📰 توسعه روابط تجاری محور گفتگوی مقامات ازبکستان و آمریکا ⬅️ معاون وزیر امور خارجه جمهوری ازبکستان مظفر مدرحیم‌اف و رئیس اتاق بازرگانی آمریکا و ازبکستان (AUCC) کارولین لام به صورت ویدئوکنفرانس به گفتگو پرداختند. در جریان این گفتگو، چشم‌انداز جذب سرمایه‌ آمریکایی و تبادل فناوری‌های پیشرفته برای اجرای پروژه های مشترک بررسی شد. 📄 طرف ازبکستانی حمایت خود از فعالیت‌های AUCC با هدف توسعه همکاری‌های تجاری، اقتصادی و سرمایه گذاری دوجانبه را اعلام نمود. 📄 در ادامه نیز حول برنامه دور بعدی مجمع تجاری ازبکستان و آمریکا در سال جاری گفتگو کردند و در مورد حضور گسترده نمایندگان جامعه تجاری ایالات متحده در سایر رویدادهای اقتصادی برنامه‌ریزی شده در ازبکستان، از جمله سومین مجمع بین‌المللی سرمایه‌گذاری تاشکند تبادل نظر صورت گرفت. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 سفر یک هیئت دولتی از امارات به ترکمنستان برای تعمیق روابط دوجانبه ⬅️ به نقل از سفارت امارات در ترکمنستان، یک هیئت دولتی از امارات برای مذاکرات بین دولتی و تعمیق روابط دوجانبه وارد عشق‌آباد شد. 👇👇ادامه

📄 در گفتگوها و مذاکرات صورت گرفته، موضوعات همکاری در حوزه آب و کشاورزی، حفاظت از محیط زیست، سرمایه گذاری، انرژی و رسانه و اطلاعات مورد بحث و بررسی قرار گرفت. 📄 احمد الشمسی رئیس سازمان آب پایدار ابوظبی و احمد الحملی سفیر امارات در ترکمنستان با دردی جنجی‌اف رئیس کمیته دولتی منابع آب ترکمنستان به گفتگو نشستند. در این دیدار راه‌های همکاری دو کشور در زمینه تامین پایدار آب مورد بحث و بررسی قرار گرفت. هیئت امارات با رحیم‌بردی جبارف رئیس بانک دولتی ترکمنستان در امور اقتصادی خارجی نیز ملاقات کرد و طرفین حول همکاری برای سرمایه‌گذاری در حوزه مصرف آب به گفتگو پرداختند. 📄 در ادامه، آناگلدی ساپارف وزیر انرژی ترکمنستان نیز از هیئت امارات میزبانی کرد و در این دیدار چشم‌انداز همکاری در زمینه انرژی و آب پایدار مورد بحث و بررسی قرار گرفت. 📄 این مذاکرات با گفتگوی تانریگولی عطاهالی‌اف معاون نخست وزیر ترکمنستان و هیئت امارات ادامه یافت. طرفین در این نشست راه‌های توسعه همکاری دوجانبه در زمینه‌های کشاورزی، منابع آب و محیط زیست را بررسی کردند. 📄 در آخر، مدیرعامل خبرگزاری اماراتی WAM محمد جلال الرئیسی و احمد الحملی سفیر امارات در ترکمنستان با مهری‌جمال محمداف معاون نخست وزیر ترکمنستان در امور رسانه و فرهنگ و رئیس کمیته دولتی تلویزیون ترکمنستان گفتگو کردند. در این دیدار، راههای توسعه همکاری دوجانبه ترکمنستان و امارات در حوزه رسانه مورد بررسی قرار گرفت و طرفین بر سر ایجاد تبادل اطلاعات و اخبار درباره دستاوردهای دو کشور توافق کردند. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 ملاقات معاون وزیر دارایی عربستان با سفیر تاجیکستان ⬅️ اکرم کریمی سفیر تاجیکستان در عربستان و ریاض الخریف معاون وزیر دارایی عربستان در امور بین‌الملل دیدار و گفتگو کردند. در این دیدار، گسترش سرمایه‌گذاری‌ها و سایر موضوعات مورد علاقه طرفین مورد بحث و بررسی قرار گرفت. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 بازی‌سازی لندن در زمین آسیای مرکزی؛ «5+1» تکنیک جدید ⬅️ به گزارش ماوراءالنهر، الکساندر کنیازف پژوهشگر ارشد موسسه مطالعات اوراسیای دانشگاه روابط بین‌الملل مسکو وابسته به وزارت امور خارجه روسیه در یادداشتی که در اختیار دفتر منطقه‌ای خبرگزاری فارس قرار داد، به بررسی اهداف انگلیس در تشکیل نشست «5+1» با کشورهای آسیای مرکزی پرداخت. در این یادداشت آمده است: در ماه نوامبر 2023 کمیته روابط خارجی مجلس عوام انگلیس گزارشی تحت عنوان «کشورهای در مسیر چهارراه: حضور انگلیس در آسیای مرکزی» منتشر کرد که به دلیل بیان آشکار برخی از مسائل مربوط به مشارکت «لندن» در تحولات منطقه، جالب به نظر می‌رسد. نکته اصلی ارزیابی‌های کلان این گزارش به یک ایده ساده و بدیهی برمی‌گردد: در شرایط تشدید رقابت جهانی بین قدرت‌های بزرگ، کشورهای آسیای مرکزی سیاست چندجانبه‌‌گرایی را دنبال و تلاش می‌کنند تا از راه تقویت تعامل بین خود، در وابستگی مستقیم از روسیه و چین قرار نداشته باشند. گفته شده انگلیس در کنار آمریکا و اتحادیه اروپا زمینه چندجانبه‌گرایی برای کشورهای آسیای مرکزی را فراهم کرده و جهت ایجاد موازنه در برابر روسیه و چین، از تلاش‌های این کشورها در جهت همگرایی منطقه‌ای و تبدیل شدنشان به بازیگر فعال عرصه بین‌المللی حمایت می‌کند. در پی بررسی این گزارش، تصمیم به برگزاری نشست انگلیس و آسیای مرکزی در سال 2024 در قالب «5+1» گرفته شده است. از میان همه کشورهای غربی موجود، انگلیس از بزرگترین تجربه امپراتوری استعماری کلاسیک در مناطق مختلف جهان و به‌خصوص در شرق برخوردار است. حتی نسبت به آسیای مرکزی، سیاست توسعه‌طلبانه فعال استعماری انگلیس تا پایان دهه 1930 وجود داشته است. می‌توان نگرش‌های متفاوتی نسبت به پدیده «باسماچی‌گری» (اصطلاح منفی در تاریخ‌نگاری شوروی و روسیه) داشت، اما نمی‌توان این واقعیت را انکار کرد که فقط به دلیل حمایت‌های مالی (پول، سلاح، مهمات) و غیراقتصادی (برنامه‌ریزی عملیات‌های نظامی) انگلیس این جنبش برای چندین دهه تداوم یافت و مشکلاتی را برای دولت شوروی و جمعیت جمهوری‌های آسیای مرکزی ایجاد کرد. تقریباً در کنار هر یک از «قورباشی‌های» مهم (فرماندهان گروه‌ها) یک مستشار انگلیسی حضور داشت و دستگاه انگلیسی اقدامات آن‌ها را در مناطق مختلف آسیای مرکزی هماهنگ می‌کرد. ادامه در فارس کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 استفاده داعش خراسان از تاجیک‌ها در حملات تروریستی منطقه ⬅️ 28 ژانویه، دو مهاجم به کلیسای ساریر استانبول حمله و به حاضرین تیراندازی کردند که در نتیجه این اقدام تروریستی یک نفر جان باخت. علی ارلیکایا وزیر کشور ترکیه اظهار داشت که یکی از مظنونین تبعه روسیه و دیگری تبعه تاجیکستان بوده است. 📄 گفتنی‌ست، داعش به طور رسمی مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت. ❗️ نشریه آمریکایی المانیتور در پی این حمله تروریستی نوشت: در دو و سه سال گذشته، داعش تقریباً تمام عملیات‌های خود در افغانستان، ایران و ترکیه را از طریق شهروندان تاجیکستان انجام داده است. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 قزاقستان باب ورود ایالات متحده به آسیای مرکزی یادداشتی از وبلاگ aftershock ⬅️ قزاقستان کشوری کلیدی برای ایالات متحده محسوب می شود که از طریق آن، نفوذ خود را در سراسر منطقه گسترش خواهد داد. به گزارش وال‌استریت‌ژورنال، ایالات متحده به یک رویکرد استراتژیک جدیدی نیاز دارد تا نفوذ خود در اوراسیا را افزایش دهد؛ جایی که واشنگتن نفوذ بسیار کمتری نسبت به مسکو و پکن دارد. 👇👇ادامه

📄 این نشریه معتقد است تا زمانی که روسیه و چین هر دو با مشکلات خاص خود مواجه هستند، ایالات متحده فرصت دارد تا روابط خود با آسیای مرکزی را تقویت کند. همکاری نزدیک با قزاقستان، رهبر منطقه در عرصه‌های گوناگون، برای واشنگتن کلیدی خواهد بود. ⬅️ حضور اقتصادی واشنگتن در منطقه پیش از وقایع اوکراین: به استثنای قزاقستان، تا ۲ سال گذشته کشورهای آسیای مرکزی انگیزه‌ محکمی برای برقراری روابط اقتصادی پایدار با واشنگتن نداشتند. اما قزاقستان با وجود شرکت‌های نفت و گازی مانند BP و Chevron و تمرکز آستانه به پروژه‌های انرژی، زمینه جذب مستقیم سرمایه‌گذاری‌های کلانی را از سوی واشنگتن و اروپا داشته است. دیگر کشورهای منطقه به دلایلی چنین فرصت‌هایی را نداشتند و کشوری همچون ترکمنستان به آمریکایی ها اجازه دسترسی به معادن خود را نمی دادند. بنابراین، ایالات متحده نیز همواره سرمایه‌گذاری خود را در قزاقستان و مواد خام آن متمرکز کرده بود‌. 📄 استراتژی امنیت ملی 2019 ایالات‌متحده تاکید داشت که آسیای مرکزی از مناطقی است که حضور ایالات متحده در آن اجباری است. اما این اهمیت به ژئوپلیتیک اشاره دارشت تا اقتصاد، زیرا فعالیت اقتصادی ایالات‌متحده در این منطقه به پروژه‌های کوچک در حوزه بشردوستانه محدود می شد. سرمایه‌گذاری آمریکا در اقتصاد ازبکستان چشم‌گیر نبود. این مسئله نسبت به سایر کشورهای منطقه جز قزاقستان تا قبل از جنگ اوکراین صادق بود. ⬅️ کارشناس وال‌استریت‌ژورنال: با توجه به تغییرات ژئوپلیتیکی پویا در جهان، ایالات متحده به دستور کار جدیدی نیاز دارد؛ آمریکا تلاش می کند تا از طریق افزایش گفتگو با نخبگان سیاسی و تجاری و مکانیسم‌های اثبات شده قدرت نرم، از نفوذ پکن و مسکو در منطقه بکاهد. و البته ایده بازگرداندن پایگاه های نظامی خود به این منطقه را به هر شکلی ترویج خواهد کرد. 📄 با این حال، پس از خروج آمریکایی ها از افغانستان در 21 اوت، سخت است باور کنیم که کشورهای آسیای مرکزی با بازگشت رسمی پایگاه‌های آمریکایی موافقت کنند. هر چقدر هم سودای استقلال و بدرقصی با روسیه داشته باشند، هر چقدر هم متوجه نفوذ چین باشند، اجازه استقرار پایگاه های نظامی آمریکا در منطقه برای این کشورها به معنای افزایش فشارهای روسیه، چین و همچنین ایران است و موجب بروز مشکلات زیاد داخلی و خارجی در سطح منطقه خواهد شد. بنابراین حضور نظامی مستقیم آمریکا در منطقه در قالب پایگاه نظامی رسمی در حال حاضر ممکن نخواهد بود. اما در دو سال گذشته روابط نظامی ایالات متحده با منطقه افزایش یافته است و گسترش نفوذ واشنگتن در ساختارهای امنیتی و نظامی منطقه مورد انتظار است‌. 📄 کشورهای آسیای مرکزی منافع خود را در گسترش همکاری با آمریکا می بینند. اولاً وزنه‌ی تعادلی در کنار نفوذ چین و روسیه در منطقه داشته باشد و ثانیاً در روابط خود با قدرت‌های بزرگ به توازن برسند. از سوی دیگر، این میل از طرف منطقه، به دلیل قدرت و نفوذ سیستم دلاری و همچنین نفوذ بین‌المللی و وزن سیاسی خود ایالات‌متحده نیز است. 📄 از این رو، در دو سال گذشته شاهد گسترش انگیزه‌های متقابل منطقه و واشنگتن برای همکاری بوده‌ایم. گسترش روابط سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی به شکل بی سابقه ای با این منطقه افزایش یافت که بی شک میل این کشورها به ایجاد توازن قدرت در منطقه به روند توسعه حضور آمریکا و غرب تأثیر مستقیم گذاشته است. در این میان، روابط عمیق ایالات متحده با قزاقستان موجب تسریع این روند خواهد شد. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 سفیر سابق تاجیکستان در عربستان سخنگوی جدید ریاست جمهوری این کشور ⬅️ با حکم رئیس جمهور تاجیکستان سخنگوی سابق نهاد ریاست جمهوری به دلیل بازنشستگی برکنار و "ضراب‌الدین قاسمی" سفیر سابق تاجیکستان در عربستان، به عنوان سخنگوی جدید ریاست جمهوری منصوب شد. ✍️ باید گفت، مدتی است عزل و نصب امامعلی رحمان در ساختار قدرت افزایش یافته و شاهد انتصاب افراد نزدیک به رستم امامعلی و مورد اعتماد شخص رحمان در دستگاه سیاسی، اقتصادی و امنیتی تاجیکستان هستیم. از آشکارترین این موارد، صعود روزافزون شاهرخ سعیدزاده رئیس اداره تحقیقات جنایی وزارت داخلی در ساختار امنیتی این کشور است که مهمترین امتیاز وی نزدیکی و رفاقت طولانی مدت با رستم امامعلی است. ضراب‌الدین قاسمی نیز حدود ۱۱ سال مشاور مطبوعاتی رئیس جمهور و ۴ سال سفیر دوشنبه در ریاض بوده است. با توجه به رویکرد امروزه امامعلی رحمان در انتصابات و با توجه به نزدیکی عربستان به رستم امامعلی، نفوذ وسیع ریاض در تاجیکستان پس از انتقال قدرت از پدر به پسر در این کشور مورد انتظار است‌. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 آیا روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای آسیای‌مرکزی پس از جنگ غزه کاهش خواهد یافت؟ (1) یادداشتی از "مرکز الدراسات العربیه الاوراسیه" پیش از استقلال کشورهای آسیای مرکزی از اتحاد جماهیر شوروی، رژیم صهیونیستی به فکر گسترش نفوذ خود در این منطقه بود. سال 1989 تغییراتی را در سیاست خارجه خود اعمال کرد که شامل توجه بیشتر به این منطقه می شد و برای اولین بار یک بخش کامل به نام بخش اروپای شرقی و کشورهای مشترک المنافع در ساختار سیاست خارجه اسرائیل ایجاد شد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، یک استراتژی یکپارچه را اعمال نمود و از همه ابزارهای اقتصادی، سیاسی، نظامی، اطلاعاتی و فرهنگی برای ایجاد یک مشارکت استراتژیک با آسیای مرکزی استفاده کرد. 👇👇ادامه

اسرائیل پس از فروپاشی شوروی به برقراری روابط دیپلماتیک نزدیک با این پنج جمهوری علاقه‌مند بود و در ادامه نیز توافقات مشترکی در خصوص برقراری روابط دیپلماتیک ایجاد کردند و سالهاست که رژیم صهیونیستی در ازبکستان و قزاقستان و چند سال اخیر در ترکمنستان نیز سفارت مستقر و مستقل دارد. ⬅️ برخی از انگیزه‌های حضور رژیم صهیونیستی در آسیای مرکزی ارتباط اسرائیل با کشورهای آسیای‌مرکزی بلافاصله پس از استقلال این کشورها در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دسامبر 1991 تقویت شد و با انگیزه‌های مذهبی، اقتصادی، سیاسی و نظامی به دنبال تقویت گسترده روابط خود با این جمهوری‌ها بود. اولین انگیزه این حضور را شاید عامل مذهبی باید دانست؛ بر این اساس که این کشورها اکثریت مسلمان بودند و در عین حال اسلام نقش حاشیه‌ای در سیاست و فرهنگ این کشورها ایفا می کرد و در واقع حکومت‌های منطقه توسط رهبرانی هدایت می شدند که غالبا روحیاتی ضدمذهبی و جتی کمونیستی داشتند. بنابراین دین به عنوان یک متغیر ذاتی در هویت مردم این منطقه باقی می ماند و ممکن بود مانند ایران به تقابل با رژیم برخيزند و یا اینکه مهار شده و با قرار گرفتن در کنار رژیم صهیونیستی امتیاز بزرگی برای تل‌آویو محسوب شوند. از این رو، اسرائیل باید روابط خود را با این کشورها تقویت می کرد تا بتواند پیش از نفوذ عامل مذهبی در سیاست آنها، خود را تحمیل کرده وسوسه هایی را برای این جمهوری ها فراهم کند تا از حمایت از آرمان فلسطین دوری کنند. از مهمترین و برجسته‌ترین انگیزه‌ها نیز عامل امنیتی بود. عاملی که تحکیم روابط با کشورهای آسیای مرکزی را برای تل‌آویو الزامی کرده بود. هم اقلیت های یهودی ساکن در کشورهای آسیای مرکزی برای رژیم‌صهیونیستی مهم بود هم وجود سازمان‌های مذهبی معتدل و افراطی و گروه‌های شبه‌نظامی در آسیای مرکزی از عوامل تهدید منافع رژیم در منطقه محسوب می شد. اسرائیل با ادعای تجربه مبارزه با تروریسم و به بهانه همکاری ضدتروریستی با منطقه و ارائه کمک های پزشکی در شرایط سخت توانست یکی از باب های نفوذ خود را باز کند و از طریق تکنیک های پیشرفته نظارت امنیتی، ایجاد روابط نزدیک با کشورهای منطقه در مبارزه با تروریسم و افراط گرایی، روابط نزدیکی را با آنها ایجاد کرد. پیش دستی رژیم در نفوذ امنیتی، از امتیازهای مهم رژیم صهیونیستی برای جلوگیری نفوذ ایران و اسلامی ایرانی به منطقه دانسته‌ می شد. البته منافع اسرائیل در منطقه تنها به اهداف ژئوپلیتیک محدود نمی شد و منافع مستقیم اقتصادی نیز در آن دخیل بود. عمده‌ی این منافع ناظر بر انرژی منطقه است بویژه در صنعت نفت؛ امروزه تل‌آویو قریب به 25 درصد از نياز نفتی خود را از آسیای مرکزی (قزاقستان) تامین می کند. همچنین آسیای مرکزی بازار فروش فناوری و فناوری اطلاعات اسرائیل است و از آنجایی که کشورهای منطقه نگران فعالیت‌های تروریستی بودند و هستند، اسرائیل می توانست به مرکز آموزشی برای واحدهای امنیتی و مبارزه با تروریسم کشورهای آسیای‌مرکزی تبدیل شود، که شد. از طرفی رژیم بدنبال دریافت حمایت دیپلماتیک و آرای حمایتی کشورهای آسیای مرکزی در تریبون سازمان‌ها و انجمن‌های بین‌المللی در برخی عرصه‌ها بود. همسویی کامل و علنی خیلی مورد انتظار نیست، اما رژیم در این مسئله نیز ناموفق نبوده و در جریان جنگ اخیر دیدیم که کشورهای آسیای مرکزی یا بی طرف بودند یا خواستار اجرای طرح دو دولت دو ملت بودند. قزاقستان نیز در یک بيانيه مستقیما حماس را محکوم کرده بود. ادامه دارد... کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 آیا روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای آسیای‌مرکزی پس از جنگ غزه کاهش خواهد یافت؟ (2) یادداشتی از "مرکز الدراسات العربیه الاوراسیه" | (مطالعه بخش اول) ⬅️ ابزارهای نفوذ رژیم صهیونیستی به آسیای مرکزی رژیم صهیونیستی در دهه‌های گذشته با سازوکارهای متعددی سعی در تحکیم روابط خود با این پنج جمهوری داشته و از همان ابتدا این کشورها را متقاعد کرده است که با آن روابط عادی برقرار کنند و از بعد مذهبی در سیاست خارجی خود متاثر نشوند. برجسته ترین مکانیسم‌های نفوذ رژیم در آسیای مرکزی به شرح ذیل است: 👇👇ادامه