📖سلسله بحث #درس_های_نهج_البلاغه جلسه نوزدهم ۲۸آبان۱۴۰۰ 🔸 حکومت علوی و تبارناگزینی! با تاکید بر نامه۵۳ (عهدنامه مالک اشتر) • تأسیس اصل و قاعده در اینباره؛ استثناء محتاج دلیل میشود! • حکم متفاوت دوگانه رخاء و بلاء ، نظام و نهضت • اصل در جانب مناصب و سمت ها • اصل در جانب نزدیکان و فامیل • مؤیدات در سیره نبوی و علوی #برای_نخبگان حجت الاسلام قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📖سلسله بحث #درس_های_نهج_البلاغه جلسه نوزدهم ۲۸آبان۱۴۰۰ حجت الاسلام محسن قنبریان 🔸 حکومت علوی و تبارناگزینی ! با تاکید بر نامه۵۳(عهدنامه مالک اشتر) #بخش_اول ⚠️ این بحث علیه این دولت و آن دولت نیست طبعا انقلاب بعد از سه، چهار دهه مردانش در معرض امتحان تبارگزینی اند که باید مساله را از سیره و عترت پرسید. 🔘 ادعا: معیار گزینش صرفا شایستگی نیست، فامیل نبودن یک مرجح است یعنی در شایستگان مساوی، غیر فامیل ترجیح دارد اگر قحط بود، فامیل! ............................................. ▫️مقدمه۱: اُلیگارشی(یک گروه حاکم) در نظر افلاطون، منحرف شده و منحط شده حکومت نخبگان و شایستگان(آریستوکراسی) است. یعنی کمی لغزش شایسته سالاری را آرام آرام چنین می کند! • در دو شکل بروز می کند: - گاهی یک خاندان حاکم میشوند(مثل حکومت اموی) - گاهی نزدیکان یک طبقه که نهضت یا کودتا و... کرده اند(هزار فامیل) ▫️مقدمه ۲: نیاز به اصل و قاعده سیره و عترت هم مثل قرآن محکم و متشابه دارد که متشابهات با محکمات حل میشوند و فتنه گری ها در متشابهات ماندن است. اصل و قاعده از محکمات است، خروج از آن دلیل می خواهد نه عمل به اصل و قاعده! جایی که برای متشابهی وجهی هم نیابیم، باید به همان اصل و قاعده عمل کنیم. ▫️مقدمه۳: دوگانه رخاء_بلا! هم عقل و عقلا و هم نقل بین این دو حالت فرق می گذارد: دوره نهضت، بلا، غرامت و... با دوره حاکمیت، رخاء، غنیمت و... حکم ایندو یکی نیست بردن همه فرزندان و دامادها در مبارزه و نهضت و جنگ و... هرگز مثل گذاشتن بعضی از آنها در مناصب و سمت های دوره حکومت، قضاوت نمیشود! • حضرت امیر(ع) هم به این دوگانه توجه داده و از قضا به ۷ اقتضاء طبیعی خواص و نزدیکان در اینباره حذر می دهد: - خرج سنگین در دوره رخاء و گشایش - یاری کم در دوره بلاء و سختی - بیزاری از انصاف ورزیدن درباره دیگران - خواهش و درخواست با اصرار و سماجت - کم سپاسی وقت عطاء و دریافت ها - عذر ناپذیرتر در وقتی که از عطایی منع شود -بی صبر در رویدادهای بزرگ روزگار ▫️اصل: تبارناگزینی! (مگر به استنثاء) • حکومت علوی از طرفی خود را مقابل حکومت اموی می بیند بعنوان دو مکتب رقیب؛ محمد(ص) مقابل ابوسفیان، علی و حسن(ع) مقابل معاویه، حسین(ع) مقابل یزید و حتی قائم(ع) مقابل سفیانی را در روایات بانگ می زنند! • از سوی دیگر در توصیف موسس اموی می فرماید: "قامَ مَعه بَنُوا اَبیه"۱ - یعنی سرکار آمدن خاندان با قدرت گرفتن او بود! نه برخی بودند او هم اضافه شد؛ و دقیقا این شاخصه تبارگزینی و فامیل سالاری است. - وصف "بنوا ابیه" اشاره به علت ذم دارد. در جای جای نهج البلاغه برای امویان اوصافی مثل حزب شیطان، منافقان، طلقاء و... بکار برده اینجا در ذم موسس وقتی می گوید با او فرزندان پدرش سرکار آمدند، یعنی با این وصف خاص که تبار گزینی و فامیل سالاری است کار دارد. ⬅️ نمیشود همین وصف در حکومت علوی و مکتب ضد اموی هم باشد و فقط اموی بد باشد! پس حتما حکومت علوی، فامیل سالار و تبارگزین نخواهد بود. • از سوی خودش هم وقتی با اهل بصره و ناکثین -که بیعت شکسته بودند- احتجاج میکرد از آنها پرسید: جوری ورزیدم؟ گفتند: نه! پرسید: بیت المال را حیف و میل کردم؟ گفتند نه! پرسید: "به دنیا(حکومت) رغبت یافته و آنرا برای خود و اهلبیتم بدون شما برگزیدم که از من انتقام گرفته و بیعت شکستید؟!" گفتند: نه!۲ دقت: اگر فامیل گزینی منفی نبود مورد احتجاج واقع نمیشد. اگر حتی با فامیل گزینی حکومت مشروع بود، چه جای طرح با بیعت شکنان داشت؟! معلوم است با آن، شکستن بیعت مجاز می شده است! از همین پاسخ های ناکثین هم معلوم میشود حکومت علوی فامیل سالار و تبارگزین نشده بود والا پاسخ منفی نداده علیه اش به همان احتجاج می کردند. ادامه در بخش بعد ☑️ @m_ghanbarian

📖 سلسله بحث #درس_های_نهج_البلاغه جلسه نوزدهم ۲۸آبان۱۴۰۰ #بخش_دوم ▫️اصل در دو جانب: مناصب و نزدیکان همان اصل هم در جانب مناصب قابل ملاحظه است هم در جانب نزدیکان و خویشان: 1⃣ اصل در جانب مناصب • درباره گزینش کارگزاران می فرماید: "ثُمَّ انظُر فِی اُمُورِ عُمّالِک فَاستَعمِلهُم اختِباراً ولاتُوَلِّهِم مُحاباهً و اَثَرَهً" - گزینش با اختبار و امتحان(عنصری بیرون از خود حاکم) - نه از سر محابات: تمایل شخصی و طرفداری - نه از سر اثره: خود رأیی و بدون مشورت! • درباره دبیران -که خود هم می فرماید حافظ اسرارند- می فرماید: " لایَکُن اختیارُکَ ایاهُم علی فِراسَتِک و استِنامَتِکَ و حُسنِ الظَنِّ منک" - گزینش اینان هم نباید براساس فراست خودت یا اعتمادت یا حسن ظنت به آنان باشد "زیرا مردان با ظاهرآرایی و خوش خدمتی نظر حاکمان را به خود جلب می کنند اما در پس این ظاهر نیکو و خوش خدمتی خبری از خیرخواهی و امانتداری نیست." ❗️واضح است این نمایش خود و جلب اعتماد برای فرزندان مردم دور دست نیست و بیشتر برای آشنایان و فرزند دوستان و... اتفاق می افتد! ❓پس کارگزار و دبیر چگونه انتخاب شود؟! • راه حل حضرت امیر(ع) اول این بود که تشخیص درونی وصرفاً با خود حاکم نباشد و حتما اختبار و امتحان(شاخص بیرونی قابل ارزیابی و سنجش) باشد. این اختبار هم دو نحوه است: "لکن اختَبِرهُم بِما وُلُّوا للصالحینَ قبلَکَ فَاعمِد لاَحسَنِهِم کان فی العامهِ اَثَراً اعرَفِهِم بالامانهِ وَجهاً" - سنجش سابقه اش در ولایت صالحین قبل از خودت - اعتماد به اثر بهتر داشتن نزد عموم مردم ⬅️ یعنی یا سابقه مدیریتی خوب در نهادهای دولتی قبل یا رضایت عمومی از او در نهادهای اجتماعی.(که هردو قابل ارزیابی است و درون سپهر جان حاکم نیست) • همچنین حضرت در اول عهدنامه انصاف رعایت کردن بین مردم و بین نزدیکان خود و هم کسانی که دلی در گروشان دارد را خواسته(انصفِ الناسَ من نفسک ومن خاصهِ اهلکَ و من لک فیه هویً من رعیتک) - انصاف، نصف کردن چیزی و حق برابر قائل شدن برای دیگری است. مثلا اگر کیک را شما قاچ کردی، انتخاب را به طرفهای مقابلت بسپاری! - حالا که تو حاکم هستی، شایسته گان مردم را بر شایسته رفیق و هم جناح یا قوم خویش برگزینی؛ این انصاف است و همان ادعا که حتی در حالت تساوی شایستگان، شایسته ی مردم مقدم بر شایسته فامیل است. - حضرت این انصاف را صرفاً اخلاقی و مستحب نمی شمارد بلکه واجب و نکردنش را ظلم و جنگ با خدا می شمارد: "اگر (در اینباره) انصاف نورزی ستم کرده ای، و هر که به بندگان خدا ستم کند خدا به جای بندگان دشمن اوست، و هرکه خداوند دشمن او باشد عذرش را باطل نماید، چنین کسی به جنگ با خدا برخاسته مگر آنکه از ستم دست بردارد و یا توبه نماید". • در دنیای کنونی نیز برخی کشورها برای رعایت شایسته سالاری نهادهای شبه قضایی مثل "هیات صیانت از نظام شایسته سالار"(mspb) درست می کنند تا تشخیص فقط به خود مدیر نباشد و قابل ارزیابی و سنجش دیگران باشد. "هیئت منصفه ای مردمی" در نهاد مدنی نیز می تواند راه حل خوبی باشد که شایسته برگزیده شده فامیلی واقعا برتر از شایستگان مردم است یا نه از مصادیق فامیل سالاری است! ادامه در بخش بعد ☑️ @m_ghanbarian

📖 سلسله بحث #درس_های_نهج_البلاغه جلسه نوزدهم ۲۸آبان۱۴۰۰ #بخش_سوم 2⃣ اصل در جانب نزدیکان در جانب فامیل و نزدیکان اول حضرت امیر(ع) به اقتضاء طبیعی نزدیکی به قدرت توجه می دهد: "انَّ للوالی خاصهً و بطانَهً: برای والی(جنس قدرت) یک ویژه ها و نزدیکان و محارمی است(بطانه یعنی آستر لباس، کنایه از خیلی نزدیک و رمز و راز دار، مصداقاً فرزندان، برادران و دامادها و...) فِیهِم استِئثار و تَطاوُل و قله انصاف فی معامله: در اینها: - ویژه خواری و اختصاصی سازی هست - گردن فرازی مقابل مردم و خودبزرگ بینی هست - کمی انصاف در معامله و ارتباط هست "فَاحسِم مادَّهَ اُولئک بِقَطعِ اسبابِ تِلکَ الاَحوال" "فاحسم" یعنی پس از ریشه بکن، "ماده" یعنی عامل جوشش آن سه خصلت را؛ با قطع کردن سببهای آن حالات! زمین و اقطاع بخشی و کمک در یک معاهده را مثال می زند، اما این دو مثال است و منحصر نیست؛ کارگزاری و امضای طلایی بیش از یک قطعه زمین، سبب آن احوال است. ⬅️ پس صرف شایستگی دلیل کافی نیست در شایستگان فامیل بطور نوعی و طبیعی این حالات منفی هست از اینرو شایستگان مردم مقدم اند تا از این حالات منفی در حکمرانی کاسته شود! ❗️از اینرو انتخاب برخی نزدیکان محدود در حکومت علی(ع) یک استثناء و خلاف قواعد یاد شده است و حتما وجهی دارد. چنانچه به حسب نقلی درباره ابن عباس فرموده الان بهتر از او ندارم!۳ یا مصالح خفیّه ای که برای حال و آینده در علم معصوم بوده و ما درک نمی کنیم. با این موارد نمیشود قاعده ای صریح را نقض کرد. • به حسب روایت صحیح السند عیص بن قاسم از امام صادق(ع) عده ای از بنی هاشم نزد رسول الله آمدند و تقاضا داشتند که کارگزاری جمع آوری زکات حیوانات(گوسفند و گاو وشتر) را به آنها بسپارد. (می دانستند خمس برای اینان و زکات برشان حرام است می خواستند قانون را دور بزنند و از سهم عاملین زکات بردارند بگویند نه از باب فقیر و مسکین بلکه از باب عامل و کارگزاری به آنها بدهد.) گفتند: ما اولی هستیم به آن! پیامبر(ص) پاسخ دادند : زکات بر من و شما حرام است اما وعدت شفاعت به شما می دهم.۴ طبق روایات دیگر و قواعد فقه منعی ندارد که بنی هاشم عامل زکات شوند و اگر مجانی نبودند از بیت المال رزق بگیرند نه از سهام زکات۵ اما پیامبر(ص) به این فتوای فقهاء بعد راضی نشد! چرا؟! شاید یک وجه اش غیر اقتصادی بود، وجه سیاسی داشت که بنی هاشم و فامیل، کارگزاران او نشوند و فامیل سالاری تداعی نشود. • سیره امیر المومنین(ع) با دامادها مؤید همان قاعده است: - عبدالله بن جعفر فرزند شهید ممتاز جعفر طیار را علیرغم شایستگی ها جایی منصوب نکرد. ریشه آن خصائص را درباره اش کَند: در تنگی اش هیچ اضافه ای از بیت المال به او نداد۶ و در حالت گشاده دستی بخاطر تبذیر حکم حَجر و منع تصرف بر او کرد که او زرنگی کرد و سریع زبیر را شریک اموال کرد تا منع تصرف در اموال برش جاری نشود.۷ - عقیل برادرش نسب شناس بود و در تنظیم دفاتر بیت المال در زمان خلیفه دوم، مامور به خدمت بود۸ در دوره حضرت امیر عایله مند بود اما هیچ امتیازی به او نداد حتی فرزندانش را به منصبی نگماشت در حالیکه بعدا ده فرزند و نوه او در دوره بلا و سختی(عاشورا) در نهضت حسینی شهید شدند! - دو فرزند عقیل(مسلم و عبدالرحمان) دامادهای حضرت بودند اما منصبی نگرفتند! و هردو در نهضت حسینی شهید شدند. یعنی در غنیمت و رخاء و حکومت، آخر صف؛ در هزینه شدن و نهضت و بلاء صف اول. - جُعده بن هبیره خواهر زاده حضرت(فرزند ام هانی) داماد دیگر اوست. حضرت در ورود به کوفه جای قصر دارالعماره به خانه او رفت درباره او نصبی هست که طبری با "قیل" نقل کرده۹ اما همان هم ظاهرا برای ماموریت جنگ است چون مردم ابرشهر شورش کرده بودند و حضرت به او حکم زد وقتی رفت و راهش ندادند بازگشت و حضرت به خلید بن قره یربوعی حکم زد و با سپاه رفت و شهر را محاصره و با مردم صلح کرد. پس درباره جعده هم نقض از آن قاعده نشده است. (تفصیل و جزییات را در فایل صوتی بشنوید) .................................... ۱. خطبه ۳ نهج البلاغه ۲. قرب الاسناد ص۹۶ ۳. ر.ک: شرح ابن ابی الحدید ج۱۵ص۹۸و۹۹ ۴. الکافی ج۴ص۵۸ ۵.ر.ک: مدارک الاحکام ج۵ص۲۱۱و۲۱۲ ۶. بحارالانوار ج۴۱ص۱۳۷ - نماز جمعه رهبر انقلاب۸۳/۸/۱۵ ۷.شرح ابن ابی الحدید ج۱ص۵۳ ۸.تاریخ یعقوبی ج۲ص۴۰ ۹.تاریخ طبری ج۵ص۶۳ 📎پیوست درباره اسامی کارگزاران حکومت علوی اینجا بیشتر بخوانید: http://ensani.ir/fa/article/81974 ☑️ @m_ghanbarian

✍🏻 فهرست مطالب حجت الاسلام قنبریان در حوزه آقازادگی و تبارگزینی 🔺سخنرانی "حکومت علوی و تبارناگزینی" صوت https://eitaa.com/m_ghanbarian/2573 متن https://eitaa.com/m_ghanbarian/2574 عکس نوشته https://eitaa.com/m_ghanbarian/2579 https://eitaa.com/m_ghanbarian/2580 https://eitaa.com/m_ghanbarian/2581 https://eitaa.com/m_ghanbarian/2582 🔺تبارگزینی در سیره امیرالمومنین https://eitaa.com/m_ghanbarian/2567 🔺سخنرانی "فاطمه(س) و ناآقازادگی" http://mghanbarian.ir/lecture/3359/ 🔺سخنرانی "آقازادگی، از غرامت تا غنیمت" http://mghanbarian.ir/lecture/4702/ 🔺خطبه ی فاطمی و تئوریزه ی آقازادگی https://eitaa.com/m_ghanbarian/695 🔺آقا زاده ی تراز! https://eitaa.com/m_ghanbarian/1028 🔺جوانگرایی؛ امان از امارة الصبیان است https://eitaa.com/m_ghanbarian/2510 🔺کلیپ "مشکل آقازادگی؛ فساد سیاسی و اخلاقی" http://mghanbarian.ir/etude/4733/ 🔺عکس نوشته "فرزندت کجاست" http://mghanbarian.ir/interview/4735/

💡حکومت علوی و تبارناگزینی! 1⃣ عقیل برادرش نسب شناس بود و در تنظیم دفاتر بیت المال در زمان خلیفه دوم، مامور به خدمت بود(۱) در دوره حضرت امیر عایله مند بود اما هیچ امتیازی به او نداد حتی فرزندانش را به منصبی نگماشت در حالیکه بعدا ۱۰فرزند و نوه او در دوره بلا و سختی(عاشورا) در نهضت حسینی شهید شدند! دو فرزند عقیل(مسلم و عبدالرحمان) دامادهای حضرت بودند اما منصبی نگرفتند! ولی هردو در نهضت حسینی شهید شدند. یعنی در غنیمت و رخاء و حکومت، آخر صف؛ در هزینه شدن و نهضت و بلاء صف اول. ۱.تاریخ یعقوبی ج۲ص۴۰ (صوت و متن این سخنرانی را برای قضاوت بهتر ملاحظه کنید) محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

💡حکومت علوی و تبارناگزینی! 2⃣ جُعده بن هبیره خواهر زاده حضرت(فرزند ام هانی) داماد دیگر اوست. حضرت در ورود به کوفه جای قصر دارالعماره به خانه او رفت. درباره او نصبی هست که طبری با "قیل" نقل کرده(۱) اما همان هم ظاهرا برای ماموریت حل بحران است چون مردم ابرشهر شورش کرده بودند و حضرت به او حکم زد وقتی رفت و راهش ندادند بازگشت و حضرت به خلید بن قره یربوعی حکم زد و با سپاه رفت و شهر را محاصره و با مردم صلح کرد. قاعده حق تقدم با شایستگان مردم نه فامیل، اینجا هم نقض نشد. ۱.تاریخ طبری ج۵ص۶۳ (صوت و متن این سخنرانی را برای قضاوت بهتر ملاحظه کنید) محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

💡حکومت علوی و تبارناگزینی! 3⃣ حضرت امیر(ع) انصاف بین فرزندان مردم با نزدیکان خود را از حاکمان می خواهد و عدم رعایت را ظلم و جنگ با خداوند می شمارد.(۱) انصاف یعنی نصف کردن و برای دیگری حق برابر گرفتن. اگر تو کیک را قاچ کردی، حق انتخاب را به دیگری دهی. وقتی حاکم تویی، کارگزاران از شایستگان مردم انتخاب شوند نه شایستگان فامیل! در دنیای کنونی نیز برخی کشورها برای رعایت شایسته سالاری نهادهای شبه قضایی مثل "هیات صیانت از نظام شایسته سالار"(mspb) درست می کنند تا تشخیص فقط به خود مدیر نباشد و قابل ارزیابی و سنجش دیگران باشد. "هیئت منصفه ای مردمی" در نهاد مدنی نیز می تواند راه حل خوبی باشد که آیا برگزیدگان فامیلی، واقعا برتر از شایستگان مردم اند یا نه از مصادیق فامیل سالاری است؟! ۱. نامه۵۳ نهج البلاغه (صوت و متن این سخنرانی را برای قضاوت بهتر ملاحظه کنید) محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

💡حکومت علوی و تبار ناگزینی! 4⃣ راز ابن عباس ها! به حسب نقل ابن ابی الحدید(۱) وقتی ابن عباس ها به حجاز و عراق و یمن نصب شدند یاری صدیق اعتراض کرد که پس آن شیخ(عثمان) را چرا کشتیم؟! این نشان توقع اصحاب از حکومت علوی در تبارناگزینی است. حضرت او را خواست و به او مهربانی کرد و عذر خواست و فرمود: آیا حسن و حسین یا فرزندان برادرم جعفر یا عقیل و فرزندانش را ولایتی دادم؟! که این هم امضای امام برآن اعتراض است که حکومت علوی نباید مثل اموی تبارگزین شود! و هم صحه براین است که تعمدا حسنین را علیرغم شایستگی الهی به امامت، امارت جایی نمی داده است؛ تا حکومتش فامیل سالار نشود. بعد به وجه نصب ابن عباس ها می پردازد، از اینکه پدرشان هم از پیامبر(ص) امارت خواست و حضرت قبول نکرد، در دوره خلفاء فرزندان طلقاء(آزادشدگان فتح مکه) امارت گرفتند آنها نه؛ و این موجب کدورتشان شد. بخاطر ریشه رحامت و زایل کردن آن مساله از جانشان، نصب کردم و همین الان هم اگر شایسته ای از فرزندان طلقاء سراغ داری معرفی کن تا تعویض کنم! از اینکه می فرماید حتی از طلقاء، معلوم است واقعا شایسته دیگری نداشته، و بعلاوه در نصب آنها هم نکته تربیتی داشته است! آن یار صدیق از این بیان راضی شد. (در سخنرانی "حکومت علوی و تبارناگزینی" قواعدی تاسیس و بیان شد که موارد مشتبه نمی تواند عذر برای تخلف از آن قواعد شود، رجوع فرمایید) ۱.ر.ک شرح ابن ابی الحدید ج۱۵ ص۹۸و۹۹ محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

🔘 مردمشهر! حجت الاسلام قنبریان ۲۹شهریور۱۴۰۰ ☑️ @m_ghanbarian

🔘 مردمشهر! چکیده ارائه ای از یک کارگاه آموزشی در مشهد حجت الاسلام قنبریان ۲۹شهریور۱۴۰۰ #بخش_اول 🔸نمونه ای از آموزه های دینی در غرر الحکم ✔️نیرومند کردن جمع و اقامه حق و خیر عمومی رساندن؛ مظاهره و مشاوره و تعاون • بهترین پشت به پشت هم دادن و کمک کردن، مشاوره طرفینی است. • همه خوبی ها در مشاوره جمع است. • بهترین یار، مظاهره است. • بهترین نیروها، کمک گرفتن از همدیگر و مظاهره است. • تعاون بر اقامه حق (حقوق الهی و حقوق مردم) امانت و دیانت (مطلوب انسانیت و دین هردو) است. • بر صلاح مومنین پیگیر باشید و مداومت کنید. • دستگیری از نیازمندان و ستاندن حقوق مردم و یاری مظلوم • حوائج مردم به شما نعمت های خدای متعال بر شماست، آن ها را غنیمت بشمارید. • اگر کسی به تو محتاج شد، رسیدگی فوری به او بر تو واجب می شود. • از کفاره گناهان بزرگ، اغاثه و فریادرسی به ملهوف (انسان داغدیده) است • اگر مظلومی دیدی، او را بر ظالم یاری بده. این آموزه ها مانند جویباری است که از بالا می جوشد و با طی کردن دامنه، باید با حفظ اصالت های آن، سازه ها و ساختارهای متناسب با فرهنگ خودمان ساخته شود. 🔹فرهنگ صدر اسلام برگرفته از این آموزه ها؛ حلف الفضول کسی از یمن مال التجاره ای را به پدر عمروعاص فروخت و او مال را گرفت اما پول آن را پرداخت نکرد و هرچه به وی مراجعه کرد، نتیجه ای نبخشید. او بر کوه ابوقبیس رفت و تظلم خواهی کرد. عموهای پیامبر گفتند که برای ما ننگ است که ما در قریش باشیم و به کسی ظلم شود و حقش را نگیرد. درنتیجه یک نهاد مدنی به نام «حلف الفضل» شکل گرفت که پیامبر در سن 20 سالگی عضو آن بود و عهد بستند که به هرکس اینگونه ظلم شود، به او کمک کنند. ❗️عجیب اینکه در دوره حکومت مدینه علیرغم اینکه یاری مظلوم و ... وظیفه حاکم اسلامی است اما پیامبر فرمود: اگر حلف الفضولی مرا دعوت کند، عضو آن خواهم شد. یعنی بودن این نهاد مدنی در زمان حکومت عدل هم جایز و لازم است. 🔸تجارب فرهنگ ایرانی برگرفته از این آموزه ها همه این آموزه ها در قدیم بر عهده حکومت ها گذاشته نمی شد و نهادهای اجتماعی نیز نقش داشتند بلکه حکومت را وادار به وظائف خود می کردند. سابقه تمدنی این نهادهای اجتماعی برای بازتولید آن در عصر مدرن و در مختصات جدید خیلی مهم است؛ در اسلام چیزی به نام «فتوت ها» و «عیاران» شکل گرفت و ریشه خیزش ها علیه حکومت تمامیت خواه نژادی اموی در قرن دوم، همین جوانمردان بودند. در تصوف (نگاه معنوی به زندگی اجتماعی) ایرانی تقسیمی وجود داشت؛ تصوف برای خواص و جوانمردی برای عوام! و هر صنفی خود را به یکی از مفاخر عالم و انبیاء و اولیاء برمی گرداند و آداب و رسوم مخصوص به خود را داشت مثلا از جمله بند های فتوت نامه ها، کمک به حاجت مندان و ملهوفین محله خود، کمک به مظلوم و ... است (بازتعریف حلف الفضول در فرهنگ ایرانی). 1 مثال دیگر بحث «کار» می باشد که علاوه بر اسلام، در فرهنگ ایرانی نیز شریف و مقدس بود بخلاف یونان که کارها را برده ها انجام می دادند و کار محقر شمرده می شد.2 این نهادهای اجتماعی مستقل از دولت بودند و حتی در بعضی دوره ها، با دولت رقابت هم می کردند مثل دولت صفاریان که برآمده از صنف رویگران سیستان یا دولت آل بویه که برآمده از ماهیگیران طبرستان بود یا سربداران که هسته اولیه آن را قصابان سبزوار پدید آوردند. 3 برخی از اینها وقتی به حکومت رسیدند، سعی کردند آداب فتوتی خود را لحاظ کنند مثلا در سربداران همه پوشش واحد داشتند، تجمع روزانه در خانه فرمانروا وجود داشت (مشاوره و مظاهره) در سیر تاریخی قبل از مدرنیته به «لوطی ها» یا «پاتوقچی ها» مواجه می شویم که بازتولید همان فرهنگ اهل فتوت است هرچند انحطاط هایی هم رخ داده است. عمده جریان مشروطیت را همین ها رقم می زنند! ❗️پس از قاجار با پدید آمدن دولت مرکزی، برخی از بافت های فرهنگی و نهادهای اجتماعی منهدم شد از جمله اهل فتوت زیرا برای هر کاری، اداره خاص وجود دارد و نهادهای اجتماعی بدون کارکرد می شوند. در همین دوره است که بر اثر بی کار شدن،لوطی ها به بزهکاری نیز روی آورده اند. ☑️ @m_ghanbarian

🔘 مردمشهر! چکیده ارائه ای از یک کارگاه آموزشی در مشهد ۲۹شهریور۱۴۰۰ #بخش_دوم 🔹نظریه رقیب از اواخر قرن 20، جهان به سمتی می رود یا برده می شود که دولت-ملت ها را تضعیف می کند و دولت به مثابه نگهبان منطقه، حافظ استانداردهای جهانی است تا حاکمیت جهانی استاندارد های برآمده از دنیای مدرن و خالی از معنا شکل بگیرد. در هدف یازدهم سند 2030، «شهر یادگیرنده» را بر این اساس معنا کرده اند و حتی مرادشان از یادگیری علم -که از مفاد آن است-، علم نافع مانند علم به مبدأ و معاد نیست بلکه صرفا آموزش هایی برای بهتر زیستن در دنیای کنونی مراد است. در تمدن گذشته ایرانی فصل الخطاب در درگیری ها، مذهب یا ایرانیت بود و هرچند سلایق متفاوت بود ولی عقائدشان یکی بود اما در دنیای مدرن عقائد را تکثر می بخشند و سلایق را یکی می کنند! و استانداردهای شهر یادگیرنده را بر اساس ارزش های آمریکایی در مسائل مختلف معین می کنند. لذا به عنوان الگو، به شهر «هیوم» در استرالیا مثال می زنند. ❗️البته در اینجا نیز به نهادهای مدنی توجه می شود اما برای راهبرد بزرگ دهکده جهانی و حفاظت از آن استانداردها؛ تا در صورت نقض آنها توسط دولت ها، هم فشار بین المللی و هم فشار نهادهای مدنی بر آنها باشد. 🔸وظیفه ما و کارکرد نهادهای اجتماعی در دوران جدید خوبی های آن نظریه را باید اخذ کرد اما چتر فرهنگی تمدنی را خیر!؛ نهادهای مدنی را در راستای خیر عمومی و مصلحت شهر سامان داده و آن آموزه ها را بازتولید کنیم. 🔹ظرفیت های موجود برای مردمشهر - در حوزه سیاست: قانون اساسی اجازه تشکیل انجمن های مختلف و ایفای نقش در صنف خود را داده است مانند اصل 26، اصل 104 و اصل 106. اصل 104 به طور مطلق اجازه تشکیل انجمن داده است اما قانون کار، فقط سه تشکل را به رسمیت شناخت و در همین سه تشکل هم نزدیک سه چهار درصد از کارگاه های بزرگ، شورا دارند! - در حوزه اقتصاد: اصل 44 قانون اساسی، اقتصاد ایران را دولتی و تعاونی تعریف کرده است و خصوصی را کمک کار آن دو. در قانون خصوصی سازی نیز 25 درصد از اقتصاد باید به تعاونی داده شود. سیاست کلی و قانون تعاونی ها و فرم تعاونی فراگیر (یکی تعاونی های توسعه شهرستانی و دیگری تعاونی های دهیاری) همگی ابلاغ شده است که از جمله اختیارات آن، اولویت این تعاونی ها برای مثلا تعویض بافت قدیم شهر است. پس خیریه ها و گروه های جهادی و ... می توانند از این ظرفیت برای مالک تعاونی شدن نیازمندان یک شهر و صاحب سرمایه شدن آنها استفاده کنند.4 همچنین می توان حلف الفضول و عهدهای فتوت را در ادارات و سازمان های مختلف برای کمک رسانی به نیازمندان و اقامه حق بازتولید کرد که امروزه به عنوان مثال، چنین عهدی بین وکلاء، بین برخی کارمندان ادارات درحال شکل گیری است. * گزارش چند نمونه کوچک: - یک تجربه: اردوی درد! https://t.me/m_ghanbarian/946 - یک تجربه: کارگاه الگوی تربیتی نیروی انسانی در تشکل های مردمی https://t.me/m_ghanbarian/2085 - یک تجربه: جشنواره عدالت و دیانت https://t.me/m_ghanbarian/976 - یک تجربه: تریبون آزاد یک ستاد https://t.me/m_ghanbarian/1126 - جنبش خودجوش مطالبه حقوق مردم از مسئولین https://t.me/behbahanema/2807 - جوشش انقلابی https://t.me/m_ghanbarian/2075 .................................... 1. به فتوت نامه ها مراجعه کنید. 2. مقاله «حرکت و کار در اندیشه و آیین های ایرانی و یونانی» از دکتر مرتضی فرهادی: http://ensani.ir/fa/article/349880 3. نمونه لبنانی آن، سازمان مومنان جبل عامل بود که شهید اول درست کرد و در القواعد و الفوائد نیز آن را تئوریزه کرده است. 4. عدالت در منابع ثروت مقدم بر عدالت توزیعی است. ☑️ @m_ghanbarian