#قاعده_حجیّت_اقرار_عقلاء 3⃣ شرایط قاعده الف) جزمی بودن اقرار برای صدق اقرار و به تبع آن، حکم به نفوذ؛ خبری که فرد می دهد باید جزمی باشد. بنابراین اگر شخص مطلب را به صورت احتمالی و یا تعلیقی بیان کند، چون در مفهوم اقرار «ثبات و قرار» أخذ شده است اقرار صادق نمی باشد و قاعده موضوعا منتفی می شود. 📚القواعد الفقهیّه للفاضل: ۸۲ ب) عدم وجود اقرار مخالف همچنین نفوذ اقرار متوقف بر عدم اقراری مخالف است، پس اگر شخصی به سود شخص دیگر اقرار کرد اما آن شخص مطلب را انکار کرد، حکم به نفوذ اقرار نمی شود به جهت تعارض. 📚القواعد الفقهیّه للمکارم: ۲/۴۰۸ ج) لزوم وجود مدعی اما این مطلب که گفته شده نفوذ اقرار متوقف بر وجود شخصی است که مدعي مقرّ به باشد؛ صحیح نیست بلکه ادله اطلاق دارند. پس اگر شخص اقرار کند این خانه که تحت ید من است، ملکم نیست؛ اما شخص دیگری هم ادعای مالکیت آن را نکند، اقرارش نافذ است و اگر بعد از آن انکار کند پذیرفته نمی شود. 📚القواعد الفقهیّه للبجنوردی: ۳/۶۱ #قاعده_سوم @qabasat

#قاعده_حجیّت_اقرار_عقلاء 4⃣ استثنائات قاعده دو‌ مورد از حجیّت اقرار استثناء شده اند: اول) موارد اتهام اگر شخصی اقرار به سرقت کند و این مطلب محتمل باشد که غرض او قطع شدن دستش و در نتیجه فرار از خدمت سربازی ست، اقرارش نافذ نمی باشد. دلیل این مطلب مقیّد بودن سیره عقلاء (اصلی ترین مدرک حجیّت اقرار) به غیر موارد اتهام است. دوم) موارد زنا همچنین اگر شخصی اقرار به زنا هم بکند، حکم به نفوذش نمی شود بلکه برای اثبات زنا باید ۳ بار دیگر آن اقرار را تکرار کند(مجموعا ۴ بار). مدرک این قید روایات خاصّه وارد شده از اهل بیت(علیهم السلام) است. 📚دروس تمهیدیّة فی القواعد الفقهیّة: ۲/۱۷۸ #قاعده_سوم @qabasat

#قاعده_حجیّت_اقرار_عقلاء 5⃣ اقرار به دلالت التزامی اقرار گاهی مدلول مطابقی کلام است و گاهی مدلول التزامی، در هر دو صورت هم نافذ است چون سیره عقلاء نسبت به آن اطلاق دارد. بنابراین اگر شخصی بگوید «خانه ام را از زید خریده ام» مدلول التزامی کلامش که اقرار است (اقرار به ملکیت سابقه زید) حجت بر اوست و اگر اثری فرض شود - مثل مخاصمه در تعیین مالک فعلی خانه - نافذ می باشد. 📚دروس تمهیدیّة فی القواعد الفقهیّة: ۲/۱۷۹ 6⃣ تفکیک در مفاد مطابقی اقرار واحد همچنین اگر قسمتی از مدلول مطابقی کلام شخصی اقرار باشد، نافذ است و به آن أخذ می شود هر چند که قسمت دیگر ترک شود. بنابراین اگر فردی بگوید «من در مقابل خرید یک اسب، هزار درهم به زید بدهکارم»؛ از جانبی اصل بدهی هزار درهمی ثابت است و از جانب دیگر ملکیت اسب که صرف ادعاست ثابت نمی باشد. وجه تحلیلی این تفکیک در احکام ظاهری به صورت تفصیلی در علم اصول فقه مورد بحث قرار گرفته است. 📚القواعد الفقهیّه للمکارم: ۲/۴۰۶ 7⃣ انکار بعد از اقرار چون دلیلی برای اعتبار انکارِ بعد از اقرار وجود ندارد، بودنش مانند نبودش است و منشا اثری نمی شود بلکه اقرار سابقش بدون هیچ معارض حجّت است. 📚القواعد الفقهیّه للبجنوردی: ۳/۶۰ #قاعده_سوم @qabasat

«لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفسًا إِلّا وُسعَها» امام خامنه ای (دام ظلّه): نباید زودی بگوییم «لا یکلف الله نفسا الا وسعها»، خود این آیه را هم نباید اینچنین معنی کرد که ما وسعش را نداریم. یک معنا و تفسیر رایج از این آیه آن است که وقتی انسانی به امری مکلف می شود، اگر نتواند انجام دهد، می گوید لایکلف الله نفسا الا وسعها. چون توان و وسعش را نداریم، تکلیف برداشته شده است. این معنا درست است اما از این معنا درست تر آن است که خدا، به انسان تا وسع و توانش نرسد، تکلیف نمی کند. هنگامی که تکلیفی بر انسان واجب می شود، حتما وسع و توانش را دارد. همان قرآن آیه «لیظهره علی الدین کله»  را هم دارد. پس معلوم می شود چنین وسعتی هست که خدا چنین تکلیفی بر شما گذاشته است. خدا به وسیله شما این کار را می کند. ارائه و گسترش این فکر ناب و دین ناب بر تمام بشریت، بر عهده من و شماست. شما باید بتوانید این دین و برنامه را بر تمام بشریت غالب کنید. این اگر وسع ما نبود به ما واگذار نمی کرد. وقتی تکلیف سنگین روی دوش شما هست، وسع شما هم هست. از ما خواسته شده است. من می گویم که خدا این وسعت را در شما دیده که چنین تکلیفی بر شما گذاشته است. پس باید همت کنید. ما در دورانی هستیم که تقیه نداریم، اسلام قدرت سیاسی دارد. 📚 بیانات در دیدار مجموعه قرب بقیّة اللّه ۹۵/۸/۱۹ #فائده @qabasat

📚جزوه جامع #قاعده_حجیّت_اقرار_عقلاء 🔅لطفا دوستان در دعا و زیارات، بنده را هم فراموش نکنند. ❗️هر نوع استفاده جایز است، مشروط به قصد قربت. @qabasat

🔅 قاعده «مَنْ مَلِک» قاعده مَنْ مَلِک را از ۴ جهت بررسی می کنیم: - مفاد قاعده - مستند قاعده - رابطه قاعده با قاعده «حجیّت اقرار عقلاء» - تطبیقات دو قاعده #قاعده_من_ملک_شیئا_ملک_الإقرار_به @qabasat

#قاعده_من_ملک_شیئا_ملک_الإقرار_به 1⃣ مفاد قاعده هر گاه شخصی تسلّط بر عقد، ایقاع یا هر تصرّف دیگری داشته باشد به گونه ای که شارع انجام آن توسط وی را مجاز و ممضی بداند، اقرارش به تحقّق آن فعل نافذ و مقبول است؛ چه این اقرار منفعتی برای آن شخص داشته باشد، چه باعث تضرّرش گردد و چه هیچ سود و ضرری متوجّه او نکند. 📚القواعد الفقهیّه للمکارم: ۲/۴۰۸ تنبیه: تسلّطی که در مفاد قاعده أخذ شده اختصاص به تسلّط اصالی (مانند مالکیّت شیء ای که شخص در مورد آن اقرار می کند) ندارد، بلکه أعمّ از آن و تسلّط به سبب وکالت یا ولایت است. 📚رسائل فقهیّه للشیخ الأنصاری: ۱۸۴ #قاعده_چهارم @qabasat

«تفاوت ما و علمای سلف» آیت‌الله العظمی بهجت(قدّس‌سرّه) : منشأ این‌قدر تفاوت بین ما و علمای گذشته ـ که صاحب آن همه کرامات بودند ـ و علت عقب‌ماندگی ما از آنها چیست؟ باید منشأ آن را پیدا کرد. با اینکه آنها هم همین کارهایی را که ما به آن مشغولیم ـ از قبیل درس و مباحثه و تدریس و تلّمذ و نوشتن ـ انجام می‌دادند. آیا علت آن است که آنها مستحبات را به‌جا می‌آوردند؟ گمان می‌کنم اگر تفحص کنیم، پیدا می‌کنیم که فرق ما و آنها در چیست. با اینکه امکانات زندگی آنها از ما کمتر بود، ولی حرکتشان بیش از ما و نتیجه کارشان بیشتر بود. ما با اتوبوس و هواپیما در مدت حدود یک ساعت از تهران به اصفهان می‌رویم و به منبر می‌رویم. ولی چقدر در مردم اثر گذاشته‌ایم؟ و چقدر مردم را اصلاح کرده‌ایم؟ ولی آنها همین فاصله را در طول یک ماه و یا یک هفته و یا چند روز می‌رفتند. بااین‌حال، خدا می‌داند که مردم زمانشان چقدر روبه‌راه‌تر بودند و چقدر علما آثار مثبت در میان آنها گذاشته‌اند. 📚در محضر بهجت: ۲/۳۴۳ #فائده @qabasat

#قاعده_من_ملک_شیئا_ملک_الإقرار_به 2⃣ مستند قاعده الف)اجماع مرحوم شیخ فرموده اند این قاعده به صورت موجبه جزئیه اجماعی ست و میان فقهایی که آثار علمی شان به دست ما رسیده هیچ یک را سراغ نداریم که ولو فی الجمله مطابق با مضمون قاعده «من ملک» فتوا نداده باشد. 📚رسائل فقهیّه للشیخ الأنصاری: ۱۹۴ نقد: عدم احراز اصل اجماع و تعبدی بودن آن اما استناد به اجماع دو چالش دارد: - اولا آن مقدار که می دانیم اولین عالمی که به این قاعده تمسک کرده شیخ طوسی (رحمه الله) است و اینکه آیا علمای قبل از ایشان هم چنین اعتقادی داشته اند یا خیر؟ مشخص نیست؛ بنابراین صغرای اجماع محرز نمی باشد. - و ثانیا حتی در فرض ثبوت اجماع، تعبدی بودن آن محرز نیست و چون در مساله مدارک دیگری وجود دارد، این احتمال که عمل فقهاء بر اساس اجتهادشان و تمسک به آن ادله بوده، منتفی نمی باشد. 📚دروس تمهیدیّة فی القواعد الفقهیّه: ۲/۱۷۸ #قاعده_چهارم @qabasat

#قاعده_من_ملک_شیئا_ملک_الإقرار_به 2⃣ مستند قاعده ب) ادله قاعده امانت دلیل دوم استفاده از ادله قاعده امانت است، مانند صحیحه مسعدة بن زیاد :« إنّ رسول الله صلی الله علیه و آله قال: لیس لک أن تتّهم من قد ائتمنته» مناقشه: أخصیت از مدعی اما این دلیل هم وافی به تمام مطلوب نیست چون اختصاص به موارد تحقق امانت (مانند اعطاء وکالت به شخصی برای انجام تصرفی خاص) دارد و بسیاری از موارد قاعده «من ملک» را در بر نمی گیرد، مثل جایی که مسلم به کافر امان دهد یا موردی که زوج خبر از طلاق زوجه اش دهد. ج) حجیّت اقرار عقلاء گروهی دیگر مستند قاعده «من ملک» را حجیت اقرار العقلاء دانسته اند، ولی ناتمام بودن این مطلب هم روشن است چون بسیاری از مصادیق قاعده ی محل بحث، مصداق «اقرار به ضرر مقرّ» نمی باشند پس مطلوب أعم از دلیل و دلیل أخص از مدعی ست. تتمه: عده ای حجیت قولِ «مَن لا یُعلَم الأمرُ الا مِن قِبَلِه» را مدرک اعتبار قاعده «من ملک» دانسته اند که ضعف مطلبشان با توجه به بیانی که ذیل بحث از اقرار عقلا گذشت، مشخص شد. 📚القواعد الفقهیّه للمکارم: ۲/۴۱۳ #قاعده_چهارم @qabasat

#قاعده_من_ملک_شیئا_ملک_الإقرار_به 2⃣ مستند قاعده د) تلازم جعل شرعی سلطنت بر ایقاع و سلطنت بر اثبات مطابق یک تقریب از کلام مرحوم عراقی ایشان فرموده اند جعل سلطنت شرعی نسبت به انجام فعلی توسط شخصی خاص - مثل جعل تولیت امور یتیم یا سرپرستی وقف - ملازم با جعل حجیت برای اخبار او نسبت به آن اقدام است، به نفعش باشد و یا ضررش. مناقشه: عدم دلیل برای اثبات تلازم این استدلال هم پذیرفتنی نیست چون پشتوانه و برهانی ندارد. اگر دلیل این ادعا لزوم رفع لغویت از جعل شرعی برای تسلط شخص بر فعل است، باید گفت این اتفاق با حکم شرعی به لزوم شاهد گرفتن در زمان انجام فعل و مانند آن هم حاصل می شود. و اگر دلیلش ادعا تلازم عرفی بین دو جعل هست و اینکه مدلول التزامی امر به سلطنت بر ایقاع شیء، سلطنت بر اثبات آن است؛ هم باید در نظر داشت ثبوت چنین ظهور عرفی محرز نیست. 📚القواعد الفقهیّه للبجنوردی: ۱/۹ ه) سیره عقلاء به نظر اصلی ترین دلیل قاعده سیره عقلاست، هر چند اطلاق ندارد و قابل تعمیم به تمام موارد قاعده نیست. 📚دروس تمهیدیّه فی القواعد الفقهیّه: ۲/۱۷۷ #قاعده_چهارم @qabasat