➖حق کوچک‌ترها بر بزرگ‌ترها چیست؟ قال الامام زین العابدین علیه السلام: 🛑«أَمَّا حَقُّ الصَّغِيرِ فَرَحْمَتُهُ وَ تَثْقِيفُهُ وَ تَعْلِيمُهُ وَ الْعَفْوُ عَنْهُ وَ السَّتْرُ عَلَيْهِ وَ الرِّفْقُ بِهِ وَ الْمَعُونَةُ لَهُ وَ السَّتْرُ عَلَى جَرَائِرِ حَدَاثَتِهِ فَإِنَّهُ سَبَبٌ لِلتَّوْبَةِ وَ الْمُدَارَاةُ لَهُ وَ تَرْكُ مُمَاحَكَتِهِ فَإِنَّ ذَلِكَ أَدْنَى لِرُشْدِهِ.» 🔰امام سجاد علیه السلام در رساله حقوق: «...اما حق خردسال این است که: با او مهربانی نمایی، او را به‌خوبی تربیت کنی، (آن‌چه نیاز دارد را) به او بیاموزی، از (اشتباهاتِ) او درگذری، کاستی‌هایش را (از چشم دیگران) بپوشانی، با ملایمت با او رفتار کنی، (در کارهایی که باید انجام دهد و نیاز به کمک دارد،) او را یاری نمایی، جرم‌هایی که از روی خامی انجام داده را بپوشانی؛ چراکه این‌کار موجب توبه(بازگشت) او می‌شود و مدارا با اوست، با او لجبازی نکنی؛ چراکه (رعایت این مسأله) به هدایت او نزدیک‌تر است.» 📚تحف‌العقول، ص۲۷۰

درس فقه کتاب خمس اول اذر 1402 شماره 108 چهار شنبه

درس فقه کتاب خمس اول اذر 1402 شماره 108 چهار شنبه (ثالثا): معروف در بين اصحاب ما وجوب زكات در نه چیز و وجوب خمس در هفت چیز از جمله معادن و ارباح مکاسب با كثرت و وفورش است، و واجب در اموال زكوي عشر یا نصف یا ربع و یا قریب به آن است و این به مراتب کمتر از خمس است، در حالی که فقراء غير سادات و محتاجانشان چند برابر بیش از سادات هستند، در این صورت چگونه نصف خمس در حالی که كثرت موضوعی و مقداری دارد برای سادات فقیر تشریع شد در حالی که نسبت به دیگران اندکند، و غير آنان با آنان شریک نباشند ولی زكات با اینکه موضوعا و مقدارا اندک است برای مصارف ثمانيه از جمله راه های خير و مشاريع عامه با شعبش و فقراء غير سادات با كثرتشان تشریع شده باشد و با این حال فقراء سادات نسبت به مشاريع عامه و زكوات سادات با آنان شریک باشند؟! آیا این ظلم و زور در مرتبه جعل و تشريع شمرده نمی شود؟! [تذکر: فعلا آنچه اندکی از مردم آن هم ناچیز می پردازند خمس ارباح مکاسب است که برای کمک هزینه طلاب حوزه های علمیه کافی نیست در حالی که زکات فراوان پرداخت می شود، ولی این اشکال در مقام اجرا است در حالی که محل نزاع مقام تشریع است] (رابعا): تخصيص سادات به خمس با این عذز و بهانه که زكات از اوساخ اموال مردم است اعتبار بخشیدن به امتيازات نژادی و نسبي است که مخالف روح اسلام است و آیا قرآن كريم و اخبار متواتر امأثور با این امتيازات جنگ نکردند؟ و سپس اگر فرض شود اخذ اموال از مردم از جانب حاكم اسلام پس چرا زكوات را او ساخ نامیدند نه غیر آنها را؟ پاسخ کلی به چهار اشکال: ولی پیش از این از ما دانستی تأسيس اساس دیگر را غير از آنچه قوم بر آن هستند، از اینکه همه خمس به مقام امامت تعلق دارد و موارد ذکر شده در قران بیانگر اولویت است و متعین نیست، و با این اساس عمده اشكالات وارد شده دفع می شود. فراجع ما حررناه و تامل فيه تخلص منها. . شرط ایمان در مصرف خمس متن عروه (ادامه مساله 1) و يشترط في الثلاثة الاخيرة الايمان |1| |1| شرح: در غنيه آمده است: «و لابد فيهم من اعتبار الايمان او حكمه و ذلك بدليل الاجماع الماضي ذكره» [غنیة النزوع 1: 130]. و در جواهر: «لا اجد فيه خلافا محققاً». [جواهر الکلام16: 115]. و ممکن است به قاعده اشتغال استدلال بشود، و به اینکه خمس كرامتی است که غير مؤمن استحقاق آن را ندارد، و به اینکه خمس عوض زكات است که در آن ايمان اعتبار دارد به دلیل اجماع و اخبار مستفيضه بلکه متواتره اجمالا، و به دلیل قول امام (ع) در روايت ابراهيم اوسی: «ان الله (تعالي) حرم اموالنا و اموال شيعتنا علي عدونا ...». [وسائل الشیعه9: 223، کتاب الزکات، ج 6 ابواب المستحقين للزكات، باب5، حديث8]. ولی بر دلیل اول اشکال می شود به عدم جريان قاعده اشتغال در قبال عموم كتاب و سنت، و بر دلیل دوم اشکال بشود به اینکه انتساب به پیامبر (ص) برای استحقاق كرامت کافی است، و بر دلیل اخير اشکال بشود به ضعف سند روایت و اشتمال آن بر چیزی که التزام به آن ممکن نیست از اینکه زكات را در داخل کیسه هایی قرار داده و به دریا بیندازیم. مگر اینکه بر نوعی از مبالغه حمل بشود. آری واضح بودن حكم در باب زكات به سبب اجماع و اخبار كثيره [وسائل الشیعه9: 221ف کتاب الزکاة، ابواب المستحقين للزكاة، باب5]. و اینکه زكات و خمس مانند دو پستان یک شیر دهنده هستند، افزون بر عدم خلاف در مسأله كافي در استدلال است. فتدبر و عليك بمراجعة اخبار الباب في الزكاة. اشتراط فقر در ایتام و نیاز در ابنا ء السبیل متن عروه (ادامه مساله 1): «و في الايتام الفقر |1| و في ابناء السبيل الحاجة في بلد التسليم |2| و ان كان غنيا في بلده». |1| شرح: این حکم مشهور است، دلیل بر آن فقراتی از مرسله حماد و مرفوعه احمد بن محمد است [پیش از این ذیل عنوان «تقسیم خمس» نقل شد]، بلکه از آن استفاده می شود که ثبوت خمس برای اصناف ثلاثه با ملاك واحد است و آن این است که آنان فقراء آل رسول (ص) بوده و انتسابشان به پیامبر (ص) سبب منع آنان از زكات و جعل خمس عوض زکات شده است به گونه ای که اگر انتسابشان به او نبود استحقاق زكات را داشتند. و مقابله در آیه شريفه و روايات بين يتامي و مساكين به خاطر عدم اعتبار فقر در يتامي نیست، بلکه برای اظهار شدت عنايت به آنان است. ولی در المبسوط و السرائر آمده است: «و اليتامي و ابناء السبيل منهم يعطيهم مع الفقر و الغني لان الظاهر يتناولهم» [المبسوط1: 262 و السرائر1: 496]، و جواب آن را قبلا دانستید. فتدبر. |2| شرح: دلیل این حکم درباره راه مانده ها از آنچه درباره يتیمان گفته شد ظاهر می شود، بلکه ظاهر این است که مستفاد از لفظ "ابن السبيل" این است که شخص منقطع از غير سبيل باشد، بنا براین عنوان بر شخص واجد زاد و راحله و یا متمكن از استفاده از اموال موجودش در شهر خود به وسیله بيع یا استقراض و بدون رنج و دشواری عنوان ابن السبیل اطلاق نمی شود.

متن عروه (ادامه مساله 1): و لا فرق بين ان يكون سفره في طاعة او معصية |1| و لا يعتبر في المستحقين العدالة |2| و ان كان الاولي ملاحظة المرجحات». |1| شرح: این عدم فرق بین دو صورت به دلیل اطلاق است، ولی مقتضاي بدليت خمس از زكات مستفاد از روايات و متسالم عليها بين اصحاب عبارت از اعتبار قصد طاعت در سفر است، و مصنف (ره) نیز آن را در باب زكات معتبر دانسته است، به دلیل آنچه را که شيخ از علي بن ابراهيم در تفسيرش از عالم (ع) روایت کرده است قول او را: «و ابن السبيل ابناء الطريق الذين يكونون في الاسفار في طاعة الله فيقطع عليهم و يذهب مالهم». [تهذیب الأحکام4: 49 – 550/ 129؛ تفسیر القمی1: 229 و وسائل الشیعه9: 212، کتاب الزکات، ابواب مستحقين زكات، باب 1، حديث7]. بنا براین – اگر نگوییم اقوی - احوط این است که در سفر قصد معصیت نباشد. آری، اگر از معصیت توبه کند و در هنگام بازگشت فقیر شود بعید نیست که اعطاء او از خمس جایز باشد، چون سفر او به طاعت تبدیل می گردد، زیرا مراد از طاعت فقط عدم معصيت است، نه خصوص اطاعت امر منحصر در وجوب و استحباب.

تکبر شیطان [گرگان: 1375 شمسی] بود شیطان لعین از عابدین با ملایک بود از راکعین در رکوع و در سجود و در قیام ذکر حق میگفت و بود از ذاکرین امر حق آمد برای امتحان خلق شد آدم چو از خاک زمین ای ملائک سجده بر آدم کنید این پیام باشد ز رب العالمین پس ملائک گوش بر فرمان حق جمله گشتند بهر آدم ساجدین لیک ابلیس لعین در آن میان عاصی حق گشت شد از صاغرین آن عبادتهای طولانی او حبط گردید با تکبر شد مَهین او نکرد سجده بر آدم گفت من باشم از آتش که به باشد ز طین عاقبت آمد پیام حق به او رو تو بیرون از فردوس برین «ساروی» راه تواضع پیشه کن خلق و خالق بر تو گویند آفرین خودشکن میباش ای دشمن شکن تا نگردی از گروه هالکین

💠نیایش شبانه با حضرت عشق ❤️❤️ 💫خـــــدایـــــا 💠امـشـب هـم آرامـشـی 💫ازجنس سکوت برکه ها 💠بــه ســبـزی جـنـگــلـهــا 💫بــــا عـــطــــر 💠بــهـشــتـت خــواهــانـم 💫کـــه آن را بــه تــمــام 💠دوستان و عزیزانم عطا کنی 💫آمـــیـــن یــــا رَبَّ 🙏 💠بیایید امشب آرزو کنیم 💫 آرزوى سلامتی برای همه 💠آرزوى صداقت و یکرنگی 💫 آرزوى سر سبزى و بركت 💠 آرزوى دوست داشتن 💫و خیلی آرزوهای خوب برای هم 💠شبتون به زیبایی گلهای بهشتی #شب_بخیر