معیت امام علی(ع) با قرآن و قرآن با امام علی(ع)
معیت و همراهی امام علی(ع) با قرآن چیزی است که پیامبر(ص) به آن اشاره کرده است. در منابع شیعه و سنی از زبان پیامبر(ص) آمده است که «عَلِی مَعَ الْقُرْآنِ، وَ الْقُرْآنُ مَعَهُ لَا یفْتَرِقَانِ حَتَّى یرِدَا عَلَى الْحَوْضِ» (طبرانی، بی تا، ج 1، ص 135 ؛ مفید، ۱۴۱۳، ص 418 ؛ طوسی، ۱۴۱۴، ص 460 ؛ ابن بابویه رازی، ۱۴۰۸، ص 73)
حاکم نیشابوری نیز در کتاب «المستدرک علی الصحیحین» این حدیث را نقل میکند. از نظر حاکم این حدیث صحیح السند است، گرچه بخاری و مسلم آن را در کتاب خود ذکر نکردهاند.(حاکم نیشابوری، ۱۴۱۱، ج 3، ص 134)
حدیث دیگری که به طور ضمنی به معیت امام علی(ع) با قرآن اشاره میکند، حدیث ثقلین است. این حدیث در منابع شیعه و سنی با عبارتهای نزدیک به هم نقل شده است. کلینی این حدیث را چنین نقل میکند: «ِ إِنِّی قَدْ تَرَكْتُ فِیكُمْ أَمْرَینِ لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِی مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا- كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی أَهْلَ بَیتِی فَإِنَّ اللَّطِیفَ الْخَبِیرَ قَدْ عَهِدَ إِلَیَّ أَنَّهُمَا لَنْ یفْتَرِقَا حَتَّى یرِدَا عَلَی الْحَوْض» (کلینی، ۱۴۰۷، ج 2، ص 415) احمد بن حنبل(ابن حنبل، ۱۴۲۰، ج 17، ص 170) نیز شبیه حدیث کلینی نقل کرده است.
در این حدیث پیامبر(ص) به جدایی ناپذیر بودن اهلبیت خود و قرآن اشاره کرده است. از آنجا که امام علی(ع) نیز یکی از اهلبیت است، لذا در این حدیث نیز به معیت امام علی(ع) و قرآن اشاره است. وجه مشترک حدیث ثقلین و حدیث معیت که در بالا ذکر شده این است که قرآن و امام علی(ع) به طور خاص و اهلبیت به طور کلی، جدایی ناپذیر هستند.
سؤالی که در اینجا مطرح است، این است که مفهوم معیت و جدا نبودن امام علی(ع) از قرآن چیست؟ آیا منظور جدایی ظاهری است یا جدایی معنوی؟ اگر منظور جدایی معنوی است، از چه نظر است؟
الف: مفهوم معیت امام علی(ع) با قرآن
شیخ طوسی هر دو حدیث ثقلین و معیت که در ابتدای بحث ذکر شد را در ضمن یک حدیث از قول ام سلمه نقل میکند. ام سلمه میگوید: «سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ) فِی مَرَضِهِ الَّذِی قُبِضَ فِیهِ یقُولُ وَ قَدِ امْتَلَأَتِ الْحُجْرَةُ مِنْ أَصْحَابِهِ: أَیهَا النَّاسُ، یوشِكُ أَنْ أُقْبَضَ قَبْضاً سَرِیعاً فَینْطَلِقَ بِی، وَ قَدْ قَدَّمْتُ إِلَیكُمُ الْقَوْلَ مَعْذِرَةً إِلَیكُمْ، أَلَا إِنِّی مُخَلِّفٌ فِیكُمْ كِتَابَ اللَّهِ (عَزَّ وَ جَلَّ) وَ عِتْرَتِی أَهْلَ بَیتِی. ثُمَّ أَخَذَ بِیدِ عَلِی (عَلَیهِ السَّلَامُ) فَرَفَعَهَا فَقَالَ: هَذَا عَلِی مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَ عَلِی، خَلِیفَتَانِ بَصِیرَانِ لَا یفْتَرِقَانِ حَتَّى یرِدَا عَلَی الْحَوْضَ، فَأَسْأَلُهُمَا مَا ذَا خُلِّفْتُ فِیهِمَا.»(طوسی، ۱۴۱۴، صص 479-478)
این نقل ویژگیهایی دارد که مفهوم معیت امام علی(ع) با قرآن و معیت قرآن با امام علی(ع) را روشن میکند. این ویژگیها عبارتاند از:
الف: این سخن در آخرین لحظات عمر پیامبر(ص) بیان شده است.
ب: در حضور بیشتر صحابه بیان شده است.
ج: صحبت از چیزی که است که بعد از پیامبر(ص) جانشین ایشان میشود.
بنابراین با توجه به این ویژگیها، میتوان گفت که پیامبر(ص) در این سخنان روی جانشین خود تأکید کردهاند. ایشان دو چیز را جانشین خود میدانند. یکی قرآن به عنوان کتاب قانون و دیگری امام علی(ع) به عنوان مجری قانون. معیت امام علی(ع) با قرآن و برعکس میبایست طوری تفسیر شود که تنها مختص ایشان باشد؛ بنابراین منظور از معیت امام علی(ع) با قرآن این است که ایشان به همه مسائل قرآن، علم و احاطه کامل دارد و هیچ کس دیگری در این زمینه با ایشان شراکت ندارد. همچنین امام علی(ع) قرآن را اساس حکومت خود قرار میدهد و خلاف آن عمل نمیکند.
احاطه علمی امام علی(ع) نسبت به قرآن به طوری که هیچ کسی در آن شراکت نداشته باشد، در روایات دیگری نیز آمده است. احاطه علمی امام علی(ع) ناشی از این است که اولاً معلم ایشان خود پیامبر(ص) بوده است و ثانیاً امام علی(ع) نسبت به سایر افراد تنها کسی بوده است که از آغاز نزول وحی با پیامبر(ص) بوده است.
ب: مفهوم معیت قرآن با امام علی(ع)
میتوان گفت که منظور از همراهی قرآن با امام علی(ع) این است که قرآن در امامت و خلافت امام علی(ع) بعد از پیامبر(ص) دلالت دارد. این برداشت با سیاق روایت و فضای صدور روایت نیز همخوان است. حاکم حسکانی در شواهد التنزیل به ترتیب سورههای قرآن حدود 1000 روایت نقل میکند که اهلبیت پیامبر(ص) به عنوان یکی از مصادیق یا تنها مصداق آن معرفی شده است.
از صحابه و تابعان نیز روایاتی راجع به تعداد آیات نازل شده در شأن امام علی(ع) نقل شده است. در برخی به طور کلی بیان شده که راجع به هیچ کسی به اندازه علی(ع) آیه نازل نشده است. گزارش¬های از ابن عباس و یزید بن رومان در این زمینه رسیده که «مَا نَزَلَ فِی أَحَدٍ مِنْ كِتَابِ اللَّهِ مَا نَزَلَ فِی عَلِی»(حسکانی، ۱۴۱۱، ج 1، ص 52و 55)
در برخی گزارش¬ها تعداد آیاتی که راجع به امام علی(ع) نازل شده را برشمرده¬اند. از مجاهد نقل شده که هفتاد آیه راجع به امام علی(ع) نازل شده، در حالی که هیچ فردی با او در آن شریک نیست. (حسکانی، ۱۴۱۱، ج 1، ص 52) عبدالرحمن بن ابی لیلی این تعداد را هشتاد آیه معرفی می کند.(حسکانی، ۱۴۱۱، ج 1، ص 55)
برخی دیگر از صحابه، معیاری به دست داده¬اند و گفته¬اند که هر جا در قرآن «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا» آمده است، علی(ع) لب و اساس آن است. از ابن عباس و حذیفه چنین مطلبی گزارش شده است.(حسکانی، ۱۴۱۱، ج 1، ص 63 و 64)
گروه آموزی و پژوهشی مهاد(مهارت افزایی دانشجویان) کانال ایتا:
https://eitaa.com/mehad1
کانال روبیکا:
https://rubika.ir/mehad14
سیرِ تاریخیِ کاروان غدیر بر اساس روایات اهلبیت علیهمالسلام
.
از عالَم ذر تا ظهور امام زمان علیهالسلام
.
عید غدیر؛ عید ادیان و روز بیعت با امام زمان علیهالسلام
#کاروان #کاروان_غدیر #تاریخ #عالم_ذر #زیارت #نجف #بیعت #امیرالمومنین #امام_رضا #امام_صادق #امام_زمان #تشرف #غدیر #عید_غدیر #شیعه #سنی #مکه
کانال ایتا:
https://eitaa.com/mehad1
کانال روبیکا:
https://rubika.ir/mehad14
#پیشنهاد_موضوع
برو موضوع انتخاب کن بعد بیا.
احتمالا این جمله برای دانشجویان ارشد و دکتری و یا کسانی که علاقمند به نگارش مقاله هستند، آشنا باشد. زمانی که به استادی مراجعه می شود و از او خواسته می شود در زمینه موضوع مقاله یا پایان نامه راهنمایی کند.
شاید سخت ترین مرحله پژوهش، همین انتخاب موضوع مناسب باشد. از همین رو گروه آموزشی و پژوهشی مهاد سعی می کند تجربیاتی که در این زمینه کسب کرده را با شما به اشتراک گذاشته تا زمینه مساعدتری برای پژوهش فراهم کند.
حجة الوداع با حجة البلاغ:
زمان غدیر که می رسه همه با حجة الوداع پیامبر(ص) آشنا هستیم، آخرین حج پیامبر. اما زمانی که به کتب سیره و تاریخ مراجع می کنیم، می بینیم که در کنار این اصطلاح، از حجة البلاغه نیز استفاده شده(سیره ابن هشام، ج2، ص606؛ انساب الاشراف بلاذری، ج1، ص368)
چرا ججة البلاغ به حاشیه رانده شد؟ زمینه های فرهنگی آن چی بود؟ در کدام شهرها حجة البلاغ گفته می شد؟ چه افرادی آن را نقل کرده اند؟ در چه دوره سیاسی حجة البلاغ به حاشیه رانده شد؟ کدام خلافا؟ ائمه(ع) برای مقابله با به حاشیه رانده شدن اصطلاحات مربوط به غدیر چه کار کردند؟
این ها همه سؤالاتی است که در این زمینه می تواند مطرح کرد و خود مقدمه یک پژوهشی در این زمینه را فراهم می کند.
🌹🌹منتظر معرفی زمینه های پژوهشی بعدی باشد.
کانال ما را به دوستان خود معرفی کنید.👇👇👇👇👇
کانال ایتا:
https://eitaa.com/mehad1
کانال روبیکا:
https://rubika.ir/mehad14
#معرفی_نرمافزار
📲 نسخه جدید نرمافزار اندرویدی #جامع_الاحادیث عرضه شد!
🔹 امکانات و قابلیت ها:
• جستجوی حدیث در منابع روایی شیعه
• مشاهده احادیث موجود در منابع روایی شیعه
• دسترسی به شروح و سند روایات
• مشاهده دیگر احادیث هم موضوع با حدیث مورد نظر (احادیث مرتبط)
• مشاهده ترجمه روایات
• امکان نمایهزنی بر احادیث
• امکان تعین دامنه احادیث
• امکان ایجاد قفسه دلخواه از روایات
• اتصال روایات به کتاب در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور
📤 لینک دانلود:
https://b2n.ir/u73007
#نرم_افزار
#جامع_الاحادیث
#نور
کانال ما را به دوستان خود معرفی کنید.👇👇👇👇👇
کانال ایتا:
https://eitaa.com/mehad1
کانال روبیکا:
https://rubika.ir/mehad14