📚 استفاده از اموال کسی که خمس نمی دهد
💠 سوال: پدرم اهل پرداخت #خمس نیست، استفاده از اموال ایشان برای ما اشکال دارد؟ آیا فرزندان ایشان، ضامن خمسِ اموال استفاده شده هستند؟
✅ جواب: استفاده از اموال ایشان اشکال ندارد و نسبت به خمس آن وظیفه ای ندارید، ولی در صورتی که یقین دارید خمس نمی دهد، وظیفۀ شما ـ با وجود شرایط ـ تذکر به مسئلۀ خمس و امر به معروف است.
📚 امام جماعت شدن شخصی که حجامت کرده
💠 سؤال: اگر شخصی #حجامت کند، آیا در همان حال می تواند #امام_جماعت باشد؟ آیا اقتدا به او جایز است؟
✅ جواب: اگر امام جماعت شرعا معذور باشد، امامت او و اقتدای به او (با رعایت سایر شرایط نماز)، اشکال ندارد.
📚 شیوۀ امر به معروف
💠 سؤال: آیا #امر_به_معروف حتما باید به صورت دستوری باشد یا می توانیم با توصیه، خواهش و...، امر به معروف و #نهی_از_منکر کنیم؟
✅ جواب: اگر با توصیه، موعظه، بیان حکم شرعی و مانند آن، اثر مطلوب حاصل شود، امر و نهی واجب نیست؛ در غیر این صورت اگر احتمال بدهد که امر و نهی اثر دارد، باید امر و نهی کند و در صورتی که امر و نهی با زبان نرم و اخلاق خوش تأثیر داشته باشد، جایز نیست با تندی و خشونت امر و نهی نماید.
📚 برگرداندن نیت نماز قضا به نماز ادا
💠 سؤال: اگر قبل از نماز ظهر به نیت قضای صبح، نماز را شروع کند و بعد از تشهد رکعت دوم سهواً برخیزد و ذکر رکعت سوم را بگوید و قبل از رکوع به یاد بیاورد که نماز صبح را نیت کرده بود؛ آیا می تواند نیت را به نماز ظهر برگرداند؟
✅ جواب: برگرداندن نیت از نماز قضا به نماز ادا صحيح نیست و در فرض مذکور باید بنشیند و سلام نماز را بگوید و بنابر احتیاط مستحب، پس از سلام، دو سجدۀ سهو انجام دهد.
📚 مصرف باقی مانده نذرهای اربعین
💠 سؤال: هیأت هایی در آستانه اربعین به جمع آوری نذرها (اعم از نقدی و غیر نقدی)، اقدام نمودند (به نیت کمک به موکب در کربلای معلی) ولی به دلایلی مقداری از نذرها باقی مانده است:
۱_ آیا تبدیل اجناس به نقدی برای ذخیره سال آینده جایز هست؟
۲_ آیا نذرهای جمع آوری شده (نقدی و غیر نقدی) برای اربعین را می توان برای برپایی موکب در شهرستان (برای اربعین سال بعد) هزینه کرد؟
۳_ آیا لازم است پول های جمع آوری شده توسط چند نفر از اعضای موکب به عراق منتقل شود و هنگام اربعین در آنجا هزینه گردد؟
✅ جواب:
١) اجناس نباید بدون اجازه صاحبانش تبدیل شوند مگر این که باقی ماندن آنها تا سال آینده، موجب خرابی شود که در این صورت تبدیل، اشکال ندارد.
٢و٣) با توجه به ظاهر نیتِ اهداکنندگان، نذرهای مذکور باید در موکبهای اربعینِ سال آینده در کربلای معلی (هر چند توسط افراد دیگر ) مصرف شود.
📚 اجاره دادن محوطۀ مسجد
💠 سؤال: آیا می توان محوطه مسجد را (که بدون استفاده است و در آنجا نماز خوانده نمی شود) برای کسب درآمد مسجد اجاره داد؟
✅ جواب: اگر محوطۀ مسجد نیز به عنوان مسجد وقف شده باشد (هر چند محل اقامۀ نماز نباشد) اجارۀ آن جایز نیست؛ در غیر این صورت اگر وقف منفعت باشد، اجارۀ آن جایز است و اگر وقف انتفاع باشد، جایز نیست.
🔷 وقف منفعت، وقفی است که مال موقوفه برای بهره برداری از منفعت و فایده آن، در موردی که واقف تعیین کرده، وقف شده است.
🔶 وقف انتفاع، وقفی است که مال موقوفه برای بهره برداری از خود آن در موردی که واقف تعیین کرده است، وقف شده است.
📚 تاکسی اینترنتی
💠 سؤال: اگر از #تاکسی_تلفنی یا اینترنتی درخواست خودرو کنم ولی به دلیل تأخیر بیش از حدّ (حدوداً نیم ساعت) از انجام کار منصرف شوم و قبل از رسیدن خودرو، محل انتظار را ترک کرده یا درخواست را لغو کنم، آیا دینی به عهده دارم؟
✅ جواب: اگر قرار شما، حضور خودرو در مدت خاصی بوده است یا زمان متعارفی وجود دارد، در صورتی که از زمان مقرر یا متعارف تأخیر داشته است، ضامن نیستید.
📚 خمس واحدهای اضافی منزل
💠 سؤال: اگر شخصی، خانۀ کلنگی خود را تحویل دهد تا در محل آن، چند واحد آپارتمان احداث شود و در مقابل خانه، دو واحد آپارتمان دریافت کند؛ آیا واحد اضافی که مورد استفاده شخصی نیست، خمس دارد؟
✅ جواب: اگر قصد تجارت (فروش واحد اضافی) داشته و مشتری برای خرید آن موجود باشد، مقدار افزایش قیمت پس از کسر تورم، متعلق خمس است.
اما اگر قصد فروش نداشته و تنها قصد اجاره دادن داشته باشد، تا زمانی که نفروخته، خمس ندارد و پس از فروش، افزایش قیمت آن (پس از کسر اصل و مقدار تورم)، جزء درآمد سال فروش خواهد بود.