📣 نشست علمی با موضوع «نیروهای اجتماعی در عربستان پساتوافق» 👤 ارائه دهنده: حمید عظیمی مدیر اندیشکده مرصاد 📆 چهارشنبه ۱۴۰۲/۳/۳ ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۲ 📍 تهران، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، ساختمان شماره ۱۴ ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣ملی گوروش در سیاست روز ترکیه؛ یک سنت و چهار جریان 👤 مسعود صدر محمدی ✂️برش هایی از متن 🔹جریان ملی گوروش به رهبری مرحوم پروفسور نجم الدین اربکان که از ابتدای دهه ۷۰ میلادی به عنوان یک راه سوم میان جریان چپ و راست شکل گرفت، در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ تبدیل به یکی از اصلی‌ترین قدرت‌های حاضر در میدان سیاسی ترکیه شد. توجه به تطورات فکری این جریان نشان می‌دهد که برخلاف دو جریان دیگر فکری – سیاسی از تطورات ایدئولوژیک بسیار کمی برخوردار بوده و توانست ضمن ثبات فکری که آن را باید از برکات بلوغ ذهنی و فکری اربکان دانست، با عملکرد بسیار موفق در حوزه سیاسی، توده هوادار قابل توجهی برای خود به دست آورد. 🔹در حالی که جریان ملی گوروش در قالب حزب سعادت در حال تشدید مقابله خود و بازسازی بدنه مردمی به نفع خود بود مرگ مرحوم اربکان در سال ۲۰۱۱ ضربه کاری و سنگینی بر حزب و کلیت جریان وارد کرده و باعث شد تا کسان دیگری نیز به سوی حزب عدالت و توسعه جذب شوند و جریان ملی گوروش رفته رفته محروم از یک سیمای کاریزماتیک و جذاب برای توده‌های معتمد خود باشد. 🔹 جریان ملی گوروش در داخل مجلس ترکیه با دو طیف نماینده حضور خواهد داشت: نمایندگانی از حزب عدالت و توسعه و باردیگر رفاه که بلوک جمهور را نمایندگی خواهند کرد و نمایندگانی از حزب سعادت (و نیز آینده و دوا که برخی‌شان دارای گذشته ملی گوروشی هستند) که در بلوک ملت نماینده مخالفان خواهند بود. اینکه یک گفتمان فکری در قامت احزاب مختلف و مخالف با هم در یک پارلمان حاضر می‌شود تجربه‌ای جدی و جدید است که باید منتظر تبعات آن بر این گفتمان هم از منظر فکری و هم از جنبه سیاسی بود. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

🌺 پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه 🔆 گروه مطالعات خلیج فارس و کشورهای همجوار برگزار می کند ؛ ❇️ ارایه و مباحثه تخصصی با موضوع ؛ مصالحه ایران و عربستان و آینده معادله یمن 🍀 با حضور ؛ ✅ دکتر لوکا نولا / پژوهشگر مسایل خاورمیانه در موسسه ACLED ( Armed Conflict Location & Event Data Project ) ✅ دکتر احمد الشامی / پژوهشگر مسایل خاورمیانه ✅ دکتر عبدالرحمن راجح / رییس انجمن دوستی ایران - یمن ✅ آقای احمد حاجی صادقیان / مدیر میز یمن اندیشکده مرصاد ✅ مدیر نشست ؛ دکتر سید حمزه صفوی / دانشگاه تهران ⏰ زمان ؛ سه شنبه نهم خرداد ۱۴۰۲ ساعت ۱۷ تا ۱۹ 🏛️ مکان ؛ تهران ، بلوار کشاورز ، خ نادری ، پلاک هشت ، مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه

📣 «بررسی جایگاه امارات متحده عربی در پروژه حمایت از تصوف در خاورمیانه پس از یازده سپتامبر (2001-2020)» 👤 وحید اخوت، حمید عظیمی 🔹 چکیده وضعیت جبهه‌بندی جریانات اجتماعی جهان اسلام با رویداد 11 سپتامبر وارد مرحله‌ی جدیدی شد. به موازات رشد ستیزه‌جویی علیه غرب در میان طیف سلفی، سیاست‌گذاران غربی به دنبال طرحی برای مهار زدن بر این جریان بودند؛ جریانی که خود در ریشه دواندن آن در سراسر منطقه دست داشتند. در این چهارچوب، عامل دین، در کنار سایر عوامل تأثیر گذار بر قدرت باید به دقت مورد مطالعه قرار می‌گرفت و متناسب با اقتضائات و شرایط منطقه، تدبیر می‌شد. برآیند طرحواره‌ای که سیاست‌گذاران غربی پس از حادثه یازده سپتامبر در سطح عمومی مطرح کردند، آن بود که باید با جریان‌های صوفی جهان اسلام اتحادی راهبردی برقرار کرد تا آنها عقیده جدایی دین از سیاست را در جوامع اسلامی گسترش دهند. در مرحله عمل، زمینه‌ی گسترده‌ای برای بارگزاری این سیاست در کشورهای حاشیه خلیج فارس یافت نمی‌شد، اما امارات متحده‌ی عربی از چند جهت آماده‌ی نقش‌پذیری در اجرایی کردن این پروژه بود. در این مقاله سعی داریم با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و وب‌محور در چهارچوب نظریه قدرت مولد، با برشمردن عواملی که سبب شد امارات متحده‌ی عربی بازیگر میدانی سیاست غربی گسترش تصوف شود، به بررسی پیوند این کشور ثروتمند و کوچک حاشیه جنوبی خلیج فارس با پروژه احیای تصوف در سه دوره: 1- تدارک 2- تقابل 3- تثبیت بپردازیم و تحلیلی از از چرایی فراز و فرودهای آن ارائه دهیم. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 در فردای انتخابات چه چیزی در انتظار ترکیه است؟ 👤 مسعود صدرمحمدی 🔹همچنان که انتظار می‌رفت رجب طیب اردوغان برای یک دوره پنج ساله دیگر ریاست جمهوری ترکیه را بر عهده گرفت. با در نظر داشتن این که مجلس نیز با اکثریت نسبی به نفع ائتلاف او است و احزاب مخالف امکان مانع‌تراشی و نظارت جدی و موثر بر دولت را به دلیل نداشتن اکثریت نخواهند داشت. 🔹اصلی‌ترین موضوع هفته‌های آینده در جناح قدرت مساله کابینه جدید دولت خواهد بود. اعضای جدید کابینه نقشی مهم در سیاست‌های نوین دولت ترکیه خواهد داشت و سطح وزرا نشان‌دهنده نوع کنش‌گری دولت در ارتباط میان حوزه‌های وزرات و نهاد ریاست جمهوری خواهد بود. 🔹شایعات موجود در آنکارا حکایت از آن دارد که ابراهیم کالین که سخنگوی ریاست جمهوری است اصلی‌ترین گزینه جانشین مولود چاووش‌اوغلو برای مقام وزارت خارجه است. فخرالدین آلتون، رئیس مرکز ارتباطات ریاست جمهوری نیز از جمله کسانی است که به احتمال بسیار قوی در قامت وزیر در کابینه حضور خواهد داشت. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 پایان سرگیجه؛ تحلیلی در باب روند واگرایی و همگرایی غرب و عربستان سعودی در پرونده یمن در یک سال اخیر 👤 احمد حاجی صادقیان ✂️برش هایی از متن 🔹 آنچه که بین عربستان و یمن اتفاق افتاد حاصل مذاکراتی دو طرفه بود که خارج از تمام تلاش های سازمان ملل و کشورهای غربی در طول هشت سال گذشته به نتیجه رسید و علیرغم عدم حصول نتیجه ملموس اقتصادی، توانست یک آتش بس پایدار را برای مردم یمن به ارمغان بیاورد. به نتیجه رساندن این پرونده در کنار توافق از سرگیری روابط بین ایران و عربستان که با وساطت چین به نتیجه رسید خبر خوبی برای آمریکایی ها نبود. 🔹 آمریکایی ها در ابتدا از توافق بین عربستان و یمن استقبال کردند. البته زمان زیادی نیاز نبود تا آمریکایی ها نظر واقعی خود در مورد توافق ریاض – صنعا را علنی کنند. لندرکینگ نماینده ویژه آمریکا در پرونده یمن اخیرا به وضوح از توقع وی برای شکست های متعدد تلاش های اخیر برای رسیدن به صلح در پرونده یمن سخن گفته است. وی تاکید می کند " من انتظار ندارم - و نباید توقع داشت- یک راه حل پایدار برای درگیری تقریباً هشت ساله یمن یک شبه اتفاق بیفتد. یک روند سیاسی زمان می برد و احتمالاً با شکست های متعددی مواجه خواهد شد" 🔹 راهبرد اصلی واشنگتن برای ممانعت از افزایش توان مقاومت در یمن همکاری با سعودی ها برای تثبیت چرخه ناآرامی های داخلی و همزمان قطع ارتباط لجستیک بین انصارالله و ایران به عنوان مهمترین حامی دولت نجات ملی یمن در جهان است. آمریکایی ها همزمان با همراهی با طرح سعودی ها برای تثبیت چرخه بحران داخلی در این کشور مسیر اتهام زنی به ایران را باز کرده و سعی دارند با دادن آدرس غلط تهران را به عنوان عامل عدم پیشرفت مسیر صلح در یمن معرفی کند. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 شاه ترکان فارغ است از حال ما کو رستمی؟ در دام و دانۀ جمهوریت ترکی برای هویت ایرانی 👤 حمید عظیمی ✂️برش هایی از متن 🔹پرشور اما بی‌خشونت، پیشبینی‌گریز اما قاعده‌مند، اصیل اما متنوع، با چنین مکانیسم انتخاباتی زنده و پرحرارتی، جمهوری همسایه باز چشمان ایرانیان را به خود خیره کرده است. بعد از چندین تجربۀ تلخ در انتخابات و اغتشاشات، چرا تهران به چشم تمجید نظاره‌گر ترکان نباشد؛ خاصه وقتی که رقبای ترک باز توانسته‌اند ارادۀ خود را با سلاح ارزان صندوق به غرب تحمیل کنند؟ 🔹ایران و ترکیۀ مدرن میراث سنگینی از این گذشتۀ متمایز به دوش می‌کشند و همین گذشته در عصر مدرن خود را بازتولید می‌کند. شاید به همین دلیل است که سیاست مدرن در ایران با حرکت انقلابی مشروطه و در ترکیه با حرکت اصلاحی تنظیمات آغاز گردید. اگر کنسرسیوم دارسی در 1901 نخستین چاه نفت خاورمیانه را در مسجدسلیمان بنا نمی‌نهاد، بعید بود وضع نهاد دولت مدرن برای پارسیان دری با پارسیان اردو و پشتو تفاوتی می‌داشت. 🔹 نظام ریاستی متکی بر دموکراسی حزبی، هرقدر که مسحورکننده و الهام‌بخش، هرگز نمی‌تواند بافت اجتماعی پرتکاپوی ایران را پیوندی پایدار دهد. این موضوع حتی بدون استدلال به دشمنی‌های خارجی و واگرایی‌های قومیتی نیز صادق است. اگر جمهوریت از 1923 و دموکراتیک شدن آن از 2001 توانست تعادل سیاسی را در ترکیه برقرار کند، به دلیل کمرنگ بودن تمایزات اجتماعی و همچنین قدرت پایین دولت در توزیع رانت بوده است. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣کابینه جدید اردوغان و پیام‌های سیاسی آن 👤 مسعود صدر محمدی ✂️برش هایی از متن 🔹 یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های اردوغان غیرقابل پیش‌بینی بودن تحرکات سیاسی اوست. او در مواقع ضعف دقیقا زمانی که بسیاری انتظار عقب‌نشینی دارند دست به حمله سیاسی می‌زند و زمانی که دست برتر را دارد دقیقا زمانی که رقبا انتظار یک حمله جدی از او را دارند و خود را برای یک ضدحمله علیه او آماده کرده‌اند او دست به یک عقب‌نشینی می‌زند. 🔹 از جمله افرادی که انتصاب او به مقام وزارت در کابینه جدید خبرساز شده و حتی پیش از انتخابات از احتمال آمدن او به مقام وزارت اقتصاد به عنوان یک امتیاز برای دولت آینده اردوغان یاد می‌شد محمد شیمشک است. شیمشک که خود یک بروکر تجاری در بازارهای بین‌المللی است و شهروندی بریتانیا را نیز دارد بیشتر با رفتار علمی، شخصیت مستقل و تجربه و اعتبار خود در بازارها بین‌المللی شناخته می‌شود. 🔹حضور فیدان در مقام وزارت خارجه را باید به معنای تاکید اردوغان بر روند دوباره کاهش تنش‌ها و شروع روابط منطقه‌ای بدون تنش با همسایگان ارزیابی کرد. فیدان در دوره حضور در سازمان امنیت اصلی‌ترین نقش را در مساله سوریه، عراق، لیبی، مصر و فلسطین ایفا کرد و روابط نزدیکی با ایران و روسیه دارد. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 نیروهای اجتماعی در عربستان پساتوافق 🔹 متن نشست "نیروهای اجتماعی در عربستان پساتوافق" منتشر شد. در این نشست که به میزبانی سازمان فرهنگ و ارتباطات برگزار شد، حمید عظیمی به ارائه ای از آخرین تحولات و یافته های اندیشکده در این موضوع پرداخت. مدیر اندیشکده مرصاد در بخش نخست بحث خود با تقسیم نیروهای اجتماعی به سه بخش لیبرال، وهابی و اخوانی، وضعیت و تقسیمات درونی هریک از این جریان ها را در دورۀ بن‌سلمان مورد بررسی قرار داد. 🔹 بخش دوم این ارائه، مروری بود بر خروجی جدیدترین پروژۀ اندیشکده برای تحلیل شبکه های اجتماعی سعودی. این محصول تصویری از تحلیل ارتباطات حدود 800هزار اکانت سعودی ارائه می کند که عمدتا در طیف داخلی-درونگرای منتقدان دولت به شمار می آیند. این طیف توسط الگوریتمهایی به چند بخش «جماعتی»، «آکادمیک» و «تنویری» تقسیم شده است که با توقعات کارشناسی ما از این شبکه سازگار است. 🔹در پایان این نشست با لحاظ وضعیت شبکه ها و جریانهای مورد مطالعه و تحولات جاری در مناسبات عربستان سعودی در سطح جهانی و منطقه ای، مجموعه ای از توصیه ها ارائه گردید. 🔗 متن کامل این ارائه را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷

📣 قطر، ترکیه و معارضه سوری در مسیر عادی‌سازی با دمشق 👤 سیدهاشم رضوی ✂️برش هایی از متن 🔹پس از اعلام مخالفت قطر با بازگشت سوریه به اتحادیه عرب و انتشار اخبار ضد و نقیضی پیرامون حضور یا ترک محل نشست سران اتحادیه از سوی تمیم بن حمد، امیر قطر در هنگام سخنرانی بشار اسد، خبر تحویل یک معارض برجسته حکومت دمشق از سوی قطر و با هماهنگی ترکیه، برای ناظران غیر منتظره بود. 🔹به روایت رسانه‌های معارضین سوری، الدغیم پس از سفر به عربستان و سپس امارات از سلب تابعیت ترکیه‌ای خود آگاه می‌شود و علیرغم تلاش برای فرار به برزیل و اخذ پناهندگی این کشور در فرودگاه دیپورت شده و مجبور به بازگشت به ترکیه می‌شود. در فرودگاه ترکیه درخواست وی برای سفر به شهر اعزاز در شمال سوریه که در کنترل مخالفین دولت سوریه است با مخالفت ترکیه روبرو می‌شود. 🔹 هرچند به نظر می‌رسد رفتار دوحه در تحویل ماهر الدغیم به دمشق در اتخاذ این تصمیم از سوی معارضین سوری بی‌تاثیر نبوده اما موارد دیگری همچون انسداد میدانی جبهه‌ها، دست کشیدن بیشتر کشورهای حاشیه خلیج فارس از حمایت معارضین و در نهایت توافق تهران-ریاض، اختلافات شدید میان معارضین و ناتوانی از ایجاد تغییر در موازنه داخلی قوا، نیز سهم بسزایی در قبول واقعیت موجود از سوی این گروه دارد. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 جنگ یمن و گذار از رویارویی نظامی به نبرد اقتصادی توسط انصارالله 👤نویسنده: ایمان محمدی ✂️برش هایی از متن 🔹 با حصول آتش بس از آوریل ۲۰۲۲، تقریبا در تمام جبهه‌های نظامی میان انصارالله و نیروهای مقابل تحت فرمان ائتلاف به رهبری عربستان شاهد آرامش بوده‌ایم؛ اما با رکود میدان‌های نظامی، انصارالله خطوط نبرد جدیدی را در میدان‌های اقتصادی باز کرد. فعال شدن جبهه‌های جدید این نبرد در ماه‌های گذشته از طرف انصارالله که با عدم همراهی اقتصادی شورای انتقالی جنوب با دولت مورد حمایت ریاض در یمن هم زمان شده است. 🔹 در میان فشارهای اقتصادی انصارالله که آثار آن را می‌توان در شروع مجدد ریزش ارزش ریال یمن در مناطق تحت کنترل دولت مورد حمایت ریاض، تعویق یا عدم پرداخت کامل حقوق‌ها، عدم توان تامین سوخت مورد نیاز برای نیروگاه‌های برق جنوب به‌ویژه عدن و قطعی برق در مناطق تحت کنترل ائتلاف تا ۱۸ ساعت در روز و درخواست مقامات دولت عدن از ریاض و ابوظبی برای کمک‌های مالی تعهد داده شده، دید؛ مجلس انتقالی جنوب نیز به نیروهای خود اعلام کرد که از همکاری مالی با بانک مرکزی عدن خودداری کنند. 🔹 عدم پرداخت درآمدهای مالی استانداری‌های جنوبی به‌ویژه عدن و شبوه به بانک مرکزی تحت کنترل دولت مورد حمایت ریاض، همزمان با جنگ اقتصادی همه جانبه انصارالله، دولت عدن به نخست وزیری معین عبدالملک را که در بحرانی‌ترین وضعیت مالی خود نسبت به سال‌های گذشته قرار دارد، مستعد فروپاشی کرده است. 🔗 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

🎙 قیس الطل رئیس اداره ارشاد صنعا در مصاحبه اختصاصی با میز یمن اندیشکده مرصاد " در دوره های تابستانی به دنبال تربیت نسلی قرآنی هستیم که با دشمنان امت اسلامی مقابله کرده و بزرگی امت را به آن بازگرداند" 🔗 متن کامل مصاحبه میز یمن اندیشکه مرصاد با رئیس اداره ارشاد صنعا در مورد دوره های تابستانی انصارالله به زبان عربی را اینجا بخوانید. 🔗 ترجمه مصاحبه میز یمن اندیشکه مرصاد با رئیس اداره ارشاد صنعا در مورد دوره های تابستانی انصارالله به زبان فارسی را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷