💯 موسسه مفتاح با همکاری مدرسه فقهی امیرالمومنین(ع) برگزار میکند؛
💢 سلسله دروس خارج فقه نظامهای اسلامی
✍️ موضوع: فقه حکومتی
👤 استاد عبدالکریم فرحانی
🕓 زمان برگزاری: چهارشنبهها، ساعت ۱۱
💫 مکان برگزاری: قم، خیابان سمیه، کوچه شهیدین، پلاک۶۲، مدرسه فقهی امیرالمومنین(ع)
🌐 ثبت نام: http://meftaah.com/?p=13053
☎️ پاسخگویی: ۰۹۱۰۳۹۴۹۲۹۶
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
🔹 بحث از مالیت اوراق نقدیه و ارزهای دیجیتال از صلاحیت علم فقه است
🔻 استاد حسین شوپایی جویباری در درس خارج «عقود مستحدثه»:
🔰 بحث از مالیت داشتن مصادیقی مانند اوراق نقدیه یا ارزهای دیجیتال از صلاحیات علم فقه است یا باید در علوم دیگر مثل علم اقتصاد مورد بحث قرار گیرد؟
🔰 پاسخ: این بحث در صلاحیت علم فقه و شأن فقیه است؛ چون به «تعیین موضوع حکم شرعی با استناد به فهم عرفی» باز میگردد و این امر وظیفه فقه است.
🔰 اگر هم در این بخش به اهل فن مراجعه میشود، از این جهت است که از قول اهل فن، موضوع عرفی را تشخیص دهیم نه اینکه نظر اهل فن موضوعیتی داشته باشد.
🔰 همچنین تعيين موضوع حکم با استناد به فهم عرفی در شأن فقه و فقيه میباشد.
🔰 ثمره ثبوت مالیت؛ اگر مالیت آن مورد قبول قرار گیرد، احکامی که در شریعت برای مال و مالیت مترتب شده بر آن بار میشود و الا آن احکام بار نمیشود.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14438
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#اقتصاد
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 پیگیری پروژه هوش مصنوعی با حضور دانشگاهیان/ ارزیابیها از حوزه عالمانه و شاخصمند نیست
🔻 آیتالله علیرضا اعرافی در هماندیشی مسئولان و معاونان پژوهشی واحدهای علمی حوزوی:
🔹 مدیریت حوزههای علمیه 20 سند کلان و راهبردی، جامع و ناظر به آینده با هدفگیری 1414 نهایی و به تصویب شورای عالی حوزه رسانده که از چشم انداز و منشور و حدود 15 نظام جامع برخوردار است.
🔹 ذیل برنامه 5 ساله و نظامات جامع و اسناد راهبردی کلان بیش از 200 پروژه و طرح انجام پذیرفته و یا در حال انجام است که 80 پروژه آن بسیار مهم و تحول آفرین است.
🔹 ارزیابی ما از حوزه، ارزیابی عالمانه و شاخصمند نیست. فقدان شاخصهای ارزیابی درونزا، اظهارنظرهای مختلفی را به همراه داشته است؛ باید داشتههای حوزه را مهم بدانیم.
🔹 40 مرکز بالغ بر 6 هزار طلبه طرح هدایت علمی را پیگیری میکنند.
🔹 پروژه هوش مصنوعی، اجتهاد و علوم انسانی از جمله پروژههای مهم مرکز مدیریت حوزه است که قریب بر 100 نفر از دانشپژوهان دانشگاهی رشته هوش مصنوعی به این سمت سوق پیدا کردهاند.
🔹 تلاش نمودهایم تا اساتید حوزه از بودجههای دولتی حوزه هیچ کسبی نداشته، حقوق ایشان تنها به صورت سنتی و از طریق شهریه مراجع عظام تقلید ارائه گردد.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14442
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#حوزه_علمیه
#نشست_علمی
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 گزارش اجمالی؛
✳️ درسگفتار نظامهای اسلامی
🔹 موضوع: اقتصاد مقاومتی با رویکرد حمایت از کالای ایرانی
🔻 استاد احمدعلی یوسفی در درسگفتار «فقه اقتصاد مقاومتی با رویکرد حمایت از کالای ایرانی» که از سوی مؤسسه مفتاح و با همکاری موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی برگزار شد، مطرح کرد:
🔰 ادله عام بر جواز معامله و خرید کالای خارجی؛
✅ یکی از ادلههای عام «قاعده الناس مسلطون علی اموالهم» است. هر چند این روایت مرسل و ضعیف السند است ولی شهرت عملی قدما در تمسک به مفاد این حدیث، آن را قابل استناد و اعتبار میکند.
✅ بنابر مفاد این حدیث هر کسی چیزی داشته باشد که عنوان عرفی مال بر آن صدق کند، به دلالت مطابقی از اطلاق حدیث انواع تصرفات غیر حرام در آن مال به قصد منافع محلله برای فرد جایز و مباح است.
✅ همچنین به دلالت التزامی معامله مذکور صحیح است. در نتیجه خرید کالای خارجی از هر کشوری و از هر فردی به قصد منافع محلله آن کالا بلامانع است.
🔰 ادله خاص بر جواز معامله و خرید کالای خارجی؛
✅ روایت هند سرّاج از امام باقر(ع) که به لحاظ سندی معتبر است. امام(ع) در روایت حرمت فروش سلاح به دشمنان را مقید کرده به وجود جنگ بین آنان و مسلمین که در این صورت فروش سلاح کمک به دشمنان اسلام علیه مسلمانان است.
✅ روایت صحیحه حضرمی از امام صادق(ع)؛ این روایت تنها در صورت صلح، فروش سلاح به دشمنان دین را جایز میشمارد. بنابراین در زمان وجود خصومت بین دشمنان دین و مؤمنین، و به طریق اولی در زمان جنگ فروش سلاح جایز نخواهد بود.
✅ برخی از فقها همچون امام خمینی(ره) بحث را فراتر از سلاح به همه کالاها تعمیم داده و قاعدهای را استخراج کردهاند که هر گونه معاملهای را که استعانت علیه مسلمین باشد، جایز ندانستهاند.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#اقتصاد
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
🎯 معیار انقلابی بودن حوزه پاسخگویی به نیازهای حکومت از دریچه فقه نظام است
🔰 حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحیمقدم در گفتوگویی مطرح کرد؛
📚 حوزه انقلابی حوزهای است که در تراز امام خمینی(ره) و در طریق ایشان نیرو تربیت میکند.
📚 انقلابی بودن درباره حوزه بدین معناست که حوزه باید به مسائل مربوط به نظام ورود پیدا کرده و به حل مشکلات نظام بپردازد.
📚 حوزه انقلابی حوزه پاسخگو به نیازهای نظام اسلامی است. حوزه انقلابی همواره با رصد مشکلات نظام اسلامی سعی میکند تا از دریچه فقه نظامساز به حل آن مشکلات بپردازد.
📚 اینکه حوزه باید پاسخگوی به مسائل و مشکلات نظام باشد ضرورتی غیر قابل اغماض است، بنابراین نگاه حاکم بر فقه در حوزهها باید «فقه حکومتی» باشد، نه اینکه تنها به فقه فردی پرداخته شود.
📚 ما امروز در عرصههای مختلف به ویژه در زمینه اقتصاد مسائلی داریم که حل نشده باقی مانده است و حوزهها باید در این زمینه به صورت انقلابی فعالیت کنند؛ برای نمونه مسأله «پول» یکی از مسائلی است که باید روزآمد شود.
📚 پول ملی دائماً روند کاهش قدرت خرید را طی میکند؛ این موضوع آیا موجب ضمان نمیشود؟ آن دستگاههایی که سبب کاهش ارزش پول مردم میشوند ضامن تلف ارزش پول ملی نیستند؟ این سؤالات باید از سوی حوزههای علمیه با استفاده از فقه حکومتی پاسخ داده شود.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14446
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#حوزه_علمیه
#گفتگو
#تهران
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 گزارش اجمالی؛
✳️ درس خارج فقه نظامهای اسلامی
📌 موضوع: کتاب القضاء
💯 استاد جواد حبیبی تبار در درس خارج «کتاب القضاء» که به همت مؤسسه مفتاح برگزار شد، بیان داشت؛
🔹 یکی از دلایل مهم برای حجیت کتابت در اثبات امور، «مصلحت حفظ نظام» و لزوم حفظ حکومت اسلامی است که در فقه حکومتی مطرح میشود. یعنی حاکمیت اسلام میتواند برای مصلحت حفظ نظام، قانون وضع کند.
🔻 نظر علما درباره وضع قوانین توسط حاکمیت؛
1️⃣ علامه طباطبایی(ره): حاکمیت در قوانینی که وضع میکند، صرفاً میتواند مباحات را مورد امر و نهی قرار دهد.
2️⃣ شهید صدر(ره): قوانین حاکمیت علاوهبر مباحات میتواند هر یک از مکروهات و مستحبّات را نیز مورد امر یا نهی قرار دهد.
3️⃣ امام(ره): حکومت اسلامی، فراتر از مکروهات و مستحبات حتی میتواند هر یک از محرّمات و واجبات را برای حفظ مصلحت نظام، لازم یا ممنوع کند.
🔹 طبق مبنای امام راحل حکومت اسلامی میتواند تقنین کند کتابت که جزو مباحات محسوب میشود برای ضرورت حفظ نظام در مواردی لازم و معتبر است.
🔹 بر این اساس ساقط کردن کتابت از حجیت و اعتبار، امورات اجتماعی و حاکمیتی همچون انساب، اثبات مالکیت، اثبات زوجیّت، اسناد و پروانههای بانکی، سوابق ادارات و استخدامها و پروندهها و... همه را با اختلال مواجه میکند و این منجر به از بین رفتن نظام اسلامی میشود.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#حقوق
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 تأیید ولیفقیه برای مشروعیت بورس کفایت میکند/ فتوا بر عدم مشروعیت بورس با حکم حاکم باطل میشود
✅ استاد علی عندلیبی همدانی در درس خارج «فقه بورس»:
🔻 در مورد شخصیتهای حقوقی مثل بورس در زمان ما از دو جهت حکم مشروعیت آنها تنفیذ شده است؛
1️⃣ اعمال قوه مقننه: در اصل 57 قانون اساسی آمده که اعمال ولایت مطلقه فقیه از سه راه امکان دارد؛ قوه مجریه، قوه قضائیه و قوه مقننه. در سال 84 در مجلس شورای اسلامی تصویب شده که در جمهوری اسلامی سازمان بورس تأسیس شود و شورای نگهبان نیز این مصوبه را تأیید کرده است.
2️⃣ تصریح خود ولی فقیه: در سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی که مقام معظم رهبری در سال 84 اعلام کردهاند در دو جا مطلبی دارند که دال بر حکم به مشروعیت بورس میباشد. ایشان میفرمایند «قیمت گذاریهای سهام باید از طریق بازار بورس باشد» و «استفاده از روشهای معتبر و سالم واگذاری با تأکید بر بورس.»
🔰 ولی فقیه در زمان ما بورس را مشروع دانسته است. فلذا با این استدلال به فرض تمامیت ادله ولایت فقیه مشروعیت بورس اثبات میشود و در این زمینه حتی اگر فقیه دیگری فتوا به عدم مشروعیت بورس داشته باشد، با این حکم حاکم فتوای او باطل میشود.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14450
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#اقتصاد
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
🎯 فجایع لیبرالیسم اقتصادی
🔻 استاد سیدرضا حسینی در درسگفتار «فقه نظام تأمین اجتماعی» عنوان کرد؛
📚 متفکران مکتب سرمایهداری بالأخره پس از دو قرن تجربه گرانبار حاکمیت اصول لیبرالیسم اقتصادی و مشاهده عریان فجایع ناشی از آن، بهناچار ناکارآمدی این مکتب در برخی از زمینهها و لزوم بازنگری در برخی از اصول اولیه سرمایهداری لیبرال مانند آزادیهای فردی و مالکیت نامحدود خصوصی و عدم دخالت دولت و... را پذیرفتهاند.
📚 بهمنظور استقرار نظام تأمین اجتماعی در کشورها و جوامع مختلف، روشها و ترتیبات نهادی مختلفی شکل گرفته است. مهمترین روشها و ترتیباتی که بر اساس تجربۀ کشورهای مختلف حاصل شده و در اغلب کشورهای پیشرفتۀ صنعتی و سایر کشورها مورد استفاده قرار میگیرد، به سه گروه اصلی «راهبردهای بیمهای»، «راهبردهای حمایتی» و «راهبردهای امدادی» قابل دستهبندی است.
📚 راهبردهای بیمهای به اشتغال افراد جامعه توجه داشته و نیروی شاغل جامعه را تحت پوشش قرار میدهد. این راهبرد بر مشارکت مالی بیمهشده(شاغل)، کارفرما و دولت استوار است.
📚 راهبردهای حمایتی مبتنی بر تابعیت یا اقامت شهروندان بهصورت همگانی است و شامل مساعدت و خدمات اجتماعی میشود. این نظام عمدتاً به اعتبارات دولتی(بودجه عمومی) وابسته است و کلیه اقشار آسیبپذیر اجتماعی را که به دلیل ناتوانی در کسب درآمد قادر به تأمین معیشت خود و خانواده نیستند، تحت پوشش قرار میدهد.
📚 راهبردهای امدادی شامل کمکهای دولتی، مردمی و گاه بینالمللی است که بهطور مقطعی به آسیبدیدگان از حوادث و بلایای طبیعی و قهری مانند سیل، زلزله، آتشسوزیهای وسیع و همچنین بلایاي غیرطبیعی همانند جنگ، انفجارهاي شیمیایی و اسکان پناهندگان ارائه میشود.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#اقتصاد
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 فهم نادرست از آیات درباره حقوق زنان/ در حقوق زن و مرد اصل باید «رعایت عدالت» باشد نه «تساوی»
🔰 یادداشت حجت الاسلام حسین سوزنچی درباره آیه ۳۴ سوره نساء:
📚 این آیه امروزه از جنجالیترین آیات قرآن در خصوص مسائل زنان شمرده میشود و به نظر میرسد اغلب این جنجالها به خاطر فهم نادرستی است که از پدیده خانواده در جامعه مدرن شایع شده است.
📚 اگر هر مساله را در جای خودش ببینیم نهتنها این آیه موجب شبهه نخواهد شد، بلکه کثرت ظرایف روانشناختی و انسانشناختیای که در تبیین روابط مرد و زن در نظر گرفته، خودش چهبسا دلیلی بر معجزه بودن قرآن کریم خواهد بود.
📚 آیه ناظر به یک نوع تصدی امور زنان توسط مردان است. بدین بیان که مردان متصدی امور زنان باشند، یک واقعیت اجتماعی رایج در اغلب خانوادههاست و خداوند با توجه به این واقعیت از همه میخواهد که به اقتضای این واقعیت عمل کنند و تکلیفی را در خصوص رعایت این پدیده عرفی، متوجه زن و مرد میکند.
📚 مساله اصلی در مورد حقوق زن و مرد، نه تساوی آن دو، بلکه رعایت عدالت و اعطای هر حقی است که به اقتضای عدالت به هریک باید داده شود.
📚 اگر آیه ناظر به برتری مردان بر زنان باشد، ناظر به حیث تکوینی ویا حقوقی است و نمیتوان به این آیه نسبت داد که برتری ارزشی مردان بر زنان را مطرح کرده است.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14458
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#زنان_و_خانواده
#یادداشت
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 گزارش اجمالی؛
✳️ درس خارج فقه نظامهای اسلامی
📌 موضوع: فقه روابط خارجه
🔰 آیت الله محمدحسین ملکزاده در درس خارج «فقه روابط خارجه» که از سوی مؤسسه مفتاح برگزار شد، تصریح کرد؛
📚 در فقه اسلامی اراضی از چند منظر قابل تقسیم هستند. از جمله اینها میتوان به منظرهای سیاسی، اقتصادی، اعتقادی، مالکیت و در نهایت عمران و آبادانی اشاره کرد.
📚 در صدق عنوان اهل کتاب نمیتوان به درستی برخی اعتقادات اکتفا کرد، بلکه اثبات نزول آن دین توسط خداوند ملاک است.
📚 در ادبیات رایج فقهی کافر حربی را در لغت کافر در حال جنگ با مسلمین دانسته و در معنی اصطلاحی به کافر غیر ذمی اطلاق میگردد که این معنی اصطلاحی از ادله به دست نمیآید.
📚 تقسیم دارالکفر به دارالحرب و دارالعهد را میتوان راهگشای برقراری ارتباط حکومت اسلامی با سایر ملل در دنیای امروز دانست.
📚 مرابطه یا مرزبانی به معنای دیده بانی و رصد از مرزهای مشترک با مشرکین برای مقابله با هجوم آنها است که در ادبیات فقهی به این مرز مسلمانان با مشرکین «ثغر» میگویند.
📚 دیده بانی از مرز نه تنها مرزهای تعیین شده رسمی است، بلکه هر منطقهای که ترس و خطر حمله دشمن وجود دارد را نیز شامل میشود.
📚 بحث مطلوبیت مرابطه و مرزبانی در فقه امامیه هیچ معارضی نداشته و بنابر فتوای فقها، مرزبانی در برخی شرایط برای حفاظت از دارالاسلام واجب کفایی است.
📚 براساس نظر آیتالله مصباح، طرح اولیه اسلامی در نظریه حقوقی اسلام برای مرزبندی اعتقادات است و مرزهای جغرافیایی جایگاهی ندارد و در نتیجه این حکم اولی مرزهای فعلی بین ایران و بسیاری از کشورهای اسلامی همسایه بی معنا میگردد.
📚 جمود در احکام اولیه در مسئله مرز دارالاسلام و دارالکفر اجازه ورود به احکام ثانویه و یا حکومتی را نمیدهد؛ اما با دست برداشتن از حکم اولیه هنگامی که در احکام مربوط به مرز، شرایط حکم ثانویه و پس از آن حکم حکومتی حاکم وجود داشته باشد، بسیاری از مسائل مربوط به مرز و مرزبانی در حکومت اسلامی قابل حل است.
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#سیاست
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 علم و تقوا؛ دو بال تکامل فقاهت و اجتهاد/ فضای حوزه بسته نیست، ارتباط مدیران و طلاب مستمر است
🔰 آیتالله محسن فقیهی در گفتوگویی تشریح کرد؛
📚 مسأله حوزه و دانش فقه و اجتهاد غیر از علوم دیگر است، در دیگر علوم شخص به دنبال بالا بردن علم خود است ولی فقه و اجتهاد متوقف بر علم و تقوا است.
📚 بسیاری از دانشمندان فقه به دلیل نداشتن تقوا به جایی نرسیدند، البته تقوای تنها هم نمیتواند کافی باشد، بلکه علم و تقوا دو بال برای تکامل فقه، فقاهت و اجتهاد است.
📚 حوزه علمیه باید این دو بال را در کنار هم تقویت کند یعنی فقه، اصول، تفسیر، رجال و علوم حوزوی باید تقویت شود اما باید در کنار آن درس اخلاق وجود داشته باشد، البته مهمتر از درس اخلاق عمل اخلاقی است.
📚 درس اخلاق بسیار عالی است، ولی مهمتر از آن عمل انسان و اینکه استاد باید اخلاقی باشد، وقتی عمل استاد همگام با صحبت او باشد تأثیرگذار است، ولی وقتی استادی بهترین ماشین را سوار میشود از چشم شاگرد میافتد چرا که شاگرد به نان شب محتاج و برای زندگی معمولی نیازمند است.
📚 مرحوم آیتالله مشکینی همیشه قبل از درس یک روایت اخلاقی را در عرض چند دقیقه بیان و نصیحت میکردند، امروز نیز رهبر معظم انقلاب همیشه قبل از درس این کار را انجام میدهند چون فقاهت متوقف بر بال تقوا و علم است.
📚 فضای حوزه فضای بستهای نیست، مدیران حوزه هر روز در کنار طلاب حضور داشته و تدریس میکنند. اینگونه نیست که مدیران مخفی باشند و طلاب نتوانند ارتباط داشته باشند.
📖 متن کامل:
🌐 http://meftaah.com/?p=14488
#حوزه_علمیه
#گفتگو
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 سیره متشرعه چون پدیده است منشأ و علت میخواهد
🔻 آیتالله محمدمهدی شبزندهدار در درس خارج فقه بیع؛
🔹سیره متشرعه بر یک عملی قائم است که هیچ منشأ عقلایی برای آن متصور نیست. وجود این سیره به نحو برهان إنّی کشف میکند، مطلب از آنِ شارع است و این متشرعه این مطلب را تلقی از شارع کردهاند.
🔹 وقتی چنین سیرهای در خارج محقق شد، بدواً شش احتمال برای تحقق آن سیره داده میشود؛ چون بالاخره این سیره یک پدیدهای است، هر پدیدهای علت میخواهد قطعاً این سیره متشرعه منشأ و علت میخواهد.
🔹 شش احتمال شامل «الاستناد الی نکاتٍ عقلائیه»، «حصول ذلک تشریعاً من قبَلِهم»، «وقوع غفلةٌ حسیة من المتشرعة»، «تأثرهم بسیرة المخالفین»، «الاحتیاط» و «التلقی من الشارع.» میشود.
🔹 از شش احتمال، پنج مورد اول کنار میرود. بنابراین سیره متشرعه «بالمعنی الاخص کاشفٌ عن حکم الشرع فحجة فی الفقه و اما الاساس الثانی» است.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14503
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#اقتصاد
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com