🔗 سلسله گفتارهای «هجرت تمدن ساز رضوی» 🎤برگرفته از سخنان حجة الاسلام و المسلمین استاد وکیلی 🔸موضوع: بررسی آثار و پیامد‌های هجرت مبارک امام رضا علیه‌السّلام از مدینه به توس 🔻گفتار اول: قبل از بررسی عوامل این هجرت و برکات آن ذکر مقدمه‌ای دربارۀ نحوۀ مراجعه به سیره و الگو گرفتن ما از افعال و رفتار ائمه علیهم‌السّلام ضروری است. امام علیه‌السّلام امام تمام خلائق و انسان‌ها در تمام اعصار است و با تمام نفوس انسانی با تمام خصوصیات روحی و شاکله‌های وجودی مرتبط می باشد. لذا فعلی که از امام سر می‌زند، ناظر به‌تمام این حقائق است و تنها به معاملات ظاهری که در حیطۀ ادراک ما درمی‌آید، بسنده نیست. بنابراین تحلیل افعال و رفتار اولیای الهی که واقف بر اسرار عالم و ملکوت‌اند، در فهم ما نمی‌گنجد، لذا اینکه بگوییم: امام علیه‌السّلام به‌جهت شرایط و اقتضائات زمان اینگونه رفتار کردند، برداشت صحیحی نمی‌باشد زیرا ائمه علیهم‌السّلام و اولیای الهی در هنگام انجام امری، برای تصمیم‌گیری مانند ما حساب و کتاب نمی‌کنند بلکه به قلب خود مراجعه می‌کنند تا آنچه از جانب خداوند بر قلب مبارک‌شان اشراب شده، را انجام دهند. پس ملاک و شاخصۀ کلی در تحلیل سیره و رفتار امام معصوم علیه‌السّلام این است که نباید آنها را با افراد عادی و شخصیت‌های سیاسی سنجید. ضمن اینکه از نفس امام جز خیر نمی‌جوشد و حقّ دائماً به‌دنبال فعل امام در حرکت است. چون حق از وجود امام علیه‌السّلام می‌جوشد ایشان که اتصال دائمی به منبع نور الهی دارند، با مراجعه به قلب خود آنچه که قلب‌شان به آن تمایل دارد را انجام می‌دهند. لذا برای تحلیل سیرۀ ائمه علیهم‌السّلام باید رفتار ظاهری ایشان را در کنار اقوال و بیانات و سنن آنها قرار داد و با تضرّع و توکل به درگاه الهی از خداوند درخواست کرد تا برخی از اسرار رفتار امام علیه‌السّلام بر ما تاحدودی روشن گردد. با ذکر این مقدمه باید گفت: در این نوشتار قطعاً تمام ابعاد و زوایای هجرت و سفر امام رضا علیه‌السّلام به‌دست نمی‌آید اما از چهار دریچه می‌توان به آن نگاه کرد: 1. شرایط قبل از هجرت حضرت و پیشینۀ سفر ایشان که چه اتفاقاتی منجر به چنین هجرتی شد؟ 2. انگیزۀ مأمون به‌عنوان عامل اصلی این هجرت، چه بود و چرا حضرت را وادار به این سفر کرد؟ 3. امام رضا علیه‌السّلام از این سفر چه اهدافی داشتند و به چه جهت در برابر این مسأله مقاومت به‌خرج ندادند؟ 4. ثمرات و برکات این سفر چه بود و درس‌هایی که باید شیعیان از این هجرت بگیرند، چیست؟ بخش اول: امام رضا علیه‌السّلام حدود 35 سال از عمر شریف خود را در دوران حیات امام کاظم علیه‌السّلام سپری کردند که همزمان با خلافت چهار خلیفۀ عباسی یعنی منصور، ‌هادی، مهدی و هارون‌الرشید بود. از سال 183 تا 203 هجری قمری دوران امامت حضرت رضا علیه‌السّلام است. ده سال از این مدت در دوران خفقان هارون‌الرشید گذشت تا اینکه وی برای سرکوب مخالفان و به‌دست گرفتن امور از بغداد مقرّ خلافت خود به ایران آمد و در نواحی توس به‌جهنم واصل شد. از همین رو حضرت رضا علیه‌السّلام در چند سال اول امامت به‌شدت تحت نظر جاسوسان هارون بودند اما در سال‌های پایانی عمر هارون و در زمان درگیری بین امین و مأمون فرزندان او، حضرت مقداری آزادی بیشتری یافتند. امین از مادری بنام زبیده زنی بسیار پُر‌آوازه، اهل ریاست و دارای نفوذ در دربار بود و هارون از همین جهت امین را جانشین خود معرفی کرد در حالی‌که می‌دانست وی کم‌استعداد و بسیار خوش‌گذران و اهل میگساری است. اما عبدالله مأمون با اینکه مادرش کنیز و فاقد وجاهت اجتماعی آن دوران بود، بسیار سیاستمدار، زیرک، جدی و پُرکار بود و بذله‌گوئی و اتلاف وقت پرهیز می‌کرد. از همین رو هارون می‌گفت: آن کسی که لایق سیاست است، مأمون است، ولی بخاطر بن‌العباس و نفوذ زبیده در دربار، مجبورم امین را به‌جای مأمون قرار دهم. ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

با این توضیح اگر «تشیع» همین اعتقاد ظاهری باشد، مأمون شیعه است، اما شیعۀ ناصبی که دشمن امام خود می‌باشد! اما اگر بدانیم که تشیع علاوه بر اعتقاد، یک پذیرش و تسلیم قلبی است، مسلماً مأمون از اکبر کفّار و دشمن امام است و ناصبی‌ها از بدترین فِرَق کفار هستند. ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔗 سلسله گفتارهای «هجرت تمدن ساز رضوی» 🎤برگرفته از سخنان حجة الاسلام و المسلمین استاد وکیلی 🔸موضوع: بررسی آثار و پیامد‌های هجرت مبارک امام رضا علیه‌السّلام از مدینه به توس 🔻گفتار دوم: در مجموع خصوصیات و وضعیت فکری، اعتقادی، سیاسی و اقتصادی در جهان اسلام دورۀ قبل از هجرت امام رضا علیه‌السّلام را می‌توان این‌‌چنین برشمرد: 1. رواج مکاتب انحرافی فکری و اعتقادی در اثر ارتباط جهان اسلام با مذاهب شرقی و غربی که تبدیل به یک بلای همه‌گیر شده بود. 2. گستردگی انحرافات اقتصادی و مالی بنی‌العباس و حیف و میل گستردۀ بیت‌المال در حالی‌که عموم مسلمین در فقر و مشکلات شدید مالی به‌سر می‌بردند. 3. اختلافات شدید بین بنی‌العباس در کسب مناصب حکومتی که در نهایت با دخالت‌های وزیر دربار، منجر به درگیری بین محمدامین و عبدالله مأمون گردید و این زد و خورد بین سپاه بغداد و خراسان تا قتل امین به دست برادرش قریب دو سال به‌طول انجامید. 4. فتنۀ درونی با شعله‌ور شدن کینۀ عربی عجمی در بین بنی‌العباس. زیرا مأمون در قتل برادر خود از عجم‌های خراسان استفاده کرد و سپس پایتخت را از بغداد به مرو منتقل نمود تا امور دربار به‌دست عجم‌ها بگردد. 5. تمایل شدید خراسانی به اهل‌بیت علیهم‌السّلام. به‌گواه تاریخ مردم سرزمین خراسان آن دوران که بسیار گسترده بود، علاقۀ شدیدی به سادات و امام‌زادگان داشتند با اینکه برخی از این بزرگان سادات، تسلیم امام زمان خود نبودند. از آنجایی که عموم سادات از شجاعان روزگار و اهل سخا و جود و بخشش و جزء عبادت‌کنندگان و پرهیزکاران بودند، مردم نمی‌توانستند بین آنها و ائمه علیهم‌السّلام تفکیک قائل شوند. این نگاه معرفتی که امروزه ما نسبت به ائمه علیهم‌السّلام داریم و می‌دانیم که امامت یک حقیقت ملکوتی است و قلب امام متصل به عالم ملکوت می‌باشد و باطن امام تمام نظام هستی را می‌گرداند، در آن دوره بسیار کم در میان مردم چنین دیدگاهی وجود داشته است تا اینکه آهسته‌آهسته از زمان امام رضا‌ علیه‌السّلام به‌بعد بخصوص در دوران امام هادی علیه‌السّلام، ائمه علیهم‌السّلام موفق شدند تا جایگاه امام را به‌طور کامل برای مردم بیان نمایند. لذا مردم گاهی به‌جهت وراثت، نورانیّت، اعمال حسنه و تقوای برخی از سادات نمی‌توانستند آنها را با ائمه علیهم‌السّلام تفکیک نمایند. 6. مسأله آخر در قبل از جریان ولایت‌عهدی مأمون، جایگاه ویژۀ شخصیت امام‌رضا علیه‌السّلام بود. ائمه علیهم‌السّلام به‌واسطۀ بصیرت باطنی و نور ملکوتی خود همیشه در تمام زمینه‌ها پسندیده عمل می‌کردند برخلاف برخی از سادات که با قیام‌های نسنجیدۀ خود و عدم اطاعت از امام دچار خسران شدند. به‌هرصورت اقبال عمومی مردم نسبت به حضرت رضا علیه‌السّلام به‌مراتب بیشتر از دیگر سادات بود، به‌نحوی که یکی از دلائل ملقّب شدن حضرت به «رضا» همین رضایت همگان از ایشان می‌باشد مگر عدۀ قلیلی که در تاریخ با اسم «واقفیه» خوانده می‌شوند. ▪️علت اصرار مأمون به خلافت امام رضا علیه‌السّلام مأمون در چنین شرایطی برای رسیدن به اهداف شخص خود، امام علیه‌السّلام را از مدینه به مرو فرا خواند. البته مأمون در ابتدا دعوت به ولایتعهدی نکرد بلکه دو ماه تمام مصرّ بود که خود را از خلافت عزل و امام علیه‌السّلام را به‌عنوان خلیفۀ مسلمین نصب کند، اما حضرت می‌فرمودند: «لایکون ذلک ابدا» به‌هیچ وجه چنین کاری شدنی نیست. اما چرا امام رضا علیه‌السّلام خلافت پیشنهادی مأمون را نپذیرفتند با اینکه می‌توانستند با این کار در کنار مرجعیّت علمی و ولایت باطنی، مرجعیّت سیاسی نیز داشته باشند؟ پاسخ مسأله این است که ولایت و خلافت ظاهری ابزاری برای حرکت دادن مردم به‌سوی خداست و یک تکلیف و واجب مستقل محسوب نمی‌شود. اما در منصب ریاست و رهبری ظاهری قرار می‌گیرد تا مردم را به‌طریق حق، هدایت کند. قطعاً چنین رهبری و خلافتی مدنظر مأمون نبود و حضرت در ورای این پیشنهاد تنها اسم و رسم منصب را می‌دیدند و می‌دانستند که پذیرش آن در صورت نبودن ابزار کافی برای اجرای حق، بیشتر به حقانیّت ضربه زده و موجب بدنام شدن اهل حق می‌شود. مُراد و مقصود مأمون این بود که حضرت در همان فضایی که وی آماده کرده بود با کادر پیشنهادی او و مشورت‌های مداوم شخص مأمون، رهبری جامعۀ مسلمین را برعهده بگیرند! چیزی که مسلماً‌ شدنی نبود و قبول کردن آن از سوی امام، تأیید حکومت مأمون بود. پس از آن امام رضا علیه‌السّلام پیشنهاد خلافت را نپذیرفتند، مأمون با تهدید کردن حضرت به قتل، ولایتعهدی را به ایشان تحمیل کرد. مأمون شخص دانشمند و اهل علمی بوده که در مناظرات مختلف، با استدلال‌های قرآنی و روایی اثبات ولایت امیرالمؤمنین علیه‌السّلام و اثبات انحراف خلفا را می‌کرده و حتی از فتاوای خلاف تشیع، تبرّی می‌کرد.

🔗 سلسله گفتارهای «هجرت تمدن ساز رضوی» 🎤برگرفته از سخنان حجة الاسلام و المسلمین استاد وکیلی 🔸موضوع: بررسی آثار و پیامد‌های هجرت مبارک امام رضا علیه‌السّلام از مدینه به توس 🔻گفتار سوم: اهداف مأمون از پیشنهاد ولایتعهدی به حضرت رضا علیه‌السّلام 1. تثبیت پایگاه خود در بین خراسانی‌ها و قانع کردن بنی‌العباس از آنجایی که خراسانی محبّ اهل‌بیت علیهم‌السّلام بودند و حمایت آنها از ابومسلم خراسانی سبب به قدرت رسیدن بنی‌العباس بود، مأمون با بزرگداشت امام رضا علیه‌السلام، از شخصیت اجتماعی حضرت برای جذب خراسانی‌ها استفاده کرد. از طرف دیگر بزرگان بنی‌العباس مدعی‌ بودند که با به‌خلافت رسیدن مأمون در مرو، قدرت به دست عجمان خواهد افتاد، که مأمون با این سیاست، به‌نوعی دهان آنها را نیز بست. 2. سرکوبی قیام علویان مأمون با این دسیسۀ خود، قیام‌های سه‌تن از برادران امام رضا علیه‌السّلام و هفت نفر دیگر از سادات را که قصد تشکیل حکومت در شهرهای مختلف را داشتند، سرکوب کرد. وی آنها را به‌سوی مرکز حکومت دعوت می‌کرد و به‌نقل برخی مورخین، در میان راه غارتگران را به سراغ آنها می‌فرستاد تا ایشان را به قتل برسانند مانند کاروان حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها که به‌دست همین عمال مأمون تاراج شد. 3. مشروعیت بخشی با خلافت خود مأمون می‌دانست که با قرار گرفتن امام رضا علیه‌السلام در کنار خودش، اعتبار مردمی به‌دست می‌آورد. وی صاحبان مذاهب و ادیان مختلف را دعوت می‌کرد تا با گفتگو با عالم آل محمد، برگ برنده‌ای برای خود به‌دست آورد و از جهت اعتقادی و شرعی به حکومت خود مشروعیت ببخشد و بگوید: حکومتی تشکیل دادم که هیچ‌حکومتی به‌جهت علمی و اعتقادی توان مقابله با آن را ندارد. 4. ترس از به حکومت رسیدن امام رضا علیه‌السلام مأمون می‌دانست که امام رضا علیه‌السلام در مدینه از مقبولیت بالایی برخوردارند، لذا با دور کردن ایشان از پایگاه اصلی خویش و حتی عبور دادن از شهرهای غیر شیعی، علاوه بر محدود کردن ارتباطات حضرت، ایشان را به‌نوعی در حبس قرار داد. 5. تخریب جایگاه اجتماعی امام رضا علیه‌السلام مأمون با این سیاست سعی کرد تا به‌عوام بگوید: اگر تا دیروز امام زاهد به‌شمار می‌رفت به‌این جهت بود که دنیا به او رو نکرده بود، اما اکنون که زمینه فراهم شده،‌ ایشان به دنیا و حکومتداری بی‌میل و رغبت نیستند. 6. تحت کنترل قرار دادن دیگر سادات مأمون به بهانه‌ حضور امام در خراسان، مابقی ساداتی که نتوانسته بود بکشد، به مرو فرا خواند تا آنها را تحت نظارت شدید قرار دهد مانند جناب محمد‌بن‌دیباج عموی امام رضا علیه‌السلام که حتی حکومتی نیز تشکیل داده بود. 🔹شروط حضرت رضا علیه‌السلام برای قبول ولایتعهدی پس از اینکه امام رضا علیه‌السلام درخواست مأمون مبنی بر پذیرش خلافت را به هیچ‌قیمتی نپذیرفتند، مأمون ایشان را مجبور به قبول ولایتعهدی کرد. حضرت با شرط اینکه در عزل و نصب افراد و امور ولایی دخالت نداشته و فقط در حد مشاور با او همراهی داشته باشند، ولایتعهدی را به‌اضطرار قبول فرمودند چرا که مأمون ایشان را تهدید به قتل کرد. در واقع حضرت به‌حسب عالم ظاهر و از روی مقام انجام وظیفه و به‌ناچار بدون هیچ هدف و مقصدی، ولایتعهدی را پذیرفتند. البته انسان به‌حسب اصل اولی مجاز به قبول منصب و ولایتی در دستگاه ظالمین و فاسقین و رفتن در زیر پرچم کفّار و فساق نیست مگر اینکه هنگام تهدید به قتل ببیند ارزش خونی که قرار است از او ریخته شود، به منفعت یا به ضرر اسلام است؟ مانند اضطرار و معذورت حضرت امیر علیه‌السلام در ورود به شورای شش‌نفرۀ عُمر. نکتۀ دیگر اینکه مؤمن هیچ‌گاه تکلیف محوری را فدای مصلحت‌اندیشی شخصی نمی‌کند. اگر کسی به‌حسب مصلحت شخصی خود حرکت کند گرچه عملش به‌ظاهر خدمت باشد اما در نهایت منجر به خسارت خود و دیگران می‌شود. حضرت مسلم‌بن‌عقیل در خانۀ هانی‌بن‌عروه می‌توانستند عبیدالله‌بن‌زیاد را ترور کنند، اما چون رسول خدا صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله‌‌وسلّم فرمودند: «اسلام با ترور مخالف است»، ایشان بدون حکم حاکم جامع‌الشرایط دست به چنین اقدامی نمی‌زنند. همان صداقت و درستکاری سبب می‌شود تا نهضت پاک و طاهر حسینی‌ جاودانه شود. انسان اگر براساس میزان شرع و تقوا حرکت کند، کسی که تمام امور عالم در دست اوست، درهای رحمت خود را به‌روی این بنده‌اش باز می‌کند. حضرت رضا علیه‌السلام به حسب اصول اولیه و آنچه از تاریخ برمی‌آید، مجوزی در وظائف عالم تشریع برای قبول ولایت پیدا نفرمودند. یعنی ایشان مجوزی ندیدند که با قرار گرفتن در کنار مأمون، عملکرد یک فاسق فاجر را تأیید نمایند زیرا به‌دلیل نداشتن بسط ید، احقاق حق مظلومین و جلوگیری از ظلم و ستم نیز برایشان مقدور نبود.

ولی اینکه حضرت به‌واسطۀ ضرورت در این عرصه قدم گذاشتند، منافاتی با این ندارد که خداوند ده‌ها اثر با برکت در این حرکت قرار دهد و آثار آن هجرت به شکل جاودانه تا امروز باقی‌ بماند. اهداف مأمون که اهل دنیاست، به قدر خود اوست. او با قتل‌عام سادات و تبعید امام رضا علیه‌السلام به مرو، افق حکومت خود و نهایتاً بنی‌‌العباس را می‌بیند اما از نگاه خداوند که تمام امور عالم را می‌گرداند این هجرت گرچه مقطعی کوتاه دارد، سبب تأسیس چندین پایگاه بزرگ اهل‌بیت علیهم‌السلام از جمله مشهد، قم و شیراز می‌شود تا زمینه‌ساز یک کشور اسلامی و تمدن شیعی گردد. ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔗 سلسله گفتارهای «هجرت تمدن ساز رضوی» 🎤برگرفته از سخنان حجة الاسلام و المسلمین استاد وکیلی 🔸موضوع: بررسی آثار و پیامد‌های هجرت مبارک امام رضا علیه‌السّلام از مدینه به توس 🔻گفتار چهارم: 🔹برکات هجرت رضوی: ▪️برکت اول: تثبیت جایگاه و منزلت اجتماعی اهل بیت علیهم‌السلام با ولیعهد شدن امام رضا‌علیه‌السلام، طبق قاعدۀ مرسوم آن زمان در هر سخنرانی و خطبه‌ای، بعد از نام خلیفه نام ولیعهد به‌‌شکل کامل یعنی: «علی‌بن‌موسی‌ بن‌جعفر بن‌محمد بن‌علی بن‌حسین‌ بن‌علی بن‌ابی‌طالب» برده می‌شد. آن هم زمانی که سالیان سال امیرالمؤمنین را بر فراز منبرها لعن می‌کردند. لذا در این دوره بیان منزلت اهل‌بیت در قالب اشعار از لسان خطیب یا سخنران در تمام بلاد اسلامی ترویج برتری اهل‌بیت از خلفای اموی و عباسی بود. ▪️دومین برکت: ظهور فضل علمی حضرت خصوصیت دومی که امام رضا علیه‌السلام در مسند ولایتعهدی از آن استفاده کردند و در تاریخ جاودانه شد، اظهار مقام علمی و احاطۀ آن حضرت به ادیان گذشته و دین اسلام بود. هرچند یکی از اهداف مأمون از برگزاری مجالس عمومی مناظره بین امام و بزرگان ادیان و مذاهب، به چالش کشیدن حضرت بود، اما این مناظرات سبب شد تا آوازۀ علم امام‌رضا علیه‌السلام در جهان اسلام منتشر شود. یکی از دلائلی که حضرت به «عالم آل محمد» شهرت یافتند، ظهور و بروز علم ایشان بخاطر جایگاه ولایتعهدی بود. چون این مناظرات معمولاً در عرصۀ عمومی برگزار می‌شد، خواسته یا ناخواسته مردم با روشن شدن افضلیت خاندان عصمت و طهارت از جهت علمی بر دیگران، می‌دانستند که با حضور حضرت، مأمون عباسی یا پدران او مستحق خلافت نبوده و نیستند. ضمن اینکه چون حضرت ولیعهد خلیفه محسوب می‌شدند، در ارائۀ گزار‌ش‌های این مجالس تقیّه‌ای در کنار نبود و به‌ناچار منتشر می‌گشت و مردم با شنیدن این اخبار روز‌به‌روز محبّت و ارادت قلبی بیشتری به اهل‌بیت علیهم‌السلام پیدا می‌کردند. ▪️برکت سوم: مطرح کردن رسمی مسأله امامت از آنجایی که مأمون اظهار تشیع داشت و مذمّت خلفای غاصب می‌کرد، امام رضا علیه‌السلام توانستند احادیث بسیار ارزشمندی دربارۀ ولایت و امامت را در فضاهای عمومی مطرح نمایند. مانند حدیث «وَلَايَةُ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ حِصْنِي فَمَنْ دَخَلَ حِصْنِي أَمِنَ مِنْ عَذَابِي» یا حدیث مشهور «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ حِصْنِي فَمَنْ دَخَلَ حِصْنِي أَمِنَ مِنْ عَذَابِي بِشُرُوطِهَا وَ أَنَا مِنْ شُرُوطِهَا» که نقل است هزار نفر آن را نوشتند. ▪️چهارمین برکت‌: در امان ماندن جان سادات قبول ولایتعهدی از سوی امام رضا علیه‌السلام به شکل غیرعمدی و غیر مدیریت شده سبب شد تا در زمان حیات ایشان، آن عده از ساداتی که متهم به قیام بوده و بعضاً در زندان‌ها به‌سر می‌برند، آزاد شوند حتی برخی از آن به مسندهای حکومتی در برخی مناطق منسوب شدند که‌ این امر خود سبب تبلیغ تشیع و گرایش بیشتر مردم به اهل‌بیت علیهم‌السلام گردید. ▪️پنجمین برکت: ایجاد پایگاه‌های اجتماعی قوی برای حضرت در ایران یکی از نکات مهم هجرت امام رضا علیه‌السلام به مرو، مسألۀ تمدن سازی است. «تمدن» مجموعه‌ای از ساختارها و سیستم‌های پایدار است که نیازهای اصلی زندگی فردی و جمعی را تأمین می‌نماید. اگر چه هر زندگی شهری همراه با سیستم‌ها و ساختارهایی است، ولی گاهی یک ساختار به‌دلیل متناسب‌نبودن و ناهماهنگی، پایداری ندارد و دوام نمی‌آورد. «تمدن اسلامی» یعنی تمدنی که نرم افزار آن بر اساس نظر اسلام به دست آمده باشد؛ یعنی بر مبانی دین استوار شده و در راستای اهداف دین تلاش می‌نماید و از راهکارهای توصیه شده در اسلام برای رسیدن به اهداف استفاده نماید. تحقق تمدن اسلامی به‌معنای حقیقی منحصر به عصر حضرت صاحب‌الامر علیه‌السلام است که به‌واسطۀ آن دولت کریمه، دست دشمنان کوتاه شده و فساد از سر مسلمانان دور می‌شود. البته این‌ به‌معنای بیکار نشستن ما نیست بلکه هرمسلمانی وظیفه دارد تا برای افزایش سطح معرفت، عقلانیت، درایت و معنویت مردم برای تشکیل چنین جامعه‌ای تلاش کند. ائمه علیهم‌السلام در طول تاریخ پایه‌های این تمدن را چیده‌اند. مرحله اول این تمدن با مسأله بعثت شکل گرفت و سپس امیرالمؤمنین علیه‌السلام مقدمات تشکیل تمدن توحیدی را چیدند که در اثر دسیسۀ دشمنان پرچم به‌زمین افتاد تا حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام پرچم اسلام را در برابر پرچم بنی‌امیه عَلَم فرمودند و تا امام باقر و امام صادق علیهم‌السلام محتوای این تفکر را با تبیین احکام شرعی و فقه شیعی در برابر فقه اهل سنت، گسترش دادند. ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔗 سلسله گفتارهای «هجرت تمدن ساز رضوی» 🎤برگرفته از سخنان حجة الاسلام و المسلمین استاد وکیلی 🔸موضوع: بررسی آثار و پیامد‌های هجرت مبارک امام رضا علیه‌السّلام از مدینه به توس 🔻گفتار پنجم: دو کار عمدۀ امام رضا در تحقق تمدن اسلامی 1. جهانی کردن گفتمان تشیّع امام رضا علیه‌السلام گفتمان شیعی را که منحصر در چند تن از خواص و با تقیّه بود، علنی فرمودند به‌طوری که در دربار مأمون، در مباحث کاملاً رسمی و در ملأ عام مسأله امامت را مطرح کرده و آن را تثبیت می‌نمودند. 2. پایه‌ریزی تمدن اسلامی تقدیر الهی بر این بود که پایۀ شکل گیری تمدن در مکانی ریخته شود، که امکان ایجاد چنین تمدنی در آنجا ممکن است. قطعاً ایجاد تمدن شیعی در مدینه به‌دلیل وجود جریان‌های رقیب مقدور نبود. زیرا تفکر خلفای اول و دوم، مدینه و تفکر بنی‌امیه، شامات را به‌شدت فرا گرفته بود. لذا بهترین منطقه برای رواج این تفکر در جهان اسلام، مناطق شرقی بود که اولاً گرایش اهل‌بیتی داشتند ثانیاً تفکر اموی و عثمانی در آنجا رواج نداشت. علاوه بر این بستر مناسب، امام رضا علیه‌السلام با ورود خود به این منطقه، نشانه‌ها و مراکزی را برای تجمع مردم ایجاد نمودند. شیعیان بر گرد‌هم آمدن نه روحیۀ نیاز به‌امور مالی داشتند نه عامل سیاسی می‌توانست آنها را گرد هم آورد، لذا امام رضا علیه‌السلام همان عامل معنوی بودند که توانستند با اقدامات خود کانو‌ن‌های اجتماعی شیعیان را به‌وجود آوردند. حضرت پس از آمدن به خراسان جدای از آن مجالس رسمی و علنی، به‌تدریس عقائد حقه پرداختند به‌نحوی که سبب شکایت بنی‌العباس از ایشان نزد مأمون شد. از طرف دیگر مزار مقدس حضرت پس از شهادت، تبدیل به کانون تجمع شیعیان گردید. گرد‌هم آمدن شیعیان براساس یک تفکر بود و آن تفکر یک عامل درونی می طلبید که عامل معنوی وجود قبر مقدس حضرت رضا علیه‌السلام در مشهد عامل آن تجمع و آهسته آهسته سبب تشکیل یک جامعۀ کوچک شیعی گردید. حتی اهل‌سنت نیز در اطراف مزار حضرت جمع شدند. «ابن حقان» از بزرگان اهل سنت صاحب «کتاب الثقات» در کتاب رجال خود می‌نویسد: من در نزدیکی قبر علی‌بن‌موسی‌الرضا زندگی می‌کردم، هرگاه برایم مشکلی به‌وجود می‌آمد، به برکت زیارت آن حضرت حاجتم برآورده می‌شد و این مسأله بارها و بارها مکرراً اتفاق افتاد. البته کار به اینجا ختم نشد. به برکت هجرت امام رضا علیه‌السلام به خراسان، مجموعه‌ای از امام‌زادگان به‌قصد پیوستن به امام عازم ایران شدند. تقدیر الهی بر این بود تا هر کدام از این بزرگواران در طول مسیر به‌دست ظالمان در شهری شهید شوند، یا با ساکن شدن در منطقه‌ای از دنیا بروند و بعدها مزار مقدس ایشان پایگاه تشکل شیعیان در درون جامعه شود که نمونۀ بارز آن مزار مطهر حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها در قم است. با اینکه از پیش‌تر برخی از شیعیان اشعری در قم ساکن بودند،‌ اما پس از حضور بانو در قم و رحلت‌شان، احادیث کوفه به قم منتقل شد و قم مرکز بزرگان و محدثین شیعی گردید. حتی مکان‌هائی که حضرت رضا علیه‌السلام در طول مسیر آنجا اقامت کوتاهی داشتند، تبدیل به مسجد یا قدمگاه بنام امام‌رضا علیه‌السلام شد و شیعیان در آن مکان‌ها مستقر شدند تا آثار تاریخی آن امام همام را حفظ نمایند. در طول تاریخ از همین مراکز قبور امام‌زادگان و ابنیۀ یادبود حضرت، تشکل‌های شیعی رشد کرده و تشکیل حکومت دادند. این موضوع اهمیت تعظیم «شعائر الله» یا همان علامات الهی را می‌رساند. نمادهای مذهبی و مکتبی دو خصوصیت دارند: 1. یادآورند 2. عامل همبستگی‌اند. اینکه دشمنان اسلام به‌بهانه‌های مختلف مزار امام‌زادگان عظیم‌الشأن را در اذهان عمومی تخریب می‌کنند و بعضاً می‌گویند: «دولت ایران گنبد و بارگاه می‌سازد تا پول به‌دست آورده و مردم را سرگرم کند»، ریشه در تحقیقات غربیها دارد زیرا آنها به‌روشنی دریافتند که اماکن مقدسه عامل همبستگی در نظام مردم‌سالار است. ضمن اینکه انسان در برقراری ارتباط با مزارات مطهر امام‌زادگان، به‌وجود مقدس رسول‌خدا صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و خداوند متعال منتقل می‌شوند. اقّل فایده طلاکاری گنبد این مزارات مقدس، این است که نفوس افراد با عرض ادب و سلام به محضر آن بزرگواران، رشد کرده و به طرف خدا حرکت می‌کند. بنابراین تظیم شعائر الله، محور اتحاد و همبستگی امت اسلام است که این مهم با هجرت حضرت رضا علیه‌السلام به ایران تاحدودی زیادی تحقق یافت. ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔗 سلسله گفتارهای «هجرت تمدن ساز رضوی» 🎤برگرفته از سخنان حجة الاسلام و المسلمین استاد وکیلی 🔸موضوع: بررسی آثار و پیامد‌های هجرت مبارک امام رضا علیه‌السّلام از مدینه به توس 🔻گفتار ششم: بخش پایانی فعالیت‌های امام رضا علیه‌السلام در زمان تصدی سمت ولایتعهدی 1. فعالیت‌ها در ارتباطات شخصی با عموم مردم حضرت رضا علیه‌السلام در دوران اقامت در مرو از امکانات حکومتی مرسوم استفاده نمی‌کردند که همراه با حشم و خدم یا محافظ در اماکن عمومی حاضر شوند. لذا به‌طور ناشناس و به‌شکل نامشخص در اماکن عمومی مثل بازار و حمام حاضر می‌شدند. از طرف دیگر سیرۀ ائمه اطهار علیهم‌السلام در برخورد با مستضعفین فکری اهل‌سنت نیز بسیار قابل توجه است. برخلاف تفکر برخی شیعیان که هرنوع مراوده و گفتگو با اهل تسنن را جائز نمی‌دانند، هیچ‌گاه به آنان جواب ردّ نمی‌دادند. امام رضا علیه‌السلام در برخوردهای مختلف خود نشان دادند که اگر کسی معاند نبود، داخل در ادلۀ شرعی انفاق و ایثار و احترام مسلمان قرار دارد و به همان مقداری که آن شخص در وجدان خود نسبت به خدا و اولیای خدا اطاعت و تسلیم دارد، مورد احترام است. این نوع تعامل و سیرۀ حضرت واقعیت شیعه را به شکل حقیقی معرفی می‌کند که اساس تشیع یک مجموعه مسائل فطری اعم از انفاق و ایثار و احترام به‌همنوع و دیگر موارد فطری است که براساس کرامت انسانی و کرامت ایمانی با هر شخص ارتباط برقرار می‌کردند حتی اگر آن شخص ناسزا می‌گفت. 2. فعالیت‌ در ارتباطات اجتماعی و عمومی یکی از مجموعه ارتباطات حضرت در مرو، تشکیل حلقات معرفتی بود که در آن جلسات عقائد و کلام و مباحث علمی را برای مردم بیان می‌فرمودند. همین جلسات سبب شد تا مأمون با اینکه در ظاهر نسبت به حضرت ادب را رعایت می‌کرد، با تندی و پرخاش امام‌رضا علیه‌السلام را مورد خطاب قرار داد. 3. فعالیت‌های عمومی در دربار مأمون از دیگر فعالیت‌های‌ حضرت مجالس مشترکی بود که مأمون با همراهی امام هفته‌ای دوبار برگزار می‌کرد. در این مجالس مأمون حضرت را در کنار خود می‌نشاند و افراد اگر سوال یا شکایت یا قضاوتی داشتند، می‌پرسیدند. امام رضا علیه‌السلام نیز از باب اینکه از آثار سوء همنشینی با شخص ظالم در امان بمانند، برای احیای حق مظلومین و احقاق حق در این مجالس تلاش فراوان می‌کردند. این جلسات دوشنبه و پنج‌شنبه علاوه بر اینکه سبب رسیدن معارف به دست مردم می‌شد، عزت امام رضا علیه‌السلام را در جامعه به شدت افزایش داد. هرچند که در بین این اتفاقات چند مورد برای مأمون سنگین و تلخ بود که طبق برخی روایات عامل به‌شهادت رساندن حضرت توسط مأمون یکی از همین اتفاقات بوده است. 4. نصایح شخصی امام رضا علیه‌السلام به‌ مأمون از آنجایی که نام حکومت آن دوران،‌ «حکومت اسلامی» بود، هرچند که به‌دست غیر معصوم اداره می‌شد و اساساً با غصب تشکیل شده ‌بود اما امام در مسیر تقویت اسلام، وظیفه می‌دانستند تا آن حکومت را تقویت نمایند. در واقع آنجا سخن از مأمون نیست بلکه حکومت اسلام در برابر کفار مشرق زمین یعنی هند و مسیحیان مغرب زمین است و چون حضرت به‌ناچار در این حکومت متصدی پستی شده بودند، در پشت صحنه با تذکر و راهنمایی و مشورت‌های متعدد، از همان ظالم حمایت می‌کردند تا اسلام در مقابل کفر ضعیف نشود. از جمله این نصیحت‌ها این بود که مرکز اسلام باید مکه و مدینه یعنی محل نزول وحی باشد و استقرار حکومت مرکزی اسلام در مرو اشتباه می‌باشد. به‌همین جهت آن ملعون پس از شهادت امام رضا علیه‌السلام در اولین اقدامات، پادشاهی خود را از مرو به بغداد مقر اصلی خلفای بنی‌العباس منتقل کرد. ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🎥 نقش تمرکز در عاشق شدن چگونه شیرینی محبّت خداوند را بچشیم؟ چگونه فرزندان خود را عاشق خدا و اهل بیت علیهم‌السّلام تربیت کنیم؟ ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔺وقتی برایتان قبضی حاصل شد و سنگین هستید کتاب «روح مجرد» را بردارید و بخوانید! حتی اگر قبلاً خوانده‌اید این کتاب را از وسط باز کنید و بخوانید! از هر صفحه‌ای که بخوانید منوِّر قلب است هم استفاده و بهرۀ معنوی برده و متوجّه پروردگارمی‌شوید و هم دوستان خدا را یاد می‌کنید؛ همین یاد خدا و یاد دوستان خدا انسان را جلو می‌برد! ▫️حضرت آیت‌الله حاج سیدمحمدصادق حسینی طهرانی 🔗دریافت فایل pdf کتاب: maarefislam.com/fa/index.php?Page=definition&UID=501080 ___ خرید اینترنتی کتب حضرت علامه طهرانی رضوان الله علیه با قیمت ویژه: towhidshop.org

🔹درس روح مجرد ۱ (یادنامه عارف کبیر آیة الحق حاج سید هاشم حداد) 👤استاد: حجة الاسلام و المسلمین حاج شیخ محمدحسن وکیلی 🗓تاریخ آغاز: پنجشنبه ۱۲ ربیع الاول، ۸ آبان ❗️تذکر: چند جلسه ابتدایی این درس تا پیش از آزمون، در کانال مدرسه صبح توحید قرار خواهد گرفت @sobhetowhid

جرعه‌ای از مِی ناب: 🎥 سلسله جلسات تفسیر عرفانی قرآن کریم ▫️ قسمت پانزددهم: غائب‌ترین حاضر ... در کلام حجة الاسلام و المسلمین استاد وکیلی ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔺 پاسخ‌های استاد وکیلی به سوالات اعتقادی 🎬ببینید ⚖️ چرا مجازات ارتداد قتل است؟ 🔨 قانونهایی که تصویب میشود تا اجرا نشود!! ___ ✔️ «ساحَت اندیشه»؛ ویدئوهای کوتاه در پاسخ سوالات اساسی👇 🔎 @SahateAndishe ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔻 حضور حجةالاسلام و المسلمین استاد وکیلی در برنامه «نقش من» شبکه قرآن سیما 🔹 موضوع: نقش طلاب و حوزویان در تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی | تاریخ 22 آبان 1399 👈 مشاهده فیلم کامل در : https://towhid.org/1394/film ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

گفتگوی حجة الاسلام والمسلمین استاد با پایگاه خبری ـ تحلیلی قدس آنلاین موضوع: علامه طباطبایی و باور به مرجعیت قرآن در علوم انسانی لینک کامل خبر: http://qudsonline.ir/news/727722/ ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔺 پاسخ‌های استاد وکیلی به سوالات اعتقادی 🎥 ببینید 〽️چرا کشورهای غیراسلامی از کشورهای اسلامی پیشرفته تر هستند؟ 🌐عوامل پیشرفت چیست؟ ___ ✔️ «ساحَت اندیشه»؛ ویدئوهای کوتاه در پاسخ سوالات اساسی👇 🔎 @SahateAndishe ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔺 پاسخ‌های استاد وکیلی به سوالات اعتقادی 🎥 ببینید 🏆ملاک برتری اسلام بر دیگران ادیان چیست؟ 🎯ره یافتگان؛ دانشمندانی که مسلمان شدند. ___ ✔️ «ساحَت اندیشه»؛ ویدئوهای کوتاه در پاسخ سوالات اساسی👇 🔎 @SahateAndishe ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

‼️ #اطلاعیه باسمه تعالی 🔹 دوست‌داران حضرت آیت الله مصباح یزدی حفظه الله مکرراً جویای وضعیت سلامتی ایشان شدند. 🤲 باتوجه به شدت یافتن بیماری این یاور راستین انقلاب و رهبری، از جمیع علما، فضلا، شاگردان، دوستان و عموم ولایتمداران و علاقمندان به ایشان تقاضا داریم با توسل به ذیل عنایت ائمه اطهار علیهم السلام برای شفای عاجل و کامل ایشان دعا کنند. ٩۹/۹/۱۱ 💠 @mesbahyazdi_ir

🔻 گفتگوی حجةالاسلام و المسلمین استاد وکیلی در برنامه «نقش من» شبکه قرآن سیما 🔹 موضوع: نقش طلاب و حوزویان در تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی 🔸 تأثیر علمای جامعه در تهذیب جامعه 🔸 حوزه‌های چهارگانه نبرد تمدنی و نقش اساسی حوزه در آن 🔸 بررسی عملکرد ناقص حوزه در راستای تمدن سازی 🔸 تبیین ضرررت معرفت افزایی نیروهای انقلابی 🔸 چگونگی زی طلبگی و نقش مبلغان دینی در تحقق تمدن اسلامی 🔸 معنای دقیق وحدت حوزه و دانشگاه ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

هو الحی🌷 #مدرسه_صبح_توحید #علامه_طهرانی ❇️ سومین جلسه از سلسله جلسات درس #روح_مجرد توسط استاد محترم جناب حجت الاسلام والمسلمین وکیلی @sobhetowhid

🔸بسم الله الرحمن الرحیم 🎧در این صوت می‌شنویم: 🔻چگونگی آشنایی #علامه_طهرانی با مرحوم #حداد ✅ معنای #موت_اختیاری و فرق آن با مکاشفه و خلع بدن 🔆ذوق توحید یعنی ادراک فنا و رسیدن به مقام خلوص ✅ توصیف عظمت مقام حضرت آقای حداد در کلام علامه طهرانی ✅ راه بهره بردن از برکات نفس ولیّ‌خدا ✅ معنای #لایوصف بودن مرحوم سیدهاشم موسوی حداد @sobhetowhid

🎙 سخنران: حجة الاسلام و المسلمین استاد وکیلی 📚 موضوع: تأثیر علوم عقلی بر سبک زندگی طلاب 1. تأثیر مهارت تفکر در تصمیم‌گیری صحیح و آرامش زندگی فردی و اجتماعی 2. تأثیر علوم عقلی بر آزاداندیشی و تحمّل مخالفان 3. تأثیر حکمت متعالیه بر تعبّد کامل به شریعت 4. تأثیر حکمت بر استحکام عقائد و توان گفتگو با مکاتب مخالف 5. تأثیر حکمت در فهم عمیق دین 6. تأثیر فهم عمیق توحید و معاد و ولایت در اخلاق و سبک زندگی ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔶موضوع: توليد علم در حوزه پژوهش‌های دينی 🎤ارائه دهنده: حجة‌الاسلام و المسلمین استاد وکیلی 🔹 جلسه اول: گزارشی از جلد اول و دوم کتاب علم دینی تألیف استاد وکیلی ▫️تبیین معنای دین، علم و علم دینی ▫️بررسی اقوال و نظرات گوناگون پیرامون علم دینی ▫️انواع تأثیر گزاری دین در علم ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔶موضوع: توليد علم در حوزه پژوهش‌های دينی 🎤ارائه دهنده: حجة‌الاسلام و المسلمین استاد وکیلی 🔹 جلسه دوم: گزارشی از جلد سوم کتاب علم دینی تألیف استاد وکیلی ▫️ارکان فقه جامع ▫️رویکرد تربیتی در فقه ▫️ضرورت موضوع شناسی برای فقیه ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir

🔶موضوع: توليد علم در حوزه پژوهش‌های دينی 🎤ارائه دهنده: حجة‌الاسلام و المسلمین استاد وکیلی 🔹 جلسه سوم: گزارشی از جلد چهارم کتاب علم دینی تألیف استاد وکیلی ▫️مراحل تولید الگوی دینی ▫️جایگاه شبکۀ مسائل و کلید واژه ▫️نحوۀ طراحی برنامۀ راهبردی و راهکاری ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠پایگاه رسمی اطلاع رسانی حجة الاسلام و المسلمین محمدحسن‌وکیلی 🆔 @mhva_ir 🌐 www.mhva.ir