📰 تهدیدات کلیدی امنیت آسیای مرکزی؛ راه حل‌ها ⬅️ پس از حادثه تروریستی شهر کروکوس که 144 کشته برجای گذاشت، رؤسای امنیتی آسیای مرکزی جلسه‌ای را تحت نظارت سازمان همکاری شانگهای (SCO) و سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) برگزار کردند که موضوع مقابله با تهدید در حال تحول افراط گرایی در اولویت این گفتگو ها قرار گرفت. در این نشست امنیت آسیای مرکزی مورد ارزیابی قرار گرفت و برای تهدیدات کلیدی امنیتی این منطقه راه حل‌هایی پیشنهاد شد. 1️⃣ تغییر چشم‌انداز تهدید: کشورهای آسیای مرکزی با چشم‌انداز امنیتی به سرعت در حال تحول روبه‌رو هستند. در حالی که گروه‌های افراطی سنتی همچنان یک نگرانی هستند، تمرکز به‌سمت افراط گرایی مبتنی بر سایبری تغییر کرده است. پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی به عنوان بستری برای پرورش ایدئولوژی‌های افراطی عمل می‌کنند که به‌طور بالقوه باعث رادیکالیزه کردن جمعیت‌های آسیب‌پذیر، به‌ویژه جوانان در مناطق دور افتاده می‌شوند. این امر مستلزم اقدام فوری و هماهنگ دولت‌های منطقه‌ای است، از جمله: - دفاع سایبری پیشرفته: هدف، ایجاد توانمندی‌های ملی دفاع سایبری و تسهیل اشتراک‌گذاری اطلاعات برای مقابله موثر با تلاش‌های رادیکال‌سازی آنلاین است؛ - پیام های ضد افراط گرایی: انتشار کمپین های پیام رسانی موثر برای مقابله با روایت های افراطی و ترویج مدارا و انسجام اجتماعی. 2️⃣ ثبات شکننده و تهدید سلول خواب: حضور شبکه‌های افراط‌گرای خفته در سراسر آسیای مرکزی خطر امنیت داخلی قابل توجهی را نشان می‌دهد. این شبکه‌ها که وابستگی به گروه‌های افراطی مختلف دارند، در صورت فعال شدن توسط نیروهای خارجی یا بی ثباتی منطقه‌ای، پتانسیل تبدیل شدن به کانونی برای خشونت را دارند. ایجاد اختلال در این شبکه‌ها نیازمند موارد زیر است: - به اشتراک گذاری اطلاعات و همکاری: ایجاد یک چارچوب قوی به اشتراک گذاری اطلاعات برای تسهیل عملیات مشترک ضد تروریستی و از بین بردن سلول های خوابیده؛ - پرداختن به علل ریشه ای: اجرای طرح‌های توسعه اجتماعی و اقتصادی می‌تواند به طور موثر به مسائلی مانند فقر، فرصت‌های محدود و بیگانگی اجتماعی که به رشد رادیکال‌سازی کمک می‌کند، رسیدگی کند. 3️⃣ باتلاق افغانستان: ظهور طالبان در افغانستان یک چالش پیچیده است. در حالی که طالبان رسما از گروه‌های افراطی فاصله می‌گیرد، اما اقدامات آنها در صحنه نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند. تمرکز نیروهای طالبان در نزدیکی مرزها و عدم اقدام علیه دولت اسلامی ولایت خراسان تصویر متفاوت‌تری را نشان می‌دهد. امتناع طالبان از مشارکت در بحث های مدیریت آب منطقه ای، تنش های موجود بر سر این منبع حیاتی را تشدید می کند. در این رابطه موارد زیر باید صورت بگیرد: - کشورهای آسیای مرکزی باید تعامل محتاطانه و کانال‌های دیپلماتیک را با افغانستان حفظ کنند و در عین حال آنها را برای همکاری در مدیریت آب و مبارزه با تروریسم تحت فشار قرار دهند؛ - همچنین برنامه‌های اضطراری را برای رسیدگی به تهدیدات امنیتی احتمالی ناشی از افغانستان تهیه نمایند. 4️⃣ کمبود منابع، یک بحران در حال ظهور: ثبات بلندمدت آسیای مرکزی به دلیل تغییرات آب و هوایی و کاهش منابع آبی در خطر است. کمبود آب ناشی از ذوب یخچال‌ها و الگوهای بارندگی نامنظم، تولیدات کشاورزی و معیشت را در سراسر منطقه تهدید می‌کند. این، همراه با افزایش جمعیت، دستور العملی برای ناآرامی اجتماعی و درگیری احتمالی ایجاد می کند. حل این بحران مستلزم اقداماتی است: - چارچوب مدیریت آب منطقه‌ای: توسعه یک رویکرد واحد برای مدیریت آب، از جمله پروژه های زیربنایی و توافقنامه های تقسیم آب با طالبان؛ - ابتکار و اجرای طرح‌های توسعه پایدار برای بهبود شیوه‌های حفاظت از آب و بهره وری کشاورزی. مطالعه کامل (یادداشتی از SpecialEurasia) کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 سیاست ایالات متحده در آسیای مرکزی؛ اهداف و رویکردها(1) در این دوره از رویارویی بین قدرت‌های بزرگ (بازی بزرگ جدید)، آسیای مرکزی توسط غرب (آمریکا و متحدانش) در درجه اول به عنوان منبع بالقوه ایجاد مشکلات برای رقبای سیستمی خود روسیه و چین در نظر گرفته می‌شوند. 👇👇ادامه

اهداف اصلی سیاست آمریکا در آسیای مرکزی: از زمان روی کار آمدن دولت بایدن هیچ تغییر شدیدی در سیاست آمریکا در قبال کشورهای منطقه رخ نداده‌است و در آخرین ویرایش استراتژی امنیت ملی ایالات متحده نسبت به آسیای مرکزی ذکر شده است که در آن بر لزوم حفظ مسیر دموکراتیک، یکپارچگی منطقه‌ای و امنیت انرژی کشورهای این منطقه تأکید شده است. ⬅️ سیاست آمریکا در آسیای مرکزی در حال حاضر به طور کلی پیگیر دستیابی به دو هدف کلیدی است: 1) تشویق کشورهای منطقه به ادغام بدون مشارکت روسیه و چین و در نتیجه تضعیف موقعیت رقبای اصلی؛ 2) تقویت مواضع نیروهای طرفدار آمریکا در فضای سیاسی و همچنین در عرصه‌های فرهنگی و آموزشی. قالب همکاری چندجانبه C5+1 بین آمریکا و کشورهای آسیای مرکزی از سال 2015 اجرایی شده و دبیرخانه‌ای در چارچوب این مجمع در سال 2022 ایجاد شد که فعالیت‌های سه کارگروه اقتصادی، انرژی و حفاظت از محیط زیست و امنیت را هماهنگ می‌کند. دولت بایدن نیز فعالانه ابتکارات منطقه‌ای را مطرح می‌کند. یکی از اهداف اصلی طرح پایداری اقتصادی برای آسیای مرکزی، گسترش مسیرهای تجاری با دور زدن روسیه بود. ابتکار امنیت منطقه‌ای که پس از نشست وزرای C5+1 در سال 2023 آغاز شد، با هدف "کاهش پیامدهای ناخواسته تحریم‌ها" برای کشورهای منطقه طراحی شده است. ابتکارات چندجانبه دیگر عبارتند از: شورای توافقنامه چارچوب تجارت و سرمایه‌گذاری (که از سال 2004 وجود دارد)، مانورهای نظامی مشترک سالانه همکاری منطقه‌ای و ابتکارات فردی آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID)، به ویژه که این آژانس ابتکاری را برای ایجاد بازار واحد برق در منطقه ترویج می کند. ⬅️ سیاست ایالات متحده در قبال قزاقستان: با وجود تعداد قابل توجهی از ابتکارات چندجانبه، آمریکا بیشتر به رویکرد دوجانبه در منطقه پایبند است. قزاقستان به دلیل ویژگی‌های جغرافیایی خود (مرز با روسیه و چین) و غنی بودن منابع آن، همچنان بالاترین اولویت سیاست ایالات متحده در منطقه است. در این وضعیت است که تجارت آمریکایی در مقایسه با سایر کشورهای منطقه از قوی‌ترین موقعیت‌ها برخوردار است و روند اصلاحات در قزاقستان امکان نفوذ خارجی را گسترش می‌دهد. دیپلماسی آمریکا در قبال قزاقستان شبیه روش چماق و هویج است. از یک سو فشار زیادی بر قزاقستان وارد می‌کند تا از مشارکت شرکت‌های روسی در روند خصوصی سازی در این کشور جلوگیری کند. همچنین تهدید به تحریم‌های ثانویه و مسدود کردن دارایی‌های قزاقستان نیز در حال انجام است. از سوی دیگر، آمریکا علنا از روند فعلی اصلاحات حمایت می‌کند. واشنگتن همچنین به‌طور مرتب قصد خود را برای گسترش دسترسی به بازار فروش خود برای کالاهای قزاقستانی اعلام می‌کند. همکاری‌های آموزشی دو کشور نیز در حال رسیدن به سطح جدیدی است. در سال 2022، یک رویداد بی سابقه برای منطقه رخ داد، دانشگاه قزاقستان شمالی به مدیریت اعتماد دانشگاه آریزونا منتقل شد و فعالیت در این دانشگاه بر اساس استانداردهای آمریکا انجام خواهد شد. در عین حال، واشنگتن همچنان باید منافع همسایگان بزرگی مانند روسیه و چین را که قزاقستان با آنها روابط نزدیک‌تری دارد، در نظر بگیرد. این عامل آمریکا را محدود کرده و مجبور می‌کند با احتیاط بیشتری عمل کند. (یادداشتی از ia-centr.ru) ادامه دارد... کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 توافق روسیه و ازبکستان برای ساخت اولین نیروگاه هسته‌ای آسیای مرکزی ⬅️ ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در سفر خود به ازبکستان، با شوکت میرضیایف رئیس جمهور این کشور دیدار و گفتگو کرد. رؤسای جمهور دو کشور قراردادی را امضاء کردند که بر اساس آن، روسیه یک نیروگاه هسته ای کوچک در این کشور آسیای مرکزی خواهد ساخت. 👇👇ادامه

📄 میرضیایف این پروژه را حیاتی دانسته و خاطرنشان کرد که ازبکستان ذخایر بزرگ اورانیوم خود را دارد. پوتین نیز اظهار داشت که کشورش هر کاری انجام می‌دهد تا در بازار "انرژی هسته ای" ازبکستان به طور مؤثر کار کند. او همچنین وعده افزایش تحویل گاز به ازبکستان را نیز داد. 📄 در صورت اجرای این توافق، این نیروگاه به اولین نیروگاه هسته ای در آسیای مرکزی تبدیل خواهد شد و نفوذ روسیه در منطقه را بیشتر خواهد کرد. این پروژه، شامل ساخت شش راکتور با ظرفیت کل 330 مگاوات می باشد که به گفته رسانه های روسی، دو کشور پیش از این مذاکرات خود را برای ساخت یک نیروگاه هسته ای با ظرفیت بیشتر 2.4 گیگاوات انجام داده بودند. 📄 پوتین در کنفرانس خبری که طی این سفر داشت، گفت که ایالات متحده تلاش کرد کشورهای آسیای مرکزی را برای اتخاذ دستور کار غربی تحت فشار قرار دهد، اما موفق نشد. ما می دانیم که این فشارها اعمال شده است، اما نمی بینیم که همه زانو زده باشند و آماده باشند کورکورانه از دستورات خارج از کشور پیروی کنند. 📄 او فشار غرب بر ازبکستان به دلیل همکاری با مسکو را رفتار امپریالیستی خواسته و گفت که هر کشوری باید سیاست حاکمیتی را دنبال کند و برای استقلال خود مبارزه کند، زیرا در غیر این صورت همواره از بیرون فشار بر کشور وارد می‌شود و تلاش می‌شود آن را تحت سلطه خود درآورند. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 زلنسکی آسیای مرکزی را تطمیع به همکاری و تحریک به مقابله با روسیه می کند؛ اوکراین کارت جدید واشنگتن برای آسیای مرکزی ⬅️ هفته گذشته نشستی از سوی ولادیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین در یکی از مناطق آسیب دیده شهر خارکف برنامه ریزی شد که در آن از سردبیران شش خبرگزاری‌ مطرح آسیای مرکزی برای گفتگو دعوت شده بود. 📄 در این گفتگو که به درخواست رئیس جمهور اوکراین صورت گرفت، زلنسکی خواستار حمایت کشورهای آسیای مرکزی از اوکراین و قطع رابطه آنها با مسکو شد. ❗✍️️ لازم به ذکر است، پیش از این نیز اسنادی محرمانه از برنامه‌های وزارت خارجه اوکراین منتشر شده بود که نشانگر سفر قریب الوقوع دنیس شمیگال نخست وزیر اوکراین به قزاقستان بود. در بخش جزئیات آن نیز مشخص شد که شمیگال را در این سفر، متخصصان فنی-نظامی، انرژی، فلزکاری، معدن و تعمیر هواپیما همراهی خواهند کرد. از طرفی در تبادلات نظامی قزاقستان معاملات مشکوکی دیده می شود که با دلالان و یا رابطان مستقیم لندن یا واشنگتن انجام شده است و رد پای اوکراین در آنها مشاهده می شود. یک گروه هکری روس نیز اسنادی را در این زمینه منتشر کرد حاکی از همکاری های فنی و نظامی آستانه و کیف است. 🔸️ برخی از کارشناسان منطقه بویژه روس ها معتقدند که اوکراین در تلاش است تا آسیای مرکزی و اول از همه قزاقستان را پیرو استراتژی غرب در منطقه به سمت خود کشانده و به تقابل با روسیه سوق دهد. از طرفی نیز شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد قزاقستان با پیروی از چارچوب منافع غرب در منطقه، به اوکراین چراغ سبز نشان داده است. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 گفتگوی فرماندهان نظامی آمریکا و تاجیکستان ⬅️ روابط عمومی گارد ملی ویرجینیای آمریکا گزارش داد که از ۲۹ آوریل تا ۳ می ژنرال هابارد مدیر ستاد مشترک این گارد، با تعدادی از فرماندهان نظامی تاجیکستان به گفتگو نشست. 📄 ابتدا هابارد با ژنرال شاکرزاده فرمانده نیروهای متحرک (چتربازان یگان ویژه تابع وزارت دفاع) تاجیکستان گفتگو کرد. در این دیدار طرفین حول برخی همکاری های نظامی جاری دو کشور به تبادل نظر پرداختند. 📄 در ادامه، فرمانده آمریکایی با فرمانده گارد مرزی این کشور رجبعلی رحمانعلی دیدار کرد. طرفین حول همکاری‌های گذشته و جاری گفتگو کرده و از هماهنگی طرف مقابل قدردانی کردند. 📄‌ بخشی از اظهارات فرمانده آمریکایی در این دیدار: سربازان و نیروهای هوایی ما از این فرصت همکاری در تاجیکستان لذت می برند. سفر به کشور دیگری و کار در محیط های جدید، نیروهای ما را به چالش می کشد. 📄 وی همچنین افزود که مشتاقانه منتظر تبادلات نظامی آتی بین کشورهای شریک است. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 "ترکستان" جایگزین اصطلاح جغرافیایی "آسیای میانه" در کتب درسی ترکیه ⬅️ ترکیه در یک اقدام دست به اصلاح برخی اصطلاحات تاریخی و فرهنگی زد. به‌دنبال این تغییرات، "ترکستان" جایگزین اصطلاح جغرافیایی "آسیای میانه" در کتب درسی مدارس شد. 📄 دکتر احسان موحدیان در واکنش به این اقدام نوشت: تداوم تاریخ‌سازی و هویت‌سازی جعلی توسط ‎ترکیه در منطقه؛ قرار است در کتب درسی ترکیه از این پس به‌جای واژه آسیای میانه از واژه مجعول ترکستان استفاده شود.‎ اردوغان به‌دنبال مصادره و سرقت میراث پارسی سمرقند و بخارا و... است. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 رم میزبان سومین کنفرانس وزیران "ایتالیا-آسیای مرکزی" بود ⬅️ سومین نشست وزیران آسیای مرکزی و ایتالیا با حضور معاون نخست وزیر ایتالیا و وزیر امور خارجه و همکاری های بین المللی آنتونیو تاجانی، و وزرای خارجه قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان، در رم برگزار شد. دانشگاهیان، نمایندگان کمیسیون اروپا و انجمن های تجاری نیز در این رویداد حضور داشتند. 👇👇ادامه

📄 طرف ایتالیا در این نشست گفت: ما علاقه فراوانی به همکاری‌های سیاسی و فرصت‌هایی که برای شرکت‌ها در آسیای مرکزی ایجاد می‌شود، داریم. ایجاد مشارکت راهبردی با کشورهای آسیای مرکزی و تقویت همکاری های اقتصادی و صنعتی در زمینه منابع آب و محیط زیست و آموزش عالی برای ما یک اولویت است. به همین دلیل، در حاشیه جلسه امروز بیش از 30 شرکت و انجمن تجاری مهم ایتالیایی را دعوت کرده‌ایم. 📄 این ابتکار در راستای اقدام دیپلماسی رشد است که توسط وزارت امور خارجه ایتالیا و شبکه دیپلماتیک آن به ابتکار وزیر تاجانی انجام شده است و در آن توجه ویژه ای به پروژه های منطقه ای در زمینه های زیربنایی، کشاورزی، ماشین آلات و انرژی همه کشورهای آسیای مرکزی می شود. 📄 در این نشست، دورنمای توسعه همکاری‌ کشورهای آسیای مرکزی و ایتالیا در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، آب و انرژی، زیست‌محیطی، حمل‌ونقل، گردشگری و آموزشی مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت. همچنین درباره همکاری های منطقه ای و بین المللی، از جمله تهدیدات و چالش های کنونی، وضعیت افغانستان و خاورمیانه گفتگو صورت گرفت. 📄 در حاشیه این رویداد، نشستی نیز تحت عنوان "اتصال" که بر روی مسیر حمل و نقل بین المللی ترانس خزر (TITR) که بیشتر به عنوان ابتکار کریدور میانی شناخته می شود، متمرکز بود، برگزار شد. ادواردو ریکسی معاون وزیر زیرساخت و حمل و نقل ایتالیا و نمایندگان کشورهای آسیای مرکزی در این کنفرانس حضور داشتند که ایتالیا آمادگی خود را برای مشارکت در توسعه شبکه راه آهن آسیای مرکزی اعلام کرد. ایتالیا آماده کمک به توسعه شبکه راه آهن و بنادر آسیای مرکزی با هدف مشترک تقویت رقابت تجاری کشورها، امنیت زنجیره تامین جهانی و مبارزه با تغییرات آب و هوایی است. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

‍ 📰 حمایت USAID از بخش داروسازی ازبکستان ⬅️ جاناتان هنیک سفیر آمریکا در ازبکستان، در جریان مراسمی با حضور نمایندگانی از وزارت بهداشت و آژانس توسعه صنعت داروسازی ازبکستان از حمایت و سرمایه‌گذاری آژانس توسعه ایالات متحده (USAID) در صنعت داروسازی این کشور خبر داد. 👇👇ادامه

📄 این پروژه با بودجه ۲/۵میلیون‌دلاری به‌مدت دو سال اجرا خواهد شد که اهداف آن عبارتند از: • بهبود مقررات دارویی محلی؛ • پیشرفت فناوری محلی و مهارت‌های نیروی کار؛ • جذب سرمایه‌گذاری در بخش داروسازی. 📄 علاوه بر این، این پروژه تضمین‌دهنده این است که داروهای تولیدشده در ازبکستان با استانداردهای کیفیت ملی و بین‌المللی مطابقت داشته باشد. 📄 سفیر هنیک اظهار داشت: از طریق مشارکت خود، سلامت مردم ازبکستان و در عین حال قدرت و پاسخ‌گویی بخش‌های دارویی دولتی و خصوصی را بهبود خواهیم بخشید. با همسویی با استانداردهای جهانی، ما نه‌تنها از بیماران محافظت می‌کنیم، بلکه اعتماد به داروهای محلی، شرکت‌های دارویی، داروسازان و سیستم مراقبت‌های بهداشتی را به‌طور کلی افزایش می‌دهیم. هدف اصلی این پروژه افزایش تولید داروی داخلی و در نتیجه افزایش سهم این بخش در رشد اقتصادی ازبکستان است. 📄 ازبکستان با بیش از ۲۲۰ تولیدکننده خصوصی، بزرگ‌ترین تأمین‌کننده دارو در آسیای مرکزی است. با این حال، این کشور همچنان به‌شدت به داروها و موادخام وارداتی متکی است. برای رسیدگی به این موضوع، دولت ازبکستان حمایت و مشوق‌هایی را برای تولیدکنندگان داخلی از جمله مقررات جایگزینی واردات و کنترل کیفیت ارائه می‌کند. 📄 در حال حاضر، ازبکستان تقریباً ۴۵درصد از داروهای خود را تولید می‌کند که دولت قصد دارد این رقم را تا سال ۲۰۲۶ به ۸۰درصد برساند. کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر: @mavaraonnahr