⭕️ تخصیص ضابطهمند آب؛ کلید حل معضل پسابهای آلوده صنایع!
🔹دستیابی به آب، یکی از ضروریات اغلب فعالیتهای اقتصادی است و با توجه به اصل کمیابی منابع، ایجاد سازوکار مدیریت کارآمد تخصیص آب به متقاضیان، یکی از الزاماتی است که مسیر آینده توسعه اقتصادی کشور را ریلگذاری میکند. در کشور ما به دلیل فقدان سازوکار یادشده و با اصالت یافتن تقدم و تأخر زمانی در تملک و بهرهبرداری از آب، توسعه اقتصادی کشور مسیری اشتباه را میپیماید که راه را بر متقاضیان کسبوکارهای جدید نسبت به رقبای قدیمیتر میبندد یا بسیار سخت میکند.
🔹از طرفی کسبوکارها چه در بخشهای صنعتی، شهری و یا حتی کشاورزی عموماً تولید پساب میکنند که حجم و آلایندگی آنها بهویژه در برخی بخشها نظیر واحدهای پتروشیمی، صنایع رنگرزی، باتریسازی و ... و نیز مزارعی که بیش از حد مجاز اقدام به کوددهی میکنند، نگرانکننده است. نگرانیها هنگامی رنگوبوی جدیتری به خود میگیرد که بدانیم تقریباً هیچ سازوکاری بهصورت الزامآور و دارای ضمانت اجرایی وجود ندارد که مانع از تخلیه پسابهای آلوده در محیطزیست شود.
🔹سازوکار معیوب تخصیص آب موجب شده است تا صاحبان فعلی کسبوکارهای آببر به دلیل اطمینان خاطر از دستیابی کامل به نیاز آبی خود، هیچگاه به سمت بازچرخانی و تصفیه مجدد پساب خود نرفته و دچار حالتی شبیه به «سری که درد نمیکند چرا دستمال ببندم؟» شوند. این افراد به شرکتهای صاحب تکنولوژی تصفیه پساب صرفاً به چشم کسانی که بتوانند با سوءاستفاده از نام و اعتبار آنان، چند صباحی دستگاههای نظارتی مانند وزارت بهداشت یا سازمان محیط زیست را سرگرم سازند، مینگرند.
🔹بهطور مثال، یکی از واحدهای پتروشیمی در استان خراسان رضوی به سراغ یکی از همین شرکتهای دانشبنیان که آن هم در استان خراسان رضوی در زمینه تصفیه فاضلاب فعال است میرود و صرفاً خواهان آن بوده که یک قرارداد صوری ببندد تا بتواند از شر اخطارهای سازمان محیط زیست، خلاص شود. یا در استان البرز، فاضلاب شهر کرج سالها به رودخانههای منتهی به دریاچه حوضسلطان ریخته میشد و از هیچ شرکتی در زمینه تصفیه فاضلاب دعوت به همکاری نشد. تنها هنگامی که یک متقاضی بخش خصوصی با هزینه خود اقدام به تهیه طرح اقتصادی بهرهبرداری کرده و در مناقصه سازمان آب استان برنده شده است، توانسته با یک شرکت فعال در حوزه بازچرخانی قرارداد امضا نماید.
🔹امروزه در کشور بازچرخانی و تصفیه فاضلابها صرفاً در مواقعی انجام میپذیرد که یک متقاضی کسبوکار جدید بهدلیل عدم توفیق در به دست آوردن تخصیص آب، ناگزیر به استفاده از فاضلاب باشد و یا بهدلیل وجود مواد ارزشمندی در پساب برخی صنایع دیگر، اساساً کسبوکار خود را بر محور استخراج آن مواد ارزشمند از پساب قرار داده باشد. در این شرایط، پسابی که باید توسط مصرفکننده نخست با صرف هزینه توسط خودش بازچرخانی میشد، به عنوان یک کالا به متقاضی جدید فروخته میشود.
🔹در کشور ما پیشرفتهای علمی و فناوری بسیار فابلتوجهی در زمینه روشهای تصفیه فاضلاب توسط شرکتهای دانشبنیان داخلی صورت پذیرفته و برخی روشهای روز دنیا در زمینه تصفیه فاضلاب نظیر Electrocoagulation (انعقاد الکتریکی) و Electrooxidation (اکسایش الکتریکی) بومیسازی شده است. از خصوصیات این روشها عدم نیاز به کاربرد صفحات فیلتر (که حجم بالای واردات در این صنعت را به خود اختصاص میدهد)، هزینههای کمتر تصفیه، امکان تصفیه همزمان شوری و آلودگیهای میکروبی، امکان تخلیص عناصر خاص و مورد نظری که در پساب وجود دارد و از همه مهمتر فقدان شورابهی خروجی میتوان اشاره کرد.
🔹همه این توانمندیهای علمی در شرایطی که سازوکار معیوب تخصیص آب کشور، آببران را ملزم به بازچرخانی آب مصرفی خود نمیکند، در حد کارهای تحقیقاتی باقی میماند و به رونق اقتصادی دست نمییابد. متاسفانه باید گفت وقتی مزه و شیرینی درآمدزایی از محل فروش فاضلاب به متقاضیان جدید در مدیران کسبکارهای آلاینده ایجاد شود، احتمال اصلاح سازوکار معیوب یادشده روزبهروز کمتر خواهد شد.
#بحران_مدیریت_آب
#وزارت_نیرو
#تصفیه_پساب
🔗 کانالهای واحد مطالعات امنیت غذایی
👈 تلگرام | سروش | آیگپ | بله | ایتا
☑️ @masaf_foods