📣 شماره بهمن‌ماه 1401 ماهنامه رصدی «دین و بین‌الملل» منتشر شد. 🔹 این ماهنامه که از سوی «مرکز ارتباطات و بین‌الملل حوزه‌های علمیه» و با تلاش «میز نهادهای اندیشکده #مرصاد» گرد آمده است، در پی آن است که شکاف عمیق میان فضای رسانه‌ای فارسی با حوزه مطالعات «#نهاد_دین» را اندکی پر کرده و با بازتاب اخبار و تحلیل‌های روزآمد از منابع دست اول عربی و انگلیسی، دغدغه‌مندان این عرصه را از پویایی‌های نهادهای گوناگون دینی، به‌ويژه در گستره جهان اسلام، آگاه سازد. 🔹🔹پرونده‌های این شماره: ✳️ زلزله ترکیه و سوریه ✳️ اهانت به قرآن در استکهلم ✳️ جنجال بر سر مستند بی بی سی درمورد نخست وزیر هند ✳️ تشدید بازداشت‌ها و اعدام‌ها در عربستان سعودی ✳️ قوانین جنجالی جدید پاکستان ✳️ بیت شیرازی یا دفتر حافظ منافع اسرائیل در نجف اشرف؟! #دین_و_بین‌الملل #ماهنامه ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 روز دوشنبه مورخ 22 اسفند 1401 اندیشکده مرصاد در یک نشست هم اندیشی با حضور کارشناسان میزهای مختلف به بررسی ابعاد مختلف توافق ایران و عربستان پرداخت. در این نشست آقایان 👤حمید عظیمی (مدیر میز نهضت ها) 👤هادی معصومی زارع (مدیر میز عراق و شامات) 👤وحید اخوت (مدیر میز خلیج فارس) 👤احمد حاجی صادقیان (مدیر میز یمن) 👤سید هاشم رضوی (کارشناس مسائل عربستان ) 👤علی اصغر نجابت (کارشناس مسائل عراق) 👤ایمان محمدی (کارشناس مسائل یمن) تحلیل های خود پیرامون زمینه ها و نتایج توافق ایران و عربستان را ارائه دادند. 🔗 خلاصه ای رسانه ای از محتوای این نشست را می توانید در اینجا مطالعه کنید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 واشنگتن و ریاض؛ از روابط استراتژیک تا شراکت اجباری 👤 نویسنده: سیدهاشم رضوی ✂️ برش‌هایی از متن 🔹رابطه ایالات متحده و عربستان سعودی از بدو انعقاد دائر مدار محوری به نام نفت بوده و سران دو کشور دهه ها پیش توافق نمودند که به ازای تامین نفت ایالات متحده از سوی سعودی و تضمین فروش آن صرفا به دلار، واشنگتن متعهد خواهد شد امنیت عربستان و ادامه سیستم پادشاهی در این کشور را محافظت کند. 🔹 واکنش سعودی پس از آن صورت گرفت که گروهی از سناتورهای آمریکایی از هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در اوایل ماه جاری اعلام کردند که لایحه "NOPEC" یا قانون "نه به کارتل‌های تولید و صادرات نفت" را به کمیته قضایی کنگره ارائه کرده‌اند. 🔹 ریاض در تلاش است با بالا بردن میزان تولید نفت و رساندن آن به اندکی بیش از 13 میلیون بشکه در روز به عنوان سقف دائمی تولید تا سال 2027 به تاثیرگذارترین فروشنده بازار در تعیین و تصویب قیمت نفت تبدیل شود. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا مطالعه کنید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 آیا جبهه مأرب مجددا شعله ور خواهد شد؟ 👤 نویسنده: ایمان محمدی ✂️ برش‌هایی از متن 🔹 همزمان با سالگرد شروع جنگ یمن در 26 مارس (6 فروردین) تحولات در پرونده یمن روند معکوس به خود گرفته و شاهد تشدید تنش در تمام حوزه‎ها هستیم. 🔹 در حالی که ریاض اعلام کرده بود نسبت به ترددکشتی‎های تجاری در مسیر بندر الحدیده اختلالی ایجاد نخواهد کرد؛ توقیف یک کشتی کانتینری از طرف سازمان ملل و در جیبوتی موجب نارضایتی مقامات صنعا شده است. 🔹سید عبدالملک الحوثی رهبر انقلاب یمن، محمد ناصر العاطفی وزیر دفاع دولت صنعا، یحیی سریع سخنگوی نیروهای مسلح، محمد علی الحوثی رئیس شورای انقلاب و دیگر مقامات صنعا نسبت به تداوم شرایط نه صلح و نه جنگ هشدار داده و اعلام کردند برای تغییر شرایط کنونی آماده هستند. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا مطالعه کنید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 پس از ریاض، قاهره مقصد بعدی مصالحه تهران خواهد بود؟ 👤نویسنده: سید هاشم رضوی ✂️ برش هایی از متن 🔹مدتی پس از اعلام آغاز مذاکرات امنیتی میان ایران و سعودی در بغداد و جدی شدن این مذاکرات در ادوار بعدی، موضوع بهبود روابط میان ایران از یک سو و مصر و اردن از سوی دیگر مطرح گردید. در این میان مصر به دلیل برخورداری از جایگاه خاص در جهان اسلام و عرب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. روابط تهران قاهره از بدو پیروزی انقلاب اسلامی و استقبال قاهره از شاه مخلوع تیره شد و در ادامه با افزایش تنش ها این روابط به سطح دفتر حافظ منافع که پایین ترین درجه روابط دیپلماتیک میان کشورهاست تنزل پیدا کرد. 🔹هرچند اختلافات و پیچیدگی روابط دو کشور در این مورد خلاصه نمیشود و عوامل متعدد دیگری در این میان وجود دارد که باعث شده این روابط بیش از 4 دهه در همین حد باقی بماند اما در ماه‌های گذشته، و پس از جدی شدن مذاکرات بهبود روابط میان تهران و ریاض، ابراز علاقه مستمر ایران و مصر و تمایل دو کشور به گفت و گو و توسعه روابط فی مابین از طریق پیام‌های مستقیم و غیرمستقیم از مجاری مختلف دیپلماتیک قابل توجه بوده و این پیام ها پس از توافق ایران و سعودی به نحو قابل توجهی به خصوص از طرف مصری افزایش پیدا کرده است. 🔹در مورد اینکه آیا بهبود روابط با ایران به بهبود شرایط اقتصادی مصر کمک خواهد کرد یا خیر، عبدالله الاشعل، دستیار سابق وزیر خارجه مصر معتقد است گشایش مصر در قبال ایران، به رونق گردشگری کمک خواهد کرد و ممکن است سالانه بیش از ده میلیون گردشگر ایرانی که مشتاقانه منتظر بازدید از اماکن مذهبی و زیارتگاه های اهل بیت هستند را به مصر بکشاند. علاوه بر این امکان تبادل تجاری رو به رشد بین دو کشور وجود دارد و این امر به اقتصاد متزلزل مصر بسیار کمک خواهد کرد. وی می افزاید، تداوم قطع روابط میان مصر و ایران به مصلحت مصر نیست. بلکه برعکس، منافع راهبردی قاهره در از سرگیری این روابط نهفته است و این امر در صورت تحقق، به نفع دو کشور به ویژه طرف مصری خواهد بود. 🔹به‌جای ابراز تاسف از آینده نفوذ فزاینده چین در منطقه، ایالات متحده باید از تعهدات خود در این منطقه رها شود، نیروهای خود را خارج کند و آنها را مجدداً در خدمت به مهم‌ترین و فوری‌ترین اولویت‌ها به کار بگیرد. دلیل آن نیز این است که ایالات متحده منافع ملی با اولویت بالایی در خلیج فارس ندارد، اما منافع حیاتی دیگری در جهان دارد که منطق واقع گرایانه به وضوح آن را بیان می کند. 🔹در پایان باید اذعان کرد علیرغم فضای مثبت ایجاد شده در جهت بهبود سطح روابط ایران و مصر، اغلب تحلیلگران معتقدند بازگشت روابط در کوتاه مدت دور از دسترس است، اما در میان مدت یا بلندمدت چنین اتفاقی در صورت پشت سر گذاشتن دوره ای از اعتماد سازی و مثبت بودن تجربه عادی سازی ایران و سعودی امکان پذیر است. 🔹به نظر می رسد مذاکره کنندگان دو طرف و میانجی‌گران عراقی و عمانی با آگاهی از چنین چالش‌ها و موانعی بر سر راه ارتباط دو کشور موضوعاتی چون گردشگری و ارتباط میان اتباع دو کشور را در اولویت قرار دهند. مصر اخیرا اعلام کرده برای تسهیل تردد گرشگران ایرانی به این کشور برای آنان روادید فرودگاهی صادر می‌کند. گردشگران ایرانی همچنین می توانند از خدمت ویزای 5 ساله مصر نیز استفاده کنند. این احتمال وجود دارد که ایران نیز به زودی در اقدامی متقابل تسهیلاتی جهت ورود گردشگران مصری در نظر بگیرد. 🔗متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

🎙تاثیر توافق ایران و عربستان بر پذیرش بخشی از شروط انصارالله از سوی سعودی‌ها 🔸مصاحبه ایسنا با احمد حاجی صادقیان مدیر میز یمن اندیشکده مرصاد در مورد تاثیر بهبود روابط بین ایران و عربستان بر پرونده یمن ✂️برش هایی از متن 🔹سعودی‌ها از مدت‌ها قبل در جنگ یمن به بن‌بست خورده بودند. پس از افزایش حملات موشکی و پهپادی انصارالله به تاسیسات نفتی سعودی که در پاسخ به حملات جنگنده‌های سعودی به مناطق مسکونی یمن صورت می‌گرفت، سعودی ها احساس کردند نه تنها قادر به فتح صنعا -که در ابتدای جنگ به دنبال فتح یک هفته ای آن بودند- نیستند بلکه هزینه ادامه جنگ برای وجهه داخلی و بین‌المللی سعودی نیز بسیار زیاد خواهد بود. 🔹طبیعی است که ادامه داشتن جنگ یمن که بزرگترین بحران انسانی را در قرن بیست و یکم رقم زده است بزرگترین مانع در راه سیاست بهبود وجهه ولیعهد جوان است. این مسئله در کنار بن بست میدانی مزدوران سعودی و عدم توانایی آنها در پیشروی میدانی که اختلافات داخلی بین این مزدوران در برابر توانایی بالای انصارالله در بسیج نیروها هیچ چشم‌اندازی برای آن باقی نگذاشته بود را باید مهمترین عوامل ورود سعودی ها به پرونده آتش بس و پایان تجاوز نظامی به یمن بدانیم. 🔗متن کامل این مصاحبه را اینجا بخوانید ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 سفر هیئت سعودی به پایتخت انصار و تغییر جدی موازنه های داخلی و بین المللی 👤نویسنده: سید هاشم رضوی ✂️برش هایی از متن 🔹سفر شنبه گذشته سعودی‌ها به صنعا، به ریاست محمد آل‌جابر یکی از سرسخت ترین دیپلمات‌های مخالف دولت نجات ملی در سال‌های گذشته، حتی اگر هیچ دستاورد دیگری نداشته باشد، تحولی بزرگ در پرونده یمن به شمار می آید. با وجود اینکه هیئت سعودی به هنگام ترک یمن ترجیح داد پیرامون نتایج سفر و مذاکرات صورت گرفته سکوت کند اما رسانه ها به نقل از منابع یمنی جو حاکم بر این گفتگوها را مثبت ارزیابی کرد. 🔹این تغییر استراتژی سعودی دفعی نبوده و ریشه در تراکم شکست های چندین ساله در مواجهه با انصارالله و ناتوانی ائتلاف ضد یمنی در تحقق اهداف ترسیم شده دارد. از سوی دیگر یکی از الزامات توافق تهران-ریاض حل سریع پرونده های اختلافی منطقه و مهیا کردن فضا برای تعامل میان طرفین پس از برقراری کامل روابط دیپلماتیک است وگرنه ادامه نزاع بر سر مسائل اختلافی گذشته، افق توافق میان ایران و سعودی را در ابهام فرو برده و احتمال بروز تنش‌های جدید را تقویت می کند. 🔗متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

🎙 به مناسبت ماه مبارک رمضان میز یمن اندیشکده مرصاد مصاحبه ای با دکتر حمود الاهنومی از علمای زیدی معاصر و رئیس دانشکده مدیریت اسلامی دانشگاه قرآن کریم یمن پیرامون نقش قرآن و معارف قرآنی در تأسیس و فعالیت جنبش انصار الله یمن و فعالیت ها و رسوم قرآنی مردم یمن در ماه مبارک رمضان داشته است. 🔹مهمترین محورهای این مصاحبه 👈جایگاه قرآن در فعالیت های شهید سید حسین الحوثی 👈مختصات اندیشه قرآنی شهید سید حسین الحوثی 👈تاثیر آموزه های قرآنی بر مقاومت مردم یمن 👈آداب و رسوم مردم یمن در ماه مبارک رمضان 🔗 متن کامل این مصاحبه به زبان عربی را اینجا بخوانید. 🔗 ترجمه این مصاحبه به زبان فارسی را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 پس از 12 سال مخاصمه؛ ماراتون دیپلماتیک سعودی برای بازگشت اسد 👤 نویسنده: سید هاشم رضوی ✂️ برش هایی از متن 🔹 نکته قابل تامل ماراتون دیپلماتیک سعودی برای بازگرداندن سوریه به اتحادیه عرب بود که در پایان روز یکشنبه هفته جاری به ثمر رسید و وزرای خارجه این اتحادیه پس از نشستی فوق‌العاده در مقر اتحادیه در قاهره، با بازگرداندن کرسی این عضو موسس اتحادیه پس از ۱۲ سال تعلیق، به دولت دمشق موافقت کرد... 🔹 شبه اجماعی که کشورهایی مانند سعودی، قطر و ترکیه و غرب علیه دمشق ایجاد کرده بوند، برقراری روابط با دولت اسد را پرهزینه کرده بود و مانعی جدی بر سر راه توسعه روابط با سوریه به حساب می آمد. اپیدمی کرونا در سال 2020 فرصت مناسبی را برای امارات بوجود آورد تا با ارائه کمک های بهداشتی به سوریه علاوه بر کمک به سوریه برای مبارزه با کرونا با این اجماع نیز مقابله کند. 🔹 جیمز جفری نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه در ژوئن 2020 در واکنش به سفر یک هیئت اماراتی به دمشق برای بازگشایی رسمی سفارت ابوظبی در این شهر گفت که سفر هیئت اماراتی به سوریه کمکی به اجرای قطعنامه 2254 شورای امنیت و پایان درگیری های سوریه کمکی نخواهد کرد و امارات می داند ما به شدت مخالف عادی سازی روابط با سوریه هستیم و هرگونه فعالیت اقتصادی در سوریه را با تحریم "سزار" پاسخ خواهیم داد. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 نگاهی متفاوت به کنشگری سیاسی جماعتهای دینی در انتخابات ترکیه 👤 نویسنده: مسعود صدرمحمدی ✂️ برش هایی از متن 🔹جماعت‌های دینی یکی از واقعیت‌های اجتماعی ترکیه است و نمی‌توان نسبت به نقشی که آنها در مهندسی اجتماعی و سیاسی ترکیه معاصر داشته‌اند بی توجه بود. از زمان جنگ سرد پس از آن که جماعت‌ها و طریقت‌های دینی در راستای مبارزه با موج کمونیسم امکان تنفس پیدا کردند تا به امروز یکی از عناصر شکل دهنده به کنش‌های اجتماعی و سیاسی ترکیه بوده‌اند و سیاسیون نیز با توجه به همین واقعیت در برهه‌های مختلف تاریخی تلاش کرده‌اند از بدنه اجتماعی و کاریزمای مشروعیت بخش این جریانات به نفع خود بهره ببرند. 🔹 اگرچه جماعت‌های دینی – همچنان که اشاره شد- در دهه‌های گذشته نقشی کلیدی و حیاتی در زیست اجتماعی ترکیه داشتند اما در سال‌های اخیر، زمان علیه مرجعیت اجتماعی آنان در حال پیشرفت است. با گذشت زمان این تشکل‌ها مرجعیت پیشین خود را از دست می‌دهند و اعتبار و مکانت اجتماعی سابقشان در رهبری گروه‌های اجتماعی و جهت دهی به فعالیت‌های فکری و مدنی آنها رو به کاهش است. 🔹 اما از سوی دیگر نوع رفتار اردوغان در چند سال اخیر در قبال جریانات دینی مخالف خود نشانگر یک حقیقت دیگر نیز است و آن هم این که اردوغان در قبال کسانی که با صبغه دینی به مخالفت با او برخیزند رحمی نخواهد داشت. او از تحقیر و تنبیه آنها هم برای منفعل کردنشان و هم برای درس عبرت بودن برای دیگران چشم‌پوشی نمی‌کند و نشان داده است که در این مساله جدی است. 🔗 متن کامل این یادداشت به زبان فارسی را اینجا بخوانید. 🔗 ترجمه این یادداشت به زبان عربی را اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 عادی‌سازی عادی نمی‌شود؛ حمله به صهیونیست‌ها در کنیسه‌ای در تونس 👤 نویسنده: احمد معصوم زاده ✂️برش هایی از متن 🔹 کنیسه الغريبه در جزيره جربه واقع در جنوب شرقی پایتخت تونس، با قدمتی نزدیک به 2500 سال، قدیمی‌ترین کنیسه در آفریقا است و یکی از قدیمی‌ترین نسخه‌های تورات در جهان در آن نگهداری می‌شود. این کنیسه یکی از مقاصد اصلی سفرهای مذهبی یهودیان به ویژه یهودی‌های ساکن تونس است که هرساله در ماه مه (۳۳ روز پس از عید فصح) به این مکان روی آورده و مناسکی مذهبی به جای می‌آورند. 🔹در تونس گرچه پروژه عادی‌سازی به دلایل گوناگون، از جمله نقش مهم اسلام‌گرایان در سیاست این کشور، نتوانسته چندان بروز و ظهور یابد، اما صهیونیست‌ها توانسته‌اند با همان شعارهای تسامح و تعایش و از دریچه حرکت‌های فرهنگی، ورزشی و اقتصادی گام‌هایی را برای پیشبرد این پروژه بردارند. 🔹عملیات اخیر ضد صهیونیست‌ها در تونس، بی‌شک یکی از بلندترین صداها در اعتراض به عادی‌سازی با رژیم اشغالگر بوده است. به همین خاطر دولت‌مردان تونس و صهیونیست‌ها در این چند روز تمام تلاش خود را کردند تا صدای این اعتراض سرمایه‌گذاری‌های آنها برای عادی‌سازی در تونس را بر باد ندهد. آنها تمام سعی خود را در این چند روز کردند تا با ارائه روایتی «عادی» از این عملیات، از پوشش رسانه‌ای آن در قالب یک حرکت اعتراضی علیه صهیونیست‌ها جلوگیری کنند. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

📣 نقد مشهورات: آیا تعاونی برخاسته از اندیشۀ چپ است؟ 👤 نویسنده: امین محمدی ✂️برش هایی از متن: 🔹نزدیک به دو هفته از شبه‌مناظره -یا به سخن دقیق‌تر مجادلۀ- موسی غنی‌نژاد و مسعود درخشان می‌گذرد و گزاره‌های بسیاری بین طرفین ردوبدل شد. 🔹ادعای اصلی غنی‌نژاد در مجادلۀ اخیر این بود که اقتصاد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران متأثر از فضای چپ نوشته شده است و از جمله نشانۀ آن بخش تعاونی است که اساساً زائیدۀ اندیشۀ چپ است. 🔹تعاونی را نمی‌توان کاملاً متعلق به اندیشۀ چپ دانست چراکه تعاونی‌های ارتدکس کاملاً همسو با اهداف و ساختارهای نظام بازار آزاد هستند و هر کس به سایت اتحادیۀ بین‌المللی تعاونی (ICA) رجوع کند، گسترۀ تعاونی‌ها در کشورهای سرمایه‌داری را می‌بیند. 🔗 متن کامل این یادداشت را در اینجا بخوانید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷