🔰 گفتمان «وفاق»؛ ساده لوحی، کم سوادی یا شیطنت؟ 🖋عبدالله محمدی عضو هیئت علمی موسسه حکمت و فلسفه ایران 🔸از جمله آسیبهای جامعه ما کم اطلاعی از بار معنایی اصطلاحات و مفاهیم است. همین امر سبب سوء استفاده فراوان سیاستمداران میشود. روزگاری اصطلاح «جامعه مدنی» گفتمان حاکم سیاستمداران گردید. بدون آنکه اشاره شود در ادبیات سیاسی جان لاک، جامعه مدنی بار معنایی خاصی دارد و نوعا در تقابل با جامعه دینی به کار میرود. 🔸جذابیت اصطلاح «حریم خصوصی» نیز سبب شد کسی دنبال خاستگاه و مدلول التزامی آن نگردد. لاک وظیفه دولتها را محدود به نیازهای عمومی جامعه معرفی کرد و امور خصوصی از شرح وظایف دولتها خارج گردید. از مصادیق حریم خصوصی که دولت حق ورود به آن ندارد، «دین» بود. این تفسیر از حریم خصوصی آشکارا به تئوریزه کردن سکولاریسم منتهی میشود. 🔸خلط بین معنای لغوی و اصطلاحی «تساهل و تسامح» نیز عده زیادی را فریفت؛ دامنه این فریب تا جلسه رأی اعتماد وزیر ارشاد دولت اصلاحات نیز ادامه یافت و وی با زیرکی تساهل و تسامح را با تفسیر لغوی و فقهی از شریعت سمحه و سهله یکسان تعریف کرد و موفق به کسب رای اعتماد شد. مفهوم «اعتدال» نیز هشت سال تعمداً مبهم رها شد تا بتوانند از چماق «افراطی گری» برای هر مخالفی استفاده کنند. 🔸مفهوم «وفاق» نیز از همین ابهام رنج میبرد. تکرار فراوان این اصطلاح به انضمام زیبایی آن سبب شده بسیاری جرأت نکنند بپرسند وفاق با چه کسانی و در چه شرایطی مطلوب است؟ وفاق نمیتواند ابزاری برای تطهیر کسانی باشد که منشأ اصلی اختلاف و فتنه در جامعه بوده اند. کسی که نخستین کتابهای درسی فلسفه اخلاق را خوانده باشد میداند «وفاق» حسن ذاتی ندارد و به همین دلیل همیشه مطلوب نیست، بلکه ارزش آن مقید به قیودی است که انسان را به سعادت میرسانند. 🔸بعید است مدعیان این شعار سواد یا حوصله توضیح این چارچوبها را داشته باشند. حتی شاید برایشان بهتر است که این مفهوم مانند مفهوم «اعتدال» مبهم بماند تا هر مخالفی را به نام تفرقه افکن از میدان خارج کنند. 🔸اما وظیفه دلسوزان جامعه آن است که ایضاح این مفهوم و شرایط آن را مطالبه کنند؛ به جای برخورد احساسی و کورکورانه با این واژه، حدود و ثغور آن را تبیین کنند تا دوباره شعار وفاق، همچون شعارهای پیشین ابزاری برای سوء استفاده نباشد. طبیعتاً نباید از ترفند برچسب مخالفت با وفاق ترسید که این روش تکراری است و باید پیش دستانه آن را خنثی کرد. .

📰 نگاهی به صفحه اول سایر روزنامه‌های کشور .

نگاهی دوباره به دستور تأمل‌برانگیز دکتر پزشکیان 🔰 بازگشت غیرقانونی اخراجی‌های قانونی جوابیه دفتر رئیس‌جمهور و پاسخ کیهان 🔸در پی انتشار گزارش کیهان در نقد دستور رئیس‌جمهور برای بازگشت دانشجویان و اساتید اخراجی، دفتر رئیس‌جمهور کشورمان جوابیه‌ای ارسال کرده است. د🔻ر جوابیه دفتر رئیس‌جمهور آمده است: جناب آقای شریعتمداری مدیرمسئول محترم روزنامه کیهان سلام علیکم؛ احتراماً پیرو درج مطلبی با عنوان بازگشت غیرقانونی اخراجی‌های قانونی آقای پزشکیان! با کدام توجیه؟» در تیتر اول آن روزنامه در تاریخ ۱۰ شهریور ۱4۰3 که حاوی برخی ادعاهای نادرست و تفسیر ناصواب از اظهارات ریاست محترم جمهوری در یکی از سخنرانی‌های اخیر می‌باشد، نکات زیر به‌عنوان جوابیه ایفاد می‌شود و لازم است برابر ماده ۲۳ قانون مطبوعات با رعایت دقیق ضوابط معین شده در قانون مورد نظر، در شماره روز شنبه ۱۷ شهریور ۱۴۰۳ منتشر شود. 🔻یک/ دستور ریاست محترم جمهوری مبنی بر بازنگری وضعیت اساتید و دانشجویانی که به صورت سلیقه‌ای یا با تفاسیر تنگ نظرانه از قوانین دچار محرومیت از تدریس یا تحصیل شده‌اند کاملاً در چارچوب قانون و اختیارات قانونی رئیس جمهور اسلامی ایران صادر شده است. این دستور نه تنها به معنای نقض یا نادیده گرفتن قوانین نیست بلکه تاکیدی بر اجرای دقیق‌تر و عادلانه‌تر قوانین موجود به شمار می‌آید. 🔻دو/ این اقدام در راستای تحقق عدالت در نظام آموزش عالی کشور صورت می‌گیرد. دولت وفاق ملی در عین حال که متعهد به حفظ نظم و وزانت علمی محیط‌های دانشگاهی است، اما رفتارهای فراقانونی و سلیقه‌ای را که آزادی بیان و اندیشه در محیط‌های دانشگاهی را محدود کند، تحمل نخواهد کرد. دولت مصمم به اجرای قانون است، این مسیر با اراده مردم آغاز شده و فضاسازی‌ها و مخالفت‌ها آن را متوقف نخواهد کرد. 🔻سه/ یادداشت‌نویس روزنامه کیهان در عین حال که از دستور رئیس جمهور محترم برای بازنگری در پرونده دانشجویان یا اساتید اخراجی برآشفته اما خود در موضوع دیگری خواهان بازنگری در پرونده دانشجویانی است که آنها را از نظر سیاسی هم طیف خود می‌داند صرف نظر از اینکه این نوع برخوردهای دوگانه و سیاست‌زده چقدر نکوهیده و خلاف شأن رسانه‌ای در تراز جمهوری اسلامی است، طرح این مسئله خود به معنای پذیرش امکان اجحاف در گذشته و تأکید بر ضرورت بازنگری است. 🔻در پایان لازم به تاکید است که دولت وفاق ملی، با درک عمیق از اهمیت نقش دانشگاه‌ها در پیشرفت و توسعه کشور متعهد به ایجاد فضایی پویا، عادلانه و قانونمند در محیط‌های دانشگاهی است. 🔸پاسخ کیهان درخصوص جوابیه دفتر رئیس‌جمهور ذکر چند نکته ضروری است. نخست اینکه متن سخنان رئیس‌جمهور محترم در آیین تکریم و معارفه وزرای سابق و جدید علوم، که کیهان برای پرهیز از کوچک‌ترین اشتباه احتمالی آن را عیناً از پایگاه خبری ریاست جمهوری منعکس کرده است و همچنین تصاویر سخنرانی مذکور موجود است؛ که بر اساس آن دکتر پزشکیان می‌گویند: 🔻«به وزرای بهداشت و آموزش و پرورش هم گفته‌ام و این‌جا هم تاکید می‌کنم، وضعیت همه آن اساتیدی که به هر طریقی از دانشگاه لغو قرارداد یا اخراج شدند، مورد بازنگری قرار دهید و دانشجوها را برگردانید. طبیعی است که دانشجو حرف دارد و اعتراض می‌کند، من باید جوابش را بدهم، یا حرفش حق است که باید اطاعت کنم، یا نه اشتباه می‌کند که باید هدایتش کنم.» رئیس‌جمهور در ادامه سخنان خود در آن جلسه با بیان اینکه دانشجو نمی‌تواند آدم بدی باشد چرا که او امید و سازنده فردای مملکت ماست و باید سؤال کند، اظهارداشت: 🔻«کرسی آزاداندیشی که رهبر معظم انقلاب بر تشکیل آن تاکید دارند، یعنی اینکه دانشجو آزادانه حرفش را بزند و با منطق جواب بگیرد، هر کدام منطق نداشت باید منطق طرف مقابل را بپذیرد. اینها مسائل روشن علمی است و باید براساس شواهد تصمیم بگیریم. دانشجو را می‌شود هدایت و توجیه کرد، اگر حق با اوست، خودمان را باید اصلاح کنیم، نه اینکه با او برخورد کنیم. اگر این مسئله را دریافتیم و توانستیم بپذیریم، آن وقت مملکت را آباد می‌کنیم.» 🔸همان‌طور که از این سخنان بر می‌آید حداقل درخصوص دانشجویان اخراجی که بیشترین بخش از گزارش کیهان به آن اختصاص یافته بود، در کلام دکتر پزشکیان به صراحت سخن از بازگرداندن دانشجویان و نه دستور بازنگری پرونده آنها شده است و اتفاقاً یکی از انتقادات کیهان به این سخنان این بود که چرا جناب رئیس‌جمهور به جای دستور بازنگری پرونده دانشجویان اخراجی، با یک دستور کلی و غیر منطبق با قانون، صرفاً خواستار بازگشت دانشجویان شده‌اند؟!