‌ شرح بدیهیات، آدم را دچارِ شَرمِ نیابتی می‌کند، ولی گاهی لا بدّ منه و لا مناص. لذا طلبه‌ای که به درس و بحث‌اش أهمیت می‌دهد و در نمازها به واجبات‌اش إکتفاء می‌کند، قطعاً نزدِ خدا محبوب‌تر است از طلبه‌ی نمازِشب‌خوان‌ای که أهمیتِ کمتری به درس و بحث می‌دهد. جایی که طلبه در آن ساکن است، حوزه‌ی «علمیه» و یا مدرسه‌ی «علوم» دینی نامیده می‌شود؛ ماهیت‌اش با دانش گره خورده است. بله، أخلاق و معنویات نیز از لوازمِ او است، چون آنجا مدرسه‌ی علومِ «دینی» است و دانش‌آموزان‌اش باید متدیّن و متخلّق به أخلاقِ دین باشند. أما این برتری و أهمیتِ إهتمام به درس و بحث، زمان‌ای واضح‌تر می‌شود که خودش از مصادیقِ «أخلاقِ دینی» باشد؛ واضح است که دانش‌اندوزی و مطالعه و درس و بحث و کارهای علمی، جزوِ واجباتِ شرعیِ طلبه هستند. پس طلبه‌ای که درس نمی‌خوانَد مثلِ طلبه‌ای است که نماز نمی‌خوانَد. ولی این بدیهی به‌قدری مغفول مانده است که ما از شنیدن و خواندنِ «طلبه‌ی بی‌نماز» خیلی ناراحت و مشمئز می‌شویم، ولی وقتی «طلبه‌ای که چندان به درس أهمیت نمی‌دهد» را می‌شنویم بعید نیست بپرسیم «تقوا و دیانت‌اش چطور است؟»، که گویا دیانت برای یک طلبه بدونِ درس‌خواندن نیز ممکن است به‌دست بیاید. ‌

‌ «نشستِ صمیمیِ مدیرِ مرکزِ فلان، با فلانی‌ها» انگار بقیهْ توی نشست‌های‌شان همدیگر را گاز می‌گیرند مثلا. ‌یا مدیرهای دیگر توی نشست‌ها یک شلاق می‌گیرند دست‌شان و هر یک از حضّار که حرفِ نامُساعد بزند را با شلاق می‌کوبند توی سر و صورت‌اش. شب‌های پاییز واقعاً طولانی هستند پسر. ‌

‌. بله؛ طولانی‌بودن‌اش صبح روز شنبه ساعت هفت‌ونیم که رفتی لیستِ حضور و غیاب را بگیری، واضح‌تر و ملموس‌تر می‌شود. و إلی الله وجّهتُ وجهي و وکّلت أمري ‌

‌ ‌روحي فِداكَ؛ عرَفْتَ أمَ لم تَعرِفِ .. ‌

‌ زندگیِ بشرِ قرنِ 21 به‌قدری غریبانه شده است که حقیقةً بني‌آدم أعضای یکدیگر شده‌اند. ‌

‌‌ از إمامِ شهید -سلام الله علیه- آموختم: زندگی خیلی عظیم و جلیل و خطیر و والاتر از این است که مؤمن با بادهای این دنیا بلرزد؛ آدم اگر بداند زندگی یعنی چه، کوه‌ها زائل و دریاها متلاطم می‌شوند أمّا او پایْ در جانِ زمینْ ثابت و راست‌قامتْ چشم در چشمِ حقیقت و گوش بر ندای او محکم ایستاده است. ‌‌