📰 شکس ایران همواره برای نفوذ در آسیای مرکزی، در مبارزه ای دشوار با ترکیه قرار داشته است. در سه دهه گذشته، تهران با موفقیت از دو عامل در این مبارزه استفاده کرده است. از یک سو، جمهوری اسلامی بر روابط خود با تاجیکستان تکیه کرده است، کشوری که مردم آن به زبان فارسی صحبت می کنند، هرچند مردم آن به جای مکتب شیعی، از اسلام سنی پیروی می کنند. این تمایز زمانی که برای اولین بار ظاهر شد اهمیت چندانی نداشت، زیرا سیاست های ضد مذهبی اتحاد جماهیر شوروی باعث شده بود تاجیک ها کمتر به این تفاوت اهمیت بدهند. روابط دوشنبه و تهران همیشه هموار و آسان نبوده، اما به طور کلی بهتر از روابط ایران و سایر کشورهای منطقه بوده است. بنیاد جیمزتاون درباره پنجمین نشست سران آسیای مرکزی می نویسد: رویداد کلیدی در تحولات اخیر، پنجمین نشست سران آسیای مرکزی در دوشنبه بود. از سال 2018 تا کنون چهار نشست در این چارچوب برگزار شده است. اما نشست اخیر به دلیل حضور الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان به عنوان "میهمان افتخاری" از نشست های گذشته متمایز گشت. با وجود اینکه نشست اخیر در تاجیکستان غیر ترک برگزار شد، اما بیش از اجلاس های گذشته منعکس کننده "شاخصه های ترکی" بود. به عقیده ناظران منطقه ای، واضح است که اکنون تاجیکستان دیگر رفتاری مبنی بر یک کشور فارس زبان اهل سنت از خود نشان نمی‌دهد و به طور فزاینده ای به عنوان یک کشور همکار آسیای مرکزی عمل می کند. ❗️ آذربایجان نقش کلیدی در کمک به ترکیه برای گسترش نفوذ منطقه ای خود دارد. کارشناسان طرفدار مسکو در کانال تلگرامی «جمهوریت» تاجیکستان با اشاره به این موضوع تصریح کردند که حضور آذربایجان بخشی از «تلاش بلندمدت ترکیه برای تضعیف اقتدار ایران در آسیای مرکزی» است. به گفته آنها «نفوذ مستقیم آنکارا بر دوشنبه از نگاه ایران به عنوان یک اقدام تجاوزکارانه از سوی ترکیه تلقی خواهد شد و بنابراین، دولت ترکیه برای جلوگیری از این موضوع، آذربایجان را به عنوان بستر و ابزار نفوذ خود قرار داده است»، آنکارا مطمئن است که باکو می‌تواند دوشنبه را از تهران دور کرده و در درازمدت، روابط نزدیکی که مردم ایران و تاجیک را به هم متصل می‌کند، از بین ببرد. ادامه... در نسخه کامل ⬇️ #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #قزاقستان #ایران #ترکیه #آذربایجان #ترانس_خزر #کریدور_میانی #آمریکا #چین #روسیه #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

⬅️ به گزارش سایت ازبکی podrobno.uz، بختیار ارگاشف، مدیر مرکز تحقیقاتی "معنا" (Ma’no) ازبکستان گفت: آمریکا در حال اجرای تئوری هرج و مرج در آسیای مرکزی و به ویژه در ازبکستان است تا رقبای خود، خصوصا روسیه و چین را کنترل کند. ارگاشف گفت: ایجاد برخی از مراکز تنش و بی ثباتی در منطقه، در جهت یک هدف جهانی بزرگتر یعنی تضعیف رقبای ژئوپلیتیک ایالات متحده، چین و روسیه، عمل می کند. این کارشناس تصریح کرد: آمریکا و متحدانش و مهمتر از همه بریتانیا حاضرند برای بی ثبات کردن وضع آسیای مرکزی، دست به هر کاری بزنند. ایالات متحده آمریکا و بریتانیا از آسیای مرکزی دور هستند و تحولاتی که در کشورهای این منطقه در حال وقوع است، به هیچ وجه بر آنها تاثیر منفی نمی گذارد. اما از طریق کشورهای آسیای مرکزی، بطور غیر مستقیم می توانند وضعیت روسیه و چین را دچار بی ثباتی کنند. ارگاشف ابراز اطمینان کرد که؛ امواج بی ثباتی، تنش و هرج و مرج می تواند در امتداد مرز باز روسیه با قزاقستان، به داخل خاک روسیه سرایت یابد. این کارشناس افزوده است که آسیای مرکزی همچنین یک عقبه استراتژیک برای غرب چین بوده و ناآرامی در این منطقه می تواند بر وضعیت اویغورهای چین، یعنی سین کیانگ نیز تاثیرگذار باشد. ✍️ لازم به ذکر است که فعالیت و نفوذ روز افزون دولت، سازمان ها و ان جی او های آمریکایی در کشورهای آسیای مرکزی به قدری فراگیر شده است که بسیاری از کارشناسان منطقه در حال مطرح کردن سناریوهایی مانند مطلب فوق می باشند. به گفته آنها، ایالات متحده با در دست گرفتن برخی کانون های بحران منطقه مثل مسائل مرزی تاجیکستان و قرقیزستان، و دست داشتن در ناآرامی های اخیر مثل تنش های داخلی در قزاقستان و ازبکستان، سعی بر اخذ تضمین برای پیشبرد اهداف خود و همراهی حاکمیت این کشورها با خود است. کارشناسان معتقدند، افزایش نفوذ اجتماعی آمریکا در جوامع این کشورها و انتقال تسلیحات نظامی تحت عنوان همکاری نظامی با این کشورها را نیز، میتوان تلاش هایی برای زمینه سازی ایجاد و کنترل ناآرامی های احتمالی توسط آمریکا در آینده دانست. #آسیای_مرکزی #آمریکا #ازبکستان #تاجیکستان #چین #روسیه #بازی_بزرگ_جدید #نفوذ کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 احتمال سفر جو بایدن به قزاقستان ۲۹ سپتامبر، دانیل روزنبلوم سفیر آمریکا در قزاقستان، از احتمال سفر جو بایدن به آستانه سخن گفت. سفیر آمریکا گفت: علاقه زیادی به قزاقستان و آسیای مرکزی در جو بایدن دیده می شود؛ بنابراین احتمال دارد شاهد سفر بایدن به قزاقستان بشویم. وی افزود: می خواهم بگویم که چنین امکانی وجود دارد. #آسیای_مرکزی #آمریکا #امنیت #افغانستان #چین #روسیه #همکاری #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 گفتاری پیرامون نشست فرمانده سنتکام و رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی در تاشکند چهارشنبه ۲۷ سپتامبر، تاشکند میزبان نشست مایکل کوریلا فرمانده سنتکام و رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی بود. امنیت و ثبات منطقه، وضعیت افغانستان، مبارزه با تروریسم و ارائه کمک‌ های بشردوستانه از جمله مهمترین مباحث بررسی شده در نشست مذکور بود. روزنامه Nezavisimaya Gazeta روسیه، در یک مقاله به بررسی و تحلیل این رویداد پرداخت. ویکتور لیتوفکین، کارشناس نظامی معتقد است که ایالات متحده به دنبال احیای نفوذ نظامی از دست رفته خود در منطقه است. این کارشناس، احتمال اینکه ایالات متحده قصد دارد یک بلوک نظامی طرفدار غرب در آسیای مرکزی برای مقابله با مخالفان ژئوپلیتیکی خود یعنی روسیه و چین ایجاد کند را رد نکرد و گفت: تصادفی نیست که گری پیترز، رئیس کمیته امنیت ملی سنای آمریکا، لابی معروف مجتمع نظامی-صنعتی آمریکا، اخیرا از این منطقه بازدید کرد. هم اکنون نیز مایکل کوریلا، رئیس فرماندهی مرکزی آمریکا وارد ازبکستان شده است. ادامه... https://www.ng.ru/cis/2023-09-27/1_8837_asia.html #آسیای_مرکزی #آمریکا #امنیت #افغانستان #چین #روسیه #همکاری #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید #تاجیکستان #ازبکستان کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 توکایف در برلین: ما از تحریم ها علیه روسیه پیروی می کنیم رئیس جمهور قزاقستان قاسم جومارت توکایف، در جریان سفر خود به برلین و پس از گفتگو با اولاف شولز صدراعظم آلمان گفت: قزاقستان به صراحت اعلام کرده است که از رژیم تحریم ها پیروی خواهد کرد. وی افزود: ما با سازمان‌های مربوطه برای رعایت تحریم‌ها در تماس هستیم و فکر می‌ کنم نباید هیچ گونه نگرانی از طرف آلمان در زمینه اقدامات احتمالی با هدف دور زدن تحریم‌های (روسیه از طریق قزاقستان) وجود داشته باشد. #آسیای_مرکزی #قزاقستان #آمریکا #اتحادیه_اروپا #آلمان #چین #روسیه #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

⬅️ ۱ اکتبر، وزارت دفاع بریتانیا از سفر جیمز هپی وزیر نیروهای مسلح این کشور به ازبکستان، قزاقستان و مغولستان خبر داد. 📄 جیمز هپی، سه‌شنبه هفته گذشته در قزاقستان با رومن واسیلنکو معاون وزیر امور خارجه، ژنرال سلطان بورکوت‌بایویچ معاون وزیر دفاع قزاقستان و با اعضای کمیته امور خارجی، دفاعی و امنیت پارلمان این کشور به گفتگو نشست. در این نشست ها، طرفین حول همکاری‌های آتی در زمینه امنیت منطقه ای گفتگو کردند. ❗️ وی همچنین حمایت علنی قزاقستان از تحریم های ضد روسی را که اخیرا قاسم جومارت توکایف در برلین آن را اعلام نمود، تکریم کرد. 📄 روز بعد، جیمز هپی آستانه را به مقصد تاشکند ترک کرد. وی در ازبکستان با باخدر قربانوف وزیر دفاع، رستم جورایف فرمانده گارد ملی و عصمت الله ایرگاشف نماینده ویژه رئیس جمهور ازبکستان در امور افغانستان به گفتگو نشست. 📄 وی در این ایام از مغولستان نیز بازدید نمود و با مقامات عالی نظامی این کشور ملاقات کرد. 📄 جیمز هپی پس از این سفر کاری، اظهار داشت: من با وزرای دفاع و رهبران نظامی قزاقستان، ازبکستان و مغولستان گفتگوهای سازنده ای انجام دادم و زمینه را برای همکاری های آینده، به ویژه در زمینه عملیات حفظ صلح فراهم نمودم‌. دیدارهای من، گوشه ای از رویکردی است که در مقاله اخیر فرماندهی دفاعی ما مشخص شده است؛ ما مشارکت های استراتژیک بین المللی خود را در سراسر آسیا به نفع امنیت و رفاه برای همه ایجاد خواهیم کرد. گفتنی‌ست، چندی پیش مذاکراتی بین وزارتخانه های دفاع بریتانیا و ازبکستان برگزار شد و در نتیجه آن، توافقنامه همکاری ۲۰۲۴ تاشکند و لندن به امضا رسید. ❗️ همچنین لازم به ذکر است، در برنامه Refresh 2023 بریتانیا، لندن متعهد به تقویت تعامل با آسیای مرکزی و مغولستان برای تقویت رفاه، امنیت و مقاومت آنها در برابر مداخله روسیه شده است. #آسیای_مرکزی #ازبکستان #قزاقستان #بریتانیا #افغانستان #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📰 کاظمی قمی: آمریکا بدنبال ناامن سازی آسیای مرکزی و تأسیس پایگاه نظامی در این کشورها است ⬅️ به نقل از فارس، کاظمی قمی نماینده ویژه رئیس جمهور ایران در امور افغانستان، ۷ مهر سال جاری در جریان پنجمین اجلاس فرمت مسکو به میزبانی شهر کازان در تاتارستان روسیه، ضمن اظهاراتی از اهداف و پشت پرده تحرکات آمریکا در منطقه سخن گفت. 📄 کاظمی قمی با اشاره به تداوم حمایت های واشنگتن از داعش بویژه شاخه خراسان آن، گفت: آمریکایی‌ها همچنان به شیطنت‌های خود در افغانستان ادامه می‌دهند و به‌ دنبال ایجاد دغدغه و نگرانی برای کشورهای منطقه، از جمله همسایگان افغانستان هستند. واشنگتن با تشدید بی‌ثباتی و ناامن‌سازی افغانستان قصد دارد شرایطی ایجاد کند که نگرانی و دغدغه همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه ادامه داشته باشد. 📄 در ادامه با اشاره به جزئیات بیشتر، تاکید کرد: واشنگتن قصد دارد با تقویت داعش خراسان، ابتدا کشورهای آسیای میانه را ناامن کند و در ادامه به بهانه مبارزه با داعش در این کشورها پایگاه تاسیس کند. #آسیای_مرکزی #آمریکا #بازی_بزرگ_جدید #تروریسم کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

نه تنها یک آمریکایی معمولی، بلکه نیمی از قزاق ها و ازبک ها نیز ممکن است به همان اندازه متعجب شوند که بدانند یک چارچوب رسمی از پنج کشور آسیای مرکزی و ایالات متحده از سال 2015 وجود داشته است. فرمت به اصطلاح "C5+1" یک نشست دیپلماتیک متشکل از وزرای خارجه قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان به همراه وزیر امور خارجه ایالات متحده برای بحث در مورد مسائل مشترک و تقویت تعامل واشنگتن با منطقه بود که تا سطح سران نیز بروزرسانی شد. 📄 فرمت چندجانبه C5+1 به ایالات متحده اجازه می دهد تا با آسیای مرکزی به عنوان یک منطقه متحد در سیاست خارجی جمعی در زمینه همکاری اقتصادی، توافقنامه های امنیتی، فرصت های آموزشی و تعمیق روابط دیپلماتیک رفتار کند. هدف اصلی این فرمت، این بود که حضور آمریکا را در منطقه‌ پساشوروی ایجاد کند. 📄 طی سال‌ها، نشست‌های سالانه مقامات در ایالات متحده، ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان برگزار شده است که در آن بیانیه‌های مشترک مشارکت و همکاری در زمینه تجارت، حمل‌ونقل و انرژی و همچنین ترتیبات مشترک ویژه در مورد مبارزه با تروریسم و توسعه تجارت به دست آمده است. آخرین اجلاس سران C5+1 نیز در سپتامبر امسال در نیویورک در مقر سازمان ملل با حضور رئیس جمهور بایدن برگزار شد که اولین نشست یک رئیس جمهور آمریکا با رهبران آسیای مرکزی در این چارچوب بود. 📄 وضعیت ژئوپلیتیکی این منطقه، موضوع غیرمستقیم این نشست بود. این رویداد همچنین بر توسعه اقتصادی با توجه به جنگ جاری در اوکراین متمرکز بود. طرفین همچنین در مورد پروژه های صنعتی سنگین، مانند استخراج انرژی و مواد خام گفتگو کردند. آسیای مرکزی همچنان با زیرساخت های اقتصادی روسیه مرتبط است و علیرغم درخواست های ایالات متحده برای تحریم های جهانی، این منطقه موضع بی طرفی را در درگیری بین واشنگتن و مسکو حفظ کرده است. از میان تمام کشورهای آسیای مرکزی، قزاقستان بیشترین تمایل را برای تقویت روابط خود با غرب، مطابق با "دیپلماسی چند بردار" خود که هدف آن تنوع بخشیدن به سبد اقتصادی آستانه با سایر بازارها است، نشان داده است. در این راستا C5+1 پروژه سرمایه‌گذاری آمریکا در منطقه‌ای است که قبلا توسط قدرت‌های با نفوذ منطقه ای اشباع شده بود. 📄 پس از این اجلاس، بیانیه رسمی کاخ سفید از روابط مثبت ایجاد شده بین ایالات متحده و پنج کشور منطقه که در درجه اول بر توسعه اقتصادی متمرکز است، تمجید کرد. در نگاه واشنگتن، بر اینکه آسیای مرکزی در حال تبدیل شدن به یک منطقه کلیدی در اوراسیا و در مسیرهای ترانزیتی است، تاکید شده است. 📄 آمریکا برای تعمیق تعامل اقتصادی با منطقه، از «دیپلماسی چند برداری» ترویج شده توسط رئیس جمهور قزاقستان، که قزاقستان را به عنوان مرکز بین المللی تجارت، بازرگانی و نوآوری های فناوری معرفی کرده است، استقبال می کند. آمریکا با توجه به روند چند قطبی شدن جهان، در قبال قدرت‌های میانی مستقل از غرب، تصمیمات و استراتژی‌های بیشتری را اتخاذ خواهد کرد. همچنین کشورهایی که کریدور میانی را شکل می دهند، راه‌های مشارکت متعدد ژئوپلیتیکی برای انتخاب دارند. از آنجایی که کشورهای آسیای مرکزی همچنان درب های خود را به روی تجارت بین‌المللی باز میکنند، ایالات متحده نمی‌تواند به نادیده گرفتن منطقه آسیای مرکزی ادامه دهد. 📄 ایالات متحده بدنبال اعتمادسازی و ایجاد همکاری با نسل های جوان آسیای مرکزی است که علاقمند به توسعه روابط با ایالات متحده هستند. آمریکا ممکن است در مقایسه با چین و روسیه دیر به منطقه وارد شده باشد، اما قدرت نرم آن در مصرف گرایی و ترویج فرهنگ پاپ در میان نسل در حال رشدی که بیشتر به دنبال شغل در غرب هستند، نسبت به مسکو یا پکن کاملا غالب و در بین جوامع جوان محبوب است. 📄 پلتفرم C5+1، در حال حاضر دارای هشت سال همکاری پایدار است و با توجه به تغییر قطب های ژئواستراتژیک، این همکاری به ویژه با قزاقستان به رشد مضاغف خود ادامه خواهد داد و اهمیت پلتفرم C5+1 بیشتر نمایان خواهد شد. مقاله ای از آستانه تایمز قزاقستان #آسیای_مرکزی #آمریکا #روسیه #چین #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: تلگرام | ایتا @mavaraonnahr

📰 گفتگوی رئیس پارلمان تاجیکستان و سفیر آمریکا ⬅️ ۸ اکتبر، رستم امامعلی رئیس مجلس ملی، شهردار پایتخت و فرزند رئیس جمهور تاجیکستان و مانوئل میکالر سفیر تام‌الاختیار آمریکا به گفتگو نشستند. 📄 در این گفتگو، طرفین وضعیت همکاری‌های دو کشور در زمینه‌های سیاسی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی، بشردوستانه و سایر حوزه‌های مورد علاقه دو کشور و اهداف مشترک را بررسی و در مورد گسترش بیشتر تعامل در زمینه های مختلف اقتصادی و انرژی، روابط فرهنگی و آموزشی به ویژه گردشگری به تبادل نظر پرداختند. 📄 همچنین با اشاره به همکاری‌های بین‌پارلمانی، به عنوان بخش مهمی از روابط دوجانبه، به گسترش روابط دو کشور در این بخش ابراز علاقه کردند. https://fb.watch/nyELiyYZ0T/?mibextid=NnVzG8 #آسیای_مرکزی #آمریکا #تاجیکستان #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

انتظار می رفت که اولین اجلاس سران ایالات متحده و آسیای مرکزی با نتایج بسیار مهمی به پایان برسد؛ اما به نظر می رسد این نشست بیشتر نمادین بود تا اقدامی سودمند. ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۳، جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده با روسای جمهور پنج کشور آسیای مرکزی دیدار کرد. نکته مهم این اجلاس این بود، که آمریکا به تعمیق همکاری در تجارت و سرمایه گذاری، کریدورهای ترانزیتی، چالش های آب و هوایی، حقوق بشر و افغانستان تمرکز بیشتری داشت تا مسائل امنیتی ترجیحی خود. درگیری روسیه و اوکراین که در فوریه ۲۰۲۲ آغاز شد، بیش از یک سال است که ادامه دارد. از زمان آغاز درگیری، کشورهای آسیای مرکزی با وجود روابط اقتصادی و امنیتی تنگاتنگ با روسیه در کانون توجه قدرت های جهانی قرار گرفتند. آنها نه از روسیه حمایت کرده و نه آن را محکوم کردند؛ بلکه تلاش کردند تا روابط خارجی خود را متنوع سازند. در نتیجه بحران اوکراین، نشانه هایی جامه وجود پوشید، که نشان داد نفوذ روسیه در آسیای مرکزی رو به کاهش است و چین بیشترین سود را از وضعیت فعلی خواهد برد. چین بازیگری مسلط در منطقه است و این نشانه های آشکاری دارد. چین در حال تبدیل شدن به یک شریک مهم اقتصادی و از طرفی در حال گسترش همکاری امنیتی خود با منطقه ای است که قبلا تحت نفوذ و تسلط مستقیم مسکو تلقی می شد. با در نظر داشت این پس زمینه، کشورهای آسیای مرکزی به دنبال شرکای بالقوه جدید برای حمایت از رشد و توسعه خود هستند. از زمانی که کشورهای آسیای مرکزی مستقل شدند، ایالات متحده نگاه منسجمی به این منطقه نداشته؛ با این وجود، مدتهاست که به عنوان یک شریک بالقوه برای کشورهای آسیای مرکزی نقش آفرینی می کند. این منطقه پس از حوادث ۱۱ سپتامبر برای استراتژی ایالات متحده اهمیت یافت. پس از آن، آمریکا برای مقابله با تروریست ها وارد افغانستان شد و کشورهای آسیای مرکزی نیز با نیروهای بین المللی برای برقراری امنیت همکاری می کردند. در همان زمان، نفوذ چین در آسیای مرکزی به تدریج در حال افزایش بود. جمهوری‌های تازه استقلال یافته آسیای مرکزی برای توسعه اقتصادی به سرمایه‌گذاری نیاز داشتند که توسط پکن ارائه شد و از سوی این کشورها به خوبی مورد استقبال قرار گرفت. کشورهای آسیای مرکزی پذیرای چین بوده‌اند و از آن استقبال می‌کنند، زیرا برخلاف واشنگتن، پکن نگرانی‌های حقوق بشر و حاکمیت قانون در این کشورهای مستبد را برجسته نکرده است. از اینجا بود، که نقش پکن از واشنگتن در این کشورها پررنگ‌تر دیده شد؛ یک شریک قابل اعتماد اقتصادی. در چنین شرایطی، با خروج آمریکا از افغانستان و نفوذ روزافزون چین در منطقه و جهان، و پس از درگیری روسیه در اوکراین، ایالات متحده به فکر احیای روابط خود با آسیای مرکزی افتاد. اگرچه چارچوبی برای نشست وزیران C5+1 وجود داشت، اما نشست سران آمریکا و آسیای مرکزی نسبتا دیر آغاز شد. در دو سال گذشته، کشورهای آسیای مرکزی تقریباً با هر قدرت مهمی از جمله هند، روسیه، اتحادیه اروپا، چین و شورای همکاری خلیج فارس اجلاسی در عالی ترین سطح یعنی رهبران را برگزار کردند. بنابراین انتظار می رفت که اولین نشست روسای جمهور آمریکا و آسیای مرکزی با رویکردی قوی و با اهمیت قابل توجهی ظاهر شود. افتتاحیه و اولین اجلاس سران ایالات متحده و آسیای مرکزی از نظر نتایج چندان چشمگیر نبود، اما به روابط ایالات متحده و آسیای مرکزی جان تازه ای بخشید. تغییر تمرکز از نگرانی‌های امنیتی به مشکلات جاری و فراگیرتر مانند امنیت انرژی، تغییرات آب و هوا، و رشد تجارت و ارتباطات تجاری و مسیرهای حمل‌ونقل. ایده های ارائه شده در نیویورک به طور بالقوه می تواند اتکای آسیای مرکزی به روسیه و چین را کاهش دهد. بایدن به اهمیت فعال کردن تجارت و سرمایه گذاری بخش خصوصی با شرکت های آمریکایی تأکید کرد. بایدن در اظهارات خود اعلام کرد که USAID در ماه اکتبر میزبان نشست "وزرای ارتباط منطقه ای C5+1 در آسیای مرکزی" خواهد بود تا راه های ترویج رشد اقتصادی پایدار را مورد بحث و بررسی قرار دهد. این نشان می دهد که پیوندهای اقتصادی همچنان در اولویت دیپلماسی آسیای مرکزی و ایالات متحده خواهد بود. از آنجایی که این اولین نشست سران ایالات متحده و آسیای مرکزی بود، حتی اگر هیچ توافق چشمگیری در آن امضا نشد، عصر جدیدی از تعامل بین ایالات متحده و کشورهای آسیای مرکزی را باز کرد. https://www.hindustantimes.com/ht-insight/international-affairs/decoding-america-s-central-asia-policy-101696492926372.html #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #قزاقستان #ازبکستان #قرقیزستان #آمریکا #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

طی شش سال گذشته، تبادل هیئت های عالی رتبه، روابط بین سازمانی و پارلمانی و همکاری های تجاری، اقتصادی و سرمایه گذاری بین ازبکستان و آمریکا تشدید شد. مجلس نمایندگان ایالات متحده نیز گروهی غیررسمی از نمایندگان کنگره را که حامی تعمیق روابط ایالات متحده و ازبکستان بودند، تشکیل داد. تعداد شرکت ها با سرمایه گذاری آمریکا در ازبکستان در حال افزایش است. از جمله همکاری‌های موفق اقتصادی طرفین، فعالیت پویای شرکت‌هایی مانند جنرال الکتریک، جنرال موتورز، هایات، جان دیر، بوئینگ، هانی‌ول، کوکا کولا، کالاتراوا، سیلورلیف و ... در ازبکستان است.  امروزه هزاران نفر از ازبکستان در ایالات متحده کار و تحصیل می کنند. آنها آداب و رسوم و فرهنگ خود را گرامی داشته و از طریق سازمان های دیاسپورا و انجمن های فرهنگی به طور منسجم تعامل می کنند و از طرفی این گفتگوهای فرهنگی از طریق روابط بین شهرهای تاشکند و سیاتل، بخارا و سانتافه، زرافشان و کلینتون تسهیل می شود. به طور خلاصه، روابط ازبکستان و آمریکا به طور مداوم در حال توسعه است و ازبکستان آمادگی دارد که این تعامل را نه تنها در قالب های دوجانبه بلکه در قالب های چندجانبه گسترش و تقویت کند. همین اواخر، نشست مشورتی سران کشورهای آسیای مرکزی در دوشنبه برگزار شد. با نگاهی دقیق، دیده شد که رهبران منطقه آماده گفتگو در مورد موضوعاتی همچون توسعه همکاری با ایالات متحده به نفع پتانسیل های آسیای مرکزی و شکوفایی آن هستند. ⬅️ پلتفرم C5+1؛ تقویت روابط چندجانبه آمریکا با آسیای مرکزی: پلتفرم «C5+1» بستر گفتگوی چندجانبه منظم بین کشورهای آسیای مرکزی و ایالات متحده است و اولین دیدار وزرای خارجه منطقه و آمریکا در نوامبر ۲۰۱۵ در سمرقند برگزار شد، که آغازی بر این گفتگوها بود. جمله هدف های این پلتفرم، حفظ تبادل مستمر دیدگاه ها در مورد بهبود تجارت منطقه ای، تقویت روابط حمل و نقل و انرژی، توسعه فضای تجاری، مبارزه با چالش های زیست محیطی، مقابله با افراط گرایی و گسترش روابط بشردوستانه است. اولین نشست وزرای خارجه «C5+1» منجر به تصویب «بیانیه مشترک مشارکت و همکاری» شده بود که بر تعهد ایالات متحده بر حمایت از حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی کشورهای آسیای مرکزی و تمایل آمریکا بر حفظ ارتباطات منظم خود با کشورهای شرکت کننده تاکید داشت. تا امروز ۱۲ نشست وزیران برگزار شده و در سپتامبر ۲۰۲۱ نیز، نمایندگان عالی «C5+1» برای اولین بار برای بحث در مورد مسائل آب و هوایی و زیست محیطی به دور یک میز گرد آمدند. ایالات متحده در قالب پلتفرم «C5+1»، پروژه هایی را با هدف توسعه کارآفرینی، بهبود کریدورهای حمل و نقل و تجاری، توسعه انرژی آینده و حمایت از طرح های ملی سازگاری با تغییرات آب و هوایی در آسیای مرکزی اجرا می کند. همچنان این کشورها در چارچوب «C5+1»، نشست های سالانه گروه های اجرایی در سه حوزه اقتصاد، حفاظت از محیط زیست و انرژی و امنیت برگزار می کنند. مقاله ای از خبرگزاری "دنیا" ازبکستان، به نقل از eureporter #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #قزاقستان #ازبکستان #قرقیزستان #ترکمنستان #آمریکا #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr

📄 از سال ۲۰۰۱، در قرقیزستان نیز پایگاه هوایی ماناس در نزدیکی بیشکک تبدیل به یکی از مهمترین ایستگاه های آمریکا در منطقه شد. سال ۲۰۰۹، به اعتقاد برخی، تحت فشار کرملین، بیشکک تصمیم به قطع همکاری های نظامی با آمریکا در خاک خود گرفت؛ اما همان سال دوباره قراردادی ۵ ساله با طرف آمریکایی منعقد شد. نهایت در سال ۲۰۱۴، به تصمیم پارلمان قرقیزستان، آمریکا پایگاه هوایی ماناس را ترک نمود. 📄 در آن سالها، ناتو نیز از برخی پایگاه های هوایی و نظامی ازبکستان و تاجیکستان همچون پایگاه ترمذ، استفاده می کرد. ❗️ پس از آن دوران، در آستانه خروج کامل آمریکا از افغانستان، برخی نشریه‌های غربی اخباری مبنی بر برنامه ریزی ایالات متحده برای بازگرداندن پایگاه های نظامی خود به آسیای مرکزی منتشر کردند. آوریل ۲۰۲۱ "نیویورک تایمز" نوشت، مقامات آمریکایی در حال مذاکره با طرف های قزاق، ازبک و تاجیک در این زمینه هستند. 📄 البته گفتنی‌ست، تمامی این سالها، همکاری های نظامی آمریکا با اکثر کشورهای آسیای مرکزی در حوزه های آموزشی، تبادل تجربیات و حتی تسلیحات، جاری بوده و تاکنون ادامه دارد. ⬅️ حال پس از آغاز درگیری های اوکراین، آمریکا مجددا عزم خود را برای بازگشت به منطقه جزم کرده است. مانوئل میکالر سفیر آمریکا در تاجیکستان، در یکی مصاحبه خود در پاسخ به سوالی در مورد همکاری های نظامی، خبر تلاش های واشنگتن برای احداث پایگاه نظامی در تاجیکستان را رد نکرد و تنها پاسخ داد، که ما در صورت میل کشورهای میزبان، با آنها همکاری خواهیم کرد. 📄 مسکو نیز از تریبون های مختلف، از تلاش واشنگتن برای حضور نظامی آمریکا در آسیای مرکزی خبر می دهد و از خطرات و پیامدهای آن سخن می گوید. به نقل از تاس در ۱۱ اکتبر سال جاری، الکساندر بورتنیکوف، رئیس سرویس امنیت فدرال روسیه در نشست شورای سران سازمان‌های امنیتی کشورهای مستقل مشترک‌المنافع در باکو، با تکیه بر منابع خود، از طرح کلان سرویس های اطلاعاتی آمریکا و بریتانیا برای ایجاد ناامنی در مرزهای جنوبی روسیه خبر داد. وی اظهار داشت، که آمریکا و بریتانیا در حال انتقال تروریست ها به آسیای مرکزی هستند و اولویت این شبه نظامیان، تصرف آسیای مرکزی و ایجاد "کمربند ناامنی" در مرزهای جنوبی روسیه است. کارشناسان معتقدند، که آمریکا به بهانه مبارزه با تروریسم به آسیای مرکزی نیز وارد خواهد شد. کرملین نیز، مکررا سعی به روشنگری در این زمینه دارد و از اهداف و انگیزه های غرب برای حضور در آسیای مرکزی سخن می گوید. 📄 الکساندر بورتنیکوف در نشست مذکور، همچنین اظهار داشت: آمریکا و ناتو به بهانه مهار تهدید تروریسم در افغانستان، فعالانه خدمات خود را در زمینه نظامی-فنی و امنیت مرزی در جمهوری‌های آسیای مرکزی گسترش داده است. #آسیای_مرکزی #تاجیکستان #آمریکا #روسیه #بازی_بزرگ_جدید #امنیت #تروریسم #افغانستان کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر: @mavaraonnahr