هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔵 امید به رحمت الهی
💠 دربارهٔ بدترين افراد اين امّت از رحمت خدا نااميد مباشيد، زيرا كه خدای بزرگ فرمود: «همانا از رحمت خدا نوميد نباشند جز كافران».
📒 #نهج_البلاغه ، حکمت ۳۷۷
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت108 ( 7 )
🔹 مدیریت قلب
🔰 در نهجالبلاغه شریف، مولا علی (علیهالسلام) حتی نسبت به گنهکار ترین گنهکاران به ما توصیه میکنند نسبت به او ناامید نباشید.
🔻در حکمت ۳۷۷ میفرمایند:
«لَا تَيْأَسَنَّ لِشَرِّ هَذِهِ الْأُمَّةِ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ» ؛
دربارهٔ حتی بدترین امّت پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، از رحمت خدا مأیوس نباشید؛ چون خدا در قرآن فرموده است: « إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ » ، این حکمت ۳۷۷ بود.
🔻 اساساً مأیوس کردن مردم کار منافقان است؛ لذا حضرت علی (علیهالسلام) در خطبه ۱۹۴ میفرمایند:
«حَسَدَةُ الرَّخَاءِ وَ مُؤَكِّدُو الْبَلَاءِ وَ مُقْنِطُو الرَّجَاءِ» ؛
" منافقین به آسایش مردم حسادت میورزند، دائماً تلاش میکنند بلا و گرفتاری مردم بیشتر بشود و امیدشان ناامید شود. " این در خطبه ۱۹۴ است.
🔻 همچنین مولا علی (علیهالسلام) در اشاره به رحمت خداوند متعال، کسی را که به گونهای اسلام را معرفی بکنند که مایه یأس مردم از رحمت خدا بشود، اساساً فقیه و اسلام شناس نمیدانند؛
🔻 در حکمت ۹۰ میفرمایند: « الْفَقِيهُ كُلُّ الْفَقِيهِ مَنْ لَمْ يُقَنِّطِ النَّاسَ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ وَ لَمْ يُؤْيِسْهُمْ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ وَ لَمْ يُؤْمِنْهُمْ مِنْ مَكْرِ اللَّهِ »؛ " فقیه کامل و واقعی کیست؟ کسی است که مردم را از رحمت خدا مأیوس نکند، البته به گونه ای هم امید ندهد که مردم از مکر خدا خودشان را در امان بدانند."
🔻 آخرین نکته در مورد امید و یأس هم در نهجالبلاغه شریف، آنجایی است که مولا علی (علیهالسلام) دربارهٔ انسانهای حتی گنهکار، در خطبه ۱۰۰ میفرمایند:
«وَ لَا تَيْأَسُوا مِنْ مُدْبِرٍ فَإِنَّ الْمُدْبِرَ عَسَى أَنْ تَزِلَّ بِهِ إِحْدَى قَائِمَتَيْهِ وَ تَثْبُتَ الْأُخْرَى فَتَرْجِعَا حَتَّى تَثْبُتَا جَمِيعاً» ؛ " حتی نسبت به کسی که پشت به خدا کرده، مأیوس نباشید؛ آن کسی که به خدا پشت کرده ممکن است یک پایش بلغزد، اما ممکن است یک پای دیگرش ثابت بماند، آنقدر امید هست که انسانی که حتی به خدا پشت کرده، بالاخره برگردد و رو به خدا کند."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔴 ارزش خشم برای خدا
💠 كسی كه با فاسقان دشمنی كند و برای خدا خشم گيرد ، خداوند هم به خاطر او خشم می گیرد و روز قيامت او را خشنود سازد.
📒 #نهج_البلاغه ، فرازی از حکمت ۳۱
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت108 ( 9 )
🔹 مدیریت قلب
🔰 حالت دیگری از حالات قلب، که در حکمت ۱۰۸ مورد اشاره قرار گرفته است، غضب و خشم است.
🔻 در نهجالبلاغه شریف، پنج مسأله پیرامون خشم مطرح شده است ؛
1⃣ اول؛ موارد و مصادیق خشم خوب.
2⃣ دوم ؛ ریشه های خشم بد.
3⃣ سوم ؛ ارزش فرو نشاندن خشم بد.
4⃣ چهارم ؛ روش فرو نشاندن خشم بد.
5⃣ و پنجم ؛ عواقب خطرناک خشم بد.
🔰 دربارهٔ خشم خوب، مولا علی (علیهالسلام) در نهجالبلاغه، سه مصداق معرفی کرده است:
🔸۱. ابتدا، خشم برای خدا؛
🔻در نامه ۳۸ نهجالبلاغه، مولا علی (علیهالسلام) خطاب به مردم مصر اینگونه مینویسند:
" از بنده خدا ، امیرمؤمنان به مردمی که وقتی خداوند در زمینش نافرمانی میشد و حقّش پایمال میگشت، برای او به خشم آمدند."
🔸۲. مورد دوم، در برابر شکسته شدن پیمان ها و حدود الهی است ؛
🔻 مولا علی (علیهالسلام) در خطبه ۱۰۶ نهجالبلاغه اینگونه میفرمایند:
" شما میبینید که پیمان های خدا شکسته میشود، اما به خشم نمیآیید ، در حالیکه از شکسته شدن پیمان های پدرانتان، به غیرت می آیید و ناراحت میشوید."
🔸۳. و سوم، خشم گرفتن بر فاسقان است که یکی از شعبه های امر به معروف و نهی از منکر، در حکمت ۳۱ شمرده است.
🔻 مولا علی (علیهالسلام) میفرمایند:
" کسی که با نابکاران و فاسقان دشمنی ورزد و برای خدا خشم گیرد، خداوند به خاطر او خشم میگیرد و روز قیامت خشنودش میگرداند. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔴 پرهیز از خشم
💠 إِيَّاكَ وَ الْغَضَبَ فَإِنَّهُ طَيْرَةٌ مِنَ الشَّيْطَان
🔹 از خشم بپرهيز ؛ زیرا خشم از سبك مغزى های شيطان است.
📒 #نهج_البلاغه ، بخشی از نامه ۷۶
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت108 ( 10 )
🔹 مدیریت قلب
2⃣ مسألهٔ بعدی، ریشه های خشم و غضب بد و منفی است؛ پنج ریشه و علّت در نهجالبلاغه معرفی شده است:
🔸 ۱. ابتدا، سبک مغزی و سبک شدن عقل، که یکی از ترفندها و ریشه های ابلیس است؛
🔻 مولا علی (علیهالسلام) در نامه ۷۶ مینویسد:
« إِيَّاكَ وَ الْغَضَبَ فَإِنَّهُ طَيْرَةٌ مِنَ الشَّيْطَان » ؛
" از غضب دور باش؛ زیرا خشم از سبک مغزی های شیطان است. "
🔸۲. دوم اینکه خشم از جنود ابلیس شمرده شده است. مولا علی (علیهالسلام) ، در نامه ۶۹ به حارث همدان (رحمةاللهعلیه) مینویسند: « احْذَرِ الْغَضَبَ فَإِنَّهُ جُنْدٌ عَظِيمٌ مِنْ جُنُودِ إِبْلِيسَ » ؛ " از غضب برحذر باش؛ زیرا خشم و غضب از جنود ابلیس اند. "
🔸۳. سوم ریشه جنون در انسان است ؛
🔻مولا علی (علیهالسلام) در حکمت ۲۵۵ اینگونه میفرمایند: " غضب نوعی از جنون است؛ زیرا کسی که گرفتار آن است، از کردهٔ خود پشیمان میشود و اگر پشیمان نشود جنونش دائمی است. "
🔸۴. چهارم عجله قبل از امکان یک اتّفاق و سستی کردن در هنگام یک فرصت؛ یعنی انسان یک وقت هایی به خاطر عجله عصبانی میشود، یک وقت هایی به خاطر تنبلی و از دست رفتن فرصت عصبانی میشود.
🔻 در حکمت ۳۶۳ حضرت میفرمایند:
" از نشانه های خشونت، شتاب پیش از فراهم شدن شرایط است و سستی بعد از آمدن فرصت. "
🔸۵. و آخرین مصداق از ریشه های خشم بد، دنیاست؛ مولا علی (علیهالسلام) ، در خطبه ۱۷۳ در این باره میفرمایند: " بدانید این دنیایی که آرزومند آن شده اید و بدان رغبت میورزید و او شما را گاه به خشم میآورد، گاه خشنود میسازد، سرای همیشگی شما نیست."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔵 حلم ؛ راهِ فرونشاندنِ خشم
💠 و اكْظِمِ الْغَيْظَ وَ تَجَاوَزْ عِنْدَ الْمَقْدَرَةِ وَ احْلُمْ عِنْدَ الْغَضَبِ
🔹 خشم را فرونشان و به هنگام توانایی گذشت کن و به هنگام عصبانیت بردبار باش.
📒 #نهج_البلاغه ، فرازی از نامه ۶۹
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت108 ( 11 )
🔹 مدیریت قلب
3⃣ موضوع دیگری که دربارهٔ خشم باید دانست، ارزش فرو نشاندن خشم است؛
🔻 امیرالمؤمنین (عليهالسلام) در حکمت ۱۹۴ نهجالبلاغه، دربارهٔ ارزش فرو نشاندن خشم اینگونه میفرمایند: " به هنگامی که خشمگین میشوم، کی خشمم را فرو بنشانم؟! آیا هنگامی که از انتقام گرفتن ناتوانم و به من گفته میشود: بهتر است صبر کنی،
یا هنگامی که توانایی انتقام دارم و به من گفته میشود: بهتر است عفو کنی. "
4⃣ موضوع بعدی، روش فرو نشاندن خشم است؛
🔻 مولا علی (علیهالسلام) در نامه ۶۹، حلم و بردباری را، راه فرونشاندن خشم معرفی کرده اند و خطاب به حارث همدان نوشته اند: "خشم را فرو خور و به هنگام توانایی گذشت کن و در هنگام عصبانیت بردبار باش"
5⃣ و موضوع آخر پیرامون خشم، عواقب خطرناک خشم بد در آخرت است؛
🔻مولا علی (علیهالسلام) در خطبه ۱۵۳ میفرمایند:
" همانا از جمله احکام مهم خداوند در قرآن کریم که به واسطه آنها پاداش و کیفر میدهد و به سبب آنها خشنود و ناخشنود میشود، این است که چنانچه بنده با یکی از این خصلتها از دنیا به دیدار پروردگارش برود و از آنها توبه نکرده باشد، هرچند در عبادت خود را به زحمت انداخته و عملش را برای خدا خالص گردانيده باشد، هیچ سودی نبرد؛ از جمله در عبادتی که خدا بر او واجب کرده است، برایش شریک قرار دهد یا با کشتن کسی خشم خود را فرود آورد."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔴 پرهیز از خشم و انتقام
💠 چون خشم گيرم، كی آن را فرونشانم؟ در آن زمان كه قدرت انتقام ندارم؟ كه به من بگويند: « اگر صبر كنی بهتر است. » ، يا آنگاه كه قدرت انتقام دارم؟ كه به من بگويند: « اگر عفو كنی خوب است. »
📒 #نهج_البلاغه ، حکمت ۱۹۴
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت108 ( 12 )
🔹 مدیریت قلب
🔰 یکی دیگر از حالاتی که قلب پیدا می کند و اگر خوب مدیریت نشود و افراط و تفریط در آن پیدا بشود، قلب را فاسد میکند و مضرّ برای حال انسان هست،خشنودی در مقابل ناخشنودی و خشم و غضب و نارضایتی است .
🔻انسان ها یک معنایی از رضایت از زندگی، هر کدام در ذهن دارند که ممکن است درست باشد ، ممکن غلط باشد ، ممکن است ضعیف باشد ، ممکن است قوی باشد .
🔸۱. یک وقت انسان راضی است به آنچه که خداوند متعال برایش تقدیر کرده ؛ این بهترین نوع رضایت از خداست .
🔻 لذا مولا علی (علیه السلام) در حکمت ۴ فرمود
« نِعْمَ الْقَرینُ الرِّضی » ؛ بهترین همنشین آن رضایت از تقدیر و قضای الهی است.
🔸۲. اما یک وقتی انسان به خودش ، استعداد خودش ، شهرتش ، مالش ، مقامش ، جمالش ، نسَبش ، امکاناتش ، راضی می شود و خشنود می شود به حدی که به تعبیر عموم و عوام از خود راضی می شود . یک چنین کسی ، اولاً مردم از دورش پراکنده می شوند ، چون این رفتار خیلی رفتار شبیه به متکبّران است.
🔻مولا علی (علیه السلام) در حکمت ۶ فرمودند : «مَن رَضِیَ عَن نَفسِهِ کَثُرَ السّاخِطُ عَلَیه» ؛ " کسی که از خود راضی باشد ، دشمنان و خشم گیرندگان بر او زیاد می شوند."
🔻پس رضایت در این حکمت به این معنی است که انسان به داشته های خودش ، به دلبستگی هایش از دنیا، آنچنان سرمست و خشنود بشود که دیگر حق یادش برود ، طاعت یادش برود.
🔻جملهٔ حضرت علی (علیه السلام) در حکمت ۱۰۸ این است : " اگر به خشنودی دست یابد ، خویشتن داری را از یاد بَرَد. " حالا دیگر از حدّ اعتدال خارج می شود؛ خدا به او یک مالی داده ، یک ماشینی داده ، صدای نوار ترانه اش زیاد می کند ، باند چند میلیونی در آن کار می گذارد ، توی خیابان گاز می دهد ، همه را آلوده به گناه می کند ، آزار می دهد. یا مالی به او می دهد، شروع می کند به فخر فروشی کردن ، یا مال خدا به او می دهد ، شروع می کند به عیّاشی کردن و گناه کردن . انسان وقتی که به رضایت از آنچه که دارد رسید ، اگر در مسیر خدا و عقلانیت حرکت نکند، کارش به جایی می رسد که تقوا و خویشتن داری و ورع و دوری از حرام و گناه را فراموش می کند.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔴 نتیجه مدیریت نکردن ترس
💠 آنکس که ازهر چیزی ترسید ، همواره در حال عقب نشینی است و آنکس در تردید و دودلی باشد ، زیر پای شیطان کوبیده خواهد شد و آنکس که تسلیم حوادث روزگار گردد و به تباهی دنیا و آخرت گردن نهد ، هر دو جهان را از کف خواهد داد.
📒 #نهج_البلاغه، بخشی از حکمت ۳۱
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت108 ( 13 )
🔹 مدیریت قلب
🔰 یکی دیگر از حالات قلب که اگر به موقع مدیریت نشود، آسیب می رساند حالت ترس است.
🔻مولا علی (علیه السلام) ، در ادامه حکمت ۱۰۸ نهج البلاغه شریف در این باره اینگونه می فرمایند : " و اگر ترس آن را فرا گیرد ، پرهیز کردن آن را مشغول سازد. "
یعنی انسانی که از چیزی ترسید ، اگر این ترس واقعی نباشد یا خودش را در این ترس بازسازی و مدیریت نکند ، آنقدر به احتیاط و فرار از واقعیت ها مبتلا می شود که همه فرصت ها را از دست می دهد.
🔻در همین رابطه مولا علی (علیه السلام) ، در آخرین سطور حکمت ۳۱ نهج البلاغه می فرمایند:
" آنکس که از هر چیزی ترسید ، همواره در حال عقب نشینی است و آنکس در تردید و دودلی باشد ، زیر پای شیطان کوبیده خواهد شد و آنکس که تسلیم حوادث روزگار گردد و به تباهی دنیا و آخرت گردن نهد ، هر دو جهان را از کف خواهد داد. "
🔻 یعنی انسانی که می ترسد و این ترس را مدیریت نمی کند ، کم کم از حق فاصله می گیرد، از فرصت ها عقب نشینی می کند ، از آن جایگاهی که بوده ؛ از نظر فکری ، اخلاقی ، اجتماعی ، علمی ، اقتصادی و غیره ،
عقب می نشیند، عقب می نشیند ، تا کم کم نسبت به
اصل آن فرصت ها دچار تردید و دودلی می شود .
چنین کسی شیطان بر او سلطه پیدا می کند و او را تسلیم حوادث می کند . وقتی تسلیم حوادث شد ، دیگر دنیا و آخرت خودش را تباه خواهد کرد.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔵 درمان غفلت زدگی
💠 پس به هوش باش ای شنونده و از خواب غفلت بيدار شو و از شتاب خود کم کن و در آنچه از زبان پيامبر(صلی الله علیه و آله) بر تو رسيده انديشه کن، که ناچار به انجام آن می باشی و راه فراری وجود ندارد و با کسی که رهنمودهای پيامبر(صلی الله علیه و آله) را به کار نمی بندد و به جانب ديگری تمايل دارد مخالفت کن و او را با آنچه برای خود پسنديده رها کن.
📒 #نهج_البلاغه، خطبه ۱۵۳ ، بند ۲
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت108 ( 14 )
🔹 مدیریت قلب
⚜ امیرالمؤمنین (عليهالسلام) در ادامه حکمت ۱۰۸ نهجالبلاغه میفرمایند:
"و اگر به گشایشی برسد، دچار غفلت زدگی میشود."
🔻 یعنی قلب انسان اینگونه است که اگر در گشایش ها یعنی آسایش بعد از سختی، نجات بعد از درگیری و گرفتاری، او را مدیریت نکنی کلاً یادش میرود که همین ساعتی پیش، همین سال پیش، همین مدت قبل، چگونه در گرفتاری ها غرق بود و فریاد میزد.
🔻در قرآن کریم خداوند متعال، گنهکارانی که به غفلت مبتلا هستند را تشبیه میکنند به سواران کشتی که مادامی که سوار کشتی هستند، مشغول خوش گذرانی و لهو و لعب و گناه و معصیت اند، ناگهان امواج سهمگین و طوفان خیلی قوی، به کشتی آنها حمله میکند؛ آنها که مرگ را هر لحظه جلوی چشمشان میبینند، میترسند و از ته دل به خدا عرض میکنند که:
« لَئِنْ أَنْجَانَا مِنْ هَٰذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ » ؛
" خدایا اگر این بار ما را نجات بدهی فقط از این طوفان، ما حتماً از بندگان سپاسگزار میشویم. "
اما به محض اینکه طوفان برطرف میشود و پایشان سالم به ساحل میرسد، دوباره عین روز اول به معصیت و لهو و لعب مشغول میشوند.
🔻 غفلت زدگی، یکی از بدترین آفت های قلب است. مولا علی (علیهالسلام) در خطبه ۱۵۳ اینگونه میفرمایند: " پس به هوش باش ای شنونده و از خواب غفلت بیدار شو و از شتاب خود کم کن و در آنچه از زبان پیغمبر به تو رسیده است، اندیشه کن که ناچار به انجام آن میباشی و راه فراری وجود ندارد. با کسی که رهنمودهای پیامبر را به کار نمیبندد و به جانب دیگری تمایل دارد مخالفت کن و او را با آنچه برای خود پسندیده رها کن. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
موضوع: امام شناسی در نهج البلاغه(۲۳)
🔵 علی مع القرآن و القرآن مع علی
💠 به خدا سوگند ، اگر از آن (حکمیّت) سر باز می زدم مسؤول پیامدهای آن نبودم و خدا گناه آن را در پرونده من نمی افزود. به خدا سوگند، اگر هم حکميّت را می پذيرفتم به اين کار سزاوار پيروی بودم، زيرا قرآن با من است، از آن هنگام که يار قرآن گشتم از آن جدا نشدم.
📒 #نهج_البلاغه ، خطبه ۱۲۲ ، بند ۱
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت108 ( 15 )
🔹 مدیریت قلب
🔰 در ادامه حکمت ۱۰۸ نهج البلاغه ، حضرت می فرمایند : " و اگر به گشایشی برسد، غفلت زدگی او را تباه می کند. "
🔻می دانیم که انسان ها گاهی وقتها در شدت ، گاهی وقت ها در فرج اند ، گاهی وقت ها در رخاء اند ، گاهی وقتها در آسایش و گشایش اند ، گاهی وقت ها در فقر و غنا هستند .حالات مختلف برای انسان پیش می آید که هر کدام امتحانی است.
🔻هر حالتی بر قلب انسان یک عارضه ای دارد ، مثلاً وقتی گشایشی برایش ایجاد می شود ، بعد از یک ترس ، یک نگرانی ، یک مشکل ، خوب به قلبش هم یک نوع شادی القاء می شود .
🔻حضرت می فرمایند اگر این شادی را مدیریت نکند، به غفلت زدگی مبتلا می شود . خداوند در قرآن کریم پیرامون این واقعیت مثالی می زند به سواران کشتی که پر از گناه و عیش و نوش و لهو و لعب حرکت می کنند برای تفریح . در وسط مسیر در دریا طوفان می شود و موج های سهمگین کشتی آنها را مورد خطر قرار می دهد. آنهایی که به وحشت می افتند و دستشان هم از همه جا کوتاه است، تازه یاد خدا می کنند و از ته دل فریاد می زنند : " خدایا اگر از این طوفان ما را نجات بدهی ، « لَنَکُونَنَّ مِنَ الشَّاکِرِینَ » ؛ قطعاً ما را شکرگزار خواهی دید. " خدا آنها را نجات می دهد ، اما به محض اینکه پایشان به ساحل می رسد، دوباره همان گناهان و غفلت ها آغاز می شود .
🔻غفلت زدگی از آفت های بسیار بسیار خطرناکی است که اکثر انسان ها کم و زیاد به آن مبتلا هستند. خواندن حکمت ۱۰۸ ، تأمل در حکمت ۱۰۸ ،حفظ کردن حکمت ۱۰۸ و ان شاالله پیاده کردن حکمت ۱۰۸ در
زندگی ، می تواند مانع خوبی برای غفلت زدگی باشد.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔵 راه درمان ترس
💠 إِذَا هِبْتَ أَمْراً فَقَعْ فِيهِ فَإِنَّ شِدَّةَ تَوَقِّيهِ أَعْظَمُ مِمَّا تَخَافُ مِنه
🔹 هنگامی كه از چيزی می ترسی خود را در آن بيفكن، زيرا گاهی ترسيدن از چيزی از خودِ آن سخت تر است.
📒 نهج البلاغه ، حکمت ۱۷۵
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت108 ( 16 )
🔹 مدیریت قلب
🔰 در ادامهٔ حکمت ۱۰۸ نهجالبلاغه، حضرت یکی دیگر از حالات قلب را، خوف و ترس معرّفی میفرمایند. خوف هم مثل سایر حالاتی که بر نفس عارض میشود، میتواند خوب باشد، میتواند بد باشد. اگر در مقام اعتدال قرار بگیرد خوب است، اگر به افراط یا تفریط کشیده شود بد است.
🔻لذا مولا علی (علیهالسلام) میفرمایند:
" یکی از آسیب های خوف برای قلب و نفس انسان، این است که اگر افراط شود، انسان به احتیاط غیر عاقلانه ، ترس و حذر نابجا کشیده میشود. " دیگر جرأت هیچ ریسک معقولی هم در زندگی اش ندارد. حتما دیدید آدم هایی که خیلی احتیاط کار افراطی هستند در ارتباطات شان، در معاملات شان، در سرمایه گذاری شان، در حرکات ورزشی و امثال این، خیلی نگران اند، خیلی پیشگیری میکنند (بیش از حد منطقی) ؛ این ها کسانی اند که خوف به قلب شان، بیش از حد وارد شده است.
🔻لذا حضرت در حکمت ۱۰۸ میفرمایند: " اگر خوف بر او غلیان پیدا کند، حذر و احتیاط نابجا همهٔ زندگی او را به خودش مشغول میدارد."
🔻در حکمت ۱۷۵ نهجالبلاغه، مولا علی (علیهالسلام)، برای درمان این مسأله، به ما یک قاعده یاد میدهند؛ میفرمایند: « إِذَا هِبْتَ أَمْراً فَقَعْ فِيهِ فَإِنَّ شِدَّةَ تَوَقِّيهِ أَعْظَمُ مِمَّا تَخَافُ مِنه » ؛ " از هر چیزی ترسیدی، خودت را در معرضش قرار بده ، به خاطر اینکه وقتی خودت را در معرضش قرار می دهی، میبینی ترسش بیشتر از آن واقعیت آن بوده است. " (یعنی ترسش توهّم بوده، حباب بوده، اصلاً مسأله آنقدر ترسناک و نگران کننده نبوده است.) »
🔻بنابراین معلوم میشود ترس یک نقصان است، یک کمبود شخصیتی، روانی، اخلاقی است. لذا در حکمت ۳ هم مولا علی (علیهالسلام) فرمود: «الْجُبْنُ مَنْقَصَةٌ » ؛ "جبن و ترس، یک نوع نقصان است. " ریشه اش چیست؟ مولا علی (علیهالسلام) در نامه ۵۳ نهجالبلاغه، به مالک اشتر میفرمایند: " بخل و ترس و حرص، غرائض مختلفی هستند که همه شان به خاطر سوءظن به خدا ایجاد میشوند " ؛ یعنی ریشه ترس بیجا، اعتماد نداشتن به خداست.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌱 #نوجوانانه
💠 « اَلمِرأَةُ رَیحانَةٌ »
🌹 زن گل بهاری است.
📜 #نهج_البلاغه ، نامه ۳۱
💌 #نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔵 گشایش در نعمتها و سنّت استدراج
💠 ای مردم، بايد خدا شما را به هنگام نعمت همانند هنگامه كيفر، ترسان بنگرد ؛ زيرا كسی كه رفاه و گشايش را زمينه گرفتار شدن خويش نداند، پس خود را از حوادث ترسناك ايمن می پندارد و آن كس كه تنگدستی را آزمايش الهی نداند پاداشی را که اميدی به آن بود از دست خواهد داد.
📒 نهج البلاغه ، حکمت ۳۵۸
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت108 (17)
🔹 مدیریت قلب
🔰 در ادامه حکمت ۱۰۸ نهجالبلاغه، مولا علی (علیهالسلام) میفرمایند: " و اگر به گشایشی برسد، دچار غفلت زدگی میشود. " یعنی انسان اگر تحت تعلیم و تربیت دین قرار نگیرد و دائماً مراقب نفس خودش نباشد، بعد از اینکه در یک سختی، تنگی، تنگدستی، فقری، ناگهان گشایش و فرجی برایش ایجاد بشود، به جای اینکه شکرگزار باشد تا نعمت بیشتر بشود، دچار غرور و غفلت میشود و در این غفلت شیطان، بخشی از دین و ارزش های او را میرباید.
🔻اساساً مولا علی (علیهالسلام) در نهجالبلاغه، در حکمت ۳۵۸ به ما توصیه میکنند که هر وقت به وسعتی رسیدید، به گشایشی رسیدید، آن فرصت را یک زمینه ای بدانید که ممکن است در آن زمینه، دچار سنت استدراج بشوید؛ یعنی غفلتی که ما را درجه درجه در گناه فرو میبرد.
🔻 در حکمت ۳۵۸ میفرمایند: « إِنَّهُ مَنْ وُسِّعَ عَلَيْهِ فِي ذَاتِ يَدِهِ فَلَمْ يَرَ ذَلِكَ اسْتِدْرَاجاً فَقَدْ أَمِنَ مَخُوفاً » ؛
" هر کس دید دستش باز شده، گشایش در زندگی اش پیدا شده ، اما این گشایش را نوعی ابتلا به سنت استدراج نبیند، این بیچاره دچار غفلت شده و چیزی را که میتواند ترسناک باشد، از آن بی خیال رد شده است."
🔻چون یکی از مصداق های وسعت، همین وسعت مال است؛ حضرت در حکمت ۳۸۸ فرمود: « أَلَا وَ إِنَّ مِنَ النِّعَمِ سَعَةَ الْمَال » ؛ " یکی از نعمت های خدا این است که انسان مالش گسترش پیدا کند. " اما اگر در این گستردگی مال و گشایش مالی، غفلت بکند، دچار استدراج میشود، دچار فریب میشود؛ لذا یکی از راهبردهای خیلی خیلی خطرناک شیطان برای فریب دادن مؤمن، همین است که در وسعت ها، دین و ایمان انسان را بگیرد.
🔻حضرت در نامه ۴۴، خطاب به زیاد بن ابیه نوشتند:
" شنیدم که معاویه برایت نامه نوشته است؛ مواظب باش که معاویه شیطان بزرگی است که از هر چهار جهت به انسان نزدیک میشود، (برای چه؟) برای اینکه انسان را فریب بدهد و دین و ایمان را از انسان بگیرد."
🔻عبارت حضرت علی (علیهالسلام) در نامه ۴۴ این است:
« لِيَقْتَحِمَ غَفْلَتَهُ وَ يَسْتَلِبَ غِرَّتَهُ » ؛ " تا در حال فراموشی، او را تسلیم خودش کند و شعور و درکش را برباید. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت108 ( 18 )
🔹 مدیریت قلب
🔰 مولا علی (علیهالسلام) در ادامه حکمت ۱۰۸ میفرمایند: « وَ إِنْ أَصَابَتْهُ مُصِيبَةٌ فَضَحَهُ الْجَزَعُ » ؛
" یکی از آفات قلب و نفس این است که اگر مصیبتی بر او عارض بشود و انسان مراقبت نداشته باشد، جزع و فزع آبروی انسان را میبرد."
🔻مولا علی (علیهالسلام) در نهجالبلاغه به ما آموختند که در مقابل سختی ها و مشکلات و مصیبت های دنیا، صبر کنیم؛ در خطبه ٩٩ میفرمایند: « وَ لَا تَجْزَعُوا مِنْ ضَرَّائِهَا وَ بُؤْسِهَا » ؛ " از مشکلات و سختی های دنیا، جزع نکنید. "
🔻 همچنین در نامه ٢٢ مینویسند: « وَ مَا فَاتَكَ مِنْهَا فَلَا تَأْسَ عَلَيْهِ جَزَعاً » ؛ " چیزی از دنیا اگر از دستت رفت، بر آن تأسف نخور، جزع نکن. "
🔻در بیان دیگری مولا علی (علیهالسلام)، همه انواع جزع و فزع را قبیح و زشت میدانند، مگر جزعی که در مصیبت پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بوده است؛ در حکمت ۲۹۲ خطاب به پیامبر عزیز، عرضه میدارند: « وَ إِنَّ الْجَزَعَ لَقَبِيحٌ إِلَّا عَلَيْكَ » ؛ " همانا همه انواع جزع زشت اند، مگر جزعی که بر مصیبت شما میشود."
🔻دلیل اینکه جزع قبیح است، این است که مولا در حکمت ۲۱۱ فرمود: « الْجَزَعُ مِنْ أَعْوَانِ الزَّمَانِ »؛
" انسان مصیبت دیده اگر جزع بکند(یعنی بیتابی بکند)، خودش با دست خودش زمان را علیه خود بسیج کرده است." لذا در حکمت ۱۸۹ فرمود: «مَنْ لَمْ يُنْجِهِ الصَّبْرُ أَهْلَكَهُ الْجَزَعُ»؛ " کسی را که صبر نتواند نجاتش دهد، آرامش بکند، جزع و فزع و بیتابی حتما هلاکش خواهد کرد."
🔻 و اساسا از نظر مولا علی (علیهالسلام) وقتی مصیبتی بر انسان وارد میشود، جزع هیچ فایده ای ندارد؛ در مرگ فرزند اشعث، به او اینگونه فرمودند:
« إِنْ جَزِعْتَ جَرَى عَلَيْكَ الْقَدَرُ وَ أَنْتَ مَأْزُورٌ »؛
" اگر جزع بکنی در مرگ فرزندت، آنچه که خدا مقدر کرده، دیگر انجام شده است (یعنی فرزندت که دیگر زنده نمیشود) ، اما تو هم گنهکار خواهی بود."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔵 ارزش والاى اهل بيت پيامبر
💠 ما تكيه گاه ميانه ايم، عقب ماندگان به ما می رسند و پيش تاختگان به ما باز می گردند.
📒 #نهج_البلاغه ، حکمت ۱۰۹
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت109
🔹 ارزش والاى اهل بيت پيامبر
⚜ امیرالمؤمنین (علیهالسلام) در حکمت ۱۰۹ نهجالبلاغه میفرمایند: «نَحْنُ النُّمْرُقَةُ الْوُسْطَى بِهَا يَلْحَقُ التَّالِي وَ إِلَيْهَا يَرْجِعُ الْغَالِي» ؛ " ما تکیه گاه میانه ایم؛ کسی که از ما عقب افتاده ، باید به ما برسد و پیش تاختگان باید به ما برگردند. "
🔻این حکمت بخشی از بند آخر خطبه ۲ نهجالبلاغه است. در آنجا امیرالمؤمنین (علیهالسلام) میفرمایند:
« لَا يُقَاسُ بِآلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه وآله) مِنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ أَحَدٌ وَ لَا يُسَوَّى بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتُهُمْ عَلَيْهِ أَبَداً »؛
" احدی از این امت را نمیشود با اهل بیت (علیهم السلام) مقایسه کرد و کسی را که نعمت اهل بیت (علیهمالسلام) بر آن جاری شده، با خود اهل بیت (علیهمالسلام) تا ابد نمیشود مقایسه کرد. "
🔻بعد در بیان دلیل این عدم امکان مقایسه احدی از امت با اهل بیت (علیهمالسلام) میفرمایند:
« هُمْ أَسَاسُ الدِّينِ وَ عِمَادُ الْيَقِينِ إِلَيْهِمْ يَفِيءُ الْغَالِي وَ بِهِمْ يُلْحَقُ التَّالِي »
🔻خوب، حقیقت این حکمت دارد میفرماید که تنها راه که راه میانه است، یعنی در آن افراط نیست، تفریط نیست، گرایش به چپ و راست و انحراف به چپ و راست نیست، اهل بیت (علیهمالسلام) اند. خود مولا علی (علیهالسلام) در خطبه ١ نهجالبلاغه ، بند ششم ، این حقیقت را توضیح میدهند که اساساً بعد از پیغمبر اسلام هم مثل همه انبیاء دیگر، جانشینانی در امّتشان قرار داده شد ؛ « إِذْ لَمْ یتْرُکوهُمْ هَمَلاً بِغَیرِ طَرِیقٍ وَاضِحٍ وَ لاَ عَلَمٍ قَائِمٍ » چون پیامبر هرگز امّتش را مهمل رها نمیکند، بدون اینکه راه روشنی و پرچم آشکاری برایشان قرار بدهد "( یعنی اهل بیت علیهمالسلام اینگونه هستند. )
🔻در خطبه ۱۶ هم مولا علی (علیهالسلام) میفرمایند:
« الْيَمِينُ وَ الشِّمَالُ مَضَلَّةٌ وَ الطَّرِيقُ الْوُسْطَى هِيَ الْجَادَّةُ عَلَيْهَا بَاقِي الْكِتَابِ وَ آثَارُ النُّبُوَّة »؛
" گرایش به چپ و راست، هر دو گمراهی و انحراف است؛ راه میانه جاده رسیدن به حقیقت است، که در این راه مستقیم و جاده وسطیٰ است که حقیقت و باقیمانده کتاب هست و آثار نبوت "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔵 شرائط تحقّق اوامر الهى
💠 فرمان خدا را بر پا ندارد جز آن كس كه در اجرای حق مدارا نكند، سازشكار نباشد و پيرو آرزوها نگردد.
📒 #نهج_البلاغه ، حکمت ۱۱۰
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت110
🔹 شرائط تحقّق اوامر الهى
🔰 در حکمت ۱۱۰ نهج البلاغه، مولا علی (علیه السلام) می فرمایند : " امر خدای سبحان را کسی نمی تواند بر پا بدارد ؛ مگر کسی که سازشکار نباشد ، ابراز و اظهار ضعف نکند و دنبال و پیرو طمع های خودش نباشد. "
🔻مولا علی (علیه السلام) ، در خطبه ۲۱۰ نهج البلاغه در صفت بعضی از محدّثین منافق ، اینگونه می فرماید : «رَجُلٌ مُنَافِقٌ مُظْهِرٌ لِلْإِيمَانِ مُتَصَنِّعٌ بِالْإِسْلَامِ» ؛ " بعضی از محدّثین منافق اینگونه اند ، مرد منافقی هستند که به دروغ اظهار ایمان می کنند و اسلام ساختگی دارند. "
🔻اینقدر این رفتارهای تصنّعی و غیر واقعی زشت است که حضرت در خطبه ۲۱۶ ، از مردم می خواهند که با من با چهره اینگونه برخورد نکنید : «لاَ تُخَالِطُونِی بِالْمُصَانَعَةِ» ؛ پیش من می آیی از ترس ابهت و جایگاه حاکم جامعه بودنم با من ظاهرسازانه رفتار نکنید .
🔻همچنین مولای عزیز ما در نهج البلاغهٔ شریف ، کسی را که سازشکار است و نمی تواند دین را اقامه کند، اینگونه سرزنش می کنند :
🔻در خطبه ۵۶ می فرمایند : « وَ لَعَمْرِي لَوْ كُنَّا نَأْتِي مَا أَتَيْتُمْ مَا قَامَ لِلدِّينِ عَمُودٌ » ؛ " به جان خودم قسم ، اگر ما می خواستیم با این روشی که شما می خواهید از دین دفاع کنید ، در صدر اسلام از دین دفاع کنیم ، اصلاً هیچ ستونی از دین اقامه نمی شد. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔵 عشق تحمّل ناشدنى امیرالمؤمنین
💠 پس از بازگشت از جنگ صفين، يكی از ياران دوست داشتنی امام، سهل بن حنيف از دنيا رفت.
امیرالمؤمنین فرمود: اگر كوهی مرا دوست بدارد، در هم فرو می ريزد. (يعنی مصيبتها به سرعت به سراغ او آيد، كه اين سرنوشت در انتظار پرهيزكاران و برگزيدگان خداست)
📒 #نهج_البلاغه ، حکمت ۱۱۱
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔵 ارزش عقل
💠 هيچ ثروتى سودمندتر از عقل نيست.
📒 #نهج_البلاغه، بخشی از حکمت ۱۱۳
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت113 (2)
🔹ارزشهاى والاى اخلاقى(ارزش عقل)
2⃣ مبحث دومی که دربارهٔ عقل باید به آن توجه کرد، آسيب های عقل است؛ یعنی عواملی که عقل را از اثر بخشی و کارآمدی میاندازد.
🔸۱. اولین مورد، بحث هوای نفس است؛
🔻مولا علی (علیهالسلام) در حکمت ۲۱۱ میفرمایند:
« كَمْ مِنْ عَقْلٍ أَسِيرٍ تَحْتَ هَوَى أَمِيرٍ »؛ " چقدر عقلها که زیر دست هوای نفس اسیر میشود." و وقتی عقل زیر دست هوای نفس اسیر شد، حقایق را نمیتواند درک کند. لذا مولا علی (علیهالسلام) در نامه ۳ خطاب به شریح قاضی، بعد از اینکه او را توبیخ میکنند که چرا درحالیکه مسؤول در حکومت اسلامی هستی، به فکر افزایش ثروتی، میفرمایند: « شَهِدَ عَلَى ذَلِکَ الْعَقْلُ إِذَا خَرَجَ مِنْ أَسْرِ الْهَوَى »؛ " بر آنچه که من گفتم عقل سلیم شهادت میدهد، به شرط اینکه زیر دست هوای نفس، اسیر نباشد. "
🔸۲. مورد بعدی که جزء آسیب های عقل است، آرزوهای بیجا و طولانی است؛
🔻در خطبه ۸۶ میخوانیم: « اعْلَمُوا أنّ الأملَ يُسْهي العقلَ » ؛ " بدانید که آرزوی بیجا، عقل را دچار سهو و خطا میکند. "
🔸۳. مورد سومی که مولا علی (علیهالسلام) به عنوان آسیب رسان به عقل معرفی میفرمایند، مسأله شراب است؛
🔻مولا در حکمت ۲۵۲، در فلسفهٔ ترک شرابی که در دین واجب شده و از خوردن شراب، نوشیدن شراب نهی شده، میفرمایند: « تَرْکَ شُرْبِ آلْخَمْرِ تَحْصِيناً لِلْعَقْلِ » ؛ " ترک شراب به خاطر حفاظت از عقل است. "
🔸۴. و مورد بعدی، فقر است؛ در حکمت ۳۱۹ نهجالبلاغه میخوانیم: «فَإِنَّ الْفَقْرَ مَنْقَصَةٌ لِلدِّينِ مَدْهَشَةٌ لِلْعَقْلِ»؛ " همانا فقر میتواند دچار نقصانِ دین و ترسناک و سرگردان شدن عقل بشود. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
هدایت شده از نهج البلاغه خوانی و شرح حکمتها
🔴 پرهیز از خودپسندی
💠 هيچ تنهايى وحشت انگيزتر از خودپسندى نيست.
📒 #نهج_البلاغه، بخشی از حکمت ۱۱۳
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی