واین است معنای فرموده ی خداوند (تبارک وتعالی) که: تنها راه مواخذه بر کسانی است که بر مردم ظلم می کنند ودر زمین بنا حق تباهی وستم نمایند که برای آنان عذاب دردناکی است

(۴۸) سوره شوری، آیه ۱۹-۲۰ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﴿الله لطیف بعباده، یرزق من یشاء وهو القوی العزیز من کان یرید الحرث الآخرة نزد له فی حرثه ومن کان یرید حرث الدنیا نوته منها وما له فی الآخرة من نصیب﴾. خداوند نسبت به بندگانش لطف دارد. هر کس را بخواهد روزی می دهد واو قوی وشکست ناپذیر است. کسی که زراعت آخرت را بخواهد به او برکت می دهیم وبر محصولش می افزاییم وآنها که فقط کشت دنیا را می طلبند کمی از آن به آنها می دهیم اما در آخرت هیچ نصیبی ندارند.

از آنجا که در آیات قبل از این آیه بحثی از عذاب شدید خداوند به میان آمد ونیز تقاضایی از ناحیه منکران معاد مطرح شده بود که چرا قیامت زودتر بر پا نمی شود؟ در این قسمت برای آمیختن آن (قهر، با لطف) وبرای پاسخگویی به شتاب کردن بی معنای منکران معاد می فرماید: 👇👇👇

خداوند نسبت به بندگانش لطیف است ودارای لطف ومرحمت می باشد. اگر در اینجا به عذاب شدید تهدید می کند در جای دیگر وعده لطف می دهد، آن هم لطفی نامحدود وگسترده واگر در مجازات جاهلان مغرور تعجیل نمی کند. آن هم از لطف اوست وآنگاه یکی از مظاهر بزرگ لطف عمیمش را که روزی گسترده اوست مطرح کرده می گوید. هر کس را بخواهد روزی می دهد.

البته منظور این نیست که گروهی از روزی او محرومند، بلکه منظور توسعه ی روزیست درباره ی هر کس که بخواهد. همانگونه که در آیه دیگری می فرماید: خداوند روزی را بر هر کس بخواهد وسیع وبرای هر کس بخواهد تنگ می سازد

توجه به این نکته لازم است که لطیف دو معنا دارد. یکی همانکه ذکر شد، یعنی صاحب لطف ومحبت ومرحمت ودیگر آگاه بودن از امور دقیق وپنهانی واز آنجا که روزی دادن به همه بندگان نیاز به این دارد که از همه آنها در هر گوشه وکنار در سراسر آسمان وزمین آگاه وباخبر باشد در آغاز به لطیف بودنش اشاره می کند وسپس به رزاقیت خود.

در هر حال در آیه مورد بحث به چهار ویژگی خداوند اشارت رفته است. ۱- مقام لطف ۲- رزاقیت ۳- قوت ۴- وعزت. که بهترین دلیل بر مقام ربوبیت است. چرا که (رب) (مالک ومدبر) باید واجد این ویژگیها وصفات باشد.

در آیه دیگر با یک تشبیه لطیف، مردم جهان را در برابر روزیهای پروردگار وچگونگی استفاده از آن به کشاورزانی تشبیه می کند. که گروهی برای آخرت کشت می کنند. وگروهی برای دنیا، ونتیجه ی هر یک از این دو زراعت را مشخص می کند ومی فرماید: کسی که زراعت آخرت را طالب باشد به او برکت می دهیم وبر محصولش می افزاییم وآنها که فقط برای دنیا کشت کنند وسعی وتلاش آنان برای بهره گیری از این متاع زودگذر وفانی باشد. تنها کمی از آنچه را می طلبند به آنها می دهیم، اما در آخرت هیچ نصیب وبهره ای نخواهند داشت.

وخلاصه آیه دوم هم ترسیم گویایی از بینش اسلامی درباره ی زندگی دنیاست دنیایی که مطلوب با لذات است ودنیایی که مقدمه جهان دیگر ومطلوب بالغیر اسلام به دنیای انسانها به عنوان مزرعه می نگرد که محصولش در قیامت چیده می شود

تشبیه جالب وکنایه زیبایی است. انسانها همگی زارعند واین جهان مزرعه ی آنهاست اعمال ما بذرهای آن وامکانات الهی بارانی است که بر آن می بارد. اما این بذرها بسیار متفاوت است، بعضی محصولش نامحدود، جاودانی ودرختانش همیشه خرم وسرسبز وپر میوه، اما بعضی دیگر محصولاتش بسیار کم. عمرش کوتاه وزودگذر ومیوه هایی تلخ وناگوار دارد. 

نکته ی دیگری را که از این آیه استفاده می کنیم اینکه: دنیا وآخرت هر دو به سعی وتلاش نیاز دارد وهیچ کدام بی رنج وزحمت به دست نمی آید همانگونه که هیچ بذر ومحصولی بی رنج وزحمت نیست. پس چه بهتر که انسان با رنج وزحمت خود درختی پرورش دهد که بارش شیرین وهمیشگی ودائم برقرار باشد، نه درختی که دستخوش خزان زودرس گردد.

متن عربی حدیث : ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ عن ابی بصیر، عن ابی عبدالله (علیه السلام) قال قلت (الله لطیف بعباده یرزق من یشاء) قال ولایة امیرالمومنین (علیه السلام) قلت (من کان یرید حرث الآخرة) قال: معرفة امیر المومنین (علیه السلام) والائمة (علیهم السلام). (نزد له فی حرثه) قال نزیده منها قال: یستوفی نصیبه من دولتهم. ومن کان یرید حرث الدنیا نوته منها وماله فی الآخرة من نصیب. قال: لیس له فی دولة الحق فی القائم (علیه السلام) نصیب