💢 7 تفاوت فتوا و قضا/ حکم قضایی برای همه حتی مجتهد لازم الاجراست
🔰 آیتالله علی اکبر رشاد در درس خارج فقه القضاء:
1️⃣ قضاء حکمی الزامی و قطعی است و سرپیچی از آن حتی برای ولیّ امر نیز مجاز نیست. برخلاف فتوا که چنین الزامی را ندارد.
2️⃣ حکم قضایی همیشه در یک مورد مشخص و معین محدود میشود و فراتر از آن را در بر نمیگیرد. بر خلاف فتوا که همواره در صدد بیان احکام کلی، بدون در نظر گرفتن موارد مصداقی و کاربردی آن است.
3️⃣ حکم قضایی در مواردی مربوط به موضوعات عینی و محسوس خارجی میشود که در این صورت نیاز به بررسی میدانی دارد.
4️⃣ حکم قضایی برای عموم افراد لازمالاجراء است. حتی در مواردی که طرفین دعوا هر دو مجتهد باشند. برخلاف فتوا که صرفا برای شخص صاحب فتوا و مقلدانش معتبر و نافذ است و نه دیگران.
5️⃣ قضاوت یک جایگاه انتصابی(تعیینی) است و تنها فردی حق قضاوت دارد که از سوی پیامبر(ص) یا جانشینان آن حضرت یا افرادی که از ناحیه آن حضرات این اختیار را دارا باشند، منصوب شده باشد.
6️⃣ قاضی با مجتهد و مفتی در برخورداری برخی صفات با یکدیگر متفاوتند. همانطور که برخی بصیرت داشتن را از صفات لازم قاضی برشمردهاند.
7️⃣ قاضی امور مختلفی را اعم از وظایف و اختیارت بر عهده دارد. بر خلاف عناوین دیگر به طوری که جایگاه مجتهد صاحب فتوا تا زمانی که بنابر اقتضاء شرایط ولایتی، فعلیت پیدا نکند، صرفا در فتوا دادن منحصر میشود.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14061
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#مبانی_علوم_انسانی_اسلامی
#حقوق
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💯 گزارش اجمالی؛
✳️ درس خارج فقه نظامهای اسلامی
📌 موضوع: قواعد فقه سیاسی
🔰 استاد عباس کعبی در درس خارج «قواعد فقه سیاسی» که از سوی مؤسسه مفتاح برگزار شد، بیان کرد:
🔹 در عصر حاضر که حکومت اسلامی استقرار یافته و فقیهِ مبسوط الید بر ما ولایت دارد، شأن قضایی ولی و فقیه در عصر غیبت، طبق اصل 156 و 157 قانون اساسی به قوه قضائیه واگذار شده است.
🔹 وظیفه قوه قضائیه صرفاً قضاوت میان مردم در دعاوی آنان نیست، بلکه وظایف مهم دیگری نظیر تضمین آزادیهای مشروع و صیانت از حقوق عامه را بر عهده دارد.
🔹 نحوه تشکیل قوه قضائیه و ساختارهای آن باید بر اساس مصلحت باشد؛ یعنی این ساختار به نحوی باشد که وظایف دستگاه قضایی در اسلام نظیر اقامه عدل، احقاق حقوق، احیاء حقوق عامه و رسیدگی به تظلمات عمومی به سهولت انجام شود.
🔹 ساختارهای قوه قضائیه در نظام اسلامی باید به نحوی باشد که این قوه ملجأ و پناه مظلومان باشد و این مهم تنها در سایه رعایت ضوابط مصلحت از سوی قوه قضائیه صورت میگیرد.
🔹 در دستگاه قضایی، قضات باید از سوی ولیفقیه مبسوط الید مأذون باشند و فقهای غیر مأذون حق قضاوت ندارند. حتی اگر این شخص غیر مأذون مجتهد و عادل بوده و سایر شرایط قضا را داشته باشد، چون از سوی ولیفقیه منصوب نشده است، نمیتوان قضاوت او را پذیرفت.
🔹 قاعده «الامام یلزم بما هو لیس بلازمٍ» یک قاعده اولیه و ابتدایی است. در صورتی که ولیفقیه یک امر شخصی به دیگری کند و این امر از سوی آن شخص مورد پذیرش قرار نگرفته و امتثال آن امر از سوی آن شخص مأمور، متعین نبوده و اصطلاحاً وجوب کفایی داشته باشد، آن شخص میتواند از امتثال امر امتناع کرده و ولیفقیه حق اجبار وی را ندارد. اگر ولیفقیه امر حکومتی صادر کند، قاعده فوق مجرا نیست و باید طبق قاعده مصلحت، آن شخص امر را امتثال کند.
🔹 در صورتی که نظام اسلامی با فقدان قاضی مواجه بوده و نتواند قضات واجد الشرایط را تربیت کند، ولی اشخاصی باشند که فاقد برخی شرایط غیر اساسی قضاوت بوده، نظیر آن که مجتهد نباشند، امام یا ولیفقیه میتواند براساس قاعده مصلحت به چنین اشخاصی اذن در قضاوت صادر کند.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#مبانی_علوم_انسانی_اسلامی
#سیاست
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
🔰 برگزاری روزانه هزار درس حوزوی با شرکت حداقل 30 هزار نفر در قم/ تعامل مراکز علمی اسلام سبب احیای تمدن اسلامی میشود
🔻 آیتالله علیرضا اعرافی در دیدار علمای اهلسنت هند:
📚 در حوزه فقه و شریعت روزانه حدود هزار درس در قم ارائه میشود که حداقل 30 هزار نفر در آنها شرکت میکنند.
📚 در حوزه قرآن، تفسیر و حدیث رشتههای مختلفی وجود دارد که مباحث مستشرقین در آن مورد توجه قرار میگیرد.
📚 تعامل میان مراکز علمی کشورهای اسلامی افزونبر تقویت اخوت اسلامی و تبادل افکار و اندیشهها سبب ارتقای علمی جوامع دینی مسلمانان میشود.
📚 برای احیای تمدن اسلامی نیازمند همکاری و تعامل خوب میان مراکز علمی جهان اسلام و تشکیل بازار علم هستیم. این همگرایی باید بین علمای دین و مراکز علمی و اسلامی برقرار شود.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#حوزه_علمیه
#گفتگو
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢انقلاب اسلامی، حوزه را از بن بست در آورد/ روحانیت در کنار اشتغال به علم نباید منبر و تبلیغ را فراموش کند
📌حضرت آیتالله جعفر سبحانی در درس خارج:
🔰امیرمؤمنان(ع) میفرمایند «قوام دین و دنیا چهار چیز است، اول اینکه در جامعه دانشمندی باشد که به علم خود عمل و تبلیغ دین میکند.»
🔰متأسفانه در جامعه عالمی که مبلغ باشد کم داریم، البته ملا و دانشمند فراوان داریم و بحمدالله بعد از انقلاب در حوزه علمیه قم دانشهای تازهای پیدا شد و نظریههای جدید وجود دارد.
🔰یکی از دستاوردهای انقلاب اسلامی این است که حوزه از حالت بن بست در آمد و حوزه مفتوح شد و به علمهایی مانند رجال، درایه، تفسیر توجه بیشتری صورت گرفت اما امروز ناطق و مبلغ کم داریم.
🔰امروز کسی که حافظ دین مردم است همین منبریها هستند که متأسفانه کم شده است، غالبا آقایان به نهادها، دانشگاهها و امثال آن میروند که البته حق هم دارند و زندگی میخواهند اما جای منبر خیلی خالی است، امروز منبریهای وارسته و جامع الجهات داریم اما نسبت به نیاز کم است.
🔰روحانیت در کنار اشتغال به علم، نباید منبر و تبلیغ را از دست دهد. همه کسانی که امروز در قم از مراجع هستند روزگاری مبلغ بودند و در نقاط مختلف کشور تبلیغ میکردند و روح تبلیغ سبب شد به این مقام عالی برسند.
🔰انسان باید با عمل خود مردم را دعوت به اسلام کند، گاهی زندگی یک عالم در یک شهر تبلیغ دین است. در شهرهای شرق آسیا حتی یک سرباز نرفته، بلکه اسلام آوردن مسلمانان آن مناطق نتیجه عمل و گفتار تجار متعهد بوده است.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#حوزه_علمیه
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع) با همکاری موسسه مفتاح برگزار میکند؛
📌 درس اصول فقه؛ فقه حکومتی
📕 استاد ابوالقاسم مقیمی حاجی
📆 زمان: پنجشنبهها، ساعت ۷ صبح
🕌 مکان: قم، مدرسه امام کاظم(ع)، ساختمان امام رضا(ع)، مدرس ۳۱۶
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#مبانی_علوم_انسانی_اسلامی
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💯 گزارش اجمالی؛
✳️ درسگفتار نظامهای اسلامی
📌 موضوع: نظام سیاسی در اسلام
🔰 استاد ذبیحالله نعیمیان در درسگفتار «نظام سیاسی در اسلام» که از سوی مؤسسه مفتاح برگزار شد، تصریح کرد؛
📚 از جمله مبانی وجودشناسی نظام سیاسی که مطرح شد، برخورداری نظام از عناصر سازگار، لایهمندی نظام و وجود عناصر ثابت و متغیر در نظام بود.
📚 یکی از مواردی که میتوان به عنوان کاربرد مبنای سوم(وجود عناصر ثابت و متغیر در نظام) نام برد، بحث جایگاه مردم در نظام سیاسی است.
📚 سؤال مهمی که مطرح میشود این است آیا مردم در نظام سیاسی عنصر ثابت هستند؟ یا به عنوان عنصر متغیر محسوب میشوند؟ یا باید قائل به تفصیل شد؟
📚 در موضوع جایگاه مردم در نظام سیاسی لازم است سه ضلع مهم مقبولیت، مشروعیت و مسئولیت بررسی شود.
📚 هنگام بحث پیرامون جایگاه مردم در مشروعیت نظام سیاسی لازم است این بحث در سطوح مختلفی مانند تصدی کارگزاران و تصمیمات و قوانین در نظر گرفته شود.
📚 سطوح مختلفی که در بحث مشروعیت مورد بررسی قرار میگیرد لازم است در بحث مقبولیت نیز مورد توجه قرار گیرد.
📚 میتوان در مقام جمعبندی گفت که مردم در معنای نقشآفرینی و نه مشروعیتآفرینی عنصر ثابت هستند.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#سیاست
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢فردا در انجمنهای علمی حوزه؛
📌 کتاب «فقه عفاف جنسی» نقد میشود
🔰 جلسه نقد پیش از چاپ کتاب فقه عفاف جنسی(جلد اول فقه فردی و جلد دوم فقه اجتماعی) نوشته حجتالاسلام والمسلمین حسین بستان، دانشیار گروه جامعه شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با همکاری انجمن فقه و حقوق اسلامی برگزار میشود.
👥 ناقدان: حجج اسلام والمسلمین جعفر نجفی، فرجالله هدایتنیا و حسن عالمی طامه
🗓 زمان برگزاری: پنجشنبه ۳۰ آبان ماه، ساعت ۱۵:۳۰
🏢 مکان برگزاری: انجمنهای علمی حوزه علمیه قم واقع در بلوار جمهوری، کوچه شماره ۲
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#زنان_و_خانواده
#نشست_علمی
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💯 گزارش اجمالی؛
✳️ درسگفتار نظامهای اسلامی
📌 موضوع: قواعد فقه سیاست
🔻 استاد محسن صبوری فیروزآبادی در درس گفتار «قواعد فقه سیاست» که از سوی مؤسسه مفتاح برگزار شد، بیان داشت:
🔹 دلیل اصلی ما در قاعده شمول عبادالله دلیل عقلی است و دلایل نقلی دلایلی ارشادی محسوب میشوند.
🔹 از جمله ملاحظات و محدودیتهایی که میتوان درباره نگرش حداکثری نسبت به دین بیان کرد این است که ممکن است به بنبست برسیم.
🔹 در میان نگرشهای مختلف نسبت به استفاده از تجارب بشری و مخصوصاً تجارب بشری غرب لازم است از افراط به دور بود.
🔹 در بسیاری از موارد در فقه اجتماعی نمیتوان به احتیاط حکم کرد.
🔹 قاعده دوم از قواعد فقه سیاست در سطح مبانی قاعده انحصار الحاکمیه فیالله عز و جل است.
🔹 بخشی از ادله پیرامون این قاعده بر وجوب اطاعت از خدا و پیامبر(ص) دلالت دارد.
🔹 بخش سلبی این قاعده عبارت از نفی حق حاکمیت برای غیر خدا است.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#سیاست
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
هدایت شده از پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح
💯 موسسه مفتاح برگزار میکند؛
💢 سلسله نشستهای تخصصی بررسی و ارزیابی طرح جدید بانکداری در مجلس شورای اسلامی
🔰 با حضور اساتید حوزه و دانشگاه
👥 اساتید نشست اول: استاد غلامرضا مصباحیمقدم، استاد سیدعباس موسویان
🕓 زمان: پنج شنبه(۲۳ آبان ۹۸)، ساعت ۱۵
👥 اساتید نشست دوم: استاد احمدعلی یوسفی، استاد غلامعلی معصومی نیا، استاد جواد عبادی
🕓 زمان: پنج شنبه(۳۰ آبان ۹۸)، ساعت ۱۴
📌 مکان: قم، صفائیه، کوچه ۱۹، کوچه ناصر، پلاک ۸۲، ساختمان مفتاح
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💯 موسسه مفتاح برگزار میکند؛
💢 سلسله درسگفتارهای نظامهای اسلامی
✍️ موضوع: نظامسازی فقهی
👤 استاد محمدحسن گلی شیردار
🕓 زمان برگزاری: پنجشنبهها(یک هفته در میان)، ساعت ۷:۱۵ تا ۹:۱۵
💫 مکان برگزاری: قم، حوزه علمیه امام کاظم(ع)، ساختمان امام رضا(ع)، طبقه سوم، مدرس ۳۰۶
🌐 ثبت نام: http://meftaah.com/?p=13053
☎️ پاسخگویی: ۰۹۱۰۳۹۴۹۲۹۶
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💯 گزارش اجمالی؛
✳️ درس خارج فقه نظامهای اسلامی
📌 موضوع: اصول فقه با رویکرد فقه حکومتی؛ فقه سیاسی مبادی فقهالاجتماع و السیاسه
🔻 استاد علی رضائیان در درس خارج فقه نظامهای اسلامی که از سوی مؤسسه مفتاح برگزار شد، بیان داشت:
✅ در ادله روشن است که شریعت در بحث اقتصاد نگاه ویژهای به اقشار پایین دست جامعه دارد که این مسئله به تعریف عدالت باز میگردد.
✅ براساس آیه 7 سوره حشر فقیران، مسکینان و درماندگان جزو اقشار پایین جامعه محسوب میشوند.
✅ نتایجی که میتوان از آیه گرفت؛ اولاً نباید ثروت انحصار در افراد معدودی داشته باشد. ثانیاً، ثروت را باید بین مردم به ویژه در میان قشر مستضعف جامعه تقسیم کرد.
✅ نظام لیبرال ملاک استفاده از منابع را توانایی و قدرت افراد قرار داده، یعنی هر شخصی که دارای توانمندی بیشتری در استفاده باشد، به همان میزان بهره میبرد. ولی در نظام اسلامی؛ اولاً، منابع مال الله محسوب میشوند و ثانیاً خداوند اراده کرده تا این ثروت در میان اقشار پایین دست جامعه تقسیم شود.
✅ جامعه زمانی امت واحده میشود که فاصله نسبتهای اجتماعی کم شود. آیه «كَيْ لا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِياءِ مِنْكُمْ» نشان میدهد که هر آنچه در ساحتهای مختلف اجتماعی است باید در میان سطوح مختلف جامعه در چرخش باشد.
✅ چرخه منابع بین اقشار مختلف مردم را میتوان به عنوان یک شرط اساسی برای رسیدن به امت واحده دانست. از سوی دیگر میتوان آن را به عنوان یک خصوصیت برای امت واحده برشمرد. بدین معنا که اگر امت واحده به وجود آید این خصوصیت را هم با خود به همراه خواهد داشت.
✅ نتیجه: 1- ملاک در تقسیم منابع اقتصادی اقشار پایین دست جامعه است. 2- در صورت تقسیم صحیح منابع فاصله نسبتهای اجتماعی(فاصله طبقاتی) از بین میرود.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#مبانی_علوم_انسانی_اسلامی
#سیاست
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com