📣 نگاهی متفاوت به کنشگری سیاسی جماعتهای دینی در انتخابات ترکیه 👤 نویسنده: مسعود صدرمحمدی ✂️ برش هایی از متن 🔹جماعت‌های دینی یکی از واقعیت‌های اجتماعی ترکیه است و نمی‌توان نسبت به نقشی که آنها در مهندسی اجتماعی و سیاسی ترکیه معاصر داشته‌اند بی توجه بود. از زمان جنگ سرد پس از آن که جماعت‌ها و طریقت‌های دینی در راستای مبارزه با موج کمونیسم امکان تنفس پیدا کردند تا به امروز یکی از عناصر شکل دهنده به کنش‌های اجتماعی و سیاسی ترکیه بوده‌اند و سیاسیون نیز با توجه به همین واقعیت در برهه‌های مختلف تاریخی تلاش کرده‌اند از بدنه اجتماعی و کاریزمای مشروعیت بخش این جریانات به نفع خود بهره ببرند. 🔹 اگرچه جماعت‌های دینی – همچنان که اشاره شد- در دهه‌های گذشته نقشی کلیدی و حیاتی در زیست اجتماعی ترکیه داشتند اما در سال‌های اخیر، زمان علیه مرجعیت اجتماعی آنان در حال پیشرفت است. با گذشت زمان این تشکل‌ها مرجعیت پیشین خود را از دست می‌دهند و اعتبار و مکانت اجتماعی سابقشان در رهبری گروه‌های اجتماعی و جهت دهی به فعالیت‌های فکری و مدنی آنها رو به کاهش است. 🔹 اما از سوی دیگر نوع رفتار اردوغان در چند سال اخیر در قبال جریانات دینی مخالف خود نشانگر یک حقیقت دیگر نیز است و آن هم این که اردوغان در قبال کسانی که با صبغه دینی به مخالفت با او برخیزند رحمی نخواهد داشت. او از تحقیر و تنبیه آنها هم برای منفعل کردنشان و هم برای درس عبرت بودن برای دیگران چشم‌پوشی نمی‌کند و نشان داده است که در این مساله جدی است. 🔗 متن کامل این یادداشت به زبان فارسی را اینجا بخوانید. 🔗 ترجمه این یادداشت به زبان عربی را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 عادی‌سازی عادی نمی‌شود؛ حمله به صهیونیست‌ها در کنیسه‌ای در تونس 👤 نویسنده: احمد معصوم زاده ✂️برش هایی از متن 🔹 کنیسه الغريبه در جزيره جربه واقع در جنوب شرقی پایتخت تونس، با قدمتی نزدیک به 2500 سال، قدیمی‌ترین کنیسه در آفریقا است و یکی از قدیمی‌ترین نسخه‌های تورات در جهان در آن نگهداری می‌شود. این کنیسه یکی از مقاصد اصلی سفرهای مذهبی یهودیان به ویژه یهودی‌های ساکن تونس است که هرساله در ماه مه (۳۳ روز پس از عید فصح) به این مکان روی آورده و مناسکی مذهبی به جای می‌آورند. 🔹در تونس گرچه پروژه عادی‌سازی به دلایل گوناگون، از جمله نقش مهم اسلام‌گرایان در سیاست این کشور، نتوانسته چندان بروز و ظهور یابد، اما صهیونیست‌ها توانسته‌اند با همان شعارهای تسامح و تعایش و از دریچه حرکت‌های فرهنگی، ورزشی و اقتصادی گام‌هایی را برای پیشبرد این پروژه بردارند. 🔹عملیات اخیر ضد صهیونیست‌ها در تونس، بی‌شک یکی از بلندترین صداها در اعتراض به عادی‌سازی با رژیم اشغالگر بوده است. به همین خاطر دولت‌مردان تونس و صهیونیست‌ها در این چند روز تمام تلاش خود را کردند تا صدای این اعتراض سرمایه‌گذاری‌های آنها برای عادی‌سازی در تونس را بر باد ندهد. آنها تمام سعی خود را در این چند روز کردند تا با ارائه روایتی «عادی» از این عملیات، از پوشش رسانه‌ای آن در قالب یک حرکت اعتراضی علیه صهیونیست‌ها جلوگیری کنند. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 نقد مشهورات: آیا تعاونی برخاسته از اندیشۀ چپ است؟ 👤 نویسنده: امین محمدی ✂️برش هایی از متن: 🔹نزدیک به دو هفته از شبه‌مناظره -یا به سخن دقیق‌تر مجادلۀ- موسی غنی‌نژاد و مسعود درخشان می‌گذرد و گزاره‌های بسیاری بین طرفین ردوبدل شد. 🔹ادعای اصلی غنی‌نژاد در مجادلۀ اخیر این بود که اقتصاد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران متأثر از فضای چپ نوشته شده است و از جمله نشانۀ آن بخش تعاونی است که اساساً زائیدۀ اندیشۀ چپ است. 🔹تعاونی را نمی‌توان کاملاً متعلق به اندیشۀ چپ دانست چراکه تعاونی‌های ارتدکس کاملاً همسو با اهداف و ساختارهای نظام بازار آزاد هستند و هر کس به سایت اتحادیۀ بین‌المللی تعاونی (ICA) رجوع کند، گسترۀ تعاونی‌ها در کشورهای سرمایه‌داری را می‌بیند. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣عربستان حذف امارات از پرونده یمن را کلید زده است 👤 ایمان محمدی ✂️برش هایی از متن 🔹در حالی که شاهد گسترش دامنه اختلاف میان ابوظبی و ریاض در پرونده‎های متعدد فی مابین هستیم، یمن نیز از این دایره مستثنی نبوده و تحرکات امارات و عربستان برای توسعه و تثبیت نفوذ در مناطق تحت کنترل ائتلاف در یمن هر روز شاهد تحولات جدیدی است. 🔹عربستان با حمایت از شورای قبایل حضرموت و همچنین تشکیل و اعزام نیروهای جدید موسوم به الدرع الوطن توانست اعتراضات وابسته به نیروهای انتقالی موسوم به هبة الحضرمی را خاموش و نیروهای نظامی وابسته به امارات را به مواضع ابتدایی در سواحل استان حضرموت بازگرداند. 🔹 مجلس انتقالی وابسته به ابوظبی با برگزاری اجتماع بزرگ مشورتی از 4 تا 7 می 2023 با حمایت مالی و لجستیکی کامل ابوظبی سعی داشت با دعوت از احزاب، شیوخ قبایل، کنشگران و فعالان جنوبی خود را به عنوان نماینده جنوب یمن در مذاکرات پیش روی یمنی-یمنی برای آینده سیاسی یمن مطرح کند. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 نشست علمی با موضوع «نیروهای اجتماعی در عربستان پساتوافق» 👤 ارائه دهنده: حمید عظیمی مدیر اندیشکده مرصاد 📆 چهارشنبه ۱۴۰۲/۳/۳ ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۲ 📍 تهران، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، ساختمان شماره ۱۴ ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣ملی گوروش در سیاست روز ترکیه؛ یک سنت و چهار جریان 👤 مسعود صدر محمدی ✂️برش هایی از متن 🔹جریان ملی گوروش به رهبری مرحوم پروفسور نجم الدین اربکان که از ابتدای دهه ۷۰ میلادی به عنوان یک راه سوم میان جریان چپ و راست شکل گرفت، در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ تبدیل به یکی از اصلی‌ترین قدرت‌های حاضر در میدان سیاسی ترکیه شد. توجه به تطورات فکری این جریان نشان می‌دهد که برخلاف دو جریان دیگر فکری – سیاسی از تطورات ایدئولوژیک بسیار کمی برخوردار بوده و توانست ضمن ثبات فکری که آن را باید از برکات بلوغ ذهنی و فکری اربکان دانست، با عملکرد بسیار موفق در حوزه سیاسی، توده هوادار قابل توجهی برای خود به دست آورد. 🔹در حالی که جریان ملی گوروش در قالب حزب سعادت در حال تشدید مقابله خود و بازسازی بدنه مردمی به نفع خود بود مرگ مرحوم اربکان در سال ۲۰۱۱ ضربه کاری و سنگینی بر حزب و کلیت جریان وارد کرده و باعث شد تا کسان دیگری نیز به سوی حزب عدالت و توسعه جذب شوند و جریان ملی گوروش رفته رفته محروم از یک سیمای کاریزماتیک و جذاب برای توده‌های معتمد خود باشد. 🔹 جریان ملی گوروش در داخل مجلس ترکیه با دو طیف نماینده حضور خواهد داشت: نمایندگانی از حزب عدالت و توسعه و باردیگر رفاه که بلوک جمهور را نمایندگی خواهند کرد و نمایندگانی از حزب سعادت (و نیز آینده و دوا که برخی‌شان دارای گذشته ملی گوروشی هستند) که در بلوک ملت نماینده مخالفان خواهند بود. اینکه یک گفتمان فکری در قامت احزاب مختلف و مخالف با هم در یک پارلمان حاضر می‌شود تجربه‌ای جدی و جدید است که باید منتظر تبعات آن بر این گفتمان هم از منظر فکری و هم از جنبه سیاسی بود. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

🌺 پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه 🔆 گروه مطالعات خلیج فارس و کشورهای همجوار برگزار می کند ؛ ❇️ ارایه و مباحثه تخصصی با موضوع ؛ مصالحه ایران و عربستان و آینده معادله یمن 🍀 با حضور ؛ ✅ دکتر لوکا نولا / پژوهشگر مسایل خاورمیانه در موسسه ACLED ( Armed Conflict Location & Event Data Project ) ✅ دکتر احمد الشامی / پژوهشگر مسایل خاورمیانه ✅ دکتر عبدالرحمن راجح / رییس انجمن دوستی ایران - یمن ✅ آقای احمد حاجی صادقیان / مدیر میز یمن اندیشکده مرصاد ✅ مدیر نشست ؛ دکتر سید حمزه صفوی / دانشگاه تهران ⏰ زمان ؛ سه شنبه نهم خرداد ۱۴۰۲ ساعت ۱۷ تا ۱۹ 🏛️ مکان ؛ تهران ، بلوار کشاورز ، خ نادری ، پلاک هشت ، مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه

📣 «بررسی جایگاه امارات متحده عربی در پروژه حمایت از تصوف در خاورمیانه پس از یازده سپتامبر (2001-2020)» 👤 وحید اخوت، حمید عظیمی 🔹 چکیده وضعیت جبهه‌بندی جریانات اجتماعی جهان اسلام با رویداد 11 سپتامبر وارد مرحله‌ی جدیدی شد. به موازات رشد ستیزه‌جویی علیه غرب در میان طیف سلفی، سیاست‌گذاران غربی به دنبال طرحی برای مهار زدن بر این جریان بودند؛ جریانی که خود در ریشه دواندن آن در سراسر منطقه دست داشتند. در این چهارچوب، عامل دین، در کنار سایر عوامل تأثیر گذار بر قدرت باید به دقت مورد مطالعه قرار می‌گرفت و متناسب با اقتضائات و شرایط منطقه، تدبیر می‌شد. برآیند طرحواره‌ای که سیاست‌گذاران غربی پس از حادثه یازده سپتامبر در سطح عمومی مطرح کردند، آن بود که باید با جریان‌های صوفی جهان اسلام اتحادی راهبردی برقرار کرد تا آنها عقیده جدایی دین از سیاست را در جوامع اسلامی گسترش دهند. در مرحله عمل، زمینه‌ی گسترده‌ای برای بارگزاری این سیاست در کشورهای حاشیه خلیج فارس یافت نمی‌شد، اما امارات متحده‌ی عربی از چند جهت آماده‌ی نقش‌پذیری در اجرایی کردن این پروژه بود. در این مقاله سعی داریم با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و وب‌محور در چهارچوب نظریه قدرت مولد، با برشمردن عواملی که سبب شد امارات متحده‌ی عربی بازیگر میدانی سیاست غربی گسترش تصوف شود، به بررسی پیوند این کشور ثروتمند و کوچک حاشیه جنوبی خلیج فارس با پروژه احیای تصوف در سه دوره: 1- تدارک 2- تقابل 3- تثبیت بپردازیم و تحلیلی از از چرایی فراز و فرودهای آن ارائه دهیم. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 در فردای انتخابات چه چیزی در انتظار ترکیه است؟ 👤 مسعود صدرمحمدی 🔹همچنان که انتظار می‌رفت رجب طیب اردوغان برای یک دوره پنج ساله دیگر ریاست جمهوری ترکیه را بر عهده گرفت. با در نظر داشتن این که مجلس نیز با اکثریت نسبی به نفع ائتلاف او است و احزاب مخالف امکان مانع‌تراشی و نظارت جدی و موثر بر دولت را به دلیل نداشتن اکثریت نخواهند داشت. 🔹اصلی‌ترین موضوع هفته‌های آینده در جناح قدرت مساله کابینه جدید دولت خواهد بود. اعضای جدید کابینه نقشی مهم در سیاست‌های نوین دولت ترکیه خواهد داشت و سطح وزرا نشان‌دهنده نوع کنش‌گری دولت در ارتباط میان حوزه‌های وزرات و نهاد ریاست جمهوری خواهد بود. 🔹شایعات موجود در آنکارا حکایت از آن دارد که ابراهیم کالین که سخنگوی ریاست جمهوری است اصلی‌ترین گزینه جانشین مولود چاووش‌اوغلو برای مقام وزارت خارجه است. فخرالدین آلتون، رئیس مرکز ارتباطات ریاست جمهوری نیز از جمله کسانی است که به احتمال بسیار قوی در قامت وزیر در کابینه حضور خواهد داشت. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 پایان سرگیجه؛ تحلیلی در باب روند واگرایی و همگرایی غرب و عربستان سعودی در پرونده یمن در یک سال اخیر 👤 احمد حاجی صادقیان ✂️برش هایی از متن 🔹 آنچه که بین عربستان و یمن اتفاق افتاد حاصل مذاکراتی دو طرفه بود که خارج از تمام تلاش های سازمان ملل و کشورهای غربی در طول هشت سال گذشته به نتیجه رسید و علیرغم عدم حصول نتیجه ملموس اقتصادی، توانست یک آتش بس پایدار را برای مردم یمن به ارمغان بیاورد. به نتیجه رساندن این پرونده در کنار توافق از سرگیری روابط بین ایران و عربستان که با وساطت چین به نتیجه رسید خبر خوبی برای آمریکایی ها نبود. 🔹 آمریکایی ها در ابتدا از توافق بین عربستان و یمن استقبال کردند. البته زمان زیادی نیاز نبود تا آمریکایی ها نظر واقعی خود در مورد توافق ریاض – صنعا را علنی کنند. لندرکینگ نماینده ویژه آمریکا در پرونده یمن اخیرا به وضوح از توقع وی برای شکست های متعدد تلاش های اخیر برای رسیدن به صلح در پرونده یمن سخن گفته است. وی تاکید می کند " من انتظار ندارم - و نباید توقع داشت- یک راه حل پایدار برای درگیری تقریباً هشت ساله یمن یک شبه اتفاق بیفتد. یک روند سیاسی زمان می برد و احتمالاً با شکست های متعددی مواجه خواهد شد" 🔹 راهبرد اصلی واشنگتن برای ممانعت از افزایش توان مقاومت در یمن همکاری با سعودی ها برای تثبیت چرخه ناآرامی های داخلی و همزمان قطع ارتباط لجستیک بین انصارالله و ایران به عنوان مهمترین حامی دولت نجات ملی یمن در جهان است. آمریکایی ها همزمان با همراهی با طرح سعودی ها برای تثبیت چرخه بحران داخلی در این کشور مسیر اتهام زنی به ایران را باز کرده و سعی دارند با دادن آدرس غلط تهران را به عنوان عامل عدم پیشرفت مسیر صلح در یمن معرفی کند. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 شاه ترکان فارغ است از حال ما کو رستمی؟ در دام و دانۀ جمهوریت ترکی برای هویت ایرانی 👤 حمید عظیمی ✂️برش هایی از متن 🔹پرشور اما بی‌خشونت، پیشبینی‌گریز اما قاعده‌مند، اصیل اما متنوع، با چنین مکانیسم انتخاباتی زنده و پرحرارتی، جمهوری همسایه باز چشمان ایرانیان را به خود خیره کرده است. بعد از چندین تجربۀ تلخ در انتخابات و اغتشاشات، چرا تهران به چشم تمجید نظاره‌گر ترکان نباشد؛ خاصه وقتی که رقبای ترک باز توانسته‌اند ارادۀ خود را با سلاح ارزان صندوق به غرب تحمیل کنند؟ 🔹ایران و ترکیۀ مدرن میراث سنگینی از این گذشتۀ متمایز به دوش می‌کشند و همین گذشته در عصر مدرن خود را بازتولید می‌کند. شاید به همین دلیل است که سیاست مدرن در ایران با حرکت انقلابی مشروطه و در ترکیه با حرکت اصلاحی تنظیمات آغاز گردید. اگر کنسرسیوم دارسی در 1901 نخستین چاه نفت خاورمیانه را در مسجدسلیمان بنا نمی‌نهاد، بعید بود وضع نهاد دولت مدرن برای پارسیان دری با پارسیان اردو و پشتو تفاوتی می‌داشت. 🔹 نظام ریاستی متکی بر دموکراسی حزبی، هرقدر که مسحورکننده و الهام‌بخش، هرگز نمی‌تواند بافت اجتماعی پرتکاپوی ایران را پیوندی پایدار دهد. این موضوع حتی بدون استدلال به دشمنی‌های خارجی و واگرایی‌های قومیتی نیز صادق است. اگر جمهوریت از 1923 و دموکراتیک شدن آن از 2001 توانست تعادل سیاسی را در ترکیه برقرار کند، به دلیل کمرنگ بودن تمایزات اجتماعی و همچنین قدرت پایین دولت در توزیع رانت بوده است. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣کابینه جدید اردوغان و پیام‌های سیاسی آن 👤 مسعود صدر محمدی ✂️برش هایی از متن 🔹 یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های اردوغان غیرقابل پیش‌بینی بودن تحرکات سیاسی اوست. او در مواقع ضعف دقیقا زمانی که بسیاری انتظار عقب‌نشینی دارند دست به حمله سیاسی می‌زند و زمانی که دست برتر را دارد دقیقا زمانی که رقبا انتظار یک حمله جدی از او را دارند و خود را برای یک ضدحمله علیه او آماده کرده‌اند او دست به یک عقب‌نشینی می‌زند. 🔹 از جمله افرادی که انتصاب او به مقام وزارت در کابینه جدید خبرساز شده و حتی پیش از انتخابات از احتمال آمدن او به مقام وزارت اقتصاد به عنوان یک امتیاز برای دولت آینده اردوغان یاد می‌شد محمد شیمشک است. شیمشک که خود یک بروکر تجاری در بازارهای بین‌المللی است و شهروندی بریتانیا را نیز دارد بیشتر با رفتار علمی، شخصیت مستقل و تجربه و اعتبار خود در بازارها بین‌المللی شناخته می‌شود. 🔹حضور فیدان در مقام وزارت خارجه را باید به معنای تاکید اردوغان بر روند دوباره کاهش تنش‌ها و شروع روابط منطقه‌ای بدون تنش با همسایگان ارزیابی کرد. فیدان در دوره حضور در سازمان امنیت اصلی‌ترین نقش را در مساله سوریه، عراق، لیبی، مصر و فلسطین ایفا کرد و روابط نزدیکی با ایران و روسیه دارد. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷