May 11
نظام حقوق بشر اسلامی
تقریرات درس حقوق بشر حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد جواد ارسطا
دهم دسامبر 1948 بود که اعلامیه حقوق بشر در 30 ماده با رأی مثبت 48 کشور و رأی منفی 8 کشور در مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد. این اعلامیه که برآیند تلاشهای حقوقدانان کشورهای غربی بود، بر مبانی لیبرالیستی استوار است؛ ازاینرو بود که کشورهای اسلامی به فکر تدوین حقوق بشر بر پایه مبانی اسلامی افتادند. این تلاشها که از سال 1980 آغاز شده بود، در سال 1990 با تصویب اعلامیه اسلامی حقوق بشر- که به اعلامیه قاهره مشهور است- چهره رسمی گرفت. در طول این سالها، پژوهشها و گفتگوهای علمی درباره حقوق بشر اسلامی ادامه دارد. هرچند نمیتوان انتظار داشت که حقوق بشر اسلامی جایگزین اعلامیه حقوق بشر فعلی شود اما اولاً این تلاشها نشان از آن دارد که اسلام درباره حقوق بشر مدعی است و مبانی ویژه خود را دارد و ثانیاً میتواند مبنای تعامل بین کشورهای اسلامی قرار گیرد.
حجتالاسلام دکتر محمدجواد ارسطا درس خارج «نظام حقوق بشر اسلامی» را بر مبنای فقه شیعی به جمعی از طلاب و دانشجویان تدریس کردهاند که نتایج آن در قالب کتاب «نظام حقوق بشر اسلامی، بررسی مبانی فقهی اعلامیه اسلامی حقوق بشر» در سه جلد در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است.
این کتاب در سال 1398، کتاب برگزیدۀ سال ستاد حقوق بشر اسلامی قوه قضائیه انتخاب شد.
#مردم_سالاری_دینی
@maks_e_andisheh
maks-andishe.com
May 11
درآمدی بر حق دینداری
نویسنده: دکتر محمد تقی دشتی
در حال حاضر حق دینداری، آنهم با صبغۀ حق مصونیت بهقدری در محاق قرار گرفته است که نه در اسناد جهانی، نه در بسیاری از اسناد حقوق بشری منطقهای اشارۀ صریحی به آن نشده است. این امر باعث اهانتها، تعرضات و تعدیهای فراوانی علیه دین و دینداران شده و آنچه به جایی نرسیده، فریاد دینداران بوده است.
در اسناد حقوق بشری، مذهب، دین، دینداری و مقدسات دینی دینداران، صرفاً در محدودۀ حق-آزادی تعریف شده و به همین علت در مقابل آزادی بیان -که حقی بنیادین است- در موضع ضعف قرار گرفته و عملاً از حمایت مؤثر مجامع حقوق بشری برخوردار نمیشود.
هدف نگارندۀ این کتاب، دکتر محمدتقی دشتی، بیان مقدمات یک نظریه است؛ نظریهای مربوط به حق دینداری و حق مصونبودن آن. این اثر درواقع جمعبندی آثار متعدد نویسنده در مقاطع مختلف با محوریت دینداری است و امید است برای شکلگیری گفتمانی با این موضوع مؤثر بیفتد و آغازی بر تکامل و تحولی بنیادین در مورد بهرسمیتشناختهشدن حق دینداری در اسناد و مجامع بینالملل باشد.
#مردم_سالاری_دینی
@maks_e_andisheh
maks-andishe.com
الگوی دینی اوقات فراغت (با رویکرد راهبردی)
برنامهریزی برای دستیابی به اوقات فراغت مطلوب، بهسبب تحولات اجتماعی و فرهنگی در گذر زمان و ورود ابزارهای نوین ارتباطی، گسترش تکنولوژی و سبک زندگی ماشینی، اجتناب ناپذیر است و بیشتر کشورهای جهان برای دستیابی به الگوهایی در گذران بهتر فراغت مردم جامعه خود میکوشند. با وجود این، بسیاری از تفریحهای انحرافی بر اثر کمبود امکانات تفریحی، ناآگاهی، بیتوجهی به آموزههای دینی، نداشتن برنامهریزی و اجرای نادرست سیاستهای اجتماعی در ایران رواج یافته و چه بسا پایههای کجروی را فراهم میکند. نهاد فراغت در جامعۀ ایرانی، سه مسئلۀ اساسی دارد:
الف) کوتاهبودن چتر پوششی نهاد فراغت و توزیع ناعادلانۀ آن؛
ب) کیفیت فعالیتهای فراغتی و بیتوجهی به خردهفرهنگها در زمینۀ نهاد فراغت؛
ج) ناآگاهی و بیتوجهی به مصادیق و معیارهای دینی. فراغت را میتوان از ابعاد مختلفی تحلیل کرد.
یکی از مهمترین رویکردهایی که باید در برنامهریزی اوقات فراغت در نظر گرفت، نگرش دینی به آن است؛ درحالیکه متأسفانه نظام مدیریتی کشور توجه کمتری به آن، نسبت به سایر ابعاد مربوط به اوقات فراغت دارد و این موضوع، چالشهای مختلفی را به جامعۀ ایران تحمیل کرده است؛ بنابراین در این کتاب، تلاش شده است علاوه بر بررسی و تبیین اوقات فراغت مطلوب از منظر دین، حل استراتژیک این مسئلۀ فرهنگی را با نگرشی راهبردی همراه شرح وظایف نهادها و مسئولان مرتبط هدف قرار دهد.
#فرهنگ_دینی
@maks_e_andisheh
maks-andishe.com
کارآمدی نظام
بررسی کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران، در ابعاد دینی، فرهنگی و اجتماعی با تأکید برآسیبها و راهکارها
کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران و اساساً حکومت دینی، از شایعترین موضوعاتی است که پس از استقرار کامل نظام اسلامی در ایران، در کانون توجه اندیشمندان داخلی و خارجی قرار گرفته و گاهی مورد چالش جدی قرار میگیرد. در این میان باید دانست که اهداف هر پدیدهای میتوانند از نظر کمّی و کیفی متفاوت باشند و ارزش اهداف هر نظام، تابع جهانشناسی آن در نظر گرفته میشود. نظام کنونی ایران برپایۀ مردمسالاری دینی تأسیس شده است و این نشان میدهد ابعاد فرهنگی و اجتماعی برای شناخت کارآمدی نظام اسلامی در ایران اهمیت بیشتری دارد و کارآمدی دیگر نظامها نیز در چارچوب ابعاد فرهنگی و اجتماعی قابل ترسیم و تبیین است؛ ازاینرو مرکز پژوهشی مبنا پژوهشی را آغاز کرد تا کارآمدی فرهنگی نظام را توصیف کند و راهکارها و راهبردهای لازم را پیشنهاد دهد.
این کتاب میکوشد با توصیف وضعیت فعلی فرهنگی و دینی کشور، به این پرسش پاسخ دهد: «با چه راهکار و راهبردی میتوان کارآمدی نظام ج.ا.ا را افزایش داد و به اهداف تعیینشدۀ آن نزدیک شد؟»
#کارآمدی_نظام
@maks_e_andisheh
maks-andishe.com
افراطگرایی چالشها و راهکارها
افراطگرایی دینی یکی از پیچیدهترین چالشهایی است که تقریباً همه ادیان و مذاهب جهان با آن دست به گریبان هستند. نمونههای مختلفی از آن در کتاب مقدس و عالم یهودیت و مسیحیت دیده میشود. از نصگرایی و تفسیرهای متفاوت فرقههای صدوقیان، فریسیان و زیلوتهای یهودی گرفته تا اختلافات کلیساهای شرق و غرب و درگیریهای مذهبی آنان و شکلگیری الهیات بنیادگرایان مسیحی و انجیلیکنها و نگرش عجیب و غریب برخی از فرقههای پروتستانیسم مسیحی، نمونههایی از
افراط گرایی در طول تاریخ است. هدف اصلی تألیف این کتاب، بررسی وضعیت تنش و افراطگرایی مذهبی در جامعه ایران و جهان بوده است. بسیاری از حوادث کشورهای منطقه و ایجاد واگراییهای قومی و مذهبی باعث تأثیرگذاری آن در جامعه ایران شده است و متأسفانه سخنان برخی بزرگان کشور و رواج اطلاعات نادرست در جامعه باعث ایجاد تنش در جامعه شده است که این مسئله هم میتواند از منظر امنیتی برای جامعه خطرناک باشد و هم مانع پیشرفت کشور به ویژه در بعد فرهنگی آن شود. از این رو در این کتاب ابتدا به بررسی عوامل و ریشههای افراطگرایی در منطقه پرداخته شده و سپس وضعیت درونی کشور و مسائلی که در رابطه با تنش شیعه و سنی در داخل کشور وجود دارد مورد بررسی قرار گرفته است.
#فرهنگ_دینی
@maks_e_andisheh
maks-andishe.com
بررسی وضعیت طلاق در کشور با تأکید بر استان قم
اختلافات زناشویی در ایران جزء مسائلی است که در رتبۀ بالای رویدادهای فشارزای زندگی قرار دارد. ارقامی که برای طلاق های آشکار و پنهان بیان میشود برای کشوری که داعیهدار تشیع و اهلبیت است دور از انتظار است؛ بهویژه آنکه در شهر مذهبی قم، میزان طلاق بیش از میانگین نرخ طلاق در کشور اعلام شده است.
با وجود این، با اصلاح بسیاری از انگارههای اشتباه در تفکرات زوجین از ازدواج، افزایش آگاهی و قدرت تحمل، سازش، همسانی پیش از ازدواج و... می توان جلوی این بدعت اجتماعی را تا حدودی گرفت. در این کتاب سعی شده است علاوه بر بیان آسیبها و عوامل طلاق، به بررسی راهبردی و ارائه راهکارهای کاهش طلاق در کشور با تأکید بر استان قم پرداخته شود.
از ویژگیهای این کتاب روش متفاوت نسبت به آثار مشابه و همچنین نگاه استانی و درعین حال ملی است.
#فرهنگ_دینی
@maks_e_andisheh
maks-andishe.com
📙خرافهگرایی در ایران
📌(آسیبها، دلایل و عوامل ، راهبردها و راهکارها)
خرافات و خرافهگرایی از آسیبهای جدی در فرهنگ اجتماعی و دینی جامعه است که حتی در ریزترین مسائل خانواده، بهویژه اقتصاد و فرهنگ تأثیر فراوانی دارد. خرافات با شیوههای بنیادین اندیشیدن و احساس کردن و بهطور کلی با نحوه پاسخدهی انسانها در برابر محیط، پیوند تنگاتنگی دارد و لازم است براساس مفاهیم مختلف فردی و با معیار عقل، نقل و علم مورد سنجش قرار گیرد و راهکارهای حل یا کاهش این معضل برای نهادهای ذیربط ارائه شود.
این کتاب برای حل مسئله خرافه، با نگرش راهبردی سراغ راهکارهای نخبگانی و پژوهشی رفته و طبق اطلاعات بهدستآمده، ارائه راهبرد کرده است.
در این مسیر نخست به رویکرد توصیفی به شناخت ویژگیهای ظاهری و ماهوی این پدیده پرداخته و چیستی موضوع را تبیین و توصیف کرده است. پس از آن با رویکرد تبیینگرایانه، چرایی رشد و توسعه باورداشتها و عملکردهای خرافی را پاسخ میدهد. در ادامه این پژوهش میکوشد با پایان یافتن تحقیقات، با رویکردهای توصیفی و تبیینی به شیوه ایجابی و حل مسئله و با مرور راهکارهای پژوهشی و نخبگانی، به راهبردی دقیق برای حل مسئله دست یابد که در ضمن آن شرح وظایف نهادها با تکیه بر دستاوردهای پژوهشی و میدانی را ذکر کند.
در این کتاب سعی شده است علاوه بر بررسی جوانب خرافهپرستی در ایران، به حل استراتژیک این آسیب با بیان نگرشی راهبردی همراه شرح وظایف نهادها و مسئولان مرتبط تبیین میشود.
#فرهنگ_دینی
@maks_e_andisheh
maks-andishe.com
📙بررسی وضعیت آسیبشناسانۀ سبک زندگی اسلامی – ایرانی در رسانه ملی
(با رویکرد راهبردی)
به اذعان بسیاری از کارشناسان داخلی و خارجی تنها راه ممکن استعمار کشورهایی همچون ایران نفوذ به بدنۀ فرهنگی کشور با ستایش از سبک زندگی غربی، ارزشمند جلوهدادن استفاده از محصولات آنان، فردگرایی و... ممکن میشود، زیرا الگوسازی فرهنگی یا پدیدۀ سبک زندگی، الگویی از اندیشهها، احساسات، شناختها و کنشها است که بهگونهای سازندۀ هویت اجتماعی و شخصی هر فرد در جامعه است؛ بنابراین با تغییر سبک زندگی و گرایش آن به غرب، موجبات همسویی مردم به اندیشههای استعمارگرانۀ غربی را فراهم شده است.
این فرایند بهتدریج مایۀ فروپاشی نظام از درون میشود. بهعبارتیدیگر، آن ارزشی که در گذشته سبب پدید آمدن هنجار ارزشمندی در جامعه شده بود، حال به دلیل جایگزینی ارزشی با مفهوم مدرن آن منجر به استحاله هنجاری میشود. با متداولسازی مفهوم مدرن ارزش، نظام قابلیت رفع آن شکاف را نخواهد داشت و آن را در خود هضم میکند. این اتفاق ممکن است در کوتاهمدت هزینهای برای نظام حاکم نداشته باشد، اما قطعاً با گذر زمان و تغییر و تحول در ارزشهای دیگر، نظام حاکم سیاسی محکوم به پذیرش یا سرکوب آن است که در بدترین حالت منجر به انقلاب اجتماعی میشود.
کتاب حاضر به بررسی وضعیت سبک زندگی غربی در رسانه ملی میپردازد و با شناسایی خلاءهای موجود راهبردها و راهکارهایی برای بازنمایی سبک زندگی ایرانی-اسلامی در رسانه ملی ارائه میکند.
#فرهنگ_دینی
@maks_e_andisheh
maks-andishe.com