📅 تقویم ذی‌الحجة 🔶 1 ذی‌الحجة: ولادت حضرت ابراهیم خلیل(ع) (مصباح المتهجّد، شیخ طوسی، صفحه 671)؛ ازدواج أمیرالمؤمنین(ع) و فاطمه زهرا(ع) بنابر قولی (در سال 2هجری قمری) (تقویم شیعه، عبدالحسین نیشابوری؛ مصباح المتهجّد، صفحه 671)؛ کنار گذاشتن خلیفه اول از تبلیغ سوره برائت (9 هجری قمری) (الاقبال بالاعمال الحسنة سید بن طاووس، ج 2، ص 36). 🔶 5 ذی‌الحجة: جنگ سویق (2 هجری قمری) (تقویم شیعه)؛ شهادت امام محمد تقی بنابر قولی ( 220 هجری قمری ) ( الكافی محمد بن یعقوب كلینی، ج 1، ص 497؛ مروج الذهب علی بن حسین مسعودی، ج 4، ص 52). 🔶 6 ذی‌الحجة: مرگ منصور دوانقی (158 ق) (تاریخ ابن خلدون ، ج 2، ص319). 🔶 7 ذی‌الحجة: خطبه حضرت عباس (ع) در مکه (60 هجری قمری)(تقویم شیعه)؛ شهادت امام باقر (ع) (114 هجری)(بحارالانوار، ج 46، ص 217). 🔶 8 ذی‌الحجة: نخستین حج حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل(ع) (مجمع‌البیان فضل بن حسن طبرسی، ج 2-1، ص 39؛ بحارالانوار علامه مجلسی، ج 21، ص 99.)؛ روز ترویه و آغاز مراسم حج تمتع؛ استقرار مراسم حج در ذی حجه (10ق) (بحارالانوار، جلد 96، صفحه 254، حدیث 18)؛ واقعه فخ (169 ق) (مقاتل الطالبیین چاپ مصر ص 453)؛ ورود امام كاظم(ع) به زندان بصره (179ق)(الارشاد شیخ مفید، ص 579؛ منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ج 2، ص 212؛ وقایع الایام شیخ عباس قمی ص 111). 🔶 9 ذی‌الحجة: صدور حدیث سد الابواب (2 ق) (بحارالانوار، ج 95، ص188)؛ شهادت مسلم بن عقیل در كوفه (60 ق) (منتهى الآمال، تاریخ زندگانى امام حسین(ع)، فصل چهارم) (بحارالانوار ج 97، ص384). 🔶 10 ذی‌الحجة: عید قربان (امالی طوسی، ص 709)؛ ابلاغ سوره توبه (برائت) توسط امیرالمومنین(ع) (امالی مفید، ص56). بیان حدیث شریف ثقلین توسط رسول خدا(ص) (بصائر، ج1، ص413). 🔶 12 ذی‌الحجة: سپردن نشانه‌های نبوت و امامت به امیرالمؤمنین(ع) (ارشادالقلوب، ج2، ص328). 🔶 13 ذی‌الحجة: اعلام عمومی لقب «امیرالمؤمنین» برای حضرت علی(ع) (امالی صدوق، ص355). 🔶 14 ذی‌الحجة: بخشش فدک به حضرت زهرا(س)و نزول آیه «وآت ذی القربی حقه» (بحارالانوار، ج99، ص188). 🔶 15 ذی‌الحجة: شق‌القمر (تقسیر قمی، ج2، ص341)؛ میلاد امام هادی(ع) و توجه به زیارت جامعه کبیره و غدیریه (ارشاد، ج2، ص328). 🔶 17 ذی‌الحجة: نزول آیه تبلیغ «یا أَیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیكَ مِن رَّبِّكَ» (مائده: 67) (ارشادالقلوب، ج2، ص330)؛ نزول آیه محبت (ود) در شأن امیرالمؤمنین (ع) (بحارالانوار، ج35، ص354). 🔶 18 ذی‌الحجة: روز بیعت با امام زمان(عج) (احتجاج طبرسی، ج1، ص63)؛ اجرای عقد اخوت میان پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) (تفسیر قمی،ج31، ص109)؛ روز نصب جانشینان انبیای الهی(ع) (کافی،ج4، ص149)؛ تأکید رسول خدا(ص) بر حدیث منزلت (تفسیر قمی، ج2، ص109)؛ استقرار کشتی حضرت نوح(ع) (توجه به حدیث سفینه) (علل‌الشرایع، ج1، ص288). 🔶 20 ذی‌الحجة: معجزه غدیر و نزول آیه «سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ» (معارج:2) (جامع‌الاخبار الشعیری، ص12). 🔶 21 ذی‌الحجة: روز نزول آیه أولی‌الامر (نساء: 59) (الاصول‌السته عشر، ص128)؛ حدیث بساط «فرش پرنده» (الاصول السته عشر، ص128). 🔶 22 ذی‌الحجة: مصونیت پیامبر(ص) در توطئه هرشا (تفسیر قمی، ج1، ص174). 🔶 24 ذی‌الحجة: عید بزرگ مباهله (الفصوص المختاره، ص38)؛ بخشش انگشتر در رکوع و نزول آیه ولایت «إِنَّمَا وَلِیكُمُ اللّهُ » (مائده: 55) (تفسیر فرات کوفی، ص128)؛ نزول آیه تطهیر و صدور حدیث شریف کساء در جریان مباهله (غررالاخبار، و دررالاثار، ص 298)؛ نزول سوره انسان (هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنسَانِ) در شأن پنج تن آل عبا(ع) (توحید صدوق، ص118). 🔶 25 ذی‌الحجة: اقامه اولین نماز جمعه توسط امیرالمؤمنین(ع) (بحارالانوار، ج55، 370). 🔶 27 ذی‌الحجة: مرگ مروان بنابر نقلی. 🔶 28 ذی‌الحجة: واقعه حرّه (63 هجری قمری)(پایگاه دانشنامه اسلامی). 🔶 30 ذی‌الحجة: مرگ هند جگر خوار زن فاحشه ابوسفیان و مادر معاویه (تتمة المنتهی ص43، فتح الباری ج9 ص419). دهه آخر ذی‌الحجة: میلاد حضرت موسی‌بن جعفر(ع) (دلائل‌الامامه، ص303). 👈 همچنین در این ماه در سال 6 )ه.ق( پیامبر اسلام(ص) نامه‌هایى به عنوان دعوت به اسلام و یكتاپرستى به پادشاهان كشورهاى مختلف نوشته، همراه با نمایندگانى براى آنها فرستادند. (بحارالانوار ج20 ص382). 📚 منبع: نشریه معارف شماره 110 شهریور و مهر 94. #غدیر #ذی‌الحجه

♻️ آيا علي(ع) به حديث غدير احتجاج كرد؟ (1) علي(ع) بعد از وفات پيامبر(ص) در هر موقعيتي كه مناسب مي‌ديد، حقانيت خود را به اثبات مي‌رساند؛ ازجمله، به حديث غدير یادآور می‌شد: 🔶 الف ـ روز شورا خطيب خوارزمي حنفي و حمّوئي شافعي به سند خود از ابي‌الطفيل عامر بن واثله نقل كرده‌اند كه گفت: روز شورا كنار درب اتاقي بودم كه علي(ع) و پنج نفر ديگر در آن بودند. شنيدم كه حضرت به آنها مي‌فرمود: «هر آينه بر شما به چيزي احتجاج خواهم كرد كه عرب و عجم نمي‌تواند آن را تغيير دهد». آنگاه فرمود: «شما را به خدا سوگند اي جماعت! آيا در ميان شما كسي است كه قبل از من خدا را به توحيد خوانده باشد؟ همگي گفتند: خير... شما را به خدا سوگند آيا در ميان شما كسي هست كه رسول خدا در حق او فرموده باشد: «من كنت مولاه فعلي مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله، ليبلّغ الشاهد الغائب، غيري؟» گفتند: به خدا هرگز.(منابع اهل سنت: الدرالنظيم؛ الصواعق المحرقه؛ ميزان الاعتدال؛ لسان الميزان؛ الاستيعاب؛ التاريخ الكبير؛ تاريخ دمشق؛ امالي ضبي؛ المناقب؛ جمع الجوامع؛ كنزالعمال.) 🔶 ب ـ ايام خلافت عثمان حمویي شافعي به سند خود از سليم بن قيس هلالي نقل مي‌كند كه فرمود: در عصر خلافت عثمان، علي(ع) و جماعتي كه با يكديگر مذاكرة علم و فقه مي‌نمودند را در مسجد رسول خدا(ص) مشاهده كردم آنان فضيلت و سوابق و هجرت قريش و آنچه رسول خدا(ص) در فضيلت آنها بيان كرده است را متذكر شدند. در ميان آن جمعيت بيش از دويست نفر از جمله علي‌ابن‌ابي‌طالب(ع)، سعدبن ابي وقاص، عبدالرحمن بن عوف، طلحه، زبير، مقداد، هاشم بن عتبه، ابن عمر، حسن(ع)، حسين(ع)، ابن عباس، محمدبن ابي‌بكر، و عبدالله بن جعفر و از انصار، ابي بن كعب، زيدبن ثابت، ابو ايوب انصاري، ابو الهيثم بن تيهان، محمدبن سلمه، قيس بن سعد، جابر بن عبدالله، انس بن مالك و... بودند. علي‌ابن‌ابي‌طالب(ع) و اهل بيتش ساكت نشسته، سخن نمي‌گفتند. جماعت حاضر رو به حضرت كرده، عرض كردند: اي اباالحسن!‌ چه شده كه سخن نمي‌گويي؟ حضرت فرمود: هيچ قبيله‌اي نبود جز آنكه فضيلت خود را بيان كرد و حق خود را ذكر نمود ولي من از شما جماعت قريش و انصار سئوال مي‌كنم خداوند به توسط چه كسي اين فضيلت را به شما عطا فرمود؟ عرض كردند: خداوند اينها را توسط محمد(ص) و عشيرة او به ما عطا كرده و منّت گذاشته است نه به واسطة خود ما و عشاير و اهل بيوت ما. آنگاه حضرت(ع) شروع به ذكر مناقب و فضائل خود كرده، يكي پس از ديگري آنها را بر مي‌شمرد تا اينكه فرمود: شما را به خدا سوگند آيا مي‌دانيد كه آيه‌هاي «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الأمْرِ مِنْكُمْ»؛ «إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ»؛ «وَلَمْ يَتَّخِذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلا رَسُولِهِ وَلا الْمُؤْمِنِينَ وَلِيجَةً...» كجا نازل شد؟ ...خداوند عزّوجلّ پيامبر خود را امر نمود تا واليان امرشان را معرفي كند، و نيز همان‌گونه كه براي آنان نماز و زكات و حج را تفسير نمود، ولايت را نيز تفسير نمايد و مرا نيز در غدير خم به خلافت منصوب كند. ...سپس در خطبه‌اي فرمود: اي مردم! آيا مي‌دانيد كه خداوند عز و جل مولاي من و من مولاي مؤمنين و اولي به آنها از خودشان هستم؟ گفتند: آري اي رسول خدا! فرمود: بلند شو اي علي. پس من بلند شدم. حضرت فرمود: هر كس من مولاي اويم پس علي مولاي او است بار خدايا! هر كس كه ولايت او را پذيرفت او را دوست داشته و او را تحت ولايت و سلطة خود قرار ده و هر كس كه از روي عناد و سركشي از ولايت او سرباز زد او را دشمن بدار. (فرائد السمطين، ج 1، ص 312، ح 350؛ ... .) #غدیر #علی(ع) 📚 منبع: نشریه معارف، شماره 52 - دی 86.

✅ آيا علي(ع) به حديث غدير احتجاج كرد؟ (2) 🔶 ج ـ در اجتماع كوفه بعد از آنكه به علي(ع) خبر رسيد كه مردم او را در ادعاي حقانيت خود بر خلافت متهم مي‌سازند، در رحبة كوفه ميان جماعتي از مردم حاضر شد و بر ضدّ كساني كه با او به نزاع برخاسته بودند، به حديث غدير استشهاد نمود. اين احتجاج به حدّي شايع و علني بود كه عدة بسياري از تابعين آن را نقل كرده و علما نيز با سندهاي مختلف آن را در كتاب‌هاي خود آورده‌اند. كه از جملة آنهاست ابو سليمان مؤذن، ابن ابي‌الحديد به سند خود از ابي سليمان مؤذن نقل كرده كه علي(ع) با مردم چنين احتجاج كرد: «هر كس از رسول خدا(ص) شنيده است كه فرمود: «من كنت مولاه فعلي مولاه» شهادت دهد؟ قومي به آن شهادت دادند ولي زيدبن ارقم از آن امساك نموده و شهادت نداد در حالي كه مي‌دانست. حضرت به او نفرين كرد كه خداوند او را كور گرداند و لذا كور شد. ولي بعد از كوري حديث غدير را روايت مي‌نمود.(منابع اهل سنت: اسدالغابة؛ مناقب علي‌ابن‌ابي‌طالب(ع) ابن المغازلي؛ مسند احمد؛ مجمع الزوائد؛ صفة الصفوة؛ مطالب السؤول؛ البدايه و النهاية؛ تذكرة‌الخواص؛ كنزالعمال؛ تاريخ دمشق؛ مسند علي(ع)، سيوطي؛ شرح المواهب؛ الاصابة؛ قطن الازهار المتناثرة، سيوطي؛الرياض النضرة؛ ذخائرالعقبي؛ المختارة، حافظ ضياء؛ درّ السحابة؛ المعجم الكبير؛ ذخائرالعقبي؛ كفاية الطالب؛ اسني المطالب... .) حافظ هيثمي به سند صحيح نقل كرده كه تعداد نفراتي كه در روز رحبه در آن منطقه حاضر بوده و احتجاج علي‌(ع) به حديث غدير را شنيدند و به آن شهادت و گواهي داده‌اند سي نفر بوده‌اند. از آنجا كه تاريخ اين احتجاج سال 35 هجري بوده و از وقت صدور حديث غدير 25 سال مي‌گذشته است، طبيعي به نظر مي‌رسد كه بسياري از صحابه كه حديث را شنيده بودند، رحلت كرده باشند و برخي ديگر نيز در كشورها و شهرهاي مختلف پراكنده شده‌اند و تنها اين سي نفر كساني بودند كه در كوفه آن هم در منطقة رحبه در آن وقت حاضر بوده و به حديث غدير براي اميرالمؤمنين شهادت و گواهي دادند. 🔶 د ـ احتجاج در جنگ جمل يكي ديگر از مواردي كه حضرت علي(ع) به حديث غدير احتجاج نمود، در روز جنگ جمل و در مقابل طلحه بود. حافظ حاكم نيشابوري به سند خود از نذير ضبّي كوفي تابعي نقل مي‌كند كه گفت: ما در روز جمل با علي(ع) بوديم، حضرت(ع) كسي را نزد طلحة بن عبيدالله فرستاد تا به ملاقات او بيايد. طلحه خدمت رسيد. حضرت فرمود: تو را به خدا سوگند! آيا از رسول خدا(ص) نشنيدي كه مي‌فرمود: «مَنْ كُنْتُ مَولاه فَعلي مَولاه، اَللهم وال مَن والاه و عادِ مَن عاداه»؟ گفت: آري. حضرت فرمود: پس براي چه با من جنگ مي‌كني؟ گفت: يادم نمي‌آيد. اين را گفت و از حضرت جدا شد.( المستدرك علي الصحيحين، ص 419، ح 5594؛ المناقب، خوارزمي، ص 182، ح 221؛ تاريخ دمشق، ج 8، ص 568؛ تذكرة الخواص، ص 72؛ مجمع الزوائد، ج 9، ص 107؛ كنزالعمال، ج 11، ص 332، ح 31662 و...) 🔶 هـ احتجاج در روز صفين سليم بن قيس هلالي، تابعي بزرگ در كتاب خود نقل مي‌كند كه اميرالمؤمنين(ع) در صفين در ميان لشكر خود بر منبر رفت و مردم را دور خود جمع كرد و براي‌ آنان كه از نواحي مختلف بوده و از آن جمله مهاجرين و انصار بودند سخن گفت: او پس از حمد و ثناي الهي فرمود: «اي جماعت مردم! همانا مناقب من بيش از آن است كه احصا شود...» در اين حديث نيز حضرت، فضائل خود را به طور تفصيل بيان كرده كه از آن جمله تذكر به حديث غدير است.( كتاب سليم بن قيس، ج 2، ص 757، ح 25.) #غدیر #علی(ع) 📚 منبع: نشریه معارف، شماره 52 - دی 86.

♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(38) 👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دسته‌بندی شده تقدیم می‌گردد. ✅ مدرسان جوان و تازه کار بهتر است بدانند ... 🔶 25. دکتر مهدی فانی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی: اخلاق و رفتار در کلاس و در برخورد برای یک استاد معارف بسیار مهم است. چنانچه پرهیز از تعصب و گوش شنوا برای شنیدن دردهای دانشجویان برای یک مدرس معارف هم خیلی مهم است. 🔶 26. دکتر محمدرضا مصطفی پور، استادیار دانشگاه خوارزمی: به عقیده من طرح سؤال در کلاس از طرف دانشجو خط قرمز نمی‌شناسد، جواب من مدرس باید بتواند دانشجو را قانع کند. اگر حرفی بر خلاف سلیقه من زدند ناراحت نشوم. 🔶 27. دکتر محمدرضا بلانیان، عضو هیأت علمی دانشگاه یزد: مهمترین توصیه‌هایم به مدرسان تازه وارد و جوان این است که : 1ـ اهمیت کار را بدانند و با نگاه شغل و در آمد وارد این کار نشوند. 2ـ توجه داشته باشند که چقدر سواد و علم دارند، آیا با این سواد فعلی خود در این جریان موفق هستند؟ چقدر باید در راه کسب علم زحمت بکشند؟ 3ـ این مسیر، مسیری است که بدون عشق نباید واردش شوند و اگر نه درجا می زنند. 🔶 28. دکتر سیدحسام الدین حسینی، استادیار دانشگاه شهید چمران: مهمترین توصیه ام به مدرسان جوان را در چند چیز خلاصه می کنم: اعتقاد راسخ و علاقه به این کار و ادای وظیفه امر به معروف و نهی از منکر و توجه به اینکه عمل آنها نوعی جهاد فی سبیل الله و سربازی امام زمان (ع) است و همچنین این شغل باید انتخاب آنها باشد،یعنی این کار را واقعاً دوست داشته باشند. 🔶 29. حجت الاسلام و المسلمین اکبر فرحزادی، مدرس دروس معارف دانشگاه‌های کشور: مهترین توصیه‌ام به مدرسان جوان و تازه وارد شده به این عرصه این است که بروید روشها و فنون تدریس را یاد بگیرید، کارگاه‌های متعدد ببینید، به نظر من حتی در بدو خدمت باید مدرسان ما کارگاه‌های متعدد دیده باشند، کارگاه ضمن خدمت هم که جای خود دارد. در کارگاه‌هایی که اجرا می کنم این را دیده‌ام که مدرس بعد از سالها تدریس، حرفهایم باز هم برایش تازگی دارد! 🔶 30. دکتر ولی الله نقی پورفر، دانشیار دانشگاه قم: مدرسان جوان باید بدانندکه استاد معارف طوری باید تدریس کند و رفتار نماید که جا بیافتد دین حل مشکل می کند و این مدرس و آخوند هم متولی دینی است که حل مشکل جوان می کند، اگر مشکل دارد، نیاز به ازدواج دارد و.... تا جایی که می تواند کمک کند و.... استاد معارف نباید از مناسبتهای ایاّم بی خیال عبور کند، بخصوص مناسبتهایی که به قشر جوان هم مربوط می شود. من مدرس معارف باید طوری تدریس کنم و به جوان القاء نمایم که توی جوان نیاز به مشورت داری، این باید برایش جا بیافتد، متأسفانه امروزه جوانها فکر می کنند که همه چیز را خودشان می فمهند و این کلید بسیاری از مصیبت هاست. #گفتارپژوهی

📚 کتاب‌شناسی عرفان عاشورا 📕 عرفان عاشورايي ✏️ دكتر محمدجواد رودگر، نشر كتاب‌هاي پرستو، وابسته به انتشارات اميركبير 🔸 در اين اثر همه اصول، روش‌ها، مولفه‌ها، مقامات و احوال عرفاني بر محور سير سالكان عاشورايي و سلوك و جذبه اصحاب كربلايي ترسيم و تصوير شده است. نويسنده كتاب در مقدمه نوشته است: «عرفان عاشورايي سرمايه اصلي معرفتي، معنويتي و شريعتي‌اش قرآن كريم و عترت طاهره است؛ يعني عرفاني است ثقليني، عرفان ناب و خالص كه راه و راز سلوك را تا شهود كاملاً تبيين كرده و مفهوم و مصداق، عنوان و معنون آن را فراسوي انسانيت نهاده است. در اين عرفان، شريعت، طريقت و حقيقت سطح و ساحت يك وجود ذو مراتب هستند و شريعت، آداب، اسرار، ظاهر و باطن دارد... .» 🔶 در اين كتاب، عرفان عاشورايي به هفتاد و دو بند در سير و سلوك الي الله تقسيم شده است: خداخويي، رستن و رسيدن، فقر و فنا، عرفان خونين، رياضت و رهايي، عرفان سياسي، تجربه توبه، زهد، صبر سلوكي، رضا و راحتي، فتح عرفاني، سلوك ثقلين، نيستان نينوا، عرفان زندگي، خودافزايي، عرفان فراجنسيتي، لاهوتيان، فوق فرشته، تزكيه و تجلي، ادبستان،‌معرفت و حكمت، زمين آسماني، عقل عاشق، عمل مسئولانه،‌خوف خدا، استغفار و عرفان عزيزانه، عنوان تعدادي از بخش‌هاي اين كتاب است. #عاشورا #کتاب_شناخت 📒

📚 کتاب‌شناسی عرفان عاشورا (2) 📕 چهل جلوه از ولايت در عاشورا دكتر اسماعيل منصوري لاريجاني، نشر بين الملل اين كتاب رويكردي عرفاني به واقعه كربلا و حوادث روز عاشورا دارد که در آن نگارنده چهل خوشه از خرمن بي‌پايان عاشورا و كربلا را به عنوان چهل نكته عرفاني برداشت و تفسیر كرده است. 🔶 نگاهي گذرا به سير كاربرد واژه مقدس «حسين» در ادبيات عرفاني فارسي نشان دهنده نمادين و رمزي شدن اين نام است. براي آن كه نويسنده بتواند سير كاربرد اين نام مقدس را بررسي كند اين سير را بر چند دوره تقسيم كرده است: نام مقدس حسين(ع) در نخستين دورههاي ادبيات عرفاني؛ رابطه نمادين عشق و حسين(ع) در اشعار سدههاي ميانی؛ داستان عشق و حسين (ع) در گنجينه الاسرار عمان ساماني؛ تجلي عاشقانه حسين (ع) در شعر معاصر؛ عشق و حسين و مقاومت در ادبيات مقاومت. ✅اين كتاب در باب چهل ولايت پيرامون عاشورا نوشته شده است؛ كه برخی از عناوين آن عبارتند از: ولايت، مظهر عشق الهي؛ ولايت، حلقه اتصال؛ ولايت و وراثت؛ ولايت در منزل نور؛ ولايت در منزل هدايت؛ ولايت در كعبه؛ ولايت در منزل توبه؛ ولايت و روز عاشورا؛ ولايت و خاك كربلا؛ كربلاي ضمير؛ ولايت در شب عاشورا؛ ولايت و آب؛ ولايت و شراب طهوري (قمر بني‌هاشم (ع))؛ ولايت و شراب زنجبيلي (حضرت علي اكبر (ع))؛ ولايت و شراب كافوري (حضرت قائم(عج))؛ ولايت و شراب سلسبيلي(علي اصغر (ع))؛ ولايت و رحيق مختوم (عبدالسر بن حسن)؛ ولايت و شراب تسنيم شهدا؛ ولايت و ختامه صيك (زينب كبري(س))؛ ولايت و اسارت؛ ولايت و بلا؛ ولايت و غربت (مسلم بن عقيل)؛ خرابه طور سينا؛ ولايت و بكاء؛ ولايت و شراب ايوبي (امام سجاد (ع))؛ ولايت و منطق پيروز. #عاشورا #کتاب_شناخت

♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(39) 👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دسته‌بندی شده تقدیم می‌گردد. ✅ مدرسان جوان و تازه کار بهتر است بدانند ... 31. دکتر صمد بهروز، عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز: کسانی که می‌خواهند وارد عرصه تدریس در معارف شوند چند مطلب را باید در خود تقویت کنند و اگر ندارند در خود ایجاد نمایند: 🔶 الف) ظرفیت علمی بسیار بالا تا بتوانند دانشجو و جوان را اقناع کنند، دانشجویی که سر کلاس معارف قانع نشد سرخورده خواهد شد. نگاه او به نهاد و استاد معارف طور دیگریست، استاد معارف باید مطالعات خود را عمیق، گسترده و همه جانبه نماید. 🔶 ب) بروز بودن و طبق اقتضائات و نیازهای روز پیش رفتن، استاد معارف باید در زمان حرکت کند، از زمان که عقب نماند هیچ، بلکه از آن جلوتر هم باشد، خودش شبهات را شناسایی کند، پاسخ‌های لازم را همیشه آماده داشته باشد «العالم بزمانه لا تهجم علیه اللوابس» 🔶 ج) خلوص در نیت، تمامی کارهای یک استاد معارف فقط برای خدا باشد و با نیت خالص کار کند تا زحماتش بی‌نتیجه نماند، کار هر اندازه خدایی‌تر، به همان اندازه با برکت‌تر! 🔶 د) عشق و انگیزه بسیار بالا، با توجه به ویژگی‌های خاصی که کلاس‌های معارف دارند و مشکلات و سختی‌هایی که مدرس معارف هنگام تدریس با آنها مواجه می‌گردد، ضعف یا نبود انگیزه‌ای قوی برای این کار و نداشتن عشق و سوز، زود او را خسته کرده و نشاط و شادابی لازم را جهت تدریس از دست می دهد، بدیهی است که مدرسی که خود نشاط و عشق و سوز در وجودش ندارد نمی تواند آنرا در دانشجو ایجاد کند! 🔶 هـ) مدرس معارف باید بداند کلاس جای انتقال یک سری معلومات نیست، او به کلاس می‌رود تا ارزش‌ها و مفاهیم معنوی را انتقال دهد، و اگر نه دانشجو همین اطلاعات را از خیلی جاها می‌تواند بدست آورد، این ارزش‌ها هستند که به این سادگی بدست نمی‌آیند. بنابراین یک مدرس معارف خود باید منشأ ارزش باشد تا بتواند آنرا منتقل کند، فاقد شیء معطی شیء نمی‌تواند باشد. قلب استاد باید مملو از نور باشد تا اشعه‌هایی از این نور به دل مخاطبانش در کلاس‌های معارف بتابد، و اگر نه من استادکه درون خودم تاریک است چطور برای دیگران نور ایجاد کنم. «او من کان میتا فاحییناه و جعلنا له نورا یمشی به فی الناس کمن مثله فی الظلمات...» (انعام/122) #گفتارپژوهی

📚 کتاب‌شناسی عرفان عاشورا (3) 🔶 تمناي عشق تحليل عرفاني زيارت عاشورا 🖌 دكتر سيد سلمان صفوي، انتشارات سلمان آزاده و آكادمي مطالعات ايراني لندن تمناي عشق؛ تحليل عرفاني زيارت عاشورا از دو بخش تشكيل شده است. در بخش اول نویسنده با شناسايي ساختار زيارت عاشورا در هفده فـراز، به تحليل عرفاني اين زيارت با ترمينولوژي معرفت عرفاني پرداخته و از استشهادات مثنوي معنوي، كليات شمس، گلشن راز شبستري و ديوان حافظ نيز براي تبيين مفاهيم عرفاني بهره جسته است. مفاهيم عرفاني زيارت عاشورا كه در تمناي عشق تحليل شده عبارتند از: انسان كامل، تخليه و تجليه نفس، مقام تسليم، مصيبت در سلوك، مقام رغبت، مقام قرب، مقام محمود، ولايت شمسيه و ولايت قمريه، تقابل ظلمت و نور، مقام وفاي به عهد، مقام ثبات قدم و صدق. بخش دوم كتاب، شامل متن زيارت عاشورا به خط معلي توسط آقاي محمدسعيد نقاشيان است كه براي نخستين بار زيارت عاشورا را به خط معلي به جامعۀ عرفان و هنر ارائه كرده است. خط معلي شيوۀ جديد خطاطي است كه پس از انقلاب اسلامي ايران هنرمند برجسته استاد حميد عجمي آن را بنيان نهاد و از جنبۀ هنري، «خطاطي مدرن ايراني» تلقي مي‌شود. اين كتاب از اين جهت كه تلفيق هنر مدرن خطاطي و رويكرد عرفاني به زيارت عاشوراست، داراي نوآوري و برجستگي ويژه‌اي در آثار منتشره پيرامون زيارت عاشوراست. #کتاب_شناخت #عاشورا

گزارش تصویری: گفتگوی نوین پژوهشی (جلسه 92) موضوع: کارآمدی نظام جمهوری اسلامی در قلمرو زنان ارائه کننده: دکتر نیره قوی زمان: پنجشنبه 97/06/15 مکان: قم، بلوار جمهوری اسلامی، کوچه 4، پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی

📚 کتاب‌شناسی عرفان عاشورا (4) 📕 سلوك خونين تدوين نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها(با مقدمه دكتر يثربي و شرح دكتر ابراهيم كلانتري)، دفتر نشر معارف 🔸اين اثر كه هفتمين دفتر از مجموعه آثار عرفاني موسوم به «سير و سلوك پاكان» است، شرحي فشرده بر گنجينةالاسرار عمان ساماني به حساب مي‌آيد. 🔹مثنوي «گنجينةالاسرار» شاهكاري است كه از نفس پرسوز و گداز سراينده آن، «عمان ساماني» برآمده و دردناك‌ترين مصيبت تاريخ اسلام را با رويكرد عارفانه و زبان تمثيلي و رمزگونه و خلق صحنه‌هاي پرشور به تصوير كشيده است. كربلا تراژدي سهمگيني است كه همه صحنه‌هاي آن لبريز‌ از احساس و عاطفه و ايثار و عشق است که هرگاه چنين ماجرايي در منظر تيزبين و لطيف عارف قرار گيرد و بر مفاهيم بلند عرفاني منطبق گردد و با زبان رمز و تمثيل و بهره‌گيري از قوت و قدرت تصاوير شاعرانه، عرضه شود، زواياي تازه‌اي از آن آشكار مي‌شود و با اوج و عظمتي بيش از پيش به دست ابديت سپرده مي‌شود. اين در حقيقت همان چيزي است كه «گنجينةالاسرار» به زيبايي از عهده آن برآمده و در همان حال كه به مرثيه‌سرايي براي شهيدان كربلا پرداخته، آن واقعه را بر مفاهيم بلند عرفاني تطبيق و آن را در قالب 830 بيت مثنوي عرضه كرده است و همين امتزاج رثا و عرفان و هنر است كه اين اثر را در زمره شاهكارهاي اين عرصه قرار داده است. #کتاب_شناخت #عاشورا

♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(40) نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دسته‌بندی شده تقدیم می‌گردد. 🚩 مدرسان جوان و تازه کار بهتر است بدانند ... 🔸 32. دکتر محمدمهدی امامی، استادیار دانشگاه صنعتی خواجه نصرالدین طوسی: مهمترین توصیه‌ام به اساتید تازه وارد به این عرصه همان چیزی است که گفتم، تخصص، تعهد و اخلاق. از اول بداند، جایی وارد می‌شود که باید خدمت کند، زحمت بکشد، نگاه شغلی کردن به تعلیم و تربیت ضرردارد، خودش را گم نکند و به اصطلاح نگیرد، گاه بعضی از همین بچه‌های پشت میز، چیزهایی می‌دانند که ما نمی‌دانیم، قلبهای پاکی دارند. بنده از نظرات آنها استفاده می‌کنم و همیشه می‌گویم که تذکر به شماها اول تذکر به خودم است. مدرس باید مراقب چشم و شکم خود باشد، کوچکترین رفتار غلط او زیر ذره‌بین دانشجو است، او فوق‌العاده حساس است. حتی پوشش مدرس و مرتب و به روز بودن او و حرفهای او و ... زیر نظر ریزبین دانشجو است. به دانشجویانش به عنوان دختران و پسران خود نگاه کند. باید با آنها همراه بود، در مسائلی که در دانشگاه بوجود می‌آید، نمایشگاه زدن، طرحهای گوناگون، در مسجد دانشگاه هنگام نماز و ...، این دانشجو فقر دارد، دغدغه و مشکلات دارد. 🔸 33. دکتر علی اصغر کاملی، استادیار دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی: باید مدرسان معارف سطحی از تعهد اخلاقی را دارا باشند، ولایت مدار وانقلابی باشند، نمی گویم سیاست زده باشند، ولی غیرت وتعصّب انقلابی مطلب دیگری است، باید نظارت بر کلاس ها و مدرسان وجود داشته باشد، امروز این مطالب کم رنگ شده ! امکان رشد و تعالی استاد کم شده ، مدرسان فقط به تدریس می پردازند و صرفا به دنبال یک سری مطالبی که موجب بالارفتن امتیاز و گرفتن رتبه است هستند و ناگهان چشم باز می کنند که دوران ثمره دهی گذشته است و به سن بازنشستگی نزدیک می شوند. اگر اینطورباشد گروههای معارف ضرر می بینند. 🔸 34. دکتر محمود شیخ الاسلامی، استادیار دانشگاه پیام نور: اساتید جوان تدریس خود را از مراکز کوچک‌تر و دانشکده‌های معمولی‌تر شروع کنند تا به یک پختگی لازم برسند. چنانچه به عقیده بنده ابتدا باید از قبول کلاس‌های مختلط که ارائه دروس در آنها مهارت‌هایی می‌طلبد و یا احیاناً مشکلاتی را به همراه دارد، بپرهیزند. #گفتارپژوهی

📚 کتاب‌شناسی عرفان عاشورا (4) 📝 طوبای کربلا 🔶 حاج محمداسماعیل دولابی(ره)، انتشارات هنارس کتاب «طوبای کربلا» مجموعه گفتارهای عارف فرزانه حاج محمداسماعیل دولابی(ره) درباره کربلاست که با جمع‌آوری از کتاب‌های «طوبای محبت»(مجموعه بیانات آن مرحوم)، صورت گرفته است. این کتاب، سخنان آن عبدصالح خدا در عظمت مقام و منزلت حضرت سیدالشهداء(ع) و شهدای کربلا و عنایات حضرت مولا اباعبدالله(ع) به سرسپردگان است. 🔷 چاپ اول کتاب «طوبای کربلا» که مختصرتر بود، با استقبال بسیار، خیلی سریع در بین عاشقان و علاقمندان توزیع شد. پس از آن چاپ دوم این کتاب به‌صورت کامل‌تر، منتشر گردید. اینک فرازهایی از این کتاب را با هم بخوانیم: 🔶 «فرد موثقی نقل می‌کند: در شب فوت حضرت آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی، در خواب می‌بیند که یک جای وسیعی است و آب همه جا را فرا گرفته است و باران شدیدی می‌بارد و همه در حال غرق شدن هستند؛ و گویا این جریان تصویری از قیامت و مرگ است و مرحوم آیت‌الله گلپایگانی هم آنجاست. از آقا سوال کردم: شما چه کردید و چگونه نجات یافتید؟ فرمودند: "ما بر کشتی حسین(ع) سوار شدیم و رستیم." این جواب زحمات ایشان درباره امام حسین(ع) و کوشش وی در زنده نگه داشتن نام امام حسین(ع) است و این، اثرات همان اشک‌های خالصانه‌ای بود که در مصیبت جدش از چشمان مبارکش جاری می‌شد...» 🔷 «كل احمد آقا در توصيف جذابيت حضرت عباس‌بن‌علي(ع) مي‌فرمودند: "درست است كه امام حسين(ع) بين‌المللي است؛ اما نمي‌دانم چه ملاحتي در عباس(ع) نهفته است كه همه خلق برايش دست و پا مي‌شكنند!" ايشان در مورد مقام رفيع حضرت ابوالفضل(ع) نزد برادر بزرگوارشان، خاطره‌اي به اين مضمون نقل كردند: "در كربلا كه بودم، هر روز دوبار به زيارت امام حسين(ع) و يك بار به زيارت حضرت ابوالفضل(ع) شرفياب مي‌شدم. پس از مدتي يك روز حضرت جلوه‌اي عنايت كردند و فرمودند: برادرم عباس نزد خداوند متعال، مقام و منزلتي دارد كه تمام شهدا به آن مقام غبطه مي‌خورند. سعي كن هر اندازه كه به زيارت من همت مي‌كني، به همان اندازه هم به زيارت برادرم عباس بروي!" به همين دليل كل احمد آقا، اعتقاد بسيار محكمي به زيارت حضرت قمربني هاشم(ع) داشتند و به اطرافيان و دوستان خود نيز اين موضوع را سفارش مي‌كردند و مي‌فرمودند: "هرگاه به كربلا رسيديد، نخست به حرم ابوالفضل‌العباس(ع) و پس از آن به زيارت سالار شهيدان(ع) مشرف شويد؛ زيرا هركس قصد ورود به قلعه‌اي را داشته باشد، نخست بايد از درگاه و باب آن وارد شود و عباس‌بن‌علي(ع) باب حضرت سيدالشهدا(ع) است."» #کتاب_شناخت #عاشورا

📚 کتاب‌شناسی عرفان عاشورا (5) 📝كرشمة حُسن نظري اجمالي بر جنبه‌هاي عارفانة نهضت عاشورا مهدي طيب، نشر سفينه نویسنده در مقدمه کتاب، ذکر چند نکته را در ابتدای این اثر فشرده و مختصر، لازم دانسته است؛ از جمله: نخست، اینکه حضرت اباعبدالله امامند؛ «امام» به کسی گفته می شودکه پیشاپیش حرکت می کنند و دیگران درپی ایشان طی مسیرکنند. «شیعه» یعنی کسی که در پی امام خویش حرکت می کند و به اصطلاح امام خود را مشایعت می‌کند. ...نکته چهارم، اینکه در حج عاشورایی عرفات کوی شناخت اباعبدالله و منا، عشق به حضرتش می‌باشد که این هر دو لازم و ملزوم یکدیگرند و هر کدام بدون دیگری ناقص و ابتر است. نکته پنجم، مکتب عاشورا بیانگر حقیقت و تمامیت اسلام است که نباید تنها به انقلابی بودن تاریخی انگاشتن و احساسی و عرفانی جلوه کردن، آن را خلاصه کرد بل بعد اخلاقی و عرفانی آن یکی از نظرگاه‌هایی است که در این نوشتار آن را بیان خواهیم کرد. نکته ششم، نکته ایست در باب راهنمایی و راهبری حسین(ع) در عرصه عرفان؛ اباعبدالله(ع) مصباح الهدی و چراغ هدایت و درعرصه اخلاق و عرفان سفینه‌النجاه است. اين اثر حاوي فصولي است با عناوين: موحد زيستن، حسن ظن به خدا و كارهاي خداوند، توكل، آرامش و صبر، رضا، عبادت، عبوديت، آزادگي و حريت، تسليم و تفويض، علوّ همّت، مناعت طبع، كرامت و عزت نفس، اخلاقي، عشق و جانبازي؛ همراه با متن و ترجمة زيارت عاشورا. #کتاب_شناخت #عاشورا

📚 کتاب‌شناسی عرفان عاشورا (6) گلبانگ سربلندی (گفتارها و روضه‌های عاشورایی) 🖌 دکتر قاسم کاکایی، انتشارات هرمس 🔶 این کتاب، حاصلِ کرسی تدریس حوزه و دانشگاه و یا تحقیقی محض و با روش فلسفی نیست، بلکه پژوهشی عرفانی ـ معرفتی است که با گویشی عاشقانه و عارفانه ارائه شده است. به‌وجود آورنده این اثر که استادِ تمام گروه معارف اسلامی دانشگاه شیراز است، توفیق شاگردی مشاهیری از اهل معنا و معنویت به‌ویژه آیت‌الله شهید سیدعبدالحسین دستغیب(ره) و عارف فرزانه آیت‌الله حاج‌شیخ‌حسنعلی نجابت شیرازی(ره) را داشته که خود آن فرصت‌ها را به برکت امام حسین(ع) می‌داند. این کتاب، حاصل جمع‌آوری و بازنویسی هشت سال منبر و روضه صاحب اثر برای سید‌الشهداء است. از زاویه ادب عرفانی، در این مجموعه بیش از همه، از اشعار مولوی و حافظ استفاده شده است و در مرحله بعد از سعدی، و سپس از شعرایی چون: عطار، سنایی، نظامی،‌ عراقی، جامی، باباطاهر، بیدل دهلوی، صائب تبریزی، محتشم کاشانی، عمان سامانی، سیف فرغانی،‌ شیخ بهایی، آیت‌الله غروی اصفهانی و تا شاعران عاشورایی معاصر هم‌چون قیصر امین‌پور، نصرالله مردانی و محمدرضا آقاسی. 📚 فصول سه‌گانه و شب‌ها، مجالس و حلقات این کتاب، به ترتیب ذیل است: فصل اول: کربلا و عشق: شب اول: نقاش کربلا؛ شب دوم: سلام بر عشق؛ شب سوم: حبیب عشق‌بازان‌؛ شب چهارم: گلبانگ سربلندی؛ شب پنجم: سیاهِ رو سپید؛ شب ششم: شیرین‌تر از عسل؛ خارج از نوبت: کبوترِ پربسته؛ شب هفتم: ماهی بر لب دریا؛ شب هشتم: کعبۀ شش گوشه؛ شب نهم: سه حرف عشق؛ شب دهم: مستان سلامت می‌کنند؛ شب یازدهم: دخترِ تنهای خدا. فصل دوم: کربلا: دنیا و آخرت: مجلس اول: مقدمه؛ مجلس دوم: یقین؛ مجلس سوم: حیات؛ مجلس چهارم: قلب؛ مجلس پنجم: آب حیات؛ مجلس ششم: مرگ‌اندیشی؛ مجلس هفتم: دین؛ مجلس هشتم: قیام یا قعود؟ فصل سوم: راز جاودانگی و ماندگاری عاشورا: حلقۀ اول: خدا؛ حلقۀدوم: شمشیر؛ حلقۀ سوم: خون؛ حلقۀ چهارم: خاک؛ حلقۀ پنجم: آب؛ حلقۀششم: اشک؛ حلقۀ هفتم: ذکر. #کتاب_شناخت #عاشورا

📚 کتاب‌شناسی عرفان عاشورا (6) ✅ فروغ شهادت 🖌 آيت‌الله علي سعادت‌پرور(ره) (پهلواني تهرانی)، انتشارات پیام آزادی 🔶 نویسنده اشاره دارد که اين اثر تحقيقي نو و مستند در زمينه نهضت حسيني(ع) و مسايل مربوط به احياي حركت آن حضرت است، كه طي 31 فصل با استناد به احاديث وارده و به دور از اظهار نظرهاي بيپايه، به تحليل قيام تاريخي بينظير آن حضرت از نقطه نظر اخلاقي ـ عرفاني پرداخته است. اين كتاب بيانگر آن است كه حركت سيدالشهداء (ع) از آغاز تا انجام و ادامه آن با پيام رساني اهل بيت(ع)، در درجه اول يك حركت معنوي ـ توحيدي است؛ بنابراين، احياي آن با گريه، عزاداراي، زيارت و ... بايد متناسب با هدف والاي بنيانگذار اين نهضت باشد. از اين رو، كتاب «فروغ شهادت» به تبيين نكات ناب توحيدي سخنان امام حسين(ع) در طول اين نهضت نوراني از مدينه تا مكه و از آنجا تا كربلا پرداخته است؛ و به نكات اخلاقي ـ‌ عرفاني كلمات اهل بيت(ع)و اصحاب آن حضرت در طول مسير حركت و به‌ويژه بعد از شهادت سيدالشهداء(ع) از كربلا تا كوفه و از كوفه تا شام و نيز تبيين نكات برخي از روايات پرمحتوا و توحيدي مربوط به احياي نهضت حسيني، همچنین تبيين فرازهاي كليدي برخي از زيارات آن حضرت، اشاره دارد. همه فصول متعدد این کتاب در راستاي اثبات اين نكته است كه به قيام امام حسين (ع) بايد به عنوان يك حركت توحيدي نگريست و محوريترين درسي كه از اين نهضت بايد بياموزيم، درس توحيد و مراقبه حضرت حق در همه عرصههاي زندگي است. #کتاب_شناخت #عاشورا

گزارش تصویری: گفتگوی نوین پژوهشی (جلسه 93) موضوع: بررسی سیر مقتل نگاری و عزاداری سیدالشهدا علیه السلام ارائه کننده: آیت الله #یوسفی غروی زمان: پنجشنبه 97/06/22 مکان: قم، بلوار جمهوری اسلامی، کوچه 4، پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی

✅ مباني قرآني زيارت عاشورا (قسمت اول) 🖌سيدمحمد حسين ميري | عليرضا كمالي 🔶 تاريخ بشريت همواره شاهد از خودگذشتگي و جان‌فشاني رادمردان با ايماني چون هابيل، يحيي و پيامبران بني‌اسرائيل است كه در راه اصلاح جامعه خويش، خون پاكشان بر زمين ريخت تا نهال رشد و تعالي سرفراز ماند. جامعه اسلامي با حماسه بدر، احد، احزاب و شهادت نيكاني چون حمزه و حنظله‌‌ها،‌ در مدينه به بار نشست؛ اما با غروب خورشيد فروزان مدينه و انحراف از مسير نبوت و ولايت، امويان بر جامعه اسلامي دست يازيدند و آنان كه از ديرباز مترصد چنين فرصتي بودند، گستاخانه آرمان‌هاي مقدس اسلامي را به چوب حراج زده، مي‌رفت تا تمامي ارزش‌هاي ناب اسلامي را به باد فنا دهند. حماسه‌سازان عاشورا در برابر هجمه ناجوانمردانه غاصبان اسلام‌نما، مردانه ايستادگي كردند و موجبات احياي ارزش‌هاي اسلامي در جامعه و رسوايي حزب اموي را فراهم آوردند. احياي عاشورا و پاسداشت آن، يادآور نقش ائمه اطهار(ع) در بيداري جامعه اسلامي و ارائه الگوهاي قرآني به جامعه است. «زيارت عاشورا» خود نمودي از اين پاسداشت است، زيارتي كه تكريم چهره مجاهدان في‌ سبيل‌الله و انزجار از ظالمان و همراهي با احياگران سنت‌ نبوي است. در اين نوشتار بر آنيم تا گوشه‌هايي از مباني قرآني زيارت عاشورا را بازگوييم: 🔶 1ـ احياي شخصيت و مرام پاكان قرآن كريم در آيات نوراني خويش بر احياي نام و چهره‌هاي پاك و مجاهد در طول تاريخ تصريح دارد؛ تكريم پيامبراني چون حضرت نوح، ابراهيم، هود، موسي و يحيي و ذكر مبارزات و فداكاري آنها در برخورد با طاغوتهاي زمان خود، نمودي از اين سنت احياگري است. بر همين اساس نيز سوره‌هايي از قرآن به نام پيامبران و پاكان نامگذاري شده است. زيارت عاشورا نيز احياكننده شخصيت و مرام پاك اباعبدالله‌الحسين(ع) و ياران وفادارش است. 🔶 2ـ تكريم چهره‌هاي محبوب در قرآن كريم افزون بر پيامبران الهي،‌ چهره‌هاي تاريخ‌ساز و محبوب ـ مانند حضرت مريم، لقمان، آسيه، اصحاب كهف ـ نيز همواره مورد تكريم قرآن قرار گرفته‌‌اند، به گونه‌اي كه گاه پيام‌هاي آنها در قالب آيات الهي براي هميشه جاودان مانده است. در اين زمينه مي‌توان به دستورات حكيمانه لقمان به فرزندش در سوره لقمان و بيان خواسته‌هاي متعالي اصحاب كهف، در سورة ‌كهف اشاره نمود. قرآن در معرفي زنان پاكدامن و مؤمني چون حضرت مريم و آسيه مي‌فرمايد: «وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلا لِلَّذِينَ آمَنُوا اِمْرَأَةَ فِرْعَوْنَ إِذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لِي عِنْدَكَ بَيْتًا فِي الْجَنَّةِ وَنَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ وَعَمَلِهِ وَنَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ * وَمَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ الَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِيهِ مِنْ رُوحِنَا وَصَدَّقَتْ بِكَلِمَاتِ رَبِّهَا وَكُتُبِهِ وَكَانَتْ مِنَ الْقَانِتِينَ» 🔶 3ـ رسوا كردن چهره‌هاي منفور افشاي شخصيت واقعي چهره‌هاي منفور و بيزاري جستن از آنها روش ديگر قرآني است، قرآن كريم با اشاره يا صراحت به ترسيم چهره‌هاي خبيثي چون ابولهب و همسرش، ‌ و زنان لوط و نوح، پرداخته است. در سوره مدثر در مذمت وليدبن مغيره آمده است: «إِنَّهُ فَكَّرَ وَقَدَّرَ * فَقُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ * ثُمَّ قُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ * ثُمَّ نَظَرَ * ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ * ثُمَّ أَدْبَرَ وَاسْتَكْبَرَ * فَقَالَ إِنْ هَذَا إِلا سِحْرٌ يُؤْثَرُ.» زيارت عاشورا نيز رسواكننده چهره‌هاي منفوري چون خاندان ابوسفيان و زياد و مروان است. 🔶 4ـ‌ مبارزه با جهل و سنت‌هاي جاهلي قرآن كريم همواره بر جهل حاكم بر جامعه و نيز رسوم جاهلي به مبارزه برخاسته است، مبارزه با رسومي، چون زنده به گور كردن دختران و تقليد از آباء و اجداد در مسير باطل از اين قبيل است. يكي از رسوم جاهلي كه قرآن با آن به مبارزه برخاسته فخر فروختن به ديگران است تا جايي كه براي فخرفروشي به قبرستان متوسل شده، مردگان خويش را نيز به آمار خود مي‌افزودند. قرآن در اين باره مي‌فرمايد: «أَلْهَاكُمُ التَّكَاثُرُ* حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ» تفاخر به بيشتر داشتن، شما را غافل داشت تا كارتان [و پايتان] به گورستان رسيد. زيارت عاشورا بزرگداشت شخصيتي است كه هدف او امر به معروف و نهي از منكر و رهاسازي مردم از جهالت و گمراهي است. 📚 منبع: نشریه معارف، شماره 53.

✅ مباني قرآني زيارت عاشورا (قسمت سوم) 🖌سيدمحمد حسين ميري | عليرضا كمالي 🔶 8ـ دوستي با دوستان خدا و دشمني با دشمنان او از آيات تولي و تبري به خوبي بر مي‌آيد كه مسئله پيوند با ذات پاك خدا و اولياي الهي و جدا شدن از ظالمان و فاسدان و طاغوت‌ها و در يك كلمه حب في‌الله و بغض في الله از اساسي‌ترين و اصولي‌ترين آموزه‌هاي قرآن است كه اثري عميق در تمامي مسائل فردي و اجتماعي و دنيايي و آخرتي انسان دارد. زيارت عاشورا نيز با سلام و درودهاي خويش بر اوصيا و اولياي الهي و نفرين‌هايش بر ظالمين و فاسدان و طواغيت پيوند انسان را با اولياي الهي وثيق‌تر و نفرت و انزجار و دوري جستن از دشمنان خدا را صد چندان مي‌سازد. 🔶 9ـ الگو بودن پيامبر(ص) و آل او قرآن كريم مسلمانان را به پيروي از ابراهيم(ع) و يارانش به عنوان اسوة حسنه و الگوي زيبا و پرارزش دعوت كرده و مي‌فرمايد: «قَدْ كَانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرَاهِيمَ وَالَّذِينَ مَعَهُ» و نيز پيامبر عظيم‌الشأن(ص) را به عنوان اسوه نيكو به جهانيان معرفي نموده است كه:‌ « لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الآخِرَ» زيارت عاشورا نيز با تأسي بر آيات قرآن، پيامبر اكرم(ص) و خاندان پاك او را الگوي انسان‌ها معرفي نموده است. اللهم اجعل محياي محيا محمد و آل محمد و مماتي ممات محمد و آل محمد. 🔶 10ـ شفاعت جستن از اولياي الهي خداوند از روي رحمت بي‌كرانش باب شفاعت را بر بندگان خويش گشود تا گنهكاراني كه لايق بخشايشگري‌اند را به خوان نعمت‌هاي الهي باز گرداند كه: «إِنَّ رَبَّكَ وَاسِعُ الْمَغْفِرَةِ».بر اساس آيات نوراني قرآن كريم، خداوند به برخي از اولياي خويش اجازه داده است تا از حق شفاعتي كه مخصوص خداوند است، استفاده نمايند؛ چنانكه خداوند در قرآن مي‌فرمايد: «وَلا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ عِنْدَهُ إِلا لِمَنْ أَذِنَ لَهُ» و نيز «مَنْ ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلا بِإِذْنِهِ». در زيارت عاشورا نيز با الهام از آموزه‌هاي قرآني سر به سجدة درگاه الهي گذارده و امام حسين(ع) را به عنوان شفيع در روزي كه «شفاعتگري در پيشگاه او سود نمي‌بخشد، مگر براي آن كس كه به وي اجازه دهد» قرار مي‌دهيم و مي‌گوييم«اللهم ارزقني شفاعة‌الحسين يوم الورود و ثبت لي قدم صدق عندك مع‌الحسين و اصحاب الحسين الذين بذلوا مهجهم دون‌الحسين عليه السلام». 📚منبع: نشریه معارف، شماره 53.

✅ مباني قرآني زيارت عاشورا (قسمت دوم) 🖌سيدمحمد حسين ميري | عليرضا كمالي 🔶 5ـ درود فرستادن بر پيامبران و اولياي الهي اهداي درود و سلام به شخصيت‌هاي انسان‌‌ساز در طول تاريخ و پيروان آنان افزون بر بيان جايگاه و مقام رفيع آنان، تأكيدي بر احياي فرهنگ و انديشه‌هاي آنان است. از اين رو خداوند خود در جاي جاي قرآن كريم بر پيامبران و اولياي الهي و پيروان آنان درود فرستاده و مسلمانان را نيز به اين امر ترغيب نموده است؛ آيات ذيل نمونه‌هايي از آن است: «سَلامٌ عَلَيْكُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ»، «وَالسَّلامُ عَلَى مَنِ اتَّبَعَ الْهُدَى»، «َسَلامٌ عَلَى عِبَادِهِ الَّذِينَ اصْطَفَى» ، «سَلامٌ عَلَى نُوحٍ فِي الْعَالَمِينَ»، «سَلامٌ عَلَى إِبْرَاهِيمَ»، «سَلامٌ عَلَى مُوسَى وَهَارُونَ» ، «وَسَلامٌ عَلَيْهِ يَوْمَ وُلِدَ وَيَوْمَ يَمُوتُ وَيَوْمَ يُبْعَثُ حَيًّا»، «سَلامٌ عَلَى إِلْ يَاسِينَ» ، «وَسَلامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ»، «إِنَّ اللَّهَ وَمَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا» سلام بر امام حسين(ع) و يارانش نيز هماهنگي جسم و جان با حماسه جاويدان آنهاست. 🔶 6ـ لعن و بيزاري از ستمگران اظهار تنفر از ستمگران از ديگر شيوه‌هاي قرآن است. لعن، اعلان برائت و تبيين خط مشي اعتقادي و سياسي است، لعن بر كساني است كه دست خود و ديگران را از دست خداوند و دامان رهبران معصوم جدا كردند، لعن ابراز تنفر از كساني است كه سدّ راه سعادت شده و ديگران را از كمال لايق انساني محروم كرده‌اند. در فرهنگ قرآن و زيارات ـ خصوصاً زيارت عاشورا ـ عوامل اصلي و فرعي اين محروميت مورد لعن قرار گرفته‌اند؛ چنانچه قرآن مي‌فرمايد: «أَنْ لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ»، «وَالَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الأرْضِ أُولَئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّارِ»، «فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ»، «إِنَّ الَّذِينَ يُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا مُهِينًا»، «قُتِلَ أَصْحَابُ الأخْدُودِ ... وَهُمْ عَلَى مَا يَفْعَلُونَ بِالْمُؤْمِنِينَ شُهُودٌ». 🔶 7ـ تكريم مجاهدان و شهيدان تكريم مجاهدان و شهيدان راه حق و برتري مجاهدان بر ديگران و بيان مبارزات و تلاش‌هاي آنان در احياي حق و تشويق به جهاد در راه خدا از اهداف اساسي قرآن است. «وَمَنْ يُقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيُقْتَلْ أَوْ يَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا» «فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِينَ دَرَجَةً وَكُلا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلَى الْقَاعِدِينَ أَجْرًا عَظِيمًا» زيارت عاشورا نيز زنده نگاه داشتن خط سرخ شهادت و اهداف و مقاصد والاي مجاهدان في سبيل‌الله و شهيدان والامقام و بستن پيمان مجدد با آرمان‌هاي آنان است.

♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(41) 👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دسته‌بندی شده تقدیم می‌گردد. ✅ اهمیت اولین جلسه در شروع نیمسال تحصیلی 🔶 1. دکتر جعفر رفیعی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی: در اولین جلسه درس در آغاز نیمسال تحصیلی، برقراری ارتباط عاطفی با دانشجویان خیلی مهم است. مثلاً پرسیدن از دانشجویان که اهل کجا هستند و ... از باب رفیق شدن، (البته اگر کلاس مختلط نباشد)، از شهرستان محل زندگی آنها پرسیدن، خود را معرفی کردن، اصول کلاسداری و توقعات خویش را در طول ترم بازگو نمودن، کار کلاسی و تکالیف را برایشان مشخص کردن و خلاصه نوید صمیمیت و دلسوزی را به آنها دادن. 🔶 2. دکتر محسن ادیب بهروز، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران: در جلسه اول اطلاعاتی که دانشجو نیاز دارد تا با روش تدریس بنده آشنا شود را در اختیارش قرار می‌دهم و نیز مختصر اطلاعاتی از خودم و می‌گویم بقیه اطلاعات را از سایت دانشگاه علوم پزشکی بگیرید و مواردی که در رابطه با بنده نیاز دارید آنجا آمده و بیشتر همان روش و سبک دانشجو محور با پاسخ و پرسش را توضیح می‌دهم. 🔶 3. دکتر مهدی ایمانی مقدم، استادیار دانشگاه اراک: در همان جلسات اول انتظارات دانشجویان را باید از آنها جویا شد، و انتظار خود را به آنها تفهیم کرد و این که کلاس جای بحث علمی است، جای غیبت و شایعه پراکنی و ... نمی‌باشد. باید هر گونه بحث علمی را پذیرا بود. 🔶 4. حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا سامع، استاد دروس معارف در دانشگاههای کشور: در اولین جلسه نیم سال تحصیلی، تلاش استاد برای برقراری رابطه با دانشجویان خیلی مهم است، معارفه اولیه، شیوۀ ارائه بحث و...، مثلاً بنده توضیح می‌دهم که با اینکه وظیفه شما حضور در کلاس است، ولی برای فعالیت کلاسی و ارائه کنفرانس و حضور مرتب دو نمره ارفاقی به نمره پایان ترم اضافه می‌کنم که این کار ایجاد یک حس خوب برا ی غیبت نکردن را در او ایجاد می‌کند. البته بعدها اگر از حد مجاز یک غیبت بیشتر داشته باشد همان را هم چه بسا ببخشم. #گفتارپژوهی

📚 کتاب‌شناسی عرفان عاشورا (7) 📝 نغمه حسینی 🖌 سروده حکیم محيي‌الدين مهدي الهى قمشه‌اي، انتشارات پارسایان 🔶 این اثر سروده آیت‌الله محيي‌الدين مهدي الهى قمشه‌اى است که با مقدمه فرزندش دکتر حسين الهى قمشه‌اى و تصحیح و پاورقی محمدرضا غياثى كرمانى به زیور طبع آراسته شده است. مرحوم الهی قمشهای در آغاز این کتاب، انگیزه خود را از سرودن اشعار و نظم تاریخ کربلا بیان داشته که خلاصه آن چنین است: «پسری به نام حسین داشتم که در دوران صباوت بسیار بیمار شد، به گونهای که قطع امید از زندگی او نمودیم. من نذرکردم که اگر این طفل شفا پیدا کند، داستان سلطان شهیدان دین، حضرت اباعبدالله الحسین(ع) را به صورت نظمی نغز و دلنشین چون دُرّ ثمین درآورم. به مجرد این نذر به فکر افتادم که اگر بنا باشد که این طفل تا سحر از دنیا برود، پس چرا با لب تشنه جان دهد؟! چه بهتر آنکه شربتی آب به گلوی او بریزم. همین که چنین کردم، فریادی زد و به هوش آمد و مرگ را فراموش کرد و زندگی تازهای را شروع نمود. طبع من آتشکده طور گشت و دفتر فکرم ورق نور، و به عهد الهی خویش وفا نمودم.» ✅ واقعه عاشورا، زمینه‌ها و پیامدهای آن، و مدح و رثای امام حسین(ع) و یاران آن حضرت، در این منظومه به طبع رسیده است. این اشعار که در قالب سنتی و روحی عرفانی سروده شده در حقیقت نمایانگر جلوه‌هایی روحانی از حقیقت نهضت حسینی است. برخي عناوين آن عبارتند از: سير نهضت و قيام، فرستادن حضرت مسلم(ع) به كوفه، حركت امام حسين(ع) در روز هشتم ذي الحجة، وقايع روز عاشورا، مناجات امام حسين(ع) در قتلگاه، ورود كاروان اسيران به شام. #کتاب_شناخت #عاشورا

🕋 قبله اولیاء ✅ عبد صالح خدا حاج محمد اسماعيل دولابي(ره) می‌فرمود: «در ايام جواني همراه پدرم به نجف اشرف مشرّف شده بودم. در آن زمان به شدّت تشنه علوم و معارف ديني بوده و با تمام وجود خواستار اين بودم كه در نجف بمانم و در حوزه تحصيل كنم؛ ولي پدرم كه مسنّ بود و جز من پسر ديگري كه بتواند در كارها به او كمك كند نداشت، با ماندنم در نجف موافق نبود. در حرم اميرالمؤمنين(ع) به حضرت التماس مي‌كردم ترتيبي دهند كه در نجف بمانم و درس بخوانم و آن‌قدر سينه‌ام را به ضريح حضرت فشار مي‌دادم و مي‌ماليدم كه موهاي سينه‌ام كنده و تمام سينه‌ام زخم شده بود. حالم به گونه‌اي بود كه احتمال نمي‌دادم به ايران برگردم. به خود مي‌گفتم يا در نجف مي‌مانم و مشغول تحصيل مي‌شوم و يا اگر مجبور به بازگشت شوم همين جا جان مي‌دهم و مي‌ميرم. با علمای نجف هم كه مشكلم را در ميان گذاشتم تا مجوّزي براي ماندن در نجف از آنها بگيرم به من گفتند كه وظيفه تو اين است كه رضايت پدرت را تامين كني و براي كمك به او به ايران بازگردي. در نتيجه نه التماس‌هايم به حضرت امير(ع) كاري از پيش برد و نه متوسّّل شدنم به علماء مرا به خواسته‌ام رساند. تا اينكه با همان حال ملتهب همراه پدرم به كربلا مشرّف شديم. در حرم حضرت اباعبدالله(ع) در بالاي سر ضريح حضرت همه چيز حل شد و هر چه را مي‌خواستم به من عنايت كردند؛ به طوري كه هنگام مراجعت حتّي جلوتر از پدرم و بدون هرگونه ناراحتي به راه افتادم و به ايران بازگشتم! به هر تقدير همه عناياتي كه به من شد از بركات امام حسين(ع) بود...». 🔶 (منبع: مصباح‌الهدی؛ در نگرش و روش عرفانی اهل محبت و ولاء). 📚 منبع: نشریه معارف، شماره 99.

🔶 مقام محمود ✅ آیت‌الله کمیلی خراسانی به نكته بسیار دقیق و ظریفی در رابطه با «مقام محمود» اشاره می‌کند: «در زيارت عاشورا مي‌خوانيم: "و اسئله ان يبلغني المقام المحمود لكم عندالله». شما مقام محمود اهل بيت(ع) را براي خودت از خداوند طلب مي‌كني و اين يك مقام بسيار بلند است. بايد به آن توجه ويژه داشت؛ خداوند در قرآن به پيامبرش مي‌فرمايد: «وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ عَسَى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا»... . اگر خواستار نجات هستي، به زيارت امام حسين(ع) برو، تا خدا را ملاقات كني و چشم دلت روشن شود: "من زار الحسين(ع) عارفا بحقه كان كمن زار الله في عرشه"...» «در روايت چنين آمده است كه سجده بر تربت امام حسين(ع) هفت حجاب را مي‌دَرَد. دريدن حجاب‌هاي هفتگانه به‌وسيله تربت امام حسين(ع) رمز اين راه است. تربت، رمزي از شهادت و فناي في‌الله است. كربلا با هيچ زميني قابل مقايسه نيست. خون شهيد، انسان را شهيد مي‌كند. تربت شهيد، انسان را به فناء وا مي‌دارد؛ مخصوصاً اگر سجده طولاني شود و از صاحب تربت استمداد بطلبي. ... عرفاي معظم مي‌فرمايند: راه امام حسين(ع) در طريقت، راه ميان‌بر است. در ميان چهارده معصوم(ع) نور امام حسين(ع) مي‌درخشد. اولين و آخرين ایشان(ع) از حسين(ع) گفته‌اند. به شكلي، اول ائمه(ع) حسين(ع) است؛ زيرا ائمه(ع) فرزندان او هستند. امام حسين(ع) در بين اهل البيت(ع) خصائصي دارند كه هيچ امامي ندارد. شيخ جعفر شوشتري(ره) در كتاب شريف «الخصائص الحسينيه» خصوصيات سيدالشهداء(ع) را ذكر كرده است... . روايتي است مشابه به همين روايت: وقتي شما روي تربت امام حسين(ع) سجده كردي، اگر چشم باطني تو قوي باشد مي‌بيني كه با آن چشم باطن، به كجا رفتي. زير هفت زمين را مي‌بيني. آسمان هفت طبقه دارد و زمين هم هفت طبقه است. اين واقعيت است. لذا اگر چشم دل و ديده برزخي باز شود، سالك عوالمي از خلقت را سير مي‌كند و آنها را رؤيت مي‌كند. ...خاك يك سرّي دارد. بايد به صاحب خاك معرفت داشته باشيد. اين خاك رمز است. از معرفت صاحب خاك، انسان به اين مراتب مي‌رسد. «انّ الحسين مصباح الهدي و سفينة النجاة. من ركبها فقد نجي و من تخلّف عنها فقد هلك». از مرحوم قاضي(ره) نقل شده كه ايشان زياد از نجف به كربلا مي‌آمدند و زيارت مكرر در مكرر مي‌كردند. كسي كه بخواهد بزرگي را زيارت كند دور سرش مي‌گردد؛ يكي كه مي‌خواهد صدقه سر كسي برود يا قرباني كسي شود دور او مي‌گردد. دور هر بزرگي مي‌توان هفت دور گرديد. اين طواف هفت شوط فقط مال خانه كعبه نيست. از استاد ما سيد هاشم حداد(ره) نقل مي‌شود كه ايشان وقتي به زيارت مزار بزرگي يا عارفي يا امامزاده‌اي هم مي‌رفتند، هفت شوط دور آن مي‌گرديدند. ظاهراً حضرت آقاي قاضي(ره) هم همين‌طور بودند و ضريح امام حسين(ع) را دور مي‌زدند. از بيرون هم طواف مي‌كردند و در وجب به وجب و گـُـله به گـُـــله صحن مطهر نماز و دعا خوانده‌اند. (منابع: دلداده/وب‌سایت طریق الی‌الله) 📚 منبع: نشریه معارف، مهر و آبان 1392 ، شماره 99.

♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(42) 👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دسته‌بندی شده تقدیم می‌گردد. 🔶 اهمیت اولین جلسه در شروع نیمسال تحصیلی ✅ 5. دکتر علی حسین زاده، عضو هیأت علمی دانشگاه کاشان: در مورد راههای جذابیت بخشی در کلاس به عقیده بنده جلسات اولیه خیلی مهم است، اگر استاد کارش به اصطلاح جا افتاد، پیش می‌رود و اگر نه خیر، معمولاً اینطور است که دانشجویان قبلی تجربیات خود از استاد را در اختیار دانشجویان جدید می‌گذارند، که مثلاً این استاد فقط در امتحان گیر می‌دهد، ولی در بقیه مراحل و حضور و غیاب و فعالیت‌های کلاسی و ... می‌توان با او کنار آمد یا برعکس و ... این خیلی مهم است که دانشجو در همان جلسه اول بفهمد و حس کند که استاد اهل گیر دادن و مچ گیری نیست و اگر چیزی هم می‌گوید از روی دلسوزی است. با نشاط کار کردن و به کار بردن عبارتهایی که دانشجو احساس راحتی کند در جلسات اولیه خیلی مهم است، دانشجو دوست دارد که از اول بداند منطق استاد در این درس که با او برداشته، چیست؟ مثلاً در بحث اندیشه اسلامی1 که موضوعات کلامی است بنده می‌گویم از ادبیات قهوه‌خانه‌ای و عامیانه بپرهیزید، اگر مطلبی را طرح می‌کنید مستدل و علمی باشد، اگر چه هیچ عیبی ندارد سـوال از نظر محتوی تند باشد، بنده از سؤال ناراحت نمی‌شوم. ✅ 6. دکتر عنایت الله شریفی، دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی: جلسات اول و دوم در واقع یک جنگ سرد بین استاد و دانشجو واقع می‌شود، بین به رخ کشیدن توانائی‌های استاد از نظر علمی و جذابیت و ... و بین به چالش کشاندن استاد توسط دانشجویان ـ که اینجا استاد باید با این نگرش که اگر چه تخصص من این است ولی خیلی چیزها را از دانشجویان یاد می‌گیرم و از رفتارهای شما الگو می‌گیرم و با بیان این نکات سعی کند کم کم به این جنگ خاتمه دهد. ✅ 7. دکتر هاشم قربانی، عضو هیأت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره): اینجانب در اولین جلسه حضور درکلاس، موضوعات مصوب درس مورد نظر را در تابلو یادداشت می‌کنم و به اجمال هر یک را توضیح می‌دهم، بعد در یک نظرسنجی از دانشجویان می‌خواهم علاقه‌مندی و اولویت خود را نسبت به هر یک ازآنها بیان کنند. آنگاه با توجه به فرصت کوتاه دو واحد برای درس، موضوعات انتخاب شده در کلاس با توجه به چارچوب‌های نهاد مطرح می‌شود. #گفتارپژوهی

✅ کیمیای محبّت 🔶 مجذوب سالک، مرحوم شیخ جعفر آقا مجتهدی تبریزی(ره) که در شوریدگی و عشق به امام عدالت‌باوران حضرت حسین‌بن‌علی(ص) زبانزد بود، وقتی در میانه‌های عمرش کسی پیدا شد که حاضر بود علوم غریبه و علم کیمیای خود را به وی ارزانی دارد، آن را گرفت و به آب انداخت! شیخ جعفر آقا در این‌باره می‌گوید: «کیمیا را در آب انداختم و رو به سوی گنبد حضرت سیدالشهدا(ع) عرض کردم: کیمیا درد مرا دوا نمی‌کند؛ جعفر، کیمیای محبت شما اهل‌بیت(ع) را می‌خواهد!» نقل شده است که این واقعه یکی از امتحانات سلوکی ایشان بوده که بعد از سربلندی در آن، مورد عنایت و تفضل خاصه حضرت سیدالشهداء(ع) قرار گرفت. این کلمات قصار حاکی از شوریدگی بی‌حد و حصر اوست: 🚩 «نام آقا امام حسین(ع) محك ایمان است... . ما حقیقت ایمان را در محبت و معرفت به حضرت سیدالشهدا(ع) یافته‌ایم... . نور سیدالشهدا(ع) بر هر دلی که بتابد، حیات و نشاط دیگری پیدا می‌کند... .سال‌ها در اشتیاق حضرت سیدالشهدا(ع) سوختیم و گریه کردیم تا سرانجام ما را از ما گرفتند و راحت‌مان کردند... . ما بدون گریه بر سیدالشهدا(ع) نمی‌توانیم زنده بمانیم؛ خدا می‌داند... . گریستن از سر شوق و معرفت برای سیدالشهدا(ع) موجب طهارت و معرفت باطن می‌شود... گریه کردن برای سیدالشهدا(ع) به سالک محب، آبرو می‌بخشد.» 📚 منبع: نشریه معارف، مهر و آبان 1392 ، شماره 99.

✅ گريه بر حسین(ع) افضل از تهجّد! 👈 بهجت‌العرفاء، آيت‌اللهِ «العبد» شیخ محمدتقی بهجت (ره) که از عزیزترین دردانه عالم عبودیت بود، هرچه داشت از کربلا داشت؛ و معتقد بود: «بکاء بر مصائب اهل‌البیت (ع) و به خصوص سیدالشهداء(ع) شاید از آن قبیل مستحباتی باشد که مستحبّی افضل از آن نیست! ...گريه بر سيدالشهدا(ع) از همه مستحبات بالاتر است حتي از نماز شب! چون نماز شب حالتي جسمي دارد ولي گريه بر سيدالشهدا(ع) رقّت روحي است و عامل آن، آن را در درون انسان به وجود آورده است. کليد آن از نهان قلب خورده است و اين خيلي ارزشمند است. اين اشک يک نشانه است. يک رمز است. گريه يک اذن و اجازه است. مثل چراغي است که روشن مي‌شود و براي تو نشانه است. اگر اشکي آمد، علامت اين است که به تو اذن داده‌اند.» 🔶 مرحوم آيت‌الله‌العظمی بهجت(ره) هر روز زيارت عاشورا را با صد لعن و صد سلام مي‌خواند و بارها مي‌گفت: «آقايي از خدا خواسته بود تا زيارت عاشورايش هيچ روزي ترک نشود حتي در روز مرگش.» ايشان نمي‌گفت که اين درخواست خود من است. در حالي‌که نزدیکانش مي‌ديدند خودش هر روز اين کار را مي‌کرد. (منابع: نکته‌های ناب/مصاحبه شیخ علی آقا بهجت درباره پدرش). 📚 منبع: نشریه معارف، مهر و آبان 1392 ، شماره 99.

گزارش تصویری: گفتگوی نوین پژوهشی (جلسه 94) موضوع: بررسی مولفه های فرهنگ جاهلی در ایران مقارن ظهور اسلام ارائه کننده: حجت الاسلام سیدحامد نیازی زمان: پنجشنبه 97/07/05 مکان: قم، بلوار جمهوری اسلامی، کوچه 4، پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی

گزارش تصویری: نشست تخصصی یک روزه اساتید گروه معارف اسلامی استان مرکزی سالن اجتماعات دانشگاه معارف اسلامی قم سخنران: حجت الاسلام و المسلمین میرمجید سید قریشی معاون آموزشی و پژوهشی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها زمان: 97.07.05

♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(43) 👈 نوشته ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دسته‌بندی شده تقدیم می‌گردد. ✅اهمیت اولین جلسه در شروع نیمسال تحصیلی 🔶 8. دکتر محمد نصیری رضی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران: روش بنده این است که در جلسه اول خودم را خوب معرفی می‌کنم، اینکه چند مقاله پژوهشی دارم، چند کتاب دارم، معتقدم این کار به درک دانشجو از من کمک می‌کند، بعد می‌گویم: «شما دانشجوی دانشگاه تهران هستید، نخبه‌های این کشور هستید»، هم امید و هم شخصیت به دانشجو می دهم، حتی اضافه می‌کنم بچه‌های من هم در همین کلاس‌های بغلی شما نشسته‌اند، محمدمهدی من، محمدامین من و ... به این صورت آنها می‌فهمند که استاد دانشجو را می‌فهمد، می‌گویم بچه‌های من حق ندارند سر کلاس دانشگاه اینطور رفتار کنند و ... باید از قوانین ‌آموزشی تبعیت کنند و شما هم قوانین را رعایت می‌کنید و فلان رفتار را از خود نشان نمی‌دهید. اینطوری است که آنها متوجه می شوند که استاد لفاظی نمی‌کند، نقش باز نمی‌کند و لذا اعتماد می‌کند، دروغ نمی‌گوید، به دانشجویی که از اول درس حواسش جای دیگری بود، وقتی گوشزد می‌کنم، می‌گوید، بله استاد امروز امتحان دارم و ... 🔶 9. دکتر یدالله سپهری، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان: استاد باید از همان جلسات ابتدایی به دانشجو این اطمینان را بدهد که به سؤالات او گوش می دهد و تسلط کافی برای پاسخ به آن سؤالات و شبهات را دارد. 🔶 10. دکتر عین الله خادمی، استاد تمام دانشگاه تربیت دبیر شهیدرجایی: در جلسه اول هر ترم معارفه استاد، معرفی خودش البته به صورت اجمالی خوب است، حوزه‌هایی که کار کرده یا کار می‌کند را مختصر بگوید، چرا که به کلاس خط و جهت می دهد، بعد در قالب یک ارتباط عاطفی، مخاطبان خود را بشناسد که چه درس‌هایی خوانده‌اند، چه علائقی دارند، و پیشینه تحصیلی ایشان چیست. در دانشگاه‌های غرب هم اول دانشجویان به وب سایت مربوط به معرفی استاد مراجعه می‌کنند، چرا که شناخت مخاطب و طرفین از طرز تفکر یکدیگر و سطح مطالعاتشان و ... خیلی مهم است! البته مسائلی مثل انتظارات استاد از دانشجو و شیوه تدریس، شیوه گرفتن امتحان و نحوه کار در کلاس نیز در جلسه اول طرح می‌گردد تا دانشجو تکلیف خود را تا آخر ترم بداند. #گفتارپژوهی

✅ «بلوغِ اَشُدّ» ویژه نامه جدید نشریه معارف منتشر شد 🔶 صد و پانزدهمین شماره نشریه معارف(شهریور و مهر ۹۷) با ویژه‌نامه «بلوغِ اَشُدّ؛ اربعین تکامل و تکلیف انقلاب» و با آثاری از مصطفی ملکوتیان، عین‌الله خادمی، سهیل اسعد(ادگاردو روبین)، حسین ارجینی، سیدحسین حسینی، جعفر هزارجریبی، سیداحمد زرهانی، سعید باغستانی، با محسن نصری، داود فیض‌افرا، نیره قوی، علی حسین‌زاده، مهدی امیدی، مصطفی جمالی، حبیب‌اله بابایی، مرتضی شیرودی، ابوذر مظاهری، محمود قیوم‌زاده و حجت‌الاسلام محمد امراللهی منتشر شد. 🔶نشریه معارف، در آستانه ۴۰ سالگی انقلاب اسلامی ایران عزیز، این ویژه‌نامه را تقدیم دانشی مخاطبان ارجمند خود کرده است. این ویژه‌نامه در دو بخش کلی «انقلاب اسلامی» با نام «بلوغِ اشدّ» و «صنفی؛ گروه‌ها، استادان، دروس و متون معارف اسلامی» با نام «اربعین معارف» به سامان رسیده است. بخش نخست آن که حجم قابل توجه‌ای از نشریه را شامل می‌شود، به سه عنوان مهم می‌پردازد: الف) آسیب‌شناسی: آسیب‌شناسی ـ نه صرف آسیب‌گویی ـ ماهیت و دستاوردهای انقلاب، با لحاظ بیان چرایی و چگونگی علل به‌وجود آمدن آن‌ها. ب) دستاوردها: بیان تحلیلی نه صرف آماری نتایج و دستاوردهای انقلاب. البته در این قسمت، علاوه بر مباحث کارآمدی نظام، به تأثیر فرهنگی و تمدنی انقلاب اسلامی نیز پرداخته می‌شود. ج) افق‌ها و چشم‌اندازها: که در این قسمت بحث از «آینده انقلاب اسلامی» و «تمدن نوین اسلامی» مطرح شده است. 🔶 عناوین این پرونده عبارتند از: آسیب‌شناسی انقلاب و نقش دولت اسلامی از منظر مقام معظم رهبری؛ «ما» چگونه «ما» شدیم؟ با نظر به نگاه تاریخی؛ سیری در چالش‌های امروز جامعه ما؛ کامیابی‌ها و ناکامی‌های جمهوری اسلامی ایران، گذری بر مبحث کارآمدی نظام؛ انقلاب اسلامی در کشورهای فطرتاً انقلابی، بازتاب انقلاب اسلامی در کشورهای آمریکای لاتین؛ درآمدی بر کارآمدی نظام در قلمرو زنان؛ تأثیر فرهنگی و تمدنی انقلاب اسلامی در شمال هند (له و کارگیل)؛ تمدن نوین اسلامی؛ کندوکاوی در مهندسی تمدن نوین اسلامی؛ غیریت غربی در فرایند تمدنی جمهوری اسلامی، نظری بر آورده رقابت و کارنامه تمدنی نظام؛ پی‌جوی الگوهای کارآمدی نظام در دوران دفاع مقدس؛ تأملی در آینده ممکن، محتمل و مطلوب انقلاب؛ تازه‌های انقلاب، حکومت و تمدن اسلامی. در پرونده تخصصی و صنفی «اربعین معارف» مطالب ذیل مطرح می‌شود: حکمت ارائه دروس معارف اسلامی در دانشگاه؛ نیازمندی‌های اثربخشی معارف؛ ضرورت پژوهش مستمر در نتایج دروس معارف؛ متون معارف اسلامی در گذر زمان؛ اخلاق‌پژوهی؛ ضرورت تحلیل نظام‌مند، به بهانه نقد و بررسی کتاب درسی «اخلاق اسلامی»؛ با واحد عمومی، زمینه‌سازی تمدن نوین بعید است! ؛ نگاهی به پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی مستقر در قم. 🔶 معارف در ادامه با اخبار صنفی و مقالات رسیده پایان می‌یابد. علاقه‌مندان برای تهيه اين نشريه می‌توانند علاوه بر تماس حضوری و يا تلفنی با شماره ۰۲۵۳۲۹۱۹۲۱۹ داخلی ۱۱۵، از طريق پايگاه اينترنتی www.maarefmags.ir، فايل متنی html ،pdf و flash نشريه را دريافت كنند. 👈 يادآور می‌شود، صد و پانزدهمین شماره نشريه معارف به مدير مسئولی میرمجید سیدقریشی و سردبيری سيد‌مجتبی مجاهديان از سوی نهاد نمايندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، در ۹۲ صفحه رنگی منتشر شده است.