیست؟
✅ جواب:
۱) پس از آزاد شدن سهام عدالت، مقداری که قابل فروش است، در اولین #سال_خمسی، خمس آن به قیمتی که خریدار دارد، باید پرداخت شود.
۲) در این صورت نصف سهام، متعلق خمس است و نصف دیگر در حکم #هبه است و خمس ندارد.
در هر دو صورت قبل، کسانی که برای گذران زندگی نیاز به این سهام و سود حاصل از آن دارند به نحوی که با تخمیس آن، سود حاصل از مابقی، کفاف زندگی در حدّ شأن آنها را نمی دهد، پرداخت خمس اصل سهام، واجب نیست.
۳) سودهای مذکور جزء درآمد سالی است که قابل وصول بوده است، که اگر در آن سال دریافت نشده و سال خمسی بر آن گذشته است، باید پس از دریافت، بلافاصله خمس آن پرداخت شود و اگر دریافت شده، حکم #درآمد_بین_سال را دارد.
📚 ازدواج در عده
💠 سؤال: خانمی پس از #ازدواج به دلیل اختلاف با همسر خود، بیش از یک سال است که دور از وی زندگی می‌کند و به زودی از همسر خود #طلاق می گیرد، آیا در شرایط فعلی یا بلافاصله بعد از طلاق، می تواند با مرد دیگری #عقد_موقت یا دائم بخواند؟
✅ جواب: تا زمانی که #صیغه_طلاق با رعایت شرایط آن خوانده نشده و خانم، #عدّه_طلاق را سپری نکرده است، #عقد_ازدواج با شخص دیگر باطل است و زمان عدّه از وقتی محاسبه می شود که صیغه طلاق جاری شود، هرچند زن و مرد یک سال از هم دور باشند.
📚 استفاده از اموال جاماندۀ دیگران
💠 سؤال: استفاده از مال به جا مانده از دیگران در امثال #هتل ها یا #خوابگاه دانشگاه و ... که صاحب آن را نمی شناسیم، چه حکمی دارد؟
✅ جواب: اگر بداند مالک از آن مال #اعراض كرده یا نسبت به استفاده از آن راضی است، استفاده از آن اشکال ندارد، در غیر این صورت برداشتن آن مال جایز نیست، مگر این که به قصد رساندن آن به مالکش بردارد که در این صورت باید مال را حفظ کند و پس از تحقیق و یافتن مالک، مال را به صاحبش بدهد و در صورتی که از یافتن مالک آن مأیوس شود یا دسترسی به او ممکن نباشد، باید آن مال یا قیمت آن را به #فقیر #صدقه بدهد.
📚 استفاده از سهم اینترنت دیگران
💠 سؤال: آیا استفاده از #اینترنت_بی_سیم دیگران، جایز است؟
با ذکر این نکته که مالک آن با وجود اینکه می تواند بر روی آن رمز بگذارد اما این کار را نکرده و فرکانسی است که در فضا منتشر است و ما بدون زحمت می توانیم از آن استفاده کنیم.
✅ جواب: بدون علم یا اطمینان به #رضایت_مالک، این کار جایز نیست و مجرد قرار ندادن رمز، مجوز انجام این کار نیست.
📚 استفاده شخصی از اینترنت محل کار
💠 سؤال: آیا استفاده از #اینترنت_محل_کار برای کار شخصی جایز است؟
✅ جواب: #استفاده_شخصی، جایز نیست و موجب #ضمان است؛ مگر آن که با اذن مسئولی باشد که شرعا و قانونا چنین حقی دارد.
📚 مشخص نکردن مهریه در عقد
💠 سؤال: عدم ذکر #مهریه ـ عمدا یا به خاطر فراموشی ـ در #عقد_دائم و موقت، چه حکمی دارد؟
✅ جواب: در عقد دائم، ذکر مهریه شرط نیست و اگر مهریه معین نشود، #عقد صحیح است و چنانچه آمیزش جنسی صورت گرفته باشد زن مستحق #مهر_المثل است؛ ولی در #عقد_موقت تعیین و ذکر مهریه، جزء ارکان عقد بوده و بدون آن عقد باطل است.
📚 حق المارّه
💠 سؤال: #حق_المارّه چیست؟ شرایط آن را بیان کنید.
✅ جواب: کسی که در حال #عبور به درختی #میوه دار برسد ـ با شرایط زیر ـ می تواند از میوۀ آن بخورد:
۱. بنابر احتیاط واجب یقین به عدم رضایت مالک نداشته باشد.
۲. به طور اتفاقی از آنجا عبور کند نه با قصد #خوردن_میوه.
۳. ضرر و آسیب به درخت نزند و میوه ها را تلف نکند.
۴. میوه را همان جا بخورد و با خود نبرد.
۵. وارد #ملک ـ مانند #باغ ـ نشود.
📚 وقت نماز عشا
💠 سؤال: آخر #وقت_نماز_عشا تا چه زمانی است؟ اگر کسی آنرا تا پس از نیمه شب به تأخیر بیندازد به چه نیتی باید نماز عشا بخواند؟
✅ جواب: وقت #نماز_عشا از هنگامی است که به مقدار خواندن نماز مغرب از اول وقت گذشته باشد تا هنگام نیمه شب شرعی ؛ و تأخیر انداختن نماز مغرب و عشا از #نیمه_شب_شرعی جایز نیست. اما در صورتی که نماز مغرب و عشا به دلیل به وجود آمدن عذری و یا از روی معصیت تا پس از نیمه شب به تأخیر بیفتد بنابر احتیاط باید آن را تا اذان صبح بدون #نیت_ادا و قضا (به نیت #ما_فی_الذمه) بجا آورد.
📚 محاسبه نیمه شب شرعی
💠 سؤال: #نیمه_شب_شرعی برای #نماز_مغرب و #عشا چگونه محاسبه می شود؟
✅ جواب: نیمه شب برای نماز مغرب و عشا، نصف فاصله بین #غروب_آفتاب تا هنگام #فجر_صادق* است.
*فجر صادق در مقابل فجر کاذب است. فجر کاذب نوری است که به درازا در آسمان پدید می‌آید و به جای پهن شدن بر روی افق، به صورت عمودی به سمت بالا انعکاس می‌یابد. فجر صادق زمان است که نور سفید متصل به سطح افق با شدت کم طلوع کرده و در افق پراکنده می¬شود و باگذشت زمان، شدت نور آن بیشتر می¬شود. بدلیل ضعیف بودن فجر صادق، مشاهده آن نیازمند داشتن افق شرقی کاملا باز و تاریک است و در شهرهایی مانند تهران بسیار مشکل می¬باشد. با توجه به اینکه تشخیص دقیق طلوع فجر سخت است ، جهت رعایت احتیاط، حدود ده دقیقه بعد از شروع اذان از رسانه ها، نماز صبح خوانده شود.
📚 جواب سلام هنگام نماز
💠 سؤال: اگر کسی که به جای «سَلامٌ عَلَیکُم» از لفظ «#سلام» خطاب به #نمازگزار استفاده کند، #جواب_سلام واجب است؟ کیفیت جواب به چه صورتی باید باشد؟
✅ جواب: اگر عرفاً به آن، #تحیت و سلام گفته شود، جواب دادن واجب است و بنابر احتیاط، جواب باید به گونه ای باشد که کلمه "سلام" مقدم باشد؛ مثلاً بگوید: "#سلام_علیکم" یا "السلام علیکم" و نباید علیکم السلام بگوید.
📚 جا به جا گفتن ذکر رکوع و سجده
💠 سؤال: اگر #ذکرهای_رکوع و #سجده را به جای یکدیگر بگوییم، اشکال دارد؟
✅ جواب: در صورتی که سهواً باشد اشکال ندارد، همچنین اگر عمداً و به #قصد_مطلق_ذکر خداوند (عزوجل) بگوید، نماز صحیح است اما #ذکر_مخصوص_رکوع و یا سجده را نیز باید بگوید.
📚 کیفیت نماز استیجاری
💠 سؤال: آیا برای #نماز_استیجاری به جا آوردن #مستحبات_متعارف مانند #اذان و #اقامه، واجب است یا اینکه می توان صِرفا به #واجبات اکتفا کرد؟
✅ جواب: اگر برای نماز استیجاری، شرط خاصی قرار نداده باشند بر #اجیر فقط لازم است که نماز را با واجبات آن انجام دهد.
📚 وظیفه نماز گزار هنگام شک مبطل
💠 سوال: اگر هنگام #نماز يكى از #شك هايى كه نماز را باطل مى كند، برای کسی پيش آيد آیا می تواند در همان لحظه نماز را رها کند؟
✅ جواب: بنابر احتیاط نمى تواند بلافاصله نماز را رها كند بلکه باید قدرى فكر كند تا #شك_پابرجا شود (يعنى يقين يا گمان به يك طرف پيدا نكند) و آنگاه #رها_كردن_نماز مانعى ندارد.
📚 تقدیم نماز قضا بر ادا
💠 سؤال: اگر #نماز_قضا به عهده شخص باشد، می تواند ابتدا #نماز_واجب یومیه را بخواند و پس از آن نماز را #قضا کند؟
✅ جواب: کسی که نماز قضا دارد، می‌تواند نمازی که اکنون بر او واجب شده را بخواند؛ ولی احتیاط واجب آن است که اگر فقط یک نماز است ابتدا نماز قضا را به جا آورد؛ به خصوص اگر نماز قضا مربوط به همان روز باشد.
📚 بلعیدن خرده های غذا هنگام نماز
💠 سوال: آیا در هنگام نماز، #خوردن و #آشامیدن و یا #بلعیدن خرده های باقی مانده در دهان، جایز است؟
✅ جواب: خوردن و آشامیدن در حال #نماز، آن را باطل می کند چه کم باشد یا زیاد، ولی فرو دادن #خرده_های_غذا که در گوشه و کنار دهان باقی مانده یا مکیدن شیرینیِ قند و شکری که اندکی از آن در دهان هست، موجب بطلان نماز نمی شود.
همچنین اگر سهواً یا از روی فراموشی چیزی بخورد یا بیاشامد به شرطی که از صورت نماز خارج نشود، نماز باطل نمی شود.